 | Tổng quan: | 3093776 |
Với cơ chế "Đảng cử dân bầu", nhưng lại thiếu chế tài khi Đảng cử sai người, đưa đến việc người dân nhầm lẫn khi so bó đũa chọn cột cờ. Như vậy, trách nhiệm lớn nhất ở đây là người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam.
Đảng cử dân bầu ! Ảnh : Internet
Khi Đảng cấp trên ‘tự phê’
Trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương khóa XII "Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ", do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành ngày 19/5/2018, có đánh giá như sau (trích) :
"Năng lực của đội ngũ cán bộ chưa đồng đều, có mặt còn hạn chế, yếu kém ; nhiều cán bộ, trong đó có cả cán bộ cấp cao thiếu tính chuyên nghiệp, làm việc không đúng chuyên môn, sở trường ; trình độ ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp và khả năng làm việc trong môi trường quốc tế còn nhiều hạn chế. Không ít cán bộ trẻ thiếu bản lĩnh, ngại rèn luyện.
Một bộ phận không nhỏ cán bộ phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, làm việc hời hợt, ngại khó, ngại khổ, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá". Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, trong đó có cả cán bộ cấp chiến lược, thiếu gương mẫu, uy tín thấp, năng lực, phẩm chất chưa ngang tầm nhiệm vụ, quan liêu, xa dân, cá nhân chủ nghĩa, vướng vào tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm.
Không ít cán bộ quản lý doanh nghiệp nhà nước thiếu tu dưỡng, rèn luyện, thiếu tính Đảng, lợi dụng sơ hở trong cơ chế, chính sách, pháp luật, cố ý làm trái, trục lợi, làm thất thoát vốn, tài sản của Nhà nước, gây hậu quả nghiêm trọng, bị xử lý kỷ luật đảng và xử lý theo pháp luật. Tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy tuổi, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển, chạy bằng cấp, chạy khen thưởng, chạy danh hiệu, chạy tội..., trong đó có cả cán bộ cao cấp, chậm được ngăn chặn, đẩy lùi" (hết trích).
Như vậy dễ nhận ra là để giải quyết vấn đề "năng lực đội ngũ cán bộ", cần thay đổi phương thức tuyển chọn nhân sự cho bộ máy quản trị quốc gia. Nói một cách khác đã đến lúc cần cáo chung phương thức "Đảng cử, dân bầu".
Lỗi ở… Đảng cấp dưới (!?)
Theo nội dung chi tiết nêu tại văn bản có tên "Hướng dẫn về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý theo tinh thần Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 30/11/2004 của Bộ Chính trị (Khóa IX) và Kết luận số 24-KL/TW ngày 05/6/2012 của Bộ Chính trị (Khóa XI)" số 15-HD/BTCTW do Trưởng Ban tổ chức Ban Chấp hành Trung ương Đảng – ông Tô Huy Rứa ký ban hành ngày 05 tháng 11 năm 2012, thì Ban thường vụ các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, ban cán sự đảng, đảng đoàn, đảng ủy, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nhà nước, Ban Tổ chức Trung ương và Bộ Chính trị cùng có trách nhiệm thực hiện những nội dung chi tiết của Hướng dẫn 15-HD/BTCTW.
"Được sự ủy quyền của Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, phê duyệt quy hoạch và bổ sung nhân sự từ nơi khác vào quy hoạch các chức danh cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư và thông báo lại cho địa phương, cơ quan, đơn vị ; phê duyệt kế hoạch luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng và bố trí sắp xếp các chức danh cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý". Phần IV "Tổ chức thực hiện" của Hướng dẫn 15-HD/BTCTW, ghi như vậy.
Và chiếu quy định ‘giấy trắng mực đen’ nói trên, cho thấy người đứng đầu Ban Bí thư là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phải chịu mọi trách nhiệm về công tác quy hoạch nhân sự các chức danh.
Tuy nhiên thật đáng tiếc, trong toàn bộ nội dung của Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban chấp hành Trung ương khóa XII "Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ", do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành, lại hoàn toàn không có dòng nào nói về trách nhiệm của Tổng bí thư.
Trong phần đánh số thứ tự '2' của Nghị quyết (nói trên), Tổng bí thư cho rằng lỗi ở đây hoàn toàn từ các cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới : "Nhận thức và ý thức trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị và cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, về cán bộ và công tác cán bộ chưa thật sự đầy đủ, sâu sắc, toàn diện. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng chưa được coi trọng đúng mức" (hết trích).
Chỉ được chọn trong giới hạn của 4,5 triệu đảng viên
Cá nhân người viết tin rằng cần hết sức chia sẻ về lỗi ở đây (nếu có) của Tổng bí thư trong tìm kiếm cán bộ liêm chính đủ tài và đức. Bởi ông Nguyễn Phú Trọng chịu sự giới hạn tìm kiếm nhân sự trong số chỉ có 4,5 triệu đảng viên trên tổng số dân Việt Nam là 96.387.394 người vào ngày 22/05/2018, theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc.
Con số từ Tổng cục Thống kê công bố về kết quả khảo sát tình hình kinh tế xã hội cả nước 9 tháng đầu năm 2017, cho biết về lĩnh vực lao động, lực lượng lao động trong độ tuổi lao động tại thời điểm khảo sát ước tính 48,21 triệu người, tăng 391,8 ngàn người so với cùng thời điểm năm trước.
Như vậy, nếu làm phép toán trừ lớp bốn, số người lao động này với các đảng viên (bao gồm cả đảng viên quá tuổi lao động), thì có đến 43,5 triệu lao động không đảng viên. Chỉ cần 2/10 trong số này là thành phần thuộc nhân sự quản trị giỏi, thì vẫn vượt quá xa trong con số vỏn vẹn 4,5 triệu đảng viên để ông Tổng bí thư chọn lựa.
Xin được gửi đến ông Tổng bí thư về nội dung của Điều 14.1, Hiến pháp 2013 liên quan đến chuyện ‘quy hoạch cán bộ nguồn’ : "1. Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật".
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 25/05/2018
Tại sao những lá đơn, của hàng trăm người dân quận 2 đã không được đề cập trên báo chí ? Tại sao những mất mát xót xa này đến ngày 9/5 mới được thể hiện ?
Thủ thiêm im lìm trong một thời gian dài
Chiều ngày 9/5/2018, với nhiều phóng viên dự buổi tiếp xúc cử tri bị giải tỏa trong dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm của đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh, câu hỏi lớn nhứt đặt ra mà không biết ai đủ thẩm quyền trả lời : 20 năm qua báo chí đã ở đâu ? Các nhà báo đã ở đâu khi người dân đã mất tất cả, chính quyền cũng đã và đang mất tất cả ? Tại sao những lá đơn, của hàng trăm người dân quận 2 đã không được đề cập trên báo chí. Tại sao những mất mát xót xa này đến chiều 9/5 mới được thể hiện ?
Các nhà báo đã ở đâu vậy ? Trong khi báo chí Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những nơi đi đầu trong đấu tranh với cái sai ? cái xấu ? Và liệu có bao nhiêu nhà báo được mua suất ưu đãi ở Thủ Thiêm ?
Bà nghị Nguyễn Thị Quyết Tâm có xứng đáng là đại biểu của dân ?
Tổ đại biểu Quốc hội tiếp xúc với cử tri quận 2 gồm có bà Nguyễn Thị Quyết Tâm - chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, ông Phan Nguyễn Như Khuê - Phó trưởng đoàn chuyên trách đoàn Đại biểu quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh, bà Trịnh Ngọc Thúy - Phó chánh án Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.
Cử tri cho rằng bà Tâm đã đứng về phía chính quyền quận 2, bảo vệ việc làm – được cho là sai trái của địa phương này với nhiều hộ dân Thủ Thiêm. Thậm chí nhiều người kêu gọi bà từ chức vì không giải quyết được những kiến nghị của dân.
Bà Tâm thừa nhận rằng, với trách nhiệm của một đại biểu quốc hội, bà đã làm "chưa tròn trịa", rồi bà khẳng định sẽ luôn cố gắng chứ không thoái thác bằng việc từ chức. Bà Tâm nói những ý kiến nóng nảy ngày hôm nay là "do chính quyền chậm giải quyết", do vậy "Cô bác nặng lời cỡ nào mình cũng nghe. Nghe để giải quyết, mình giải quyết chưa thấu đáo thì cô bác nói mình phải nghe".
Bà nghị Nguyễn Thị Quyết Tâm trong buổi tiếp xúc cử tri Thủ Thiêm
Nếu căn cứ vào những gì bà Nguyễn Thị Quyết Tâm đã hứa hẹn trong tờ khai "Chương trình hành động" mang tính thủ tục của ứng cử Đại biểu Quốc hội khóa XIII, thì bà Tâm cần tự trọng từ chức, thay cho bãi miễn vì không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân theo quy định tại Điều 7, Điều 88 Hiến pháp và Điều 56 luật Tổ chức Quốc hội.
"2. Dành thời gian thỏa đáng tiếp xúc cử tri, luôn gắn bó lắng nghe, chia sẻ tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của các tầng lớp nhân dân, cùng Đoàn đại biểu Quốc hội tập hợp đưa đến Quốc hội. 3. Thường xuyên liên hệ, phối hợp với cấp ủy, chính quyền, Mặt trận, các đoàn thể nhân dân của địa phương nơi tôi ứng cử để nắm bắt tình hình, trao đổi thông tin, gắn bó trách nhiệm trong giải quyết các vấn đề nhân dân quan tâm" (Chương trình hành động" của bà Nguyễn Thị Quyết Tâm lúc ứng cử Đại biểu Quốc hội khóa XIII, đơn vị bầu cử số 7 : quận 2, quận 9, quận Thủ Đức).
Báo chí ở đâu trong hơn 20 năm qua ?
Nếu như bà Nguyễn Thị Quyết Tâm không làm tròn trách nhiệm dân cử, thì trách nhiệm của báo chí ra sao ?
Hàng năm, báo chí tập trung đưa tin liên quan về tiếp xúc cử tri ít nhất 4 bận : trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội. Như vậy, 20 năm qua, có ít nhất đến 80 cuộc tiếp xúc của cử tri Thủ Thiêm với những vị gọi là đại biểu Quốc hội, thế nhưng vì sao các uất ức của người dân Thủ Thiêm không hề được báo chí lên tiếng ?
Người viết còn nhớ trong nhiều lần giao ban báo chí với Ban Tư tưởng Văn hóa Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn năm 2001 – 2004, trên cương vị Trưởng ban tư tưởng văn hóa, bà Phạm Phương Thảo luôn chê trách báo chí chỉ chăm chăm viết về những mặt trái, những tiêu cực mà không cổ xúy những gương người tốt việc tốt.
Hồ sơ bạn đọc của người dân mất đất đầy oan ức ở Thủ Thiêm được gửi đến các tòa soạn tại Sài Gòn. Thế nhưng ở giao ban định kỳ hàng tuần của Ban Tuyên giáo Trung ương phía Nam, các đại diện báo chí đến dự luôn được ‘hăm he’ bằng khuyến cáo "phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, phản bác thông tin sai trái, luận điệu xuyên tạc và âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch". Đại diện Ban Tuyên giáo còn đọc cụ thể từng bài báo được cho là "dễ bị thế lực xấu lợi dụng" ; bao gồm các bài báo lên tiếng về việc người dân bị cưỡng chế đất đai trái pháp luật.
Không chỉ có gọng kìm của Ban Tư tưởng văn hóa Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, và Ban Tuyên giáo Trung ương phía Nam, mà báo chí ở Sài Gòn còn chịu thêm áp lực thứ ba đến từ cơ quan An ninh bảo vệ chính trị nội bộ (PA83 với báo chí có tòa soạn chính đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh ; A83 nếu tòa soạn chính đặt tại Hà Nội). Cả 3 cơ quan đều cùng luận điểm : "Cảnh giác luận điệu xuyên tạc và âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch" (!?).
Vậy là báo chí buộc trở thành nền báo chí nô dịch, loa phát theo cái gọi là định hướng tuyên truyền phục vụ tuyên giáo Đảng. Nói như lời lúc sinh tiền của tổng biên tập báo Công an Thành phố Hồ Chí Minh Huỳnh Bá Thành (còn được biết đến là họa sĩ biếm Ớt) mà rất nhiều phóng viên vẫn còn nhớ : "Các anh chị biết tôi đã nói gì với thành ủy không ? Tôi nói : Thời chế độ cũ, báo chí Sài Gòn phần lớn là đối lập. Chính bản thân tôi thường vẽ tranh châm biếm ông Thiệu, và gọi ông ta là Sáu Thẹo mà họ cứ cười. Bây giờ tất cả các báo đều của Đảng. Nhà báo chúng tôi ai cũng theo Đảng, nịnh Đảng muốn chết vậy mà hở một chút là phê bình kiểm điểm. Các anh thật quá đáng !".
Nhiều que diêm đã được bật lên
Dường chừng đang xảy ra cuộc khủng hoảng truyền thông, khi trước gọng kìm từ tuyên giáo và an ninh, cánh phóng viên báo chí đã chọn việc thể hiện qua trang mạng xã hội như Facebook.
Vì sức ép của ‘định hướng tuyên truyền’ nên xét vẻ ngoài thì quan điểm của toà báo và quan điểm của cá nhân nhà báo nhiều khi là không đồng nhất và họ, vì cuộc sống cơm áo gạo tiền, vẫn phải viết những điều mà toà soạn họ muốn đăng – đúng hơn là chỉ được phép đăng như vậy. Nhưng phóng viên đó cũng có nhu cầu bày tỏ quan điểm cá nhân, nên đã đưa lên facebook, blog hoặc web cá nhân những điều họ không được phép đăng ở báo của họ.
Trước khi báo chí ‘nhập cuộc’ ào ạt vụ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm, thì trên trang facebook, nhiều nhà báo đã ‘phanh phui’ những bè phái đang tiếp tục lũng đoạn đất đai của Sài Gòn. Ngay cả chuyện triệt hạ hàng cây trăm tuổi trên con đường Tôn Đức Thắng của dự án Thủ Thiêm, báo chí cũng ngờ vực rằng đây là cú áp phe mượn cớ làm cầu theo quy hoạch...
Xin tạm kết bài viết này bằng câu chuyện do chính nhà báo Từ Kế Tường kể lại :
"Tôi nhớ, một hôm anh Hà Phi Long (quyền tổng biên tập báo Công an Thành phố Hồ Chí Minh) đi dự họp giao ban định kỳ hàng tuần ở Ban Tuyên giáo Thành ủy, lúc đó anh Ba Sơn, Phó ban Thường trực còn chủ trì họp báo với các tổng biên tập báo. Lúc trở về cơ quan, anh Hà Phi Long liền gọi tôi qua phòng anh, mặt mày đỏ lên, giọng giận dỗi : - Từ thứ sáu tuần sau, ông thay mặt Ban biên tập đi dự họp giao ban, tôi không đi nữa...
Tôi cười : - Sao thế ? Họp giao ban không tổng thì phó, tôi chỉ là thư ký tòa soạn lấy tư cách gì đi họp ?
- Không là không. Tôi bước vô phòng họp ai cũng nhìn tôi như người trên trời rơi xuống, tôi đi họp làm gì cho mất công. Ông cứ đi họp, cho họp thì họp, không cho họp thì về.
Và lần đó cũng là buổi đi họp giao ban đầu tiên cũng là lần cuối cùng của tổng biên tập Hà Phi Long, anh dứt khoát không đi họp nữa".
Với một người với tính cách bỗ bã, ăn nói bạo mồm bạo miệng như Hà Phi Long nên sau đó ông đã bị vạ miệng, buộc phải rời ghế tổng biên tập. Que diêm lẻ loi khi ấy đang được các nhà báo tiếp nối thắp lên ở hôm nay.
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 13/05/2018
Quy định số 102-QĐ/TW của Bộ Chính trị, tại Điều 13.1.d cho biết nếu đảng viên thiếu trách nhiệm trong quản lý, giáo dục dẫn đến có vợ (chồng), con hoặc cấp dưới trực tiếp phạm tội, thì đảng viên đó phải chịu trách nhiệm liên đới.
Một giảng viên Đại hội Bà Rịa - Vũng Tàu tuyên thệ tại buổi lễ kết nạp đảng. Ảnh : Đại hội Bà Rịa - Vũng Tàu
"Con của đảng viên phạm tội mà đảng viên phải chịu trách nhiệm liên đới", theo văn bản số 04-HD/UBKTTW hướng dẫn thực hiện một số Điều trong Quy định số 102-QĐ/TW, gồm có : con đẻ, con nuôi hợp pháp, con dâu, con rể cùng sống, sinh hoạt trong gia đình và trực tiếp phụ thuộc vào việc nuôi dưỡng, quản lý của đảng viên đó.
Người ký Quy định 102-QĐ/TW và văn bản số 04-HD/UBKTTW đều là ông Trần Quốc Vượng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng. Ông Trần Quốc Vượng từng giữ chức vụ Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, nhiệm kỳ từ 25/7/2007 đến 26/7/2011 ; có nghĩa ông Vượng rất am tường luật pháp của Việt Nam. Thế nhưng nếu cho rằng các văn bản được ban hành từ cơ quan của Đảng cũng cần phù hợp chung với hệ thống pháp luật của Quốc hội Việt Nam, thì dễ nhận ra rằng những nội dung nêu ở trên mà ông nguyên Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao ký ban hành, đã đi ngược lại quy định của Bộ Luật dân sự.
Các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự theo quy định hiện hành, là "mọi cá nhân, pháp nhân đều bình đẳng, không được lấy bất kỳ lý do nào để phân biệt đối xử ; được pháp luật bảo hộ như nhau về các quyền nhân thân và tài sản". (Trích Điều 3.1, Bộ Luật dân sự 2015). Điều 18 của Bộ Luật Dân sự khẳng định không hạn chế năng lực pháp luật dân sự của cá nhân.
Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quy định những thành viên trong gia đình nếu đã thành niên, thì phải tự chịu trách nhiệm về hành vi cá nhân. Trong trường hợp con dâu, con rể sống chung với cha mẹ chồng, cha mẹ vợ thì giữa các bên có các quyền, nghĩa vụ tôn trọng, quan tâm, chăm sóc và giúp đỡ nhau. Cha mẹ chỉ phải chịu trách nhiệm bồi thường các thiệt hại do con cái của họ gây ra, nếu như những đứa con này vị thành niên ; hoặc thành niên nhưng bị "mất năng lực hành vi".
Các quy định nói trên của Đảng cộng sản Việt Nam không phù hợp với pháp luật dân sự hiện hành, mà gần như cùng quan niệm của Nho giáo về tính "gia trưởng".
"Gia trưởng" có nghĩa là "người chủ gia đình". Vì sao một gia đình lại cần có chủ ? Trong thế giới quan của Nho gia, gia đình là tế bào của xã hội, gia đình hài hòa yên ấm thì xã hội mới thái bình thịnh trị. Ngược lại, gia đình lục đục thì xã hội cũng rối loạn. "Tề gia" và "trị quốc" có mối quan hệ khăng khít. Đức Khổng Tử nói : "Phải làm sao cho mọi người làm tròn chức vụ của mình. Vua ở cho hết phận vua, tôi ở cho hết phận tôi, cha ở cho hết phận cha, con ở cho hết phận con".
Sử sách Trung Quốc nói rằng Vua Cảnh Công khen Đức Khổng Tử rằng : "Ngài nói phải thay ! Nghĩ như vua chẳng ra vua, tôi chẳng ra tôi, cha chẳng ra cha, con chẳng ra con, ở trong tình cảnh hỗn loạn như thế, dẫu là ta có lúa thóc đầy kho, có chắc được ngồi yên mà ăn được không ?".
"Tề gia" và "trị quốc" ấy lại bắt đầu từ "tu thân". "Tu thân" là tu dưỡng đạo đức. Sách Đại Học có câu : "Làm vua thì hết mình thực hiện đức nhân. Làm bề tôi thì hết mình thực hiện đức kính. Làm con thì hết mình thực hiện đức hiếu. Làm cha thì hết mình thực hiện đức từ. Cùng người trong nước quan hệ với nhau phải hết mình thực hiện đức tín".
Từ cách hiểu "gia trưởng" Nho giáo như vậy, cả hai văn bản 102-QĐ/TW và 04-HD/UBKTTW do ông Trần Quốc Vượng ký ban hành cho thấy Đảng cộng sản Việt Nam đang hướng tới một chủ nghĩa nhà nước mang tính cực quyền toàn trị, với chức năng can thiệp và kiểm soát toàn diện các mặt đời sống của dân chúng, từ chính trị, kinh tế đến văn hóa tư tưởng.
Nhà vua - ở đây là Tổng bí thư, trở thành biểu tượng của uy quyền tối thượng và toàn năng đối với các thần dân, đồng thời là một người cha nghiêm khắc và nhân từ của dân chúng theo một chủ nghĩa thân dân, dân bản kiểu gia trưởng.
Có lẽ thâm ý của "con của đảng viên phạm tội mà đảng viên phải chịu trách nhiệm liên đới" mà ông Trần Quốc Vượng muốn nhắm đến, chính là vấn nạn ‘con ông – cháu cha’ tại Việt Nam.
Câu hỏi đặt ra : thay vì ban hành các văn bản mang tính nội bộ trị nhau, Đảng cộng sản không xây dựng hẳn hoi cho mình một Luật về Đảng thật danh chính ngôn thuận ? Điều 4.3, Hiến pháp 2013, quy định các tổ chức của Đảng và đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. Những văn bản mang tính nội bộ của Đảng không thể gọi là "văn bản pháp luật" vì nó nằm ngoài phạm vi luật định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015.
Vì là ngoài phạm vi luật định, nên nếu xảy ra "con của đảng viên phạm tội mà đảng viên phải chịu trách nhiệm liên đới", thì "trách nhiệm liên đới" này có phải là "đồng phạm", hay "che giấu tội phạm" trong pháp luật hình sự, đều không phù hợp, vì chỉ có thể kết luận "trách nhiệm liên đới" của cá nhân đảng viên đó bằng bản án tuyên có hiệu lực.
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 08/04/2018
Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng cùng các đại biểu làm lễ động thổ cầu đường sắt Bình Lợi và luồng sông Sài Gòn đến Bến Súc. Tới dự lễ động thổ lúc đó còn có Phó Trưởng Ban thường trực Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Tín, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Trần Văn Nam cùng đại diện các nhà đầu tư, lãnh đạo các Cục, Vụ… thuộc Bộ Giao thông vận tải.
'BOT' qua dòng sông Nhuệ ở thôn Nội, xã Văn Hoàng (Phú Xuyên, Hà Nội).
BOT từ nguồn vốn ưu đãi
Vào ngày 28/4/2015 đã diễn ra lễ động thổ dự án BOT đường thủy nội địa đầu tiên, có tên "Dự án nâng cấp cầu đường sắt Bình Lợi và luồng sông Sài Gòn". Cuối năm nay, Dự án này hoàn thành và bắt đầu thu phí : Thu ngay khi ghe tàu chuẩn bị rời cảng sông sau khi lên/xuống hàng ; và đặt trạm thu ghe tàu ‘vãng lai’.
Thông cáo báo chí khi đó cho biết dự án nâng cấp cầu đường sắt Bình Lợi và luồng sông Sài Gòn đến cảng Bến Súc được thực hiện bằng nguồn vốn BOT do liên danh nhà đầu tư Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Đô thị xanh - Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng STD Việt Nam. Tổng mức đầu tư của dự án là 1.302 tỷ đồng trong đó vốn Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ giải phóng mặt bằng 156,392 tỷ đồng, vốn tỉnh Bình Dương cho vay không tính lãi là 300 tỷ đồng...
Theo thiết kế, dự án sẽ bao gồm hai hạng mục chính là nâng chiều cao thông thuyền tại cầu đường sắt Bình Lợi lên 7m, đảm bảo cho các phương tiện thủy trọng tải lớn hơn 300 tấn lưu thông thuận tiện và cải tạo 71 km luồng sông Sài Gòn từ cầu đường sắt Bình Lợi đến cảng Bến Súc (huyện Dầu Tiếng, Bình Dương).
Phát biểu tại lễ động thổ, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông cho biết đây là dự án đường thuỷ nội địa đầu tiên áp dụng hình thức BOT. "Một điều đặc biệt nữa là dự án có giải pháp tổ hợp xây dựng một cầu đường sắt và cải tạo luồng nâng cao năng lực vận tải thủy. Sau khi hoàn thành sẽ khơi thông luồng sông Sài Gòn cho các tàu có tải trọng lớn hơn ra, vào được thuận lợi. Dự án hoàn thành góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, lưu thông hàng hóa, bảo đảm an toàn giao thông đường thủy của Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Bình Dương, tỉnh Bình Phước nói riêng và khu vực Đông Nam Bộ nói chung" (trích phát biểu).
BOT đường thủy thứ hai là Dự án đầu tư nâng cấp tuyến kênh Chợ Gạo (giai đoạn 2). Theo đề xuất của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, Dự án sẽ nạo vét mở rộng phía bờ Nam đoạn Chợ Gạo từ Km12+000 - Km21+700 ; kè kết cấu thảm đá dày 30cm bờ Nam kênh Chợ Gạo đoạn Km12+000 - Km21+300 ; kè đứng phía bờ Nam đoạn thị trấn chợ Gạo, phạm vi từ Km21+300 - Km21+900, dài khoảng 600m, kết cấu cừ ván BTCL DUWL SW940 đồng thời xây dựng mới khoảng 23 cống thoát nước và trạm thu phí.
Tổng mức đầu tư (đã bao gồm lãi vay) của Dự án là 1.388 tỷ đồng , trong đó vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư 15%, vốn vay 85%, thời gian thu phí hoàn vốn là khoảng 17 năm 10 tháng.
Kênh Chợ Gạo sau khi nạo vét sẽ đạt tiêu chuẩn cấp II đường thủy nội địa, có chiều rộng chạy tàu 55m ; chiều sâu 3,1m. Theo số liệu thống kê, có khoảng 1.800 lượt tàu thuyền lưu thông trên tuyến kênh này mỗi ngày đêm. Đến nay, giai đoạn 1 của Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ (bố trí cho dự án giai đoạn 2012÷2015) đã cơ bản hoàn thành. Giai đoạn 2 thì không còn vốn đầu tư nên chọn phương thức BOT.
Sông nước ưu đãi, giờ chặn lại thu phí
Với đường thủy, từ xưa đến nay, con người tận dụng giao thông tự nhiên là chính. Sự tác động của con người ở đây là rất ít. Chỉ có một số nơi khơi thông luồng lạch, kè hai bên và đặt hệ thống báo hiệu để người tham gia giao thông biết mà đi. Hầu hết mọi người có thể đi khắp nơi mà không có phí luồng lạch, chỉ có phí bến cảng. Chính vì vậy, chi phí đường thủy được tính toán là rẻ nhất so với các loại hình giao thông khác như đường bộ, đường sắt và đường hàng không.
Không những thế, đường thủy còn chuyên chở được các mặt hàng siêu trường, siêu trọng mà các loại hình giao thông khác không đáp ứng được. Tuy nhiên, giao thông đường thủy có hạn chế khi chậm kết nối hai đầu. Vì vậy, theo các chuyên gia giao thông miệt sông nước miền tây Nam bộ, thì muốn xây dựng BOT giao thông đường thủy, cần phải nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng, hài hòa các yếu tố như lợi ích Nhà nước, lợi ích xã hội, người dân, lợi ích kinh tế… Nếu làm BOT mà có lợi hơn thì nên làm. Ngược lại, để làm tăng chi phí và đổ hết lên đầu người dân thì nên dẹp bỏ.
Bởi nếu như trên đường bộ, người dân còn có sự lựa chọn giữa đường BOT và đường do ngân sách làm (dù là rất ít), nhưng đối với đường thủy thì toàn là độc đạo, muốn đi đường khác cũng không thể đi được.
Về phía doanh nghiệp, ông Hoàng Cao Long, chủ một doanh nghiệp vận tải đường thủy ở Sài Gòn, nói rằng loại hình vận tải đường thủy chủ yếu nhờ vào khai thác tự nhiên, chỉ cần nạo vét, khơi thông dòng chảy ở một số đoạn để đảm bảo luồng tuyến cho tàu đi lại được. Nếu sắp tới đây tính toán thu phí giống như đường bộ, thì quá vô lý.
"Di sản" của ông Đinh La Thăng có lẽ là BOT
Chủ trương mở rộng việc kêu gọi BOT vào giao thông bộ và thủy bắt đầu phát triển mạnh kể từ lúc ông Đinh La Thăng ngồi vào ghế Bộ trưởng Giao thông vận tải. Khi ấy, trên nhiều diễn đàn, cả phía doanh nghiệp lẫn các chuyên gia tài chính đều cảnh báo chính sách lạm dụng quá mức hình thức đầu tư BOT trong lĩnh vực giao thông sẽ tạo bức xúc, nhất là khi Nhà nước vừa thu phí bảo trì đường bộ hàng năm vừa cho chủ đầu tư thu ở trạm thu phí. Đến nay vẫn chưa rút kinh nghiệm BOT đường bộ, lại tiếp tục cho việc đầu tư các dự án BOT đường thủy thì rất có thể sẽ lại xảy ra tình trạng phí chồng thêm phí. Khi đó, người dân đi trên cạn hay dưới nước cũng phải đóng phí.
Mai mốt chắc lên núi cũng bị thu !
Trở lại với Dự án nâng cấp cầu đường sắt Bình Lợi và luồng sông Sài Gòn, với hình ảnh Bộ trưởng Đinh La Thăng ‘khí thế’ trong lễ động thổ hôm 28/4/2015, cho thấy tình trạng "trải thảm một đoạn đường chặn cả tuyến thu phí" của các trạm BOT đường bộ có nguy cơ lặp lại vào cuối năm nay, bởi phương án thu phí BOT này thì dù chỉ đi qua dạ cầu, mà hoàn toàn không sử dụng cầu như các phương tiện vận tải đường bộ, các ghe tàu đường thủy tuyến này vẫn buộc phải trả tiền xây mới cầu sắt Bình Lợi.
Ông Đinh La Thăng thời còn làm Bộ trưởng Giao thông vận tải Đinh La Thăng đã có mặt tại lễ động thổ Dự án nâng cấp cầu đường sắt Bình Lợi và luồng sông Sài Gòn
Nếu mai này các lái tàu cũng phản đối bằng cách không cho tàu qua trạm phí như đường bộ, thì liệu sẽ giải quyết được không, vì nó sẽ "rất khác" với giao thông đường bộ trong cách điều tiết giao thông.
"Tụi tui chở hàng mướn từ các tỉnh miền Tây về Sài Gòn chỉ hơn 200.000 đồng/tấn, ngoài chi phí xăng dầu, ăn uống, khấu hao máy móc thì dọc đường còn phải chịu nhiều loại phí không tên khác, nên đồng lời chẳng có bao nhiêu. Tui nghe nói mức nộp phí BOT qua khu cầu Bình Lợi khoảng 70 đồng/tấn/km (đoạn sông thu phí dài 71km, vị chi bình quân phí BOT phải đóng gần 5.000 đồng/tấn ; sà lan 1.000 tấn sẽ đóng phí gần 5 triệu đồng). Nếu vậy thì giới tài công, chủ ghe, tàu chỉ còn nước húp cháo" - Ông Ba Minh, tài công ở huyện Cần Đước (Long An) chuyên lái sà lan trọng tải 1.000 tấn vận chuyển hàng hóa từ Sài Gòn, miền Đông Nam Bộ về các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và ngược lại, cho biết giới tài công, chủ tàu đều ngao ngán khi nghe tin sắp tới sẽ phải nộp phí BOT nếu muốn đi sông Sài Gòn đoạn cầu Bình Lợi.
Ông Nguyễn Văn Út, thương nhân mỗi tuần đều mướn sà lan vận chuyển gạo từ khu vực chợ lúa gạo đầu mối Bà Đắc (xã An Cư, huyện Cái Bè, Tiền Giang) về Sài Gòn qua kênh Chợ Gạo, không giấu âu lo : "Nếu sắp tới ghe tàu đi qua kênh Chợ Gạo phải nộp phí, rồi lên tới Sài Gòn về tiếp miền Đông qua hướng cầu Bình Lợi cũng lại thêm trạm BOT thì chắc chắn giá vận chuyển sẽ tăng, giá bán gạo cũng phải tăng lên, như vậy chỉ có người tiêu dùng bị thiệt thòi".
Về lý thuyết, dự án BOT đường sông chỉ hiệu quả cho hàng rời, dự báo nhu cầu vận tải chính xác, khu vực phải có truyền thống vận tải đường sông phát triển lâu đời, phải nối kết với quy hoạch đường bộ và hệ thống kho tàng bến bãi. Hệ số EIRR (Tỷ suất hoàn vốn nội tại về kinh tế) cho các dự án BOT đường sông thường nhỏ, với các dự án khai thác hiệu quả, cũng từ 12% đến 14%.
Nói về những bất cập của BOT, đã từng có một vị đại biểu quốc hội phản ứng : "Đường quốc lộ dân đang đi bình thường, tự nhiên "băm ra", chặn hai đầu thu phí, bước ra khỏi ngõ là thu phí, giờ lại tính làm BOT đường thủy, mai mốt chắc lên núi cũng bị thu ?".
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 04/04/2018
Cuối giờ chiều ngày 8/3, báo chí đưa tin trong cuộc họp ngày 8/3 của Ban bí thư, ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng cần phải sớm công bố kết luận thanh tra dự án Tổng Công ty Viễn thông Mobifone mua 95% cổ phần của AVG theo quy định của pháp luật.
Vì sao họ im lặng ?
Theo Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Trương Minh Tuấn, thì Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra toàn diện dự án này từ tháng 9/2016. Trước đó, vào tháng 4/2016, phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trúng cử chức vụ Thủ tướng, kế nhiệm ông Nguyễn Tấn Dũng điều hành Chính phủ.
Như vậy, có thể nói việc "thanh tra toàn diện" vụ Mobifone mua 95% cổ phần của AVG, hoàn toàn trong thời gian ông Nguyễn Xuân Phúc làm thủ tướng. Cũng từ tháng 4/2016, thứ trưởng Trương Minh Tuấn được chỉ định là Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông, kiêm Phó Trưởng ban Tuyên giáo trung ương (từ tháng 7/2016).
Những dẫn chứng về mốc thời gian kể trên để cho thấy từ ông Trương Minh Tuấn đến thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đều có thời gian dài là quan chức chính phủ. Hai vị này không thể nào không biết cú áp phe Mobifone ‘mua mão’ AVG. Thế nhưng vì sao họ lại làm thinh lâu đến độ ông Nguyễn Phú Trọng phải sốt ruột đánh tiếng hối thúc ?
Và cũng lạ là bằng quyền lực của mình, tại sao ông Tổng bí thư không công khai yêu cầu cơ quan kiểm sát rà soát lại hết toàn bộ vụ mua bán này từ hồ sơ có được ? Lưu ý, vị tân Thường trực Ban bí thư Trần Quốc Vượng từng có thời gian dài làm Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao.
Trả lời cho những thắc mắc "vì sao" đó, dư luận đang đồn đoán rằng liên quan trong cú áp phe này là ái nữ của cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
"Bà đỡ" của hàng loạt các thương vụ mua bán, sáp nhập doanh nghiệp (M&A) "hàng khủng" ?
Công ty cổ phần Chứng khoán Bản Việt (VCSC-mã VCI) thời kỳ bà Nguyễn Thanh Phượng là chủ tịch Hội đồng quản trị, được cho là "bà đỡ" của hàng loạt các thương vụ M&A "hàng khủng". Trong đó có thương vụ MobiFone mua AVG.
Một nguồn tin cho biết tại thời điểm năm 2006, khi Chính phủ công bố sẽ cổ phần hóa MobiFone thì đã có 9 tập đoàn tài chính, ngân hàng nước ngoài đó là Credit Suisse (Thuỵ Sỹ), Deutsche Bank (Đức), Goldman Sachs (Mỹ), Morgan Stanley (Mỹ), Rothschild (Đức) và UBS (Mỹ)... nộp hồ sơ thầu tư vấn về cổ phần hoá cho MobiFone. Kết quả thì VCSC đã "hạ gục" cả 9 "người khổng lồ".
Khi ấy, giới tài chính đặt ra 3 câu hỏi ngờ vực ở cú áp phe này : Một, từ yêu cầu nào và dựa trên cơ sở nào mà Mobifone đã dùng vốn do nhà nước cấp để mua AVG ? Hai, giá đích thực, chính xác khi mua AVG là bao nhiêu ? Ba, từ ngày được Mobifone mua về đến nay, AVG hoạt động như thế nào, có tương xứng với giá trị đồng vốn bỏ ra mua hay không ?
Tuy nhiên ngay sau khi bà Nguyễn Thanh Phượng thoái vốn, phía VCSC nhanh chóng lên tiếng rằng mình không liên quan đến thương vụ Mobifone mua 95% cổ phần AVG, mà chính là Công ty trách nhiệm hữu hạn chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (VCBS) mới là đơn vị "thầy dùi". Một số chuyên gia truyền thông cho rằng sở dĩ một số cơ quan báo chí và dân mạng bị nhầm lẫn thông tin như trên, có lẽ là do tên viết tắt của 2 công ty chứng khoán tên tuổi : VCSC và VCBS.
Thoái vốn, rút lui theo kịch bản soạn trước ?
Có ý kiến cho rằng không phải chờ đến ngày ông Nguyễn Tấn Dũng thất thế rời ghế thủ tướng, bà Nguyễn Thanh Phượng mới vội vã thoái vốn rút lui. Có người cha là thủ tướng, song dường như bà Phượng hiểu rằng trong nền kinh tế thị trường "định hướng xã hội chủ nghĩa", rủi ro tăng gấp bội phần khi quyền lực chỉ tập trung vào một nhóm người của duy nhất một đảng chính trị cầm quyền.
Công ty cổ phần Chứng khoán Bản Việt được bà Nguyễn Thanh Phượng sáng lập và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 11/2007 với vốn điều lệ ban đầu là 360 tỷ đồng. Chỉ ba năm sau, VCSC đã lọt vào Top 10 công ty chứng khoán lớn nhất 6 tháng cuối năm 2010 tại Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) và 10 năm sau, đã đứng vào Top 3 công ty chứng khoán có thị phần giá trị giao dịch môi giới lớn nhất trong 6 tháng đầu năm 2017.
Khi bản cáo bạch của VCSC được công bố, giới đầu tư xôn xao với thông tin bà Nguyễn Thanh Phượng, Chủ tịch Hội đồng quản trị VCSC chỉ còn nắm giữ hơn 5 triệu cổ phiếu, tương đương với tỷ lệ 4,84% vốn điều lệ. Qua đó, bà không còn là cổ đông lớn VCSC.
Tuy nhiên, nếu đặt trong cả tiến trình, động thái này lại không quá lạ. Bởi từ lúc thành lập VCSC với tổng sở hữu cổ phần lên đến 58% (trực tiếp 41% và gián tiếp thông qua Công ty Quản lý Quỹ Bản Việt – Nguồn : Vietnam Finance), báo cáo tình hình quản trị 2012 cho thấy số lượng cổ phiếu bà Phượng và Ngân hàng thương mại cổ phần Bản Việt (Viet Capital Bank) nắm giữ đã giảm xuống lần lượt là 4,5 triệu cổ phiếu, tương đương tỷ lệ 11,48% và 4,3 triệu cổ phiếu, tương đương tỷ lệ 10,96%.
Theo Báo cáo Quản trị 2015, Ngân hàng thương mại cổ phần Bản Việt đã giảm tỷ lệ sở hữu tại VCSC từ 7% xuống còn 0% sau hai năm liên tục thoái vốn.
MobiFone nói gì ?
Việc mua AVG được mô tả là để Mobifone nhanh chóng đuổi kịp các đối thủ cạnh tranh, trong khi là doanh nghiệp mới hình thành, chuyển từ kinh doanh viễn thông thuần tuý sang các dịch vụ giá trị gia tăng, đa phương tiện và đặc biệt là chen chân vào lĩnh vực truyền hình vốn đã có quá nhiều đối thủ nặng ký, MobiFone không còn con đường nào khác là phải "đi tắt, đón đầu".
MobiFone đã nhắm đến việc mua AVG theo một lộ trình đã được định sẵn. Theo đó, từ tháng 8/2015, Tổng Giám đốc MobiFone đã có công văn về việc lập dự án đầu tư dịch vụ truyền hình trong đó MobiFone đề cập tới phương án mua lại 90,1% cổ phần của Truyền hình An Viên (AVG).
Để xây dựng giá mua phù hợp, MobiFone đã tham khảo và căn cứ vào ý kiến của nhà thầu tư vấn Công ty trách nhiệm hữu hạn chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (VCBS) để định giá AVG. VCBS đã kết hợp với cơ quan chức năng thẩm định giá và đưa ra nhiều mức giá khác nhau.
Theo báo cáo số 142 MobiFone gửi Tổng Giám đốc MobiFone, VCBS đã thuê Công ty trách nhiệm hữu hạn Hãng kiểm toán AASC thực hiện định giá AVG và cho ra kết quả : AVG giá 33.299,49 tỷ đồng, tương đương 1,5 tỷ USD.
Trên cơ sở định giá của AASA, VCBS đã tư vấn thêm cho MobiFone về cách định giá thận trọng hơn, kết quả giá trị của AVG giảm xuống còn 24.548,19 tỷ đồng, tương đương 1,124 tỷ USD. Tuy nhiên, để thận trọng hơn, VCBS cũng tiếp tục thuê thêm Công ty trách nhiệm hữu hạn định giá Hà Nội – Thành phố Hồ Chí Minh để định giá theo phương pháp tài sản. Theo cách tính của công ty này, giá trị của AVG chỉ còn 18.520 tỉ đồng, tương đương 847,6 triệu USD.
Cuối cùng để cho chắc chắn, MobiFone đã thuê thêm một đơn vị thẩm định giá được Bộ Tài chính cấp phép xác định giá trị của AVG theo phương pháp tài sản là 16.565 tỷ đồng, theo phương pháp thu nhập là 17.184 tỷ đồng. Nghĩa là AVG đã được "định giá" ở 4 mức khác nhau, dao động từ 33.299 tỷ xuống thấp nhất là 16.565 tỷ đồng.
Trên cơ sở định giá, MobiFone đã nhanh chóng đưa ra kế hoạch kinh doanh của AVG sau khi MobiFone mua lại cổ phần. Theo đó, nếu việc mua bán hoàn thành trong 2016 thì doanh thu thuần của AVG đạt 1.251 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 91 tỷ đồng. Cho đến năm 2020, dự kiến doanh thu thuần của AVG sẽ là trên 7.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế sẽ đạt 1.876 tỷ đồng.
Tháng 1/2016, MobiFone hoàn tất thương vụ mua AVG. Tuy nhiên, phía MobiFone chỉ xác nhận là mua 95% cổ phần của AVG còn giá trị bao nhiêu thì hai bên không tiết lộ.
Trước khi thuộc về MobiFone, AVG chưa có lãi bởi đầu tư ban đầu lớn (vốn điều lệ 1.800 tỷ) cũng như việc phát triển thuê bao cũng chỉ dừng lại khoảng 450.000 thuê bao - con số quá khiêm tốn so với gần 10 triệu thuê bao truyền hình trả tiền thời điểm đó.
Trong Hội nghị Giao ban quản lý nhà nước của Bộ Thông tin và truyền thông ngày 6/6/2016 khi được báo chí hỏi về thông tin cho rằng Mobifone đã mua 95% AVG với giá hơn 8.900 tỉ đồng, ông Lê Nam Trà - Chủ tịch Hội đồng thành viên MobiFone đã chính thức từ chối trả lời câu hỏi này vì "điều khoản bảo mật giữa 2 bên, MobiFone không thể tiết lộ được". Tại hội nghị này, thương vụ MobiFone - AVG còn được giải thích là "theo cơ chế đặc thù".
Có phải nhầm lẫn VCSC và VCBS ?
Tiền thân Viet Capital Bank là Ngân hàng thương mại cổ phần Gia Định (GiaDinhBank). GiaDinhBank từng phát hành 100 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn điều lệ. Công ty cổ phần Chứng khoán Bản Việt (VCSC) là công ty tư vấn phát hành.
Sau đó, một nhóm cổ đông đã mua với tỷ lệ tối thiểu là 30% vốn điều lệ Gia Định từ tay Vietcombank, cổ đông lớn nhất của Ngân hàng. Trong khoảng thời gian này, Ngân hàng thương mại cổ phần Gia Định được đổi tên thành ngân hàng thương mại cổ phần Bản Việt (Viet Capital Bank) và bà Nguyễn Thanh Phượng, lúc đó là Chủ tịch Hội đồng quản trị VCSC, được bầu làm thành viên Hội đồng quản trị ngân hàng nhiệm kỳ 2010 – 2014 vào đầu năm 2012. Ngay trong tháng 2 cùng năm, bà đã nhanh chóng trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị Viet Capital Bank.
Bà Phươợng và chồng - ông Nguyễn Bảo Hoàng
Ngoài ra, bà còn là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Quản lý Quỹ Đầu tư chứng khoán Bản Việt (VCAM). Được biết, vào tháng 11/2011, ông Trần Bảo Toàn đã chuyển nhượng số cổ phần chiếm hơn 16% vốn điều lệ của công ty cho bà Phượng. Qua đó, bà đã nắm gần 6,5 triệu cổ phiếu, tương đương hơn 43% cổ phần VCAM. Cho đến tháng 8/2013, bà đã chuyển nhượng 1,65 triệu cổ phần, tương ứng 11% cổ phần tại VCAM sang Viet Capital Bank. Chồng bà Nguyễn Thanh Phượng là ông Nguyễn Bảo Hoàng (Henry) cũng là Thành viên Hội đồng quản trị VCAM.
Liệu có sự nhầm lẫn VCSC và VCBS trong việc đưa tin liên quan đến thương vụ M&A MobiFone mua AVG ? Cá nhân người viết bài này cho rằng nếu báo chí đưa tin nhầm lẫn, vì sao VCSC không lên tiếng ngay từ đầu, vì nó còn liên quan đến giá giao dịch cổ phiếu trên sàn OTC…
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 13/03/2018
Trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam, cá nhân người viết không tìm thấy điều khoản nào liên quan yêu cầu "rút kinh nghiệm/rút kinh nghiệm một cách sâu sắc" cho hành vi vi phạm pháp luật.
Bộ trưởng Giáo dục Phùng Xuân Nhạ
Với các sai phạm, vi phạm pháp luật thì chuyện "rút kinh nghiệm/rút kinh nghiệm sâu sắc" không phải là mức xử tạm gọi định tính/định lượng cho việc để sửa sai sau đó. Tên gọi đúng trong những trường hợp này là bao che, dung túng ẩn dưới ngôn từ không nằm trong quy định của luật pháp.
Trong danh sách tân giáo sư, phó giáo sư công bố cho báo chí vào đầu giờ chiều ngày 6/3/2018, giảm 95 người so với danh sách cũ và không có tên Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cùng nhiều quan chức khác.
Trước đó, báo chí đưa tin Thường trực Chính phủ đã có văn bản yêu cầu Hội đồng Giáo sư Nhà nước "cần nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc vì để tình trạng nhiều hồ sơ ứng viên chưa bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn".
Như vậy, nếu như việc "để tình trạng nhiều hồ sơ ứng viên chưa bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn" có nguyên nhân từ "thiếu năng lực" chứ không liên quan chuyện tiêu cực, chạy chọt chức danh, thì cần thiết phải cách chức những ai đã ký duyệt các hồ sơ ứng viên chưa bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn.
Tuy nhiên theo chứng cứ mà người viết có được, thì ở đây mang nguyên do là cái sai ngay từ đầu đã được Chính phủ dung túng.
Trở ngược thời gian khi ông Nguyễn Xuân Phúc từ vị trí phó Thủ tướng lên Thủ tướng vào đầu tháng 4/2016, thì ngay sau đó, tân thủ tướng đề cử ông Phùng Xuân Nhạ, lúc đó là phó giáo sư, Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng Đại học Quốc gia Hà Nội làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo, thay ông Phạm Vũ Luận.
Tháng 7/2016, tại kỳ họp thứ ba của Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước khóa 2014-2019, ông Nhạ tự nhậm chức chủ tịch Hội đồng này chủ trì lễ chia tay ông Luận, trong khi chưa có quyết định nào của Thủ tướng phê chuẩn việc ông Nhạ thay ông Luận làm Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước.
Tháng 10/2016, với tư cách Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước, ông Nhạ ký công nhận mình đạt chuẩn giáo sư chuyên ngành kinh tế. Cũng trong thời kỳ ông Phùng Xuân Nhạ làm Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước tự phong, số lượng phó giáo sư, và giáo sư tăng vọt : Năm 2017, số người đạt chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư là 1.226, gấp 1,7 lần so với năm 2016, và gấp 2,3 lần năm 2015. Trước phản ứng cùng dư luận xã hội, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu rà soát việc bổ nhiệm giáo sư, phó giáo sư. Và kết quả thì như phần đầu bài viết : giảm 95 người so danh sách hồi ‘chưa rà soát’.
Cái sai về vi phạm pháp luật rõ ràng nhất ở đây đã được Thường trực Chính phủ bỏ qua, đó là ông Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước Phùng Xuân Nhạ đã vi phạm điều 7 khoản b, Quyết định 174/2008 QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, về yêu cầu thành viên Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước phải là giáo sư. Vào năm 2016, khi được phê chuẩn vào chức danh Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, ông Phùng Xuân Nhạ chỉ có hàm phó giáo sư. Việc ông tự phong chức danh Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước năm 2016, và tự phê chuẩn cho chính ông hàm giáo sư, là hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên khi ấy Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã không có bất cứ ý kiến gì.
Cái sảy đã nảy cái ung. Kết quả có tới 1.226 người được phong hàm phó giáo sư, giáo sư.
Nói thêm, ông Phùng Xuân Nhạ làm luận án tiến sĩ đề tài : "Vai trò đầu tư trực tiếp nước ngoài trong quá trình công nghiệp hóa ở Malaysia" [có thể xem luận văn này của ông Phùng Xuân Nhạ]. Như vậy, xem ra ông Phùng Xuân Nhạ sẽ phù hợp hơn với chức danh nào đó ở Bộ Kế hoạch và đầu tư ; hoặc Ban Kinh tế trung ương của Đảng.
Cá nhân người viết cho rằng ông Trần Quốc Vượng trên cương vị tân thường trực Ban bí thư, cần vào cuộc xem xét Bí thư Ban cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo Phùng Xuân Nhạ theo các nội dung được quy định tại "Điều 11. Vi phạm trong công tác tổ chức, cán bộ", của "Quy định số 102-QĐ/TW về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm", do chính ông Trần Quốc Vượng thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành ngày 15 tháng 11 năm 2017.
Bởi nói như khẩu khí "người đốt lò", thì việc xử lý sai phạm không chỉ làm cho cơ quan, chính quyền ngày càng trong sạch mà còn là hình thức răn đe thiết thực giúp cho các cán bộ luôn phải làm sao để mình thực hiện công việc một cách đúng nhất, hiệu quả nhất và sẽ không có ý nghĩ ham lợi cá nhân.
Việc xử lý qua quýt và thiếu khách quan của Thường trực Chính phủ sẽ làm cho các cán bộ thấy dễ mà làm càn, tiếp tục nảy sinh sai phạm, làm cho lợi ích nhóm ngày càng phình to, và hơn cả là làm mất dần đi niềm tin của nhân dân vào chính quyền.
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 10/03/2018
Chờ đến năm 2025 mới mở rộng dịch vụ logistics hàng không là điều mà dân chuyên ngành logistics cho là "cực kỳ ngớ ngẩn", nếu không muốn nói là những tư vấn cố tình phá hoại (theo đúng nghĩa đen) nền kinh tế Việt Nam.
Tại cuộc họp về báo cáo cuối kỳ về quy hoạch, mở rộng, nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất do Công ty tư vấn ADPi Engineering (Pháp) thực hiện tại Bộ Giao thông vận tải chiều 27-2, phía tư vấn nói rằng khu vực phía bắc sân bay, nên sử dụng cho phát triển giai đoạn sau năm 2025 với các công trình được đề xuất là nhà ga hàng hóa, dịch vụ logistics và sửa chữa, bảo dưỡng máy bay.
Tư vấn đã thiếu thông tin ?
"Khu vực phía bắc sân bay" mà tư vấn của Pháp nói đến chính là khu vực sân golf Tân Sơn Nhất hiện nay. Chờ đến năm 2025 mới mở rộng dịch vụ logistics hàng không là điều mà dân chuyên ngành logistics cho là "cực kỳ ngớ ngẩn", nếu không muốn nói là những tư vấn cố tình làm khó (nói nặng là "phá hoại") cho nền kinh tế Việt Nam. Lý do : Hiện nay, chi phí logistics Việt Nam bị đánh giá là rất cao, chiếm khoảng 25% GDP của Việt Nam ; trong khi đó, mức trung bình của thế giới là 15% GDP, của Mỹ chỉ chiếm khoảng 9%, Châu Âu khoảng 13%, Nhật Bản khoảng 11%, Singapore khoảng 8% GDP.
Càng chậm phát triển dịch vụ logistics, nền kinh tế Việt Nam càng yếu thế cạnh tranh.
Theo số liệu của Cục Thống kê Thành phố Hồ Chí Minh, tỷ trọng đóng góp của 9 ngành dịch vụ trọng yếu thành phố trong năm vừa qua chiếm 52,7%. Trong đó, 4 ngành chiếm tỷ trọng cao là thương nghiệp (13,0%), vận tải kho bãi - logistics (8,6%), kinh doanh bất động sản (7,3%), tài chính ngân hàng (6,3%) ; đây là những ngành chủ đạo chiếm 60,4% nội bộ khu vực dịch vụ. Trong đó, dịch vụ logistics đạt 91.541 tỷ, chiếm 8,6% và 14,8% trong khu vực dịch vụ. Đây là ngành có vị trí quan trọng thứ hai trong 9 ngành dịch vụ, có mức tăng trưởng 10,84% so cùng kỳ.
Trong nội dung điều chỉnh Quy hoạch phát triển giao thông vận tải hàng không giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 do phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa phê duyệt [có thể tải văn bản này], thì khu vực miền Nam có 9 sân bay, gồm 3 sân bay quốc tế (Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Phú Quốc), và 6 sân bay quốc nội (Buôn Ma Thuột, Liên Khương, Phan Thiết, Côn Đảo, Rạch Giá, Cà Mau). Khuyến khích phát triển hoạt động hàng không chung kết hợp với hoạt động vận chuyển hàng không thường lệ tại các sân bay.
Như vậy, từ nội dung của điều chỉnh Quy hoạch phát triển giao thông vận tải hàng không giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 như nói ở trên, có thể thấy rằng phía tư vấn ADPi Engineering đã không cập nhật các dữ liệu, đưa đến tư vấn không phù hợp với chính sách quy hoạch phát triển vận tải hàng không của Việt Nam.
Công tâm mà nói, không chỉ là tắc trách của phía tư vấn, mà ngay cả Chính phủ Việt Nam cũng "ầu ơ - ví dầu" trong thực hiện các vấn đề mà nền kinh tế đang đòi hỏi ở logistics.
Hồi đầu tháng hai năm nay, ở Sài Gòn có diễn ra hội thảo chủ đề "Nâng cao hiệu quả dịch vụ logistics tại Việt Nam". Đăng đàn, ông Trần Chí Dũng, Trưởng ban cố vấn chuyên môn trường Hàng không và Logistics Việt Nam, đã dẫn lại phát biểu của Giáo sư Michael Porter khi ông đến thuyết trình tại Việt Nam một thập kỷ trước, rằng "Việt Nam cần đầu tư vào logistics để tạo năng lực cạnh tranh quốc gia".
Nhấn mạnh "chúng tôi rất bức xúc", ông Dũng cho biết đột phá trong chính sách hỗ trợ đầu tư logistics còn chậm, và cho rằng trong lĩnh vực logistics, "chúng ta nói thì nhiều, nhưng hành động thì chưa hiệu quả". Mặc dù thừa nhận Chính phủ đã quan tâm nhiều hơn đến logistics trong thời gian qua, nhưng cho đến đầu năm 2018, ông Dũng cho biết nhiều nội dung lên quan đến logistics vẫn đang trong giai đoạn "hoạch định chi tiết", hệ thống chính sách hỗ trợ hoạt động logistics thì vẫn chưa được thành hình.
Đang chạy thủ tục để có gì thì Nhà nước đền bù ?
Luật sư Trần Thành, một người đang "đeo đuổi" tính pháp lý của sân golf Tân Sơn Nhất, chia sẻ với người viết bài này rằng, rất có thể mốc thời gian 2025 mà ADPi Engineering đưa ra là nhằm để các bên trong liên doanh giữa Trường An và Long Biên hoàn tất các hồ sơ thuê đất ở sân bay Tân Sơn Nhất trong dự án sân Golf.
Theo luật sư Thành, qua tài liệu, thể hiện ngày 30/6/2006, công ty Trường An Bộ Giao thông vận tải và công ty cổ phần đầu tư Long Biên ký bản "Hợp đồng hợp tác liên kết đầu tư xây dựng" dự án sân golf và các công trình phụ trợ tại hai khu đất tại sân bay Gia Lâm (Hà Nội) và Tân Sơn Nhất (Thành phố Hồ Chí Minh) số 242/HĐHTKD.
Nội dung hợp đồng thể hiện hai bên sẽ cùng hợp tác đầu tư xây dựng các hạng mục sau tại sân bay Tân Sơn Nhất (thực chất là phía Long Biên bỏ tiền ra, còn Trường An là bên đại diện cho quyền lợi của Bộ quốc phòng) : Sân golf 36 lỗ và nhà câu lạc bộ ; xây dựng khu khách sạn và dịch vụ ; xây dựng khu căn hộ và biệt thư cao cấp ; xây dựng khu trường học cao cấp. Thời gian hợp tác : 50 năm.
Hợp đồng cũng quy định công ty Trường An có trách nhiệm hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết để triển khai xây dựng sân golf và các công trình phụ trợ. Long Biên có trách nhiệm lập các Dự án đầu tư trình cấp có thẩm quyền có trong phương an kinh doanh được "Bộ quốc phòng phê duyệt".
Các bên cũng đặt ra tình huống là trong trường hợp khu đất bị nhà nước thu hồi, thì phía Trường An sẽ "không phải bồi hoàn cho Long Biên tất cả phần kiến trúc, trang bị và diện tích của khu đất bị thu hồi". Và về việc "bồi thường do thu hồi đất" hai bên sẽ cùng kiến nghị Bộ quốc phòng, Chính Phủ xem xét, giải quyết" (điều 3.3).
Cùng đó là trách nhiệm về tài chính đối với Bộ quốc phòng (Long Biên mỗi năm phải nộp 27 tỷ đồng trong suốt thời gian hợp tác) và trách nhiệm nộp thuế trong kinh doanh và sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Khi giao kết hợp đồng nói trên thì phía Trường An chưa có quyền sử dụng hợp pháp khu đất tại sân bay Tân Sơn Nhất, cũng như chưa có quyền được phép đầu tư, xây dựng sân golf tại Tân Sơn Nhất. Điều quan trọng hơn, là cả hai bên cùng nhận thức rõ, là dự án hợp tác của họ có khả năng bị gián đoạn, bị thu hồi lại đất.
Tuy nhiên, trên thực tế, hai bên đã không thực hiện đúng theo những gì đã thoả thuận trong Hợp đồng hợp tác. Theo công văn 749/CTC-QLCS ngày 13/3/2015 của Cục Tài Chính Bộ quốc phòng, đã thể hiện đến hết tháng 2/2015, hai bên vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với Bộ quốc phòng và bị yêu cầu Trường An phải có trách nhiệm thực hiện đúng (khoản tiền 27 tỷ đồng/năm). Tại công văn này, còn thể hiện một thông tin quan trọng là đến tháng 2/2015, khu vực đất sân golf Tân Sơn Nhất vẫn chưa hề có Hợp đồng thuê đất theo quy định của Luật đất đai.
Tương tự góc nhìn như luật sư Trần Thành, luật sư Trần Hồng Phong lập luận : "Về mặt nguyên tắc, cơ quan có thẩm quyền không thể cấp phép cho dự án đầu tư hay giấy phép xây dựng trên khu đất mà chủ đầu tư chưa có quyền sử dụng hợp pháp. Hay nói khác đi, theo tôi các công trình trong khu vực sân gofl hiện nay (bao gồm cả sân golf, các khách sạn, trường học...) đã được xây dựng trái pháp luật. Tức là khu đất đã và đang bị các chủ đầu tư sử dụng không đúng mục đích. Tức là có sự vi phạm trong pháp luật về đất đai. Vì hiện nay không có căn cứ pháp lý nào để xác định khu đất quốc phòng này có mục đích là làm sân golf, hay khách sạn...".
Như vậy, nếu lúc này phía ADPi Engineering đưa ra tư vấn khu vực phía bắc sân bay cần kíp mở rộng ngay để làm dịch vụ logistics, đồng nghĩa thu hồi gấp sân golf Tân Sơn Nhất, sẽ dẫn đến khả năng vỡ lỡ mọi thông tin trong cú áp phe làm ăn giữa Bộ Giao thông vận tải và Bộ quốc phòng. Khi ấy sẽ làm khó "người đốt lò vĩ đại", vì biết đâu sẽ dắt dây tới kiểu "Lần này lại đến 'Phương Đông'. Tình xưa nghĩa cũ, mặn nồng 'Mường Thanh'. Cố lên các chị, các anh. Quê hương vẫn gọi, sử xanh lưu truyền" thì quả là rách việc lắm !
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 05/03/2018
***********************
"Nếu các nội dung cả về yếu tố kỹ thuật liên quan qui hoạch và các cơ sở nghiên cứu, khảo sát.. của ADPi Engineering chưa được làm rõ. Phương án qui hoạch sân bay Tân Sơn Nhất mà ADPi Engineering đưa ra rất có thể sẽ dẫn đến hậu quả một núi tiền đổ ra nhưng không những không giúp Tân Sơn Nhất hoạt động tốt hơn mà còn có thể có những yếu tố tiêu cực làm cho năng lực hoạt động giảm xuống".
Phương án mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh minh họa
Điều hiển nhiên là sân bay Tân Sơn Nhất đang gặp vấn đề về năng lực cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng không trong hiện tại lẫn tương lai gần. Đã qua hơn mưới năm, chính quyền Việt Nam chỉ tập trung mục tiêu khai tử Tân Sơn Nhất bằng bằng dự án thay thế là sân bay Long Thành. Cũng hơn 10 đi theo phương án này, các phe nhóm lợi ích trong quân đội đã tranh thủ hợp pháp hóa hơn 100ha đất phía Bắc của sân bay (nay là khu vực giữa đường Phan Văn Bạch và đường Nguyễn Văn Quá). Khu đất này ban đầu bị một số cán bộ, sĩ quan tự chiếm hoặc mua rẻ của dân lấn chiếm làm nông nghiệp dạng giấy tay, sau đó xây nhà ở rồi sang nhượng. Sau này việc lấn chiếm được đẩy mạnh hơn một cấp là các dự án khu dân cư không có đầy đủ thủ tục được chia nhỏ để dễ qua mặt cơ quan quản lý cấp cao. Cho tới tận thời điểm khoảng cuối năm 20014 thì rất ít hộ dân, kể cả thành phần là sĩ quan có nhà trong khu vực này được cấp sổ vì vướng nguồn gốc là đất quốc phòng (thuộc sân bay), xây dựng không phép.. - ngoại trừ lô nhà tiếp giáp với đường Nguyễn Văn Qúa. Cùng với việc dự án sân bay Long Thành được đưa ra trình Quốc hội, khu vực đất sân bay bị lấn chiếm từ trái phép đã được hợp thức hóa, chính thức trở thành khu dân cư thuộc quận 12 (trước đây toàn bộ thuộc quận Tân Bình). Xóa sạch dấu vết bất hợp pháp về nguồn gốc đất quốc phòng, đất của sân bay.. Phần còn lại của "mỏ vàng" sân bay Tân Sơn Nhất ngay lập tức tiếp tục lọt vào tay một nhóm lợi ích khổng lồ qua việc nuốt trọn 157ha để làm sân golf. Nhìn qua thì đây gần như là toàn bộ phần diện tích mà sân bay Tân Sơn Nhất chưa đầu tư hoặc không khai thác mặt đất nhưng đồng thời là khu vực mà nếu qui hoạch khai thác sẽ cho phép mở thêm đường băng và diện tích cho khu hậu cần đáng kể. Bằng những lý do hết sức ngô nghê như : Hạn chế chim chóc gây nguy hiểm cho máy bay ; không ảnh hưởng không lưu.v.v. Dự án sân golf Tân Sơn Nhất tuy vấp phải làn sóng phản đối dữ dội từ dư luận vì lộ rõ dấu hiệu của nhóm lợi ích qua những lý do không thuyết phục. Nhưng trong khi còn tranh cãi thì sân bay Tân Sơn Nhất bỗng dưng ngập gần ¼ khu vực phiá nam đường bay số 1 và hai sau những cơn mưa không phải là quá lớn so với trước đây, giúp cho dự án sân golf có thêm chức năng "chống ngập úng" để ung dung đè bẹp mọi phản biện từ dư luận.
Từ năm 2016, dự án sân bay Long Thành đã được trình và Quốc hội thông qua năm 2017 nhưng bế tắc về nguồn vốn trong bối cảnh ngân sách cạn kiệt thì phương án nâng cấp Tân Sơn Nhất mới được đặt trở lại. Tuy nhiên, việc vẫn triển khai sân bay Long Thành sau khi nhiều ý kiến tư vấn chỉ ra sân bay Tân Sơn Nhất hoàn toàn có thể nâng cấp, thêm đường băng.. sẽ hiệu quả hơn đầu tư sân bay Long Thành ít nhất trong tầm nhìn vài ba chục năm. Cũng năm 2017, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận chỉ ra việc cấp phép sân golf là sai nhưng đã không có một quyết định rõ ràng về phương án xử lý sân golf trái phép. Trên truyền thông, thông tin vụ sân golf Tân Sơn Nhất cũng khi nóng khi lạnh rồi im bặt cho thấy cuộc so găng với phe nhóm lợi ích đứng sau đã buộc phải có những thỏa thuận ngầm nào đó bằng việc đưa ra qui hoạch nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất song song với phê duyệt thiết kế sân bay Long Thành. Tuyệt nhiên không tìm thấy bất cứ thông tin nào về việc thu hồi hay quan chức liên quan vụ sân golf bị xử lý.
Thông tin mới nhất về qui hoạch sân bay Tân Sơn Nhất là việc một Công ty tư vấn đến từ Pháp (Công ty tư vấn ADPi Engineering) đưa ra phương án qui hoạch với những ý kiến về giải pháp qui hoạch rất mù mờ, tiếp tục làm dấy lên luồng dư luận tranh cãi không kém gay gắt với sự kiện thông tin dự án sân golf trước đây. Bài trên vnexpress.net cho biết :
"Tư vấn nêu (ADPi Engineering-NV), khu bay Tân Sơn Nhất hiện có hai đường băng song song với khoảng cách chỉ 365 m nên không thuận lợi cho khai thác ; hệ thống đường lăn tạo nút thắt giữa đường cất hạ cánh, công cụ khai thác vùng trời chưa tối ưu. Các hệ thống này chỉ đảm bảo khai thác 36 triệu hành khách mỗi năm như hiện tại ; để tăng lượng hành khách thì cần phải mở rộng hạ tầng…
Tư vấn cũng chỉ ra hai phương án xây dựng nhà ga hành khách về phía bắc hoặc phía nam. Ở phía bắc (khu vực có nhiều đất quốc phòng) sẽ có nhiều bất lợi là khai thác thiết bị không tối ưu, đi lại của hành khách giữa hai khu sẽ khó khăn, ảnh hưởng đường cất hạ cánh, gây tốn nhiều chi phí. Do đó, phương án tối ưu hơn là xây nhà ga hành khách ở phía nam để liên hoàn với khu vực nhà ga hiện có. Cùng với đó, tư vấn đề nghị bổ sung nhiều vị trí đỗ, mở rộng nhà ga, sân đỗ về phía nam để tăng khả năng đỗ phương tiện ; xây nhà nhà ga hàng hóa để đảm bảo vận chuyển một triệu tấn hàng hóa mỗi năm và khu bảo dưỡng máy bay ở phía bắc.
Phương án của công ty tư vấn khá giống với nhóm phương án thứ 3 do Công ty thiết kế và tư vấn xây dựng công trình hàng không (ADCC - Bộ quốc phòng) nghiên cứu trước đây. Nội dung cụ thể của phương án này là không xây mới đường cất hạ cánh, chỉ xây mới các nhà ga, sân đỗ, khu kỹ thuật ở phía bắc, phía nam và cả hai phía bắc nam của sân bay…".
Điểm qua những luận điểm cơ bản mà đơn vị tư vấn này đưa ra như trên có thể thấy 3 nội dung chính :
1. Điểm trọng tâm trong phương án qui hoạch là chuyển khu vực bảo dưỡng (khu vực xưởng A45, hiện đang sử dụng chung với quân sự) ở khu vực phía nam - hướng khu vực đường Hoàng Hoa Thám, Cộng Hòa - sang khu sân gofl ở hướng Bắc. Xây dựng các công trình dịch vụ ở khu phía Nam để nâng công suất bốc dỡ hàng hóa, bãi đỗ..
2. Không xây dựng thêm đường băng số 3 vì tính toán của tư vấn khuyến nghị hạn chế công suất dưới 50 triệu lượt khách/năm.
3. Phương án đề xuất của tư vấn Pháp "khá giống với nhóm phương án thứ 3 do Công ty thiết kế và tư vấn xây dựng công trình hàng không (ADCC - Bộ quốc phòng)".
Ở nội dung thứ nhất, chưa cần nói tới chức năng sửa chữa, bảo trì cả máy bay dân sự và máy bay quân sự hiện tại của xưởng A45 - có thể tách phần quân sự lên sân bay Biên Hòa ? - thì việc chuyển khu bảo trì sang khu vực phía bắc sẽ mâu thuẫn với chính lý do mà ADPi Engineering đưa ra. Vì ai cũng biết, việc bảo dưỡng, bảo trì máy bay là hoạt động thường xuyên sau mỗi chuyến bay, theo ý kiến tư vấn của ADPi Engineering đồng nghĩa các máy bay sẽ phải di chuyển từ phía Nam sang phía Bắc để sửa chữa, bảo trì sau đó trở lại phía Nam để thực hiện hành trình mới. Dù tách khâu bảo trì thực hiện tại sân đỗ thì vẫn bắt buộc phải thiết lập đường lăn phụ cho máy bay sửa chữa vòng qua hướng Tây, phía đường Trường Chinh (trước là Cách Mạng tháng 8) hoặc vòng qua phía Đông (đường Nguyễn Kiệm). Đồng nghĩa sân bay Tân Sơn Nhất sẽ bị hạn chế cất hạ cánh khi có máy bay di chuyển từ khu sửa chữa, bảo trì sang khu đón trả khách. Yêu cầu giải quyết mở rộng khả năng cất hạ cánh sẽ không những không được cải thiện mà có thể bị hạn chế thêm vì cách qui hoạch này làm phát sinh hoạt động di chuyển đi qua đầu đường băng 1 và hai như vậy ! ?
Trong luận điểm thứ 2, tạm bỏ qua phân tích về việc đúng sai giữa việc ADPi Engineering đưa ra con số 50 triệu lượt khách/năm và ý kiến phản biện mà TS Dương Như Hùng (Đại học Bách khoa TP HCM), cho rằng "một số nghiên cứu đã dự báo đến 2025 lưu lượng hành khách qua Tân Sơn Nhất có thể tới 80 triệu lượt hành khách, phù hợp với các dự báo của Boeing, Hiệp hội hàng không quốc tế". Chỉ xét trên thực tế, việc nâng cấp năng lực bốc dỡ, tiếp nhận hành khách (dịch vụ dưới mặt đất) mà không kèm năng lực cất hạ cánh (hoạt động không lưu, tiếp nhận...) có thật sự hợp lý ? Đặc biệt là lý do mà ADPi Engineering đặt ra lại chỉ là "Ở phía bắc (khu vực có nhiều đất quốc phòng) sẽ có nhiều bất lợi là khai thác thiết bị không tối ưu, đi lại của hành khách giữa hai khu sẽ khó khăn, ảnh hưởng đường cất hạ cánh, gây tốn nhiều chi phí…" ( ?) Tại sao ADPi Engineering không chỉ ra nếu mở thêm đường băng số 3 thì thiết bị nào là không tối ưu ? Đất quốc phòng là đất công, do nhà nước quản lý, hiện làm sân golf tại sao lại khó khăn ? ADPi Engineering dựa vào đâu khi đưa ra dự báo lượng khách thấp hơn quá xa với dự báo của Boing (một trong hai hãng máy bay cung cấp số lượng đầu máy bay lớn nhất cho Việt Nam hiện nay) và Hiệp hội hàng không quốc tế ?
ADPi Engineering dựa vào đâu trong tiêu chí "tốn kém" khi so sánh phương án qui hoạch đầu tư hơn 19.000 tỷ, hạn chế ở công suất 50 triệu lượt khách/năm tỷ để so sánh với phương án thêm đường băng thứ 3 có chi phí hơn 23.000 tỷ đồng và công suất 80-100 triệu lượt/năm để kết luận ?
Có thể còn nhiều vấn đề khác trong nội dung mà báo cáo tư vấn của ADPi Engineering đưa ra. Nhưng chỉ cần đánh giá mấy vấn đề trên, với tiết lộ rằng phương án của ADPi Engineering "khá giống với nhóm phương án thứ 3 do Công ty thiết kế và tư vấn xây dựng công trình hàng không (ADCC - Bộ quốc phòng)" khiến không khỏi không nghi ngờ về năng lực của ADPi Engineering lẫn khả năng có sự mập mờ rằng ai đó mượn tay ADPi Engineering là một Công ty tư vấn "nước ngoài" nhằm tạo cớ hợp thức ý đồ qui hoạch lợi ích riêng.
Nếu các nội dung cả về yếu tố kỹ thuật liên quan qui hoạch và các cơ sở nghiên cứu, khảo sát.. của ADPi Engineering chưa được làm rõ. Phương án qui hoạch sân bay Tân Sơn Nhất mà ADPi Engineering đưa ra rất có thể sẽ dẫn đến hậu quả một núi tiền đổ ra nhưng không những không giúp Tân Sơn Nhất hoạt động tốt hơn mà còn có thể có những yếu tố tiêu cực làm cho năng lực hoạt động giảm xuống, đúng sai sẽ được hợp thức bằng những lý do ngớ ngẩn kiểu "chỉ có ở Việt Nam( !)". Hàng loạt các dự án ngàn tỷ bị thao túng bởi các nhóm lợi ích là minh chứng khi bàn tay lợi ích phía sau như thế nào. Liệu dự án nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất có phải là ngoại lệ ?
Thiên Điểu
Từ tháng 11//2016 đến nay, với sự kiện cách hết các chức vụ chính quyền và đảng của ông Vũ Huy Hoàng trong thời gian là Bộ trưởng Bộ Công thương, có vẻ từ tiền lệ "kỷ luật cách chức áp dụng cho người không còn cái chức ấy" đang được vận dụng rộng rãi hơn. Như trường hợp ông Lê Phước Thanh là bí thư Quảng Nam nhiệm kỳ 2010/2015, thì nay (2018) đâu còn chức "bí thư" nữa mà bị cách chức ?
Vũ Huy Hoàng trong thời gian là Bộ trưởng Bộ Công thương
Hiện tại và theo lẽ thông thường, theo quy định của Đảng, các tổ chức chính trị - xã hội và tại Bộ luật lao động, thì khi đối tượng vi phạm kỷ luật, vi phạm quy chế... có thể bị áp dụng hình thức kỷ luật cách chức đối với chức vụ mà người đó đang nắm giữ. Nhưng hiện chưa thấy có văn bản chính thức nào giải thích về vấn đề cách chức khi chức vụ không còn.
Bộ Chính trị có phải là… Nhà nước ?
Nếu căn cứ theo Hiến pháp và hệ thống văn bản pháp quy, thì Bộ Chính trị chưa bao giờ là cơ quan Nhà nước. Mang tên là Bộ Chính trị, nhưng không có ai làm bộ trưởng, thứ trưởng. Tuy nhiên các chính sách về lương bỗng thì Bộ chính trị vẫn nhận lương từ ngân sách của Chính phủ giống như tất cả các bộ khác trong bộ máy công quyền.
Hiến pháp 2013, Điều 2.3 "Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp". Như vậy, nếu căn cứ theo luật định, ông Vũ Huy Hoàng không thể bị cách chức Bộ trưởng Bộ Công thương, vì ông Hoàng chịu sự quản lý của Thủ tướng Chính phủ. Ông Lê Phước Thanh có thể bị Bộ Chính trị cách chức, vì ông này chỉ làm mỗi công tác của Đảng, và vẫn hưởng lương từ ngân sách của Chính phủ.
Có hồi tố tiền lương và bổng lộc ?
Trong trường hợp ông Vũ Huy Hoàng, hàng loạt câu hỏi đặt ra từ tháng 11/2016 cho đến nay vẫn chưa có câu trả lời : Thứ nhứt, các văn bản mang tính pháp lý tại Việt Nam và đàm phán thỏa thuận quốc tế mà ông Vũ Huy Hoàng ký với chức danh Bộ trưởng Bộ Công thương, có trở nên "vô hiệu" ? Thứ hai, các khoản lương, bảo hiểm, công tác phí cho Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng sẽ do ai trả lại cho ngân sách quốc gia ? Thứ ba, trong lý lịch tư pháp, ông Vũ Huy Hoàng sẽ ghi ra sao ?
Ba câu hỏi nói trên cũng dành cho hàng loạt quan chức tiếp theo : tháng 4 năm 2017, Ban Bí thư tước bỏ chức vụ Ủy viên Ban Cán sự Đảng Bộ Tài nguyên và môi trường mà các ông Nguyễn Thái Lai và Bùi Cách Tuyến đã… từng mang từ năm 2011 đến 2016 ; tước bỏ hàm Thứ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường của ông Lai, ông Tuyến từng mang từ 2011 đến 2015.
Tương tự, ông Võ Kim Cự bị tước bỏ chức vụ Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Bí thư, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh mà ông ta đã mang từ 2005 đến 2015. Ngoài ra ông Cự còn bị tước bỏ chức vụ Phó Chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh mà ông từng mang từ 2005 đến 2010 và chức vụ Chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh mà ông từng mang từ 2010 đến 2015. Trong trường hợp ông Võ Kim Cự, 3 thắc mắc trên cần thiết có ngay câu trả lời, vì việc cho phép Formosa đầu tư gây ô nhiễm ở Hà Tĩnh là do bút phê của ông Võ Kim Cự.
Ban Bí thư chậm chạp hay là những đòn thù quyền lực ?
Câu hỏi đặt ra là tại sao đến bây giờ Ban Bí thư mới thấy chuyện ông Lê Phước Thanh sử dụng hệ thống công quyền ở Quảng Nam để tạo điều kiện cho con trai của ông "luồn sâu, leo cao" là "vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc và các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ" ? Tại sao đến bây giờ Ban Bí thư mới thấy vi phạm của ông Thanh là "rất nghiêm trọng" và "ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức Đảng" ? Tại sao đến bây giờ Ban Bí thư mới nghe được "dư luận xấu trong cán bộ, đảng viên, nhân dân" ?
Phải chăng là năng lực tiếp cận, điều tra các vụ việc tiêu cực ở Ban Bí thư chịu sự giới hạn ?
Ngày 3/1/2018, ông Trần Quốc Vượng – Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng, ký ban hành Quyết định 684-QĐ/UBKTTW ban hành Quy trình tiến hành công tác kiểm tra và thi hành kỷ luật đảng của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Thông tin trong quyết định này bắt đầu được công khai từ ngày 9/2/2018, mặc dù hiệu lực thi hành tính từ ngày ký.
Cụ thể là các quy trình : Kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm ; kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm ; kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát ; kiểm tra việc thi hành kỷ luật đảng ; xem xét, thi hành kỷ luật đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý và cấp ủy viên cấp dưới trực thuộc Trung ương theo đề nghị thi hành kỷ luật ; xem xét, thi hành kỷ luật đảng viên thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý hoặc cấp ủy viên cấp dưới trực thuộc Trung ương theo kết luận kiểm tra ; kiểm tra, đề nghị thi hành kỷ luật đảng viên thuộc thẩm quyền của Ban Bí thư, Bộ Chính trị do cấp ủy trực thuộc Trung ương đề nghị ; giải quyết tố cáo đối với tổ chức đảng trực thuộc Trung ương ; giải quyết tố cáo đối với đảng viên là cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý ; giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng đối với đảng viên ; kiểm tra tài chính của cơ quan tài chính cấp ủy cùng cấp ; kiểm tra tài chính của cấp ủy cấp dưới ; kiểm tra tài chính đối với các cơ quan, đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp trực thuộc cơ quan tài chính đảng ở Trung ương.
Quyết định số 1084-QĐ/UBKTTW ngày 5/12/2012 mà Quyết định 684-QĐ/UBKTTW thay thế, rất tiếc người viết không tìm được, nên vẫn không rõ quy trình kỷ luật ông Vũ Huy Hoàng và hàng loạt quan chức tiếp theo đó như thế nào.
Đến nay, vẫn chưa đúng pháp luật
Tuy nhiên, có thể thấy rằng – như lời ông Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu trên báo Dân Trí : "Tôi có thể nói đến giờ phút này Ban Bí thư giao cho Ban Cán sự Đảng Chính phủ phối hợp với Đảng đoàn Quốc hội nghiên cứu quy trình kỷ luật với ông Vũ Huy Hoàng. Đây là việc rất khó vì hiện ông Hoàng là Bộ trưởng Công thương của khóa trước, đã được Quốc hội khóa trước (khóa XIII) miễn nhiệm nên đến nay ông Hoàng không còn giữ chức vụ Bộ trưởng nữa.
Không còn chức vụ thì cần phải giao cho các cơ quan của Chính phủ, Quốc hội nghiên cứu quy định về mặt pháp luật thế nào, quy trình thế nào để xử lý kỷ luật. Việc này đang được giao cho những cơ quan giúp việc cho Quốc hội, Chính phủ nghiên cứu về tính pháp lý để đảm bảo căn cứ khi trình ra Quốc hội xem xét. Việc xử lý một người không còn chức vụ Bộ trưởng nữa, Quốc hội đã miễn nhiệm rồi thì phải làm sao đảm bảo đúng pháp luật. Cần phải làm chặt chẽ vì kỷ luật nghiêm minh nhưng phải đúng pháp luật" (1).
Từ đó đến nay, chưa thấy có văn bản chính thức nào giải thích, hay đưa ra cơ sở lý luận về việc cách chức khi chức vụ không còn. Chính vì vậy rất nhiều người, trong đó có người viết, cảm thấy mù mờ, chưa hiểu.
Phải chăng khi có những quan chức không phải là Đảng viên thì sẽ không có cảnh "cách chức khi chức vụ không còn", mà tất cả sẽ tuân thủ theo đúng nguyên tắc là mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật, như Hiến định tại Điều 14.1 Hiến pháp 2013 : "Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật".
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 10/02/2018
