Thông Luận

Ngôn ngữ học tri thức & dân tộc học nhận thức (truy ngôn để tầm ngữ)

Ngữ luận 3 : Gian

Gian

Khi nghiên cứu về chế độ độc đảng toàn trị hiện nay bằng chính trị học cơ chế, để khảo sát về phạm trù niềm tin của dân chúng vào một thể chế chính trị, mà cụ thể là điều tra về hiện tượng mất niềm tin toàn diện của một dân tộc đối với độc đảng càm quyền là Đảng cộng sản Việt Nam, thì tôi được trợ lực bởi xã hội học chính trị để điền dã sâu vào quan hệ xã hội, sinh hoạt xã hội, đời sống xã hội. Càng vào sâu lại càng phải đi xa, khi tôi thấy dân chúng mất niềm tin từ lãnh tụ tới lãnh đạo, từ thủ tướng tới thủ trưởng, từ bộ trưởng tới thứ trưởng, từ tướng tới tá… Tại đây tôi yêu cầu như những người dân mà tôi được gặp hãy chọn một chữ để giải thích tại sao lại bị mất niềm tin ? Tôi ngạc nhiên nhưng không sững sờ, tôi thấy lạ nhưng không hỏang hốt là đa số những người trả lời câu hỏi này, họ chọn chữ : gian. Khi cái gian xuất hiện thì cái tín sẽ tiêu tan, nơi đây ngôn ngữ học luôn cần xã hội học ngôn ngữ để cân, đo, đong, đếm từ mức độ tới cường độ của toàn bộ một hệ gian (gian dối, gian lận, gian xảo, gian manh, gian trá).

Muốn có chân dung diện mạo của kẻ gian thì phải qua chặn đường học thuật của tâm (tâm lý học, tâm thần học, phân tâm học) ; từ đó tổ chức liên minh bộ ba của học thuật là : phương pháp luận, khoa học luận, lý thuyết luận để đưa vào nghiên cứu, khảo sát, điều tra, điền dã. Từ phân tích tới giải thích, tôi xin được chọn dân tộc học văn hóa Việt song hành cùng nhân học văn hiến Việt để tìm ra đường đi nẻo về của hệ gian qua ca dao, châm ngôn, ngạn ngữ… Cụ thể là tôi vận dụng văn hóa và văn hóa nhân gian để soi sáng -từ giải mã tới giải luận- phạm trù gian, từ tâm tính tới tâm địa của kẻ gian, bằng những thí dụ cụ thể của từ lãnh tụ tới lãnh đạo, thủ tưởng tới thủ trưởng, từ bộ trưởng tới thứ trưởng, từ tướng tới tá… Nơi mà hành vi gian được sinh sôi nẩy nở trong một chế độ bạo quyền không những có công an trị, mà còn song hành với tà quyền tham nhũng trị, với ma quyền tham tiền trị, có đầu lãnh là Đảng cộng sản Việt Nam.

Tôi xin chọn phương pháp thẳng tắp của ngôn ngữ học, đi từ A tới X, với phương pháp phân tích nội dung gian để phân loại cá thể gian qua ca dao, châm ngôn, ngạn ngữ…, cùng lúc phân cực hành động gian cá nhân để phân giải hành tác gian tập thể cùng lúc nhận diện được những đối kháng của một cộng đồng dân tộc sạch cũng qua ca dao, châm ngôn, ngạn ngữ… Xin được theo thứ tự trong tuần tự, mà bắt đầu bằng A.

A

Với ăn là động từ phổ biến nhất của việt ngữ, với phản xạ khi người Việt gặp nhau rồi chào nhau chỉ bằng một câu : "Ăn cơm chưa ?", cho tới chọn lựa đạo lý làm nên quyết định đạo đức của ăn hiền ở lành, để tránh ăn gian nói dối, để không rơi vào chuyện thất đức của ăn không nói có. Ngay trong cách ăn đã có luân lý của nhân nghĩa : ăn bát cơm dẻo, nhớ nẻo đường đi, không ăn cháo đá bát của loài vong ân, không ăn điêu nói đứng của loài gian trá. Loại sống chỉ để ăn nên không ngần ngại ăn tươi nuốt sống, mọi rợ từ cách ăn tới kiểu nuốt, ăn mà không nhai, nên ăn trắng trợn trong gian dối, kiểu của Sở Khanh : "Nói lời rồi lại nuốt lời như chơi". Dân Việt hiện nay không lầm, tỉnh táo nhận định để sáng suốt phân tích, gọi kẻ tham ô nhiều, tham nhũng lắm là đứa : "ăn nhiều", ăn ngập mặt ngập mũi.

Chân dung của bọn âm binh lẩn lút trong tà quyền tham nhũng là ăn bẩn sông sâu, nhưng năng suất lao động của chúng thuộc loài : ăn bơ làm biếng, với bản chất hay ăn lười làm ; chưa hết chúng tồi tệ trong ăn ngang rồi ăn dọc, chúng không ngó ngàng gì tới đạo lý Việt là : ăn quả nhớ kẻ trồng cây. Tà tướng của chúng là loại qua cầu rút ván, nên đạo lý cộng đồng ăn cây táo rào cây sung trong ăn ở có hậu thì chúng hoàn toàn vô minh. Giáo lý ăn ngay nói thật không có trong lương tri của chúng, vì muốn có lương tri phải có cội của lương tâm, có gốc lương thiện. Trong giáo dục, người Việt dạy dỗ nhau : ăn có nhai, nói có nghĩ, còn bọn tham quan này chỉ yêu thích hệ độc (độc đảng, độc quyền, độc tài, độc tôn, độc trị) để ham chuộng hệ tham (tham quan, tham quyền, tham ô, tham nhũng, tham tiền) nên chúng chỉ muốn ăn trên ngồi trốc, kiểu Mã Giám Sinh : "Ghế trên ngồi tót sỗ sàng".

Chúng vừa ăn tàn ăn tận, chúng vừa ăn rị ăn mọ, ăn gặm nhấm kiểu tầm ăn dâu, chưa xong với lòng tham không đáy của chúng thì chúng được đằng chân lên đằng đầu với phản xạ kiểu ăn mày đòi xôi gấc, loại ăn trực đòi bánh chưng. Vì là kẻ gian nên chúng có những loại lý lịch cá nhân sau đây : ăn ốc nói mò của loại vô tri ; nhắm mắt nói mò của thứ vô giác, nên dễ dàng ăn quàng nói bậy, vừa gian lại vừa điêu. Chúng ăn nói lung tung ; lại hay bóc lột đồng bào kiểu cốc mò cò ăn, chúng sống như ký sinh trùng chờ sung rụng, chúng gian manh trong điếm cách của ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau. Thậm tệ nhất là hình ảnh ăn như heo, để dân chúng phải gọi một lãnh tụ nguyên bí thư thành Hồ : Lê Thanh Hải là Hải heo, ăn đất Thủ Thiêm, biến hàng chục ngàn dân lành, một sớm một chiều, thành dân oan, sa cơ trong màng trời chiếu đất, bụi phận chốn đầu đường xó chợ. Tham quan là phường ăn vụng đổ vạ cho mèo, kiểu "Thúc Sinh quen thói bốc trời" khi cụ Tiên Điền Nguyễn Du lập chân dung của Thúc Sinh.

Bọn quan tham ăn trong chế độ độc đảng hiện nay còn tồi tệ hơn, chúng vừa ăn cướp, ăn trộm, ăn cắp, ăn giựt, chúng vừa dễ dàng vu oan giá họa cho tha nhân, nên chúng sẵn sàng mổ gà lấy trứng để ăn, để tiếp tục được ăn xổi ở thì, trong nhớt thây dầy cốt. Giữa mùa đại dịch 2020, chúng thong dong đi chơi từ Ấn Độ tới Anh Quốc rồi mang dịch cúm Tàu về lây lan cho đồng loại, chưa xong chúng hưởng thụ tiếp trong các khách sạn đắt nhất, có thẻ hội viên thường niên chơi golf vài tỷ đồng, và khi chúng trà dư tửu hậu thì có ca sĩ hát riêng cho chúng nghe giữa một xã hội đang bị túng thiếu vây bủa, đói nghèo trùm phủ. Người liêm sỉ, với lòng liêm khiết, trí nghiêm minh thì : ăn chọn nơi, chơi chọn bạn, còn bọn tham quan sống nhờ tham ô thì ăn từ gốc tới ngọn như bà Phó chủ tịch quốc hội thuở nào phải bật lên thành tiếng là đám tham quan, thấy gì cũng ăn : "Ăn của dân không chừa thứ gì !".

Lê Thanh Hải là Hải heo, ăn đất Thủ Thiêm, biến hàng chục ngàn dân lành, một sớm một chiều, thành dân oan, sa cơ trong màng trời chiếu đất, bụi phận chốn đầu đường xó chợ.

B

Với bất, với bán, với bẩn ; bọn gian khi lãnh đạo thì gian lộ của chúng sẽ là đường nẻo về của bất nhân thất đức, đạo lý tổ tiên Việt sống lâu mới biết lòng người có nhân đã bị thất lạc ngay trong tư duy của chúng. Chúng là người nhưng chúng không có nhân, đạo đức tổ tiên Việt đường mòn nhân nghĩa chẳng mòn không hề có chỗ đứng ghế ngồi trong các toan tính gian của chúng. Không có nhân lộ, lại chọn tà lộ của âm binh để mua gian bán lận, nơi mà động từ bán là chuyện chợ búa trong ý đồ của chúng, là chuyện cơm bữa trong tâm địa của chúng. Tồi tệ nhất là chúng bán trắng giáo lý với một hệ thống giáo dục của học giả-thi giả-điểm giả-bằng giả, để lẩn lút như âm binh trong âm đạo mà tha hồ mua bằng bán cấp.

Rồi như ma bùn trong bóng tối bùn nhơ, chúng mua chức bán quyền, chưa hết với lòng tham không đáy, chúng buôn dân bán nước giao cảnh điện ngục điện tiền trên nhân kiếp của Việt tộc, khi chúng chọn bụng của giặc Tàu làm địa đạo mà ẩn nấp sau khi phản dân hại nước. Khi những kẻ gian vào quy trình của bán trắng, thì chúng sẽ lần mò tới quy định của bán trọn từ vận mệnh dân tộc tới tài nguyên thiên nhiên ; chưa hết chúng bán đứng từ đồng bào tới đất nước. Hiện tượng đấu tố cha mẹ, thân bằng quyến thuộc trong Cải cách ruộng đất 1954-1960, tới hiện thân của hệ thanh (thanh trừng, thành lọc, thanh toán) trong hệ thống toàn trị làm nên truyền thống độc tài trong độc trị, làm nên lịch sử sắt máu của Đảng cộng sản Việt Nam. Cũng như của mọi đảng cộng sản trong lịch sử hai thế kỷ qua, thực trạng hiện tượng luận của diệt, giết, truy, hại đồng loại làm nên thực tế hiện tượng học về hệ gian (gian dối, gian lận, gian xảo, gian manh, gian trá).

Những kẻ gian lãnh đạo trong Đảng cộng sản Việt Nam hiện nay, chúng nhắm mắt trước Tàu tặc đang cướp đất, biển, đảo ; chúng cúi đầu trước Tàu họa biến quê hương gấm vóc của tổ tiên thành một bãi rác khổng lồ từ bốc xít rừng Tây nguyên tới biển Hà Tỉnh với Formosa đã giết chết cả một vùng biển miền Trung, làm hàng triệu người dở chết dở sống. Từ gian trá tới gian manh, chúng khom lưng để Tàu hoạn với thực phẩm bẩn, hóa chất độc song hành cùng nhiệt điện than. Chúng khoanh tay trước Tàu tà buôn ma túy, mại dâm, nội tạng người để Tàu nạn lan tràn trên quê hương việt với Tàu tội giết người Việt mà luật pháp Việt không dám xử Tàu phạm mà phải trả chúng lại cho Tàu phỉ. Gian trá trong điếm lộ từ mật nghị Thành Đô, 1990, chúng quỳ gối đã nhận giặc làm cha, nhận Tàu gian là bạn (bạn vàng, bạn tốt…) để tiếp tục hành tác Việt gian. Không những chúng lén lút liên tục ký các hiệp định mật (mà ta phải gọi là hiếp định), mặc cho dân phải sống trong các làng ung thư, các thành phố loại ô nhiễm hàng đầu trên thế giới.

Giữa mùa đại dịch Tàu cúm, gian xảo đã thành gian manh, với hiếp định biên giới, là chính quyền Việt không được đơn phương đóng các cửa khẩu biên giới Việt- Trung, nếu không có lệnh của Tàu gian đang lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc. Phải dẫn độ Tàu phạm, Tàu tội, giờ lại mất chủ quyền ngay cửa biên giới, còn bao nhiêu cái gian của Đảng cộng sản Việt Nam mà Việt tộc chưa biết ? Cái gian lẩn lút như ma xó trong cái lận, như ma trơi vật vờ trong bóng tối, kiếp của kẻ gian là kiếp của ma bùn, ma xó, ma trơi, sợ nhân đức như sợ ánh sáng, sợ nhân lý như sợ mặt trời. Tri thức luận của hệ gian (gian dối, gian lận, gian xảo, gian manh, gian trá) của các lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam có chứng từ, chứng tích, chứng nhân ngay trong hiện tượng luận của hệ Tàu (Tàu gian, Tàu tặc, Tàu họa, Tàu hoạn, Tàu tà, Tàu nạn, Tàu tội, Tàu phạm, Tàu phỉ). Khi kẻ gian lãnh đạo thì nó sẽ là cha sinh mẹ đẻ của một quái thai : độc tài trong chính trị sinh đôi cùng bất tài trong quản lý. Vì kẻ gian thích gian dối trong biển lận hơn là thích chăm chỉ trong học hành, nên kẻ gian bất trí (không kiến thức) và bất tri (không hiểu biết), nên hoàn toàn bất lực không những từ quản trị tới quản lý.

Tệ hại hơn là khi kẻ gian sa vào tà lộ của bất nhân trước hệ xâm (xâm lấn, xâm chiếm, xâm lăng, xâm lược) của ngoại bang, mà hiểm họa trong chỉ mành treo chuông là trước hệ Tàu (Tàu gian, Tàu tặc, Tàu họa, Tàu hoạn, Tàu tà, Tàu nạn, Tàu tội, Tàu phạm, Tàu phỉ). Trước kẻ gian, tổ tiên Việt dặn con cháu là kẻ gian thì : bẩn ăn bẩn uống, kẻ gian có phản xạ bắt cá hai tay, vì kẻ gian luôn tưởng mình hơn người bằng ba đầu sáu tay, nhưng chúng luôn tránh : ba mặt một lời, khi bị vạch mặt chỉ tên, khi tha nhân bắt kẻ gian phải nhìn thẳng vào sự thật để nhận ra chân lý, để tiếp nhận lẽ phải. Trong phương trình bất-bán-bẩn của những kẻ gian trong lãnh đạo luôn làm ra hiện tượng xấu, tồi, tục, dở, vì chúng học đòi theo quan thầy gian của chúng để "tái sản suất" hành tác gian của chúng trong tà lộ của thâm, độc, ác, hiểm. Trước đạo đức học chúng thua xa những con người sa cơ lỡ vận, vào đường cùng phải : bán trôn nuôi miệng. Những kẻ này không sợ sự thật, không ngại chân lý, không mất lẽ phải, nên họ thành thật trong thành ngôn, thành ngữ của họ, và họ viết thành khẩu hiệu mà chúng ta từ thấy ngay trên đường phố, ngay trên mạng xã hội là họ : bán thân còn hơn bán nước.

Trước đạo đức học chúng thua xa những con người sa cơ lỡ vận, vào đường cùng phải : bán trôn nuôi miệng.

C

Với cách, khi kẻ gian biến quyền lực thành quyền lợi, rồi biến quyền lợi thành tư lợi, từ đó tạo ra các đặc quyền, đặc lợi, đặc ân, đăc sủng… để vơ vét tiền bạc của đồng bào, nạo vét tài nguyên của đất nước, thì kẻ gian này không hề có tư cách. Chúng phải nhận nhục cách trong bại kiếp của tà cách của cúi đầu-nhắm mắt-khom lưng-khoanh tay-quỳ gối trước ngoại bang, không tư cách sẽ làm mất phong cách trong lãnh đạo chính trị, rồi đánh rới luôn nhân cách trước tiền đồ của tổ tiên, trước tương lai của các thế hệ mai hậu. Không có tư cách, vắng phong cách, trống nhân cách, lại tha hóa trong nhục cách, thối tha trong tà cách thì kẻ gian chóng chầy sẽ rơi vào điếm cách, kiểu Tú Bà : "Đưa người cửa trước, rước người cửa sau". Kẻ gian không dám nghiệm câu : cây ngay không sợ chết đứng, vì kẻ gian thì : có tật giật mình. Đã gian thì không có gan, vì kẻ có gan là kẻ : có gan ăn cắp, có gan chịu đòn.

Gian vì tham, cụ thể là tham tiền, nên kẻ gian có lý lẽ của loại : có tiền mua tiên cũng được, không đạo lý nên trống đạo đức, chúng sống kiểu cạn tàu ráo máng, kẻ gian không có phương cách thẳng thừng của tiền trao cháo múc, mà chỉ thích biến gian xảo thành gian tra của loại Cốc mò Cò xơi. Kẻ gian tránh né sự cương trực, lách xa chữ tín là gốc của mọi niềm tin, nên kẻ gian không màng gì tới uy tín : cọp chết để da, người chết để tiếng ; tiếng đây là tiếng tốt giờ đã thành tiếng thơm dù người đã qua đời, đã thành người quá cố. Chân dung của kẻ gian mang có ít nhất bốn dị cách làm ra hèn cách : thứ nhất là khi còn nhỏ thì chưa học bò đã lo học chạy ; thứ nhì là khi lớn lên thì chưa đỗ ông Nghè, đã đe hàng Tổng ; thứ ba là khi bệnh tật thì chưa khỏi rên đã quên thầy thuốc ; thứ tư là trước sự sống và cái chết thì chưa thấy quan tài chưa nhỏ lệ.

Kẻ gian tìm cách lừa đảo tha nhân bằng cách lén lút đi lại giữa không và có ; người ngay thì có tích mới dịch nên tuồng, còn kẻ gian thì ăn không nói có ; người ngay thì có bột mới gột nên hồ, còn kẻ gian thì mượn đầu heo nấu cháo. Người thành thật thì có thực mới vực được đạo, mà thực là thực phẩm, mà cũng là sự thực làm bằng cái thật ; mà gian thì ngược lại với thật, nên kẻ gian trá thì đánh lận còn đen ngay trong hành vi của người phúc ta, ngay trong phản xạ mượn hoa cúng Phật. Mà thực chính là thực chất, kẻ gian không có thực chất, nên có tiếng mà không có miếng ; tư cách thấp hèn nên kẻ gian rất vô trách nhiệm kiểu cha chung không ai khóc. Kẻ gian bước từ gian trá tới gian manh, kẻ gian mang tà cách của cáo trong điếm cách của loài cáo dòm nhà, sẵn sàng cúi đầu để khom lưng mà cõng rắn cắn gà nhà.

Giữa cách-có-chết của kẻ gian, ta không quên C của chạy, nơi mà kẻ gian khi không đi học lại muốn có bằng, thì phải chạy điểm, chạy thi để chạy bằng, gian không dứt với chạy chỗ trong một xã hội thối nát vì chạy chức, thôi tha vì chạy quyền. Trước vòng lao thì phải chạy nợ để chạy tòa, chạy án, phải và chạy, chạy như ma đuổi trong một xã hội luôn phải chạy tiền ; nhất là khi lâm trọng bịnh cả nhà phải chạy thuốc, chạy thầy thuốc… nếu muốn nhận lại nhân phẩm, để không phải chạy trong tối tăm mặt mũi, chạy trong đầu tắt mặt tối thì phải công nhân hệ công, của C. Nơi mà công bằng có mặt trong xã hội được công lý bảo vệ với quan tòa công minh, với tòa án của công pháp, có tư pháp đại diện cho công luật, tất cả đều có một chỗ dựa là đạo đức của công tâm.

Kẻ gian bước từ gian trá tới gian manh… sẵn sàng cúi đầu để khom lưng mà cõng rắn cắn gà nhà.

D & Đ

Kẻ gian có nhân dạng của dở ông dở thằng, có khi mang nhân diện kỳ quặc ngô không ra ngô, khoai không ta khoai, vì nhân cách của nó là đánh trống bỏ dùi , khi phải đối thoại với tha nhân để biết đâu là sự thật, thì kẻ gian hay đánh trống lảng. Người ngay sống thì ham thích học hỏi : đi một ngày đàng, học một sàng khôn, kẻ gian thì trong não bộ luôn biến ý muốn thành ý đồ để đầu cơ trục lợi ; người ngay thì sống thẳng có tư cách đói cho sạch, rách cho thơm ; kẻ gian thì ngược lại đánh mất nhân cách ngay trong cơn đói : đói ăn vụng, túng làm càn. Người ngay sống có trách nhiệm, làm với bổn phận, có cản đảm nên không ngại hy sinh : đứng mũi chịu sào ; kẻ gian thì ngược lại, tính toán ích kỷ nên toan tính bằng cơ hội của đục nước béo cò.

Người ngay luôn biết người biết ta : đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy, kẻ gian bị dằn vặt trong kiếm lời để tăng tư lợi : được buổi giỗ, lỗ buổi cày ; nhưng kẻ gian là đứa khôn quá hóa dại khi nhận ra là được lỗ hà ra lỗ hổng. Kẻ gian toan tính trong tham lam : Được đằng chân lân đằng đầu, mà lòng tham thì không đáy, nên là đứa : được voi đòi tiên, dễ mất ăn mất ngủ vì túi tham không bao giờ đầy, nó đứng ngồi không yên, thậm chí nó bất chấp luật nhân quả với những hậu quả dài lâu của đời cha ăn mặn đời con khát nước. Chân dung của kẻ gian có khi mang thương tật hèn kém của gà què ăn quẩn cối xay, hãy vận dụng Ê trước khi chuyển sang G, để thấy chân tướng của kẻ gian là gian dối trong gian ngôn, gian trá trong gian ngữ nên sẽ phải nhận số phận : ếch chết tại miệng !

Người ngay luôn biết người biết ta : đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy, kẻ gian bị dằn vặt trong kiếm lời để tăng tư lợi

G & H & K

G của kẻ gian, với gian tính không theo toán mà theo tham với gian tính của gáo dài hơn chuôi, nhưng bỉ ổi nhất là khi não trạng của nó bị lấp đầy gian tính thì nó là đứa sẵn sàng gắp lửa bỏ tay người. Kẻ gian không những tìm tư lợi trong ích kỷ tuyệt đối, mà luôn có dụng ý lợi dụng người khác, nhất là người có của, có quyền, nên kẻ gian đi, đứng, ngồi nằm với tục tính : gần chùa được ăn oản, với tồi tính gần quan được ăn lộc. Người ngay chọn bạn mà chơi, chọn thầy để học vì hiểu rằng gần mực thì đen, gần đèn thì sáng ; kẻ gian thì ngược lại trong cảnh bần hàn của giá áo túi cơm thì có hành tác tráo trở của đứa giật đầu cá vá đầu tôm. Để khi bị bắt quả tang, bị vạch mặt chỉ tên thì giả câm giả điếc, giả đui giả què ; đến lúc phải chấp nhận mọi hậu quả gieo nhân nào, gặp quả ấy trong hậu nạn của gậy ông đập lưng ông, thì giả ngây giả ngô, nhưng sự thật lột trần kẻ gian giấu đầu hở đuôi.

H có trong tục cách của kẻ gian là há miệng chờ sung, rồi ôm cây đợi thỏ, gian trá trong giả dạng, quen thói phô trương thanh thế, kiểu hò voi bắn súng sậy, vì gian nên dễ tính toán kiểu hàm hồ của gáo vàng múc nước giếng bùn. Hãy dụng K để nhận ra hành tác trộm cắp của kẻ gian trong quản lý của công : không cánh mà bay, khi đã biến của công thành của riêng, thì kẻ gian mất nhân cách, mà chỉ còn tục cách trong khư khư như ông Từ giữ oản. Kẻ gian có cách tính gian ngay trên thượng nguồn của không bột mà gột lên hồ, nên sẵn sàng hoang phí của công đã kiếm củi ba năm, để kẻ gian hoang phí chỉ đốt một giờ. Nên giáo lý của tổ tiên Việt không lầm khi nhận ra chân tướng của kẻ gian trong khôn ba năm dại một giờ ; với miệng kẻ gian quen thói khua chiêng gõ mõ để khua môi múa mỏ.

Miệng kẻ gian quen thói khua chiêng gõ mõ để khua môi múa mỏ.

L

Kẻ gian có mặt quan hệ xã hội bằng sự tráo trở : lá mặt lá trái, một dạ hai lòng ; khi phải lao động, thì kẻ gian thiêu đốt sự chân chính của cần lao để thế vào đó sự biến nhác vô trách nhiệm : làm chơi ăn thật. Vì người ngay thẳng sinh sống và lao động bằng sự thành thật làm ra làm, chơi ra chơi, còn kẻ gian thì lấy thúng úp voi. Khi bị vỡ lẽ, bị lột mặt nạ, thì kẻ gian sẽ lấy gian này mà đắp cho gian kia, lấy gian xảo, gian dối lấy dạ tiểu nhân đo lòng quân tử để đắp vào gian trá, gian manh của lấy oán báo ơn, để người ngay phải nhận cảnh làm phúc phải tội.

Sống bằng phản xạ gian, nên kẻ gian biến hành động gian thành hành tác gian, rồi chuyển vào hành xử gian trong lập lờ đánh lận con đen. Kẻ gian sinh hoạt bất thường trong quan hệ xã hội, lúc thì lên mặt dạy đời, thích làm thầy thiên hạ, khi thì lời lẽ ba phải, không biết xấu hổ trước tha nhân khi lâm vào hài cảnh lắm thầy nhiều ma, trong hài kịch lắm Sãi không ai đóng cửa chùa. Nội kết của hành động gian-hành tác gian-hành xử gian sinh ra động tác gian trong lấy xôi làng cho ăn mày, với ý đồ của động thái gian trong của người phúc ta. Kẻ gian thường có một khuyết tật ngay thượng nguồn của sự kiêu căng, tính ngạo mạng trong liệu việc như thần, để khi bị vỡ trận thì : linh tinh lang tang, trong ba lăng nhăng, trong cà lơ phất phơ, để gian dối trong kết luận là lời lẽ gian dối : lực bất tòng tâm. Kẻ gian sống với lòng tham không đáy trong tham của, tham tiền, tham vàng, nhưng không hề biết đạo lý của thử thách trong ngay thẳng để sống thành thật bằng sự can đảm trong lửa thử vàng, gian nan thử sức.

M

Với ma từ ma tâm tới ma ý, kẻ gian luôn tin với ý định gian kiếm lời, với ý muốn gian là lời phải sinh ra lời, làm nên ý đồ gian nơi mà tính ích kỷ đã trở nên tuyệt đối, kẻ gian luôn nghĩ là mình luôn hơn người, nên không có phân tích tỉnh táo trong giải thích sáng suốt để tự giải luận giáo lý của tổ tiên Việt là : khôn quá hóa dại. Không bao giờ tự tư duy là mình đã bị ma sai quỷ khiến trong gian dối, theo chân dung mà cụ Tiên Điền Nguyễn Du đã phác họa :

"Ma đưa lối quỷ dẫn đường

Cứ tìm những nẻo đoạn trường mà đi".

Với miệng của kẻ gian là miệng ăn núi lở, không đủ đạo lý trong giao tế để biết miếng ăn là miếng tồi tàn, hình tướng của kẻ gian trong sinh hoạt xã hội là miệng cọp gan thỏ, trong quan hệ xã hội là miệng hùm gan sứa ; tồi tệ nhất là trong đời sống xã hội thì kẻ gian đội lớp gian : mặt người dạ thú, để hành tác trong tổ chức xã hội lấy gian trá chế tác ra giả dạng trong thú đội lốt người. Chính tính ích kỷ tuyệt đối trong đi ngang về tắc, toan tính trong bất hợp pháp, phản luân lý nên kẻ gian có não trạng gian manh khi nhìn cuộc sống là mật ít ruồi nhiều. Rồi dùng hình tượng này để gian lận trong quan hệ giữa người với người, bằng sự lừa đảo của dụ dẽ : mật ngọt chết ruồi, với ngôn ngữ gian manh miệng thơn thớt, dạ ớt ngâm, trá hình trong mồm loa mép giải, với đạo đức giả của gian dối : mèo giả từ bi khóc chuột.

Kẻ gian có lưu động gian của trao ngôn để tráo ngữ với mồm mép tép nhảy, kẻ gian không biết đạo lý một tâm, một dạ, môt lời, mà chỉ biết gian manh trong một chữ bẻ đôi, để tiếp tục gian xảo trong một vốn bốn lời, để gian lận trong biển lận : bỏ một đồng cân, khuân về cả vạn. Chân dung của kẻ gian rất tồi muốn ăn gắp bỏ cho người, chân tướng của kẻ gian rất hèn mượn rượu làm càn, nên kẻ gian chỉ là ký sinh trùng trong cơ hội gian : mượn gió bẻ măng.

N

Nếu kẻ gian nói dối như cuội, thì người ngay nói có sách, mách có chứng, vì lẽ phải là nội công của ngôn ngữ : nói phải củ cải cũng nghe ; ngược lại kẻ gian thường xuyên rơi vào nói thách nói tướng, chóng chày sẽ sa vào nói hươu nói

vượn. Kẻ gian nói để chuyển gian dối thành gian manh, nên kẻ gian dễ dàng mất tư cách vì nói khoác không biết ngượng mồm ; mất tư cách lại trống phong cách của kẻ nói kho cho qua mọi chuyện, nên kẻ gian vắng nhân cách vì thiếu thành thật, ngược chiều với tính trung thực nên kẻ gian phải : nói một đàng, làm một nẻo. Vì cái gian thường song hành cùng cái láo, cái sạo, cái xảo, cái điêu, cái ngoa : nói như rồng leo, làm như mèo mửa.

Kẻ gian khi đang nói tràn cung mây, thì rất sợ người ngay nói trúng tim đen là mình đang gian dối. Khi ngụp lặn trong gian dối ngôn từ để gian trá vì tư lợi thì kẻ gian không có khả năng tiếp thu ; cụ thể là không biết cảm nhận nên đã rơi vào loại nước đổ lá khoai ; vì không biết nghe ngôn ngữ của sự thật làm nên chân lý, dựng lên lẻ phải, tất cả sự thật chân lý, lẻ phải chỉ là gió thoảng bên tai của kẻ gian. Nên kẻ gian thường sống trong nghịch cảnh của nhân sinh nồi tròn úp vung méo, hành động trong gian manh ngậm miệng ăn tiền, vì thích gian trá để ngồi mát ăn bát vàng. Nên trong một tập thể gian có nhiều kẻ gian, thì sẽ dần dà trở thành một cộng đồng ung thư ngay trong đạo lý lao động : người ăn thì có, người mó thì không. Khi kẻ gian sẵn sáng nuốt chửng tha nhân, mà không biết nhai để biết, để hiểu, để học luân lý cộng đồng, thì nó sẻ biến chất thành ra loài nuôi ong tay áo, nuôi cáo trong nhà. Kẻ gian chui luồn để lẩn lút, với hành vi lòn lách của đạo đức giả khi cộng động này bị lâm nạn, nó bày trò nước mắt cá sấu, nhưng tâm địa của nó là ngậm máu phun người, và nó luôn giấu kín toan tính của nó là nối giáo cho giặc.

O & Q & R & S

Oan của oan trái tạo ra dị khiếp của kẻ gian khi nó bị lột mặt nạ : oan có đầu, nợ có chủ, vì oan có trong ở, có trong nhân làm ra quả của ở hiền gặp lành, nên ở ác gặp ác, cụ thể là kẻ gian này sẽ gặp kẻ gian kia, kẻ gian nọ sẽ gặp kẻ gian khác, để cùng nhau mà hoạn nạn trong cõi gian. Trong quan hệ xã hội, thì kẻ gian luôn tránh sự tương xứng có đi có lại ; lách sự tương đồng hòn đá ném đi hòn chì ném lại, vì kẻ gian luôn lách né sự tương đương của ông bỏ chân giò, bà thò nậm rượu. Kẻ gian thì có hành động gian ngay trong sinh hoạt xã hội, không là nạn nhân chỉ là thủ phạm : quýt làm cam chịu, từ gian trá cấp tá lên gian xảo cấp tướng, từ gian dối cấp tỉnh lên gian manh cấp trung ương, thì chóng chày sẽ sa vào tà lộ của rước voi về giày mả tổ. Lòng dạ kẻ gian thì sáng nắng chiều mưa, tâm địa của kẻ gian thì : sống chết mặc bây, tiền thầy bỏ túi ; vì kẻ gian bất chấp hậu quả của sai một ly, đi một dặm, bất chấp hậu nạn của sai con toán, bán con trâu. Kẻ gian sống sai chết ngược, còn người ngay có liêm khiết trong lương tâm để có liêm sỉ trong lương thiện nên sống khôn chết thiêng.

T

Người ngay biết tay đứt ruột xót tới từ nhân tâm, luôn lương thiện trong tay làm hàm nhai, có thực chất của nhân lý trong lao động tiền nào việc ấy, có nhân bản của kẻ có trách nhiệm, luôn đo lường được tiền nhân hậu quả. Ngược hẳn với kẻ gian, hành tác trong gian lận treo đầu dê, bán thịt chó, dễ dàng sa vào hành vi theo đóm ăn tàn, tính toán chì chiết trong ích kỷ chắt chiu thả con săn sắt, bắt con cá rô, trong ý đồ toan tính là được tiền vào như nước, nên số kiếp của kẻ gian bị trùm phủ với não trạng luôn bị đầy đọa bởi tham thì thâm, khi sai trật trong tính toán thì không lường được hết mọi hậu quả của tiền mất tật mang.

Chân dung mâu thuẫn của kẻ gian là tự đánh trống, tự thổi kèn không đủ tự tin để tự lực cánh sinh, không dầy tự chủ kiểu thẳng thừng của tiền trao cháo múc ; nên kẻ gian có phản xạ xấu khi thắng lẫn khi thua, dễ dàng có hung cách của bạo chúa khi thắng, có mạt kiếp loài thổ phỉ, thảo khấu khi thua : thắng làm vua thua làm giặc. Trống tự tin, vắng tự chủ, lại biến tự do lao động thành tự do trộm cắp : thợ may ăn vải, thợ vẽ ăn hồ ; ngược lại thì người ngay chọn nhân phẩm của thà chết trong còn hơn sống đục, biết tránh hào nhoáng bề ngoài để chọn nhân vị biết trọng bản chất : tốt gỗ hơn tốt nước sơn. Người ngay sống liêm khiết vì liêm chính khi gặp khó khăn về vật chất, biết thắt lưng buộc bụng, vì có nhân bản của trước sau như một ; không như kẻ gian nói thì thêm mắm thêm muối, gian dối từ thông tin qua truyền thông thùng rỗng kêu to, chọn thái quá để tạo thái cực. Nhưng thực chất của kẻ gian sẽ lộ ngay trong hiệu quả lao động, mà thành quả là gian xảo sẽ dẫn tới gian manh : trồng nứa ra lau, rồi sa đà trong trồng sung ra vả.

Kẻ gian mang hai khuyết điểm, để lâu không sửa, sẽ thành hai khuyết tật : thứ nhất là nhanh trong tham khi thấy người ăn khoai vác mai đi đào ; thứ nhì là luôn khai thác một cách bất chính quan hệ xã hội : thấy người sang bắt quàng làm họ. Kẻ gian dối trước sự thật, gian trá trước chân lý, gian xảo trước lẽ phải, hay nhận lãnh những hậu quả xấu trong một kịch bản hỗn loạn của trống đánh xuôi, kèn thổi ngược. Người ngay thì thấy mới thấu là trăm nghe không bằng một thấy, vì thấy mới tin, không thấy không tin ; còn kẻ gian thì tình gian mà lý gian, nên chịu cảnh tiếng dữ đồn xa. Người ngay khi trao đổi từ quan hệ tới thương mại thì tìm thuận mua vừa bán ; kẻ gian thì mua gian bán lận, chóng chày sẽ sa vào bạo lực của thượng cẳng tay, hạ cẳng chân, chưa hết khi kẻ gian này gặp kẻ gian kia thì hoạn kịch sẽ xẩy ra tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa, của thảm nạn Trạng chết Chúa cũng băng hà.

Kẻ gian tạo ít nhất năm ba hỗn loạn trong xã hội : thứ nhất là thượng vàng hạ cám trong tổ chức xã hội bằng tham nhũng ; thứ nhì là trà dư tửu hậu trong đời sống xã hội khi biến của công ích thành tư lợi bằng tham ô ; thứ ba là trâu bò húc nhau, ruồi muỗi chết trong quan hệ xã hội dựa vào bạo quyền của mạnh được yếu thua, nên kẻ gian luồn chui từ tà quyền tới tham quyền, nên nó : trước mặt là người, sau lưng là quỷ. Hãy dùng U để chuyển từ T qua V với hành vi của kẻ gian luôn : úp úp mở mở.