 | Tổng quan: | 3076001 |
Chính quyền cộng sản Việt Nam khoe có tự do tín ngưỡng, tốn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói "rất hạn chế", tùy nơi và từng trướng hợp.
Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cá đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải "theo dõi đặc biệt" (Special Watch List-SWL).
Hòa Thượng Thích Không Tánh ngồi khấn nhang khóc bên đống đổ nát của Chùa Liên Trì ngày 17/9/2016.
Trong phúc trình ngày 04/01//2024, Bộ Ngoại giao Mỹ nhận định là : "do các vi phạm "nghiêm trọng" về tự do tôn giáo, dù chính quyền Việt Nam trong hai năm qua cố gắng vận động để thoát khỏi danh sách này".
Như vậy là Việt Nam vẫn chưa đủ điều kiện để được công nhận có tự do tôn giáo. Báo cáo năm 2022 viết : "Trong năm qua (2021) có sự cải thiện đối với các tổ chức tôn giáo nào được nhà nước công nhận nhưng các nhóm tôn giáo không đăng ký với nhà nước tiếp tục bị chính quyền vi phạm quyền tự do tôn giáo và quyền tự do hành đạo".
Báo cáo trưng dẫn các vụ đàn áp đã xẩy ra đối với "đạo Dương Văn Mình và Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên, ép các tín đồ Tin Lành người Hmong ở nhiều tỉnh miền Bắc và người Thượng ở khu vực Tây Nguyên bỏ đạo, cho tới buộc tháo dỡ các cơ sở thờ tự như chùa Thiên Quang và Sơn Linh thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất".
Ngoài ra, "các giáo phái tôn giáo không được công nhận ở Tây Nguyên và Tây Bắc và ở một số vùng của Đồng bằng sông Cửu Long – đặc biệt là những nơi có tín đồ chủ yếu là người dân tộc thiểu số – thì báo cáo bị quấy rối bởi các quan chức chính phủ".
Thành thị khác thôn quê
Báo cáo còn cho biết : "Hầu hết các chức sắc tôn giáo ở khu vực thành thị cho biết chính quyền thường cho phép họ hoạt động miễn là họ hợp tác với chính quyền, đồng thời hoạt động theo các yêu cầu pháp lý và hành chính áp dụng cho các tổ chức tôn giáo. Tuy nhiên, các tổ chức tôn giáo không được công nhận đang hoạt động ở khu vực Tây Nguyên, khu vực Tây Bắc, và ở một số vùng của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là những nơi mà người tham gia các tổ chức này chủ yếu là người dân tộc thiểu số, có tần suất báo cáo những hành động sách nhiễu từ các quan chức chính phủ cao hơn. Các tổ chức tôn giáo được công nhận tại những khu vực này cho biết họ đang phát triển nhanh chóng, và nhìn chung ít gặp vấn đề với các quan chức chính phủ hơn".
Nhiều thành viên của các nhóm tôn giáo cũng là mục tiêu của những hành động sách nhiễu cũng đồng thời tham gia vào các hoạt động vận động nhân quyền, hoặc có liên hệ với các cá nhân và tổ chức chỉ trích chính quyền.
Tuyên giáo, cơ quan tuyền truyền của đảng, lại "thương mại hóa" hoạt động tôn giáo để quy kết trách nhiệm hình sự.
Quyền dân đâu ?
Nhưng tại sao các lãnh tụ tôn giáo đồng thời cũng hoạt động đòi dân chủ và nhân quyền ? Lý do vì nếu dân không có tự do thì không có hoạt động tôn giáo tự do.
Bởi vì Hiến pháp năm 2013, ở điều 70 đã quy định rằng :
"Công dân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật.
Những nơi thờ tự của các tín ngưỡng, tôn giáo được pháp luật bảo hộ.
Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để làm trái pháp luật và chính sách của Nhà nước".
Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ năm 2022 còn viết : "Các nhà hoạt động vì tự do tôn giáo còn cho biết chính quyền địa phương chấp thuận các đơn đăng ký dựa trên việc xem xét quan điểm chính trị, chứ không phải là giáo lý tôn giáo, của các nhóm tôn giáo".
Đó đích thực Nhà nước đã "can thiệp vào công việc nội bộ các tôn giáo", là vi phạm quyền con người.
Quan điểm của Nhà nước
Như vậy rõ ràng có hai lối nhìn về tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam. Nhà nước coi hoạt động tôn giáo có tổ chức phải bị kiểm soát theo luật pháp. Người dân thì tố cáo chính quyền đã "chính trị hóa" các hoạt động tôn giáo để kiểm soát và khống chế.
Bằng chứng như đã vẽ ra trên Tạp chí Tuyên giáo ngày
20/3/2024, theo đó : "Một số tôn giáo, hiện tượng tôn giáo mới xuất hiện hoặc "du nhập" trái phép từ nước ngoài vào kéo theo sự trỗi dậy, trở lại của các tổ chức mê tín, phản động, lợi dụng tôn giáo để chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta. Điều này đã và đang đem đến những vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự kiên quyết trong xử lý của Nhà nước cũng như nhận thức đúng của các tầng lớp nhân dân".
Tuy nhiên Tuyên giáo, cơ quan tuyền truyền của đảng, lại "thương mại hóa" hoạt động tôn giáo để quy kết trách nhiệm hình sự.
"Trước những hiện tượng thu hút sự chú ý của dư luận xã hội thời gian gần đây, liên quan đến các hoạt động mang tính chất "thị trường", "cung - cầu" của một số cơ sở thờ tự Phật giáo ở nước ta, không ít các nhà nghiên cứu văn hóa, học giả đặt câu hỏi : trong tình hình mới, có hay không, nên hay không nên công nhận "thị trường tôn giáo" ?
Khi đưa vấn đề sinh tồn của tốn giáo vào "thị trường" để "vật chất hóa" vấn đề tâm linh, phải chắng nhà nước muốn kiểm sóat gay gắt hơn vấn đề Tín ngường-Tốn giáo ?
Dự đoán này đã được Tuyên giáo cụ thể trong câu viết : "Thực trạng trên đòi hỏi chúng ta cần tăng cường tính thường xuyên trong tổng kết hoạt động tôn giáo và công tác tôn giáo, từ đó, đưa ra những nhận định đúng và các giải pháp phù hợp, khả thi trong trong tình hình mới. Tăng cường phối hợp, kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng có liên quan đến công tác quản lý tôn giáo, tín ngưỡng".
Bài viết kêu gọi : "Phát huy tính chủ động trong công tác tín ngưỡng, tôn giáo gắn với phòng ngừa, đấu tranh với những hình thức, biểu hiện phản động, chống phá có liên quan đến tôn giáo".
Để "trang trí" thêm cho "chủ trương chống tôn giáo", bài viết của Tuyên giáo khuyến cáo : "Các thế lực thù địch vẫn không ngừng thực hiện âm mưu "diễn biến hòa bình", trong đó tôn giáo được xem như một "mặt trận" để chúng khai thác, xuyên tạc và kích động ; đặc biệt là lợi dụng để rêu rao, bóp méo, cho rằng Việt Nam không có tự do tôn giáo và vi phạm nhân quyền. Có những sự việc không bắt nguồn trực tiếp từ tôn giáo, nhưng các thế lực phản động vẫn "quy" về nguyên nhân tín ngưỡng, tôn giáo để kích động hòng phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc…".
Cuối cùng Tuyên giáo hô to : "Kiên quyết "không nghe, không tin, không theo" những luận điệu xuyên tạc, lôi kéo của kẻ xấu - nhất là âm mưu lợi dụng "những vấn đề mới" trong đời sống tôn giáo để tuyên truyền tà đạo, chia rẽ khối đại đoàn kết, chống phá chính quyền".
Nên biết Điều 5 của Luật Tôn giáo năm 2016 đã ghi các hành vi bị nghiêm cấm gồm :
1. Phân biệt đối xử, kỳ thị vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo.
2. Ép buộc, mua chuộc hoặc cản trở người khác theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo.
3. Xúc phạm tín ngưỡng, tôn giáo.
4. Hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo :
a) Xâm phạm quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, môi trường ;
b) Xâm hại đạo đức xã hội ; xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng, tài sản ; xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác ;
c) Cản trở việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân ;
d) Chia rẽ dân tộc ; chia rẽ tôn giáo ; chia rẽ người theo tín ngưỡng, tôn giáo với người không theo tín ngưỡng, tôn giáo, giữa những người theo các tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau.
5. Lợi dụng hoạt động tín ngưỡng, hoạt động tôn giáo để trục lợi.
Như vậy rõ ràng Quyền tự do Tín ngường-Tôn giáo ở Việt Nam là thứ "xin-cho giữa nhà nước và người dân" rất tùy tiện.
Theo thống kê, tính đến năm 2021, "Nhà nước ta đã công nhận và cấp chứng nhận đăng ký hoạt động tôn giáo cho 43 tổ chức, thuộc 16 tôn giáo với hơn 27 triệu tín đồ, chiếm khoảng 28% dân số cả nước ; trên 55.000 chức sắc, gần 150.000 chức việc, gần 30.000 cơ sở thờ tự".
Nhưng những con số này nói lên điều gì ? Chúng chỉ phản ảnh một điều duy nhất là muốn được hoạt động tôn giáo thì phải chui vào cái rọ kiểm soát của Nhà nước.
Phạm Trần
(28/03/2024)
Ngoại trưởng Mỹ hôm 4/1 tuyên bố tiếp tục liệt Việt Nam vào danh sách Theo dõi Đặc biệt (SWL) do các vi phạm "nghiêm trọng" về tự do tôn giáo, dù chính quyền Việt Nam trong hai năm qua cố gắng vận động để thoát khỏi danh sách này.
Phái đoàn do Th ứ tr ưở ng B ộ N ộ i V ụ Vũ Chi ế n Th ắ ng d ẫ n đ ầ u làm vi ệ c t ạ i tr ụ s ở B ộ Ngo ạ i giao Hoa Kỳ tháng 10/2023. Photo B ộ N ộ i V ụ .
Tuyên bố trên của Ngoại trưởng Anthony Blinken có thể khiến Việt Nam tiến gần hơn đến một danh sách đen khác nghiêm trọng hơn là Quốc gia Quan tâm Đặc biệt (CPC), dù hai nước vừa thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 9. Ngoài ra, tuyên bố này cũng đánh dấu sự thất bại của Hà Nội trong việc vận động ngoại giao tại Washington.
VOA đã liên lạc Bộ Ngoại giao Việt Nam và Ban Tôn giáo Chính phủ, đề nghị họ cho ý kiến về tuyên bố trên của Ngoại trưởng Hoa Kỳ, nhưng chưa được phản hồi.
Hồi tháng 10/2023, đích thân Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng, người phụ trách Ban Tôn giáo Chính phủ, đã dẫn đầu phái đoàn sang Hoa Kỳ làm việc 9 ngày, trong đó có gặp gỡ quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nhằm vận động để bộ này đưa Việt Nam ra khỏi "danh sách theo dõi đặc biệt – SWL", theo Cổng thông tin Bộ Nội vụ.
Khi trao đổi với Đại sứ Hòa Kỳ tại Việt Nam Marc Knapper hồi đầu tháng 12/2023, Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng cho biết ông đã "đề nghị" Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ sớm đưa Việt Nam ra khỏi "Danh sách theo dõi đặc biệt" về tự do tôn giáo và nói rằng ông có chuyến đi "thành công" đến Mỹ.
Chuyến đi vận động của ông Thắng diễn ra sau khi Hoa Kỳ và Việt Nam nâng cấp quan hệ lên tầm Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 9/2023, khi ấy hai bên ra tuyên bố chung, "khẳng định tầm quan trọng của việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, phù hợp với hiến pháp của mỗi nước và các cam kết quốc tế".
Khi bị Washington đưa vào danh sách SWL vào tháng 12/2022, Bộ Ngoại giao Việt Nam nói rằng việc Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách này là "thiếu khách quan", nói thêm rằng "chính sách nhất quán của Việt Nam là tôn trọng và bảo đảm quyền con người cũng như quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người dân".
Ngay hôm 4/1, Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF), cơ quan do Quốc hội Hoa Kỳ thành lập năm 1998 có nhiệm vụ tham vấn độc lập cho cả Hành pháp lẫn Lập pháp, bày tỏ thất vọng vì Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ vẫn đưa Việt Nam vào danh sách Theo dõi Đặc biệt - SWL, mà không đưa Việt Nam vào Danh sách Quốc gia Quan tâm Đặc biệt - CPC.
Chủ tịch USCIRF Abraham Cooper và Phó Chủ tịch Frederick Davie cho biết trong một thông cáo : "Mặc dù Việt Nam bị đưa vào Danh sách Theo dõi Đặc biệt, nhưng USCIRF tin chắc rằng Việt Nam nên bị chỉ định là CPC dựa trên báo cáo của chính Bộ Ngoại giao về các hành vi vi phạm quyền tự do tôn giáo của chính phủ".
"USCIRF chính thức yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra lời giải trình chi tiết về lý do tại sao các khuyến nghị chính sách của chúng tôi không được thực hiện đầy đủ".
Danh sách SWL dành cho các quốc gia mà chính phủ tham gia hoặc dung túng cho các hành vi vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng nhưng chưa đến ngưỡng CPC, theo Đạo Luật Tự do Tôn giáo Quốc tế Frank Wolf, được Quốc hội thông qua và Tổng Thống ký ban hành ngày 16/12/2016. Còn danh sách CPC dành cho các quốc gia có vi phạm "có hệ thống, liên tục và nghiêm trọng".
Trong Báo cáo thường niên năm 2023, USCIRF đề nghị Bộ Ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách Quốc gia Cần quan tâm Đặc biệt (CPC) theo Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế (IRFA). Trong suốt hơn 15 năm qua, USCIRF liên tục đề nghị đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC. Hoa Kỳ đưa Việt Nam khỏi danh sách CPC vào năm 2007.
RFA, 05/01/2024
Hội đồng Liên Tôn Việt Nam hôm 05/1 ra kháng thư phản đối nhà chức trách tỉnh An Giang ngăn cấm các tín đồ Phật giáo Hòa hảo Thuần túy tổ chức kỷ niệm 104 năm lễ Đản sanh Đức Huỳnh Giáo chủ.
Trụ sở của Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy và chốt chặn giao thông - Lê Quang Hiển
Bức thư được Hội đồng Liên Tôn Việt Nam đưa ra sau khi chính quyền xã Long Giang và huyện Chợ Mới liên tục hăm doạ, răn đe và phong toả khu vực gần trụ sở tạm thời của Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy, không cho các tín đồ dựng lễ đài và tổ chức lễ kỷ niệm trong ngày 06/1/2024 (nhằm ngày 25/11 âm lịch).
Kháng thư nói rằng việc cấm đoán trên "là một hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền tự do tôn giáo một cách thô bạo và có hệ thống của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam, vi phạm quyền đi lại của công dân và có thể đây là sự khởi đầu cho một chiến dịch triệt tiêu những tôn giáo độc lập, chơn truyền tại Việt Nam".
Chánh trị sự Hứa Phi của đạo Cao Đài chơn truyền, đồng chủ tịch Hội đồng Liên tôn Việt Nam, nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) về kháng thư gửi cho Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp quốc, Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ, và các quốc gia dân chủ trên thế giới.
"Hội đồng Liên Tôn Việt Nam chúng tôi thấy rằng việc tôn giáo tổ chức ngày của Giáo Chủ là quyền thiêng liêng mà nhà cầm quyền cấm. Không riêng gì Phật giáo Hòa Hảo Thuần túy mà những tôn giáo độc lập có những ngày lễ và người ta (chính quyền địa phương- PV) cũng có sự ngăn cấm.
Hội đồng Liên Tôn Việt Nam chúng tôi mới đưa ra một cái kháng thư để phản đối nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam trước tiên là bách hại Phật giáo Hòa Hảo và những tôn giáo bản địa và tất cả các tôn giáo chơn truyền không theo quốc doanh của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam".
Hội đồng Liên tôn Việt Nam là một tổ chức tranh đấu cho tự do tôn giáo và dân chủ nhân quyền, gồm các lãnh đạo của nhiều tôn giáo khác nhau ở trong nước như Công giáo, Tin Lành, Cao Đài chơn truyền, Phật giáo Việt Nam Thống nhất, Phật giáo Hoà Hảo Thuần tuý... Tổ chức này không được Nhà nước công nhận.
Trong kháng thư, Hội đồng Liên tôn Việt Nam đề nghị Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp quốc có các biện pháp chế tài Nhà nước Việt Nam về những vi phạm nghiêm trọng mang tính hệ thống về nhân quyền và tự do tôn giáo.
Tổ chức này thúc giục Chính phủ Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào Danh sách các quốc gia cần quan tâm về tự do tôn giáo (CPC), và áp dụng Đạo luật Magnisky để trừng phạt các quan chức vi phạm nhân quyền và tự do tôn giáo.
Hội đồng Liên Tôn Việt Nam cũng hối thúc các quốc gia dân chủ trên thế giới sử dụng các đòn bẩy kinh tế, xã hội và quân sự để buộc Việt Nam phải cải thiện hồ sơ nhân quyền.
"Những tổ chức tôn giáo nếu bị vi phạm thì chúng ta cứ việc nêu lên thứ nhất để các nước tự do được biết, thứ hai Liên Hiệp quốc được biết. Chúng tôi cũng hy vọng rằng vì nhân bản tự do của nhân loại, các nước tự do trên thế giới cũng phải lên tiếng và can thiệp", ông Hứa Phi bày tỏ.
Như tin đã đưa, từ ba tuần trước, chính quyền xã Long Giang và huyện Chợ Mới đến trụ sở tạm thời của Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy ở nhà bà tám Hiền tại ấp Long Hoà, xã Long Giang, huyện Chợ Mới để sách nhiễu, không cho bà và các đồng đạo sửa khu vực kỳ đài.
Ngày 23/12, chính quyền địa phương thông báo miệng về việc không cho tổ chức Đại Lễ Đản Sanh của Đức Huỳnh Giáo chủ, không cho treo cờ, băng rôn, dựng lễ đài tại địa điểm này và cấm người địa phương khác đến.
Trong sáng ngày 05/01, ông Lê Quang Hiển, Phó Hội trưởng Thường trực của Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy, cập nhật thông tin hai ngày nay cho RFA.
"Tại địa điểm hành lễ của Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo thì nó (chính quyền địa phương- PV) cấm đoán. Hiện nay nó đóng chốt cấm đường luôn cấm tất cả xe cộ qua lại ngang qua trụ sở đó. Cách đó khoảng 1 km, nhà của ông Hà Văn Duy Hồ, Hội trưởng Phật giáo Hoà Hảo tỉnh An Giang, bị khoảng 30 người canh hai đầu và không thể ra khỏi nhà được".
Ông Hiển cho biết thêm, các tín đồ Hoà Hảo Thuần tuý ở các tỉnh thành khác được làm lễ tại nhà và treo băng rôn của Giáo hội một cách bình thường.
Phóng viên gọi điện thoại vào số di động của Trưởng Công an huyện Chợ Mới nhưng người này không nghe máy. Phóng viên cũng gọi điện cho Công an xã Long Khánh để xác minh thông tin ông Hiển cung cấp nhưng người trực điện thoại yêu cầu phóng viên đến cơ quan này để được cung cấp thông tin.
Trước đó, vào ngày 04/1, Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy đưa ra một kháng thư khác gửi đích danh Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Công an và Trưởng ban Tôn giáo Chính phủ phản ánh các hành động của Công an huyện Chợ Mới đối với Phật giáo Hòa hảo Thuần túy, mà tổ chức này cho là vi phạm Điều 24 của Hiến pháp Việt Nam và Điều 18 của Công ước Quốc tế về các quyền dân sự và chính trị mà Việt Nam là quốc gia thành viên.
Kháng thư nói kể từ khi phục hoạt năm 2000, Phật giáo Hòa hảo Thuần túy luôn luôn gặp rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt tôn giáo vì cơ quan chức năng địa phương luôn gây trở ngại trong việc đi lại của các trị sự viên và hội họp của giáo hội. Chính quyền địa phương không cho phép giáo hội cử hành nghi lễ tập trung đông người hay tổ chức các ngày lễ lớn của đạo cho dù việc tổ chức các ngày lễ này luôn bảo đảm an ninh trật tự.
Khẳng định Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy là một tổ chức tôn giáo được kế thừa từ truyền thống của Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo do Đức Huỳnh Giáo chủ thành lập năm 1945, kháng thư nói nếu các quan chức nêu trên im lặng về hành động xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng và tự do tôn giáo của chính quyền địa phương tỉnh An Giang hoặc ủng hộ hành động trên là "góp phần vi phạm quyền tự do tôn giáo và tạo hình ảnh xấu cho Chính phủ Việt Nam trên phương diện ngoại giao".
Giáo hội Phật giáo Hòa hảo Thuần túy thúc giục Việt Nam có những chính sách thông thoáng hơn cho phù hợp với Hiến pháp và những quy định của Liên Hiệp quốc về quyền tự do tôn giáo.
Nguồn : RFA, 05/01/2024
VOA, 08/09/2023
Một chuyên gia về các vấn đề tự do tôn giáo toàn cầu nêu nhận định rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden có thể sẽ nêu vấn đề nhân quyền trong chuyến công du đến Hà Nội bằng một cách "âm thầm hơn" và rằng ông không kỳ vọng lắm về sự hợp tác rộng lớn hơn giữa hai nước nếu như nhân quyền tiếp tục bị vi phạm tại Việt Nam.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đáp máy bay xuống phi trường Indira Gandhi, New Delhi, Ấn Độ, tối ngày 8/9/2023.
"Hiện tại, với những lo ngại của Mỹ về Trung Quốc thì hầu hết các hoạt động ngoại giao [của Mỹ] sẽ là việc gây áp lực âm thầm hơn", ông Sean Nelson, cố vấn pháp lý của Liên minh Quốc tế về Bảo vệ Tự do Tôn giáo Toàn cầu (ADF International) ở Washington DC, nói với VOA hôm 6/9, trước chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Joe Biden.
"Trong năm qua, Hoa Kỳ đã thúc ép Việt Nam trả tự do cho những tù nhân lương tâm thực sự bị cầm tù chỉ vì thực hành đức tin của chính họ. Nên tôi nghĩ việc thả những tù nhân lương tâm như các ông Yi Yich, Y Pum Bya, và Nguyễn Bắc Truyền, nên được chính quyền Biden nêu ra trong cuộc gặp này".
Mục sư Yi Yich đang thụ án 14 năm tù và thầy truyền đạo Y Pum Bya theo đạo Tin Lành đang thụ án 12 năm tù, cùng báo buộc "Tội phá hoại chính sách đoàn kết". Nhà hoạt động Phật giáo Hòa Hảo Nguyễn Bắc Truyển đang thụ án 11 năm tù với cáo buộc "Lật đổ chính quyền".
Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ (USCIRF) đưa cả ba ông cùng hơn 70 người khác ở Việt Nam vào danh sách nạn nhân của tự do tôn giáo và niềm tin.
"Việc thả những tù nhân này ít nhất sẽ là một tín hiệu tốt từ phía Việt Nam rằng họ sẽ rút lại một số biện pháp gia tăng đó. Tôi hy vọng đó là những gì được nêu ra", ông Nelson nêu kỳ vọng.
Tuy vậy, vị luật sư này cũng bày tỏ sự bi quan về cách hành xử của chính quyền Việt Nam đối với các nhóm tôn giáo độc lập, không được nhà nước công nhận :
"Thật khó để dự đoán tương lai, nhưng nếu xu hướng gần như trừng phạt tập thể hiện nay đối với các nhóm này vẫn tiếp tục, thì tôi khó có thể thấy Hoa Kỳ và Việt Nam có thể phát triển hợp tác như thế nào trong một loạt vấn đề rộng lớn hơn trong tương lai".
Ông Nelson cho biết thêm :
"Tôi biết ngay trước khi Tổng thống Biden tới Việt Nam, chủ đề sẽ là tiềm năng hợp tác hơn nữa giữa Mỹ và Việt Nam. Và rất khó để có một đối tác đáng tin cậy khi chúng ta đang cố gắng tăng cường hợp tác vì những lo ngại về địa chính trị, địa chiến lược chống lại một quốc gia độc tài, chuyên chế hung hãn như Trung Quốc, nơi cũng có những lo ngại lớn về tự do tôn giáo".
"Thật khó để có một đối tác khi chúng ta cứ lo ngại về sự bất ổn do vi phạm nhân quyền và tự do tôn giáo của đối tác đó gây ra", ông Nelson nhấn mạnh.
Ông Sean Nelson hiện là cố vấn pháp lý của Liên minh Quốc tế về Bảo vệ Tự do Tôn giáo Toàn cầu (ADF International), một tổ chức vận động pháp lý dựa trên đức tin nhằm bảo vệ các quyền tự do cơ bản và thúc đẩy phẩm giá vốn có của tất cả mọi người trên thế giới.
Vào tháng 4/2023, trước chuyến thăm Hà Nội của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, ADF International và 70 tổ chức tôn giáo quốc tế khác, cùng các chuyên gia nhân quyền hàng đầu viết thư kêu gọi chính quyền Biden nêu lên các cuộc đàn áp được cho là do chính quyền hậu thuẫn nhằm vào các nhóm tôn giáo thiểu số ở Tây Nguyên, đặc biệt là những người theo Cơ đốc giáo.
Bức thư nêu lên nhiều trường hợp buộc tội hình sự bất công, giam giữ tùy tiện và các hành vi sách nhiễu nghiêm trọng khác của chính quyền đối với các tôn giáo thiểu số ở Việt Nam trong năm qua.
Bức thư viết : "Trong 12 tháng qua, chúng tôi đã chứng kiến sự leo thang nhanh chóng của các biện pháp đàn áp đối với các nhóm tôn giáo chống lại sự kiểm soát của chính phủ. Điều đặc biệt quan ngại là chính phủ tăng cường nỗ lực buộc các tín đồ Cơ đốc giáo phải từ bỏ đức tin của mình, đàn áp các giáo hội tại gia không chịu sự kiểm soát của chính phủ và ép buộc các thành viên của các nhóm tôn giáo độc lập tham gia các tổ chức tôn giáo do chính phủ kiểm soát".
Ông Nelson cho biết : "Không ai nên bị bức hại, trừng phạt hoặc bỏ tù vì bày tỏ đức tin của mình".
"Chính quyền Biden giờ đây có cơ hội đứng lên bảo vệ những người bị đàn áp nhiều nhất bằng cách đề cập trực tiếp tình trạng này với chính phủ Việt Nam".
Lên tiếng trước những lo ngại của thân nhân, giới hoạt động và các tổ chức nhân quyền, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết : "Chúng tôi luôn kêu gọi chính phủ Việt Nam đảm bảo hành động của mình phù hợp với tất cả các luật liên quan, với các quy định về nhân quyền trong hiến pháp Việt Nam cũng như với các nghĩa vụ và cam kết quốc tế của mình".
"Hoa Kỳ thường xuyên hợp tác với Chính phủ Việt Nam ở mọi cấp độ về các vấn đề nhân quyền và pháp quyền và sẽ tiếp tục làm như vậy. Thông điệp của chúng tôi nhất quán và dựa trên niềm tin mãnh liệt rằng các quốc gia thành công nhất là những quốc gia tôn trọng và bảo vệ nhân quyền cũng như các quyền tự do cơ bản", người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ nói hôm 7/9.
Hồi 12/2022, ông Nelson tham dự Hội nghị về Tự do Tôn Giáo và Niềm Tin vùng Đông Nam Á (SEAFoRB) lần thứ 8 tại Bali, Indonesia và đã gặp gỡ các nạn nhân bị đàn áp thuộc cộng đồng H’Mong ở Tây Nguyên.
Chính quyền Việt Nam từ trước đến nay bác bỏ các cáo buộc vi phạm tự do tôn giáo, nói rằng "quyền tự do tín ngưỡng của mọi công dân" luôn được Đảng và Nhà nước "tôn trọng".
Nguồn : VOA, 08/09/2023
*************************
Công luận chú ý đến nhân quyền Việt Nam trước chuyến thăm của Tổng thống Biden
VOA, 07/09/2023
Giới hoạt động trong và ngoài nước đang lo ngại về tình hình nhân quyền ngày càng tồi tệ tại Việt Nam. Hầu như mỗi chuyến đi của các nhà lãnh đạo hay các giới chức cao cấp Mỹ đến Việt Nam đều là những cơ hội để các nhà hoạt động yêu cầu các cấp thẩm quyền Mỹ khi tới Việt Nam chớ bỏ qua vấn đề nhân quyền tại quốc gia nằm dưới sự cai trị độc quyền của Đảng cộng sản trong nhiều thập niên. Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Joe Biden từ ngày 10-11/9, mà qua đó quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ rất có thể sẽ được nâng lên thành ‘đối tác chiến lược’, cũng nằm trong thông lệ này.
Người Việt trong nước xuống đường đòi Hà Nội trả lại những quyền tự do căn bản - Ảnh minh họa
Tờ Washington Post cách đây vài ngày đã đăng bài xã luận nhắc nhở chính quyền Biden về những công cụ đang có trong tay để khuyến khích Hà Nội cải thiện nhân quyền nhiều hơn nữa.
Bài báo nói kể từ năm 2016, dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam đã tiến hành đàn áp trên diện rộng các nhà hoạt động, giới bất đồng chính kiến, xã hội dân sự và tự do tôn giáo bằng cách dùng các điều khoản mơ hồ trong luật cùng những lý do không thuyết phục như trốn thuế để đàn áp các tiếng nói phản kháng.
Hiện có 193 nhà hoạt động bị cầm tù tại Việt Nam, chưa kể tới những người bị buộc phải im lặng hoặc phải lưu vong.
Hai điều luật được sử dụng để bỏ tù những ai lên tiếng trái chiều với nhà cầm quyền là Điều 117 hình sự hóa việc "làm, tàng trữ, phổ biến hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, sản phẩm nhằm chống Nhà nước" hay Điều 331 về "lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước".
Một trong những ví dụ mà Washington Post liệt kê là trường hợp nhà báo Phạm Đoan Trang, người năm ngoái nhận Giải thưởng Phụ nữ Dũng cảm Quốc tế của Ngoại trưởng Hoa Kỳ nhưng hiện đang thụ án 9 năm tù vì bị cáo buộc tuyên truyền chống nhà nước Việt Nam, và kêu gọi Tổng thống Biden khi tới Hà Nội hãy yêu cầu phóng thích Phạm Đoan Trang cùng tất cả các tù nhân chính trị khác.
Washington Post cũng nhắc tới các cuộc đàn áp của nhà cầm quyền Hà Nội dẫn đến việc giải thể các nhóm môi trường, các nhà xuất bản độc lập, hội các nhà báo độc lập và một tổ chức chống tham nhũng phi chính phủ. Những người không có lịch sử hoạt động có tổ chức, nhưng dùng mạng xã hội để lên tiếng bất bình về tham nhũng và nạn lạm dụng tài nguyên công thì phải đối mặt với việc bị truy tố, bài xã luận trên Washington Post nêu rõ.
Vẫn theo bài báo, các biện pháp kiểm soát đối với xã hội dân sự đã trở nên nghiêm ngặt hơn, bao gồm các hạn chế đối với giới học thuật và các hội nghị quốc tế, tăng cường giám sát các tổ chức trong nước dựa vào nguồn tài trợ nước ngoài và kiểm duyệt truyền thông xã hội.
Về mặt tôn giáo, Washington Post trích dẫn phát hiện của Ủy ban Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo Quốc tế USCIRF về ‘những vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng đang diễn ra và có hệ thống’ ở Việt Nam khiến USCIRF kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách ‘quốc gia cần quan tâm đặc biệt’ theo Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế năm 1998.
Việt-Mỹ thiết lập quan hệ song phương vào năm 1995. Tổng thống Barack Obama vào năm 2013 lập ‘quan hệ đối tác toàn diện’ với Hà Nội và việc chính quyền Biden muốn nâng cấp lên thành ‘quan hệ đối tác chiến lược’ là dựa trên căn bản về thương mại và địa chính trị. Việc này, vẫn theo bài xã luận trên Washington Post, sẽ cho phép Việt Nam tiếp cận các điều kiện thương mại ưu đãi và hợp tác quân sự sâu rộng hơn. Tuy nhiên, tác giả bài báo nhấn mạnh, ông Biden không thể làm ngơ trước tình hình nhân quyền ngày càng leo thang tại Việt Nam.
Tác giả bài xã luận thúc giục Tổng thống Biden nên một lần nữa thúc đẩy sự thay đổi - và sẵn sàng hơn nữa để đạt các thỏa thuận thương mại quan trọng vừa mang đến sự thịnh vượng lại vừa cải thiện các điều kiện về nhân quyền cho những nơi như Việt Nam.
Bài xã luận của Washington Post nhấn mạnh : "Như các tổng thống khác đã làm, ông Biden chắc chắn sẽ thể hiện sự tôn trọng đối với hệ thống chính trị khác biệt của Việt Nam. Nhưng ông cũng nên nói sự thật với các nhà lãnh đạo Việt Nam rằng : Không một kẻ cai trị nào hay một hệ thống nào trở nên mạnh mẽ hơn khi hủy hoại quyền và phẩm giá của chính người dân mình".
Khi được hỏi về hồ sơ nhân quyền của Việt Nam, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Jean-Pierre nói với báo giới hôm 28/8 rằng Tổng thống Biden ‘không bao giờ né tránh’ chuyện nêu vấn đề nhân quyền với bất kỳ lãnh đạo nào.
Hà Nội lâu nay bác các tố cáo vi phạm nhân quyền và một mực nói rằng không có tù nhân chính trị tại Việt Nam mà chỉ có những người phạm pháp bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Nguồn : VOA, 07/09/2023
****************************
Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ : Việt Nam thụt lùi về tự do tôn giáo
Phan Minh, RFI, 06/09/2023
Vài ngày trước khi tổng thống Joe Biden công du Việt Nam nhằm nâng cấp quan hệ ngoại giao, một ủy ban của chính phủ Hoa Kỳ cáo buộc Hà Nội lại không tuân thủ các cam kết về bảo đảm quyền tự do tôn giáo.
Một thánh lễ của cộng đồng Công giáo sắc tộc Hmong tại Sapa, tỉnh Lào Cai, Việt Nam, ngày 18/10/2015. Reuters - Nguyen Huy Kham / Ảnh tư liệu
Trong một báo cáo được công bố hôm qua, 05/09/2023, và được hãng tin Anh Reuters trích dẫn, Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) cho biết kể từ khi Washington xóa Việt Nam khỏi danh sách "các quốc gia đáng quan tâm đặc biệt" (CPC) về tự do tôn giáo năm 2006, chính quyền Hà Nội đã "có nhiều tiến bộ" về tự do tín ngưỡng. Tuy nhiên, việc đàn áp xã hội dân sự trong thời gian gần đây, việc gia tăng áp lực lên các cộng đồng tôn giáo độc lập, cùng với những thông tin đáng báo động về việc ép buộc bỏ đạo, những hành động vi phạm quyền tự tôn giáo gia tăng cho thấy Việt Nam đang đi thụt lùi trở lại trong vấn đề này.
Báo cáo cũng cho biết, phó chủ tịch USCIRF, ông Frederick Davie và ủy viên Eric Ueland, trong chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 5, đã nhận thấy rằng trong khi các tổ chức tôn giáo ở khu vực đô thị được tự do tương đối nhiều hơn, thì các vùng nông thôn vẫn gặp nhiều thách thức. USCIRF cho biết thêm là các cơ quan chính phủ tiếp tục giám sát chặt chẽ tất cả hoạt động tôn giáo, thường xuyên sách nhiễu, bắt giữ, ngăn chặn các cộng đồng tôn giáo chưa đăng ký thực hiện quyền cơ bản về tự do tôn giáo.
Hoa Kỳ coi Việt Nam là đối tác quan trọng trước ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương và dự định nâng cấp quan hệ ngoại giao với Hà Nội nhân chuyến công du của tổng thống Biden tới Hà Nội vào ngày 10/09, nhưng giới phân tích cho rằng những quan ngại về nhân quyền có thể là trở ngại cho một số hợp tác song phương.
Phan Minh
****************************
Cơ quan giám sát Hoa Kỳ : Việt Nam đang trên "quỹ đạo tương tự Trung Quốc về quản lý và kiểm soát tôn giáo"
RFA, 06/09/2023
Vài ngày trước chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden tới Việt Nam nhằm mục đích nâng cấp quan hệ ngoại giao, một ủy ban của chính phủ Hoa Kỳ cáo buộc Hà Nội vi phạm các cam kết đảm bảo quyền tự do tôn giáo.
Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) cho biết kể từ khi Washington đưa Việt Nam khỏi danh sách "các quốc gia đáng quan tâm" (CPC) về tự do tôn giáo vào năm 2006, chính quyền Hà Nội đã tạo ra "nhiều không gian hơn trong một số lĩnh vực" để thể hiện niềm tin. Reuters
Trong một báo cáo hôm thứ ba, Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) cho biết kể từ khi Washington đưa Việt Nam khỏi danh sách "các quốc gia đáng quan tâm" (CPC) về tự do tôn giáo vào năm 2006, chính quyền Hà Nội đã tạo ra "nhiều không gian hơn trong một số lĩnh vực" để thể hiện niềm tin.
Theo hãng tin Reuters, báo cáo cho rằng "cuộc đàn áp xã hội dân sự gần đây, áp lực gia tăng đối với các cộng đồng tôn giáo độc lập, các báo cáo đáng báo động về việc cưỡng bức từ bỏ đức tin và các vi phạm tự do tôn giáo ngày càng gia tăng khác đã tạo nên một sự đảo ngược rõ ràng trong quỹ đạo từng tích cực đó".
Chuyến thăm Việt Nam vào tháng 5 của Phó Chủ tịch USCIRF Frederick Davie và Ủy viên Eric Ueland đã phát hiện ra rằng trong khi các nhóm tôn giáo có được sự tự do tương đối lớn hơn ở khu vực thành thị, trái ngược đó "những thách thức nghiêm trọng đang lan rộng ở nhiều khu vực nông thôn".
Chánh trị sự Hứa Phi thuộc đạo Cao Đài chân truyền cho biết, kể từ khi các thành viên của Hội đồng liên tôn Việt Nam gặp phái đoàn của Mỹ tại chùa Giác Hoa (Sài Gòn) khoảng hơn ba tháng trước, bản thân ông đã ít bị trực diện đàn áp bởi cơ quan an ninh hơn trước, tuy nhiên chính phủ vẫn muốn triệt tiêu những tiếng nói đòi quyền tự do tôn giáo.
Ông Hứa Phi, từ Lâm Đồng nói qua điện thoại với phóng viên Đài Á Châu Tự Do như sau :
"Chúng tôi - những người ở tại Việt Nam muốn rằng tổng thống Biden khi trao đổi với nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam nhân ngày 10/9 này, chánh phủ Hoa Kỳ phải nói rõ với chánh phủ cộng sản Việt Nam rằng họ phải tôn trọng những gì đã ký với những nước trên thế giới về vấn đề tự do tôn giáo, về nhân quyền".
Theo chức sắc của đạo Cao Đài không chịu sự quản lý của Nhà nước, nếu chính quyền không tôn trọng những công ước đã ký kết về đảm bảo quyền tự do tôn giáo và nhân quyền, Hoa Kỳ nên đưa Việt Nam trở lại vào danh sách CPC (danh sách Các quốc gia đáng quan tâm đặc biệt về tự do tôn giáo).
Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) là một cơ quan riêng và khác với Bộ Ngoại Giao. Được thành lập bởi Quốc hội Hoa Kỳ, đây là một đơn vị tham vấn độc lập, lưỡng đảng cho chính phủ Hoa Kỳ, cơ quan này giám sát tự do tôn giáo trên toàn thế giới và khuyến nghị chính sách cho Tổng thống, Ngoại trưởng, và Quốc hội.
Tuyên bố của cơ quan này cho rằng, việc chính phủ Việt Nam yêu cầu các nhóm tôn giáo phải đăng ký trái ngược với nghĩa vụ của Hà Nội là cung cấp quyền tự do tôn giáo cho tất cả người dân.
Báo cáo cho biết : "Các cơ quan chính phủ tiếp tục giám sát chặt chẽ mọi hoạt động tôn giáo, thường quấy rối, giam giữ hoặc ngăn cản các cộng đồng tín ngưỡng chưa đăng ký thực hiện quyền cơ bản của họ về tự do tôn giáo".
Với những vụ vi phạm tự do tôn giáo có hệ thống mà báo cáo nêu ra, cơ quan của chính phủ Mỹ khẳng định, Việt Nam đang trên "quỹ đạo tương tự như Trung Quốc về mặt quản lý và kiểm soát tôn giáo".
Washington coi Việt Nam là đối tác quan trọng trước sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Họ đang tìm cách nâng quan hệ ngoại giao với Hà Nội lên mức cao nhất khi Tổng thống Biden đến Hà Nội vào ngày 10 tháng 9, nhưng các nhà phân tích cho rằng những lo ngại về nhân quyền có thể là trở ngại nhất định cho sự hợp tác.
Hiến pháp Việt Nam cho phép tự do tôn giáo và truyền thông do nhà nước kiểm soát đã bác bỏ những lời chỉ trích từ các nhóm như USCIRF.
Trong báo cáo thường niên năm 2023, cơ quan này đề nghị tái xác định Việt Nam là một nước CPC, cáo buộc quốc gia độc đảng "vi phạm tự do tôn giáo một cách có hệ thống, liên tục và nghiêm trọng".
Về việc này, Chánh trị sự Hứa Phi thuộc Hội đồng liên tôn Việt Nam cho biết trên quan điểm riêng :
"Chúng tôi cũng mong muốn nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam phải thức tỉnh, đừng để cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và các nước khác đưa Việt Nam vào danh sách CPC (danh sách các quốc gia đáng quan tâm đặc biệt về tự do tôn giáo).
Nếu đưa vào danh sách này tất nhiên không những viên chức đó bị cô lập mà nhân dân Việt Nam cũng sẽ bị khổ trong vấn đề bị các nước khác cô lập và cấm vận, trong khi những viên chức của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã có tài sản trước rồi nên họ không thể nào khổ bằng người dân".
Năm ngoái, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ bổ sung Việt Nam vào Danh sách Theo dõi Đặc biệt vì vi phạm quyền tự do tôn giáo theo Đạo luật Tự do Tôn giáo năm 1998 của Hoa Kỳ, một chỉ định thấp hơn so với CPC, nhưng là lần đầu tiên kể từ năm 2006.
Đạo luật này quy định một loạt phản ứng chính sách, bao gồm các biện pháp trừng phạt hoặc miễn trừ, nhưng không phải là tự động.
Nguồn : RFA, 06/09/2023
Tôn giáo thuộc phạm trù đức tin
Thiện Ý, VOA, 23/03/2023
Tôn giáo thuộc phạm trù đức tin, là dân quyền hiến định, cần được pháp luật bảo vệ
Tôn giáo là một trong những dân quyền căn bản của con người. Và vì vậy Hiến pháp các nước dân chủ (ngay cả độc tài) đều ghi nhận tín ngưỡng, tôn giáo hay vô thần, là quyền tự do lựa chọn của mọi công dân và được luật pháp bảo vệ.
Ủy Ban Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế Hoa Kỳ.
Không phải chỉ mới đây mà đã từ lâu, một nhóm qui tụ những người Việt vô thần đội lốt tôn giáo cực đoan, đã viết báo, viết sách và các phương tiện truyền thông khác để phê bình chỉ trích, bài bác, đánh phá các tín đồ và giáo hội Công giáo nói riêng, Thiên Chúa giáo nói chung, trên hai bình diện giáo lý tín điều và lịch sử hình thành, phát triển giáo hội Công giáo tại Việt Nam. Bằng những nhận thức và suy luận chủ quan dựa trên những căn cứ giả chân lẫn lộn, các tác giả đã ngụy biện, xuyên tạc sự thật, sử dụng những ngôn từ thiếu văn hóa lăng mạ Thượng Đế và các Thần Thánh mà hàng tỷ con người có chung niềm tin yêu tôn thờ ; xúc phạm thô bạo niềm tin tôn giáo cá nhân cũng như tập thể. Đồng thời, bằng mọi cách gian trá, họ đã mạ lỵ và phủ nhận công trạng các nhận vật lịch sử Việt Nam gốc Công giáo như Nguyễn Trường Tộ, Ngô Đình Diệm… Đồng thời kết tội sai trái, hồ đồ, vơ đũa cả nắm, rằng ngườ i Việt Nam Công giáo đã dẫn Pháp vào xâm lược Việt Nam và là tay sai Pháp thời Pháp thuộc. Sự thật lịch sử thế nào, chúng tôi sẽ trình bày trong một bài viết khác.
Bài viết này của chúng tôi không nhằm tham gia một cuộc tranh luận hay "bút chiến" về tôn giáo với bất cứ ai, hữu thần cũng như vô thần. Chúng tôi viết bài này chỉ để trình bày nhận thức cá nhân về tôn giáo là một phạm trù Đức tin và là một dân quyền hiến định phải được mọi người tôn trọng, luật pháp bảo vệ trước mọi xâm hại thô bạo bất cứ từ đâu tới. Vì vậy chúng tôi xin lần lượt trình bày :
- Tôn giáo thuộc phạm trù Đức tin của cá nhân hay tập thể
- Tôn giáo là một trong những dân quyền hiến định cần được pháp luật bảo vệ
- Nên chăng quốc gia cần có luật bảo vệ niềm tin tôn giáo khi bị xâm hại, xuyên tạc, lăng mạ
I. Tôn giáo là một phạm trù Đức tin của cá nhân và tập thể
Từ khi con người xuất hiện trên trái đất, qua nhiều thời đại đến nay, vấn nạn muôn thuở của loài người vẫn chưa được giải đáp thỏa đáng cho mọi người. Đó là, vũ trụ vạn vật, trong đó có con người, từ đâu đến, vận hành theo quy luật riêng của mỗi loài cũng như quy luật chung của muôn loài, qua thời gian năm tháng, hiện hữu, phát triển, suy thoái rồi tiêu vong, sẽ đi về đâu.
Con người là một sinh vật thượng đẳng, trong muôn vàn sinh vật hình thù, kích thước lớn nhỏ khác nhau, hữu hình cũng như siêu hình. Nhưng sự phát sinh sự sống, vận hành, phát triển và tiêu vong đều theo quy luật chung của loài động vật và quy luật riêng của mỗi loài sinh vật. Con người được coi là một sinh vật thượng đẳng nhờ bộ não có cấu tạo đặc biệt và phát triển nhanh hơn các sinh vật khác nên có khả năng nhận biết giới hạn về chính thân phận mình và ngày càng mở rộng tầm hiểu biết về vũ trụ vạn vật nhờ những phát minh khoa học kỹ thuật, giúp con người có thể khắc phục thiên nhiên, làm chủ xã hội, làm chủ bản thân, cải tạo được môi trường sống ngày một thuận lợi trong việc mưu cầu hạnh phúc riêng (cá nhân) cũng như chung (gia đình và xã hội) của loài người.
Tuy nhiên, cho đến nay, dù tầm tri thức đã mở rộng, do khoa học kỹ thuật tiến bộ vượt bực, song vẫn hữu hạn, nên con người vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng cho những vấn nạn muôn thuở của loài ngươi, là vũ trụ, vạn vật trong đó có con người từ đâu tới và sẽ đi về đâu. Và vì vậy đã có hai cách trả lời tạm thời của hai loại con người : Hữu thần và vô thần.
Người vô thần thì cho rằng vũ trụ vạn vật tự nhiên mà có và vận hành theo quy luật tự nhiên ; không có thế giới nào tồn tại ngoài thế giới vật chất. Không có tinh thần hay thần linh nào tạo ra vũ trụ vạn vật. Con người cũng thế, sự sống hình thành theo quy luật truyền sinh và cuộc sống muôn màu muôn vẻ, trong đó hạnh phúc và đau khổ, công, tội, hiền, ác, thưởng, phạt… là các mặt đối lập của cuộc sống, tất cả chỉ phát sinh, tồn tại, phát triển, tiêu vong theo quy luật, ngay trong thế giới này, không có gì tồn tại sau cái chết của con người.
Trái lại, những con người hữu thần, tiêu biểu như những tín đồ và các giáo hội Thiên Chúa giáo, bằng cặp mắt Đức tin tôn giáo đã xác tín rằng từ khởi thủy, vũ trụ vạn vật trong đó có con người là do Thiên Chúa tạo dựng và cho chúng vận hành theo quy luật chung cũng như riêng. Cuộc sống trong thế giới này với các mặt đối lập : hạnh phúc và đau khổ, tội lỗi và công phúc, thiện và ác… tất cả chỉ là tạm thời, cuộc sống bất hoàn, là tiền đề cho con người tạo dựng một cuộc sống viên mãn, hạnh phúc vĩnh cửu, hay đưa con người đến một cuộc sống cùng khổ đời đời sau cái chết. Tất cả tùy thuộc vào công phúc hay tội lỗi mà con người đã làm trong suốt cuộc đời trên trần thế.
Các nhận thức khái quát trên, đã dẫn đưa đến những nhân định sau đây :
1. Có sự khác biệt giữa hai phạm trù khoa học và phạm trù đức tin tôn giáo
Khoa học là phạm trù "tri thức" của con người, là những sự hiểu biết căn cơ, có thể chứng minh bằng luận lý và thực nghiệm và là một chân lý tuyệt đối, vì được mọi người hữu thần cũng như vô thần công nhận như 2+2=4. Con người đã và đang nỗ lực mở rộng"tầm tri thức hữu hạn" để khám phá vô hạn các quy luật vận hành của vũ trụ vạn vật, với ước mong tìm được "chân lý tuyệt đối", để có được câu trả lời trọn vẹn được mọi người công nhận, cho các câu hỏi muôn thuở của loài người : Vũ trụ, vạn vật trong đó có con người, từ đâu tới và sẽ đi về đâu ?
Tôn giáo là phạm trù "Đức tin" của mỗi con người, tiếp nối phạm trù "tri thức hữu hạn", do mỗi con người tùy theo hoàn cảnh sống, đã được chọn lựa cho ngay khi chào đời do gia đình và tiếp tục giữ Đức tin sau này khôn lớn ; hay khi có đủ ý thức tự nguyện, tự giác lựa chọn một niềm tin tôn giáo riêng… Tất cả đều để tự giải đáp cho những vấn nạn muôn thuở của loài người và thể hiện Đức tin trong cuộc sống để đạt cùng đích của cuộc đời. Đức tin tôn giáo không thể chứng minh bằng luận lý và thực nghiệm, vì nó vượt khỏi"tầm tri thức hữu hạn" con người. Những gì mà ánh sáng khoa học (phạm trù tri thức) chưa soi rọi tới, thì ánh sáng tôn giáo (phạm trù Đức tin) sẽ soi rọi tạm thời.
2. Phạm trù "Đức tin tôn giáo" là không thể và không nên tranh luận
Chính sự khác biệt giữa hai phạm trù "Tri thức khoa học" và "Đức tin tôn giáo", nên không thể và không nên có các cuộc tranh luận (về giáo lý, tín điều…), dưới bất cứ hình thức nào (miệng hay bút chiến…) giữa những người khác tôn giáo hay giữa những người hữu thần với vô thần ; chỉ với mục đích tranh thắng hơn thua, phải trái, chân lý, phi chân lý, khoa học hay phản khoa học liên quan đến giáo lý, các tín điều.
Vì rằng cuộc tranh luận này chẳng khác gì câu chuyên ngụ ngôn về 5 người mù cãi nhau về hình thù con voi sau khi mỗi người chỉ được cho sờ vào một bộ phận của con voi. Người sờ được vòi voi thì nói hình thù con voi giống con đỉa, anh sờ tai voi thì nói voi giống cái quạt, kẻ sờ chân voi thì nói voi giống cột nhà... Hệ quả là không ai chịu ai về hình thù con voi, ai cũng cho mình là đúng. Tình cảm đoàn kết yêu thương trước đó chắc sẽ sứt mẻ là điều không tránh khỏi sau cuộc cãi nhau này. Có lẽ họ chỉ ngừng cãi nhau, tình cảm ấm áp được tái lập nguyên trạng, cho đến khi được chữa cho đôi mắt của họ sáng ra, để nhìn thấy hình thù thật sự của con voi.
Những người tranh luận về tôn giáo cũng vậy. Làm sao có thể đồng ý được với nhau khi mỗi người do hoàn cảnh sinh ra trong các gia đình có tôn giáo khác nhau, thường theo tôn giáo của cha mẹ. Hậu quả sẽ rất tai hại trong quan hệ tình cảm cá nhân, gây chia rẽ hận thù giữa con người với con người, phân hóa dân tộc. Trừ khi hậu quả này là ý đồ thực sự của chính những kẻ gây ra tranh luận. Điển hình như việc làm các thành viên nhóm đánh phá Công giáo từ bao lâu nay trên mạng ảo cũng như thực địa.
3. Đức tin tôn giáo là ý thức chủ quan của mỗi cá nhân.
Đức tin tôn giáo hay vô thần là sự tự do lựa chọn của mỗi con người, là nhu cầu tinh thần của mỗi cá nhân. Anh tin thì theo, không tin thì không theo tôn giáo. Nhưng ai cũng phải tôn trọng niềm tin của người khác, dù niềm tin ấy anh cho là phi lý, là mê tín dị đoan, là phản khoa học, anh vẫn không có quyền bài bác, nhất là phỉ bang mạ lỵ thậm từ ngay cả đấng Thần Linh mà họ tôn thờ ; xúc phạm thô bạo, nặng nề đến niềm tin tôn giáo, gây phẫn nộ cho các tín đồ có chung niềm tin, như việc làm có chủ đích bao lâu nay của nhóm người Việt chống phá tôn giáo.
Vì là nhu cầu tinh thần cá nhân, nên trong cuộc sống thực tế nền tảng chung hình thành tình cảm giữa người với người là nhân bản.
Vì vậy mới có tình yêu, tình bạn thắm thiết giữa những người khác tôn giáo. Và vì vậy, không thể và không nên tranh luận về giáo lý, tín điều, về ánh sáng và bóng tối trong lịch sử hình thành các tôn giáo, giữa những người vô thần hay khác Đức tin. Có chăng là sự trao đổi để hiểu biết lẫn nhau, trong sự tương kính, tế nhị không phương hại đến tình cảm và cuộc sống hài hòa vốn có giữa những người khác tôn giáo, có chung thân phận con người, có chung những vấn nạn mà mỗi tôn giáo đã có câu trả lời theo giáo lý, tín điều riêng. Đó là những chân lý tuyệt đối về mặt chủ quan đối với tín đồ, nhưng lại là chân lý tương đối về mặt khách quan với người khác niềm tin.
II. Tôn giáo là một trong những dân quyền hiến định cần được luật pháp bảo vệ
Tôn giáo là một trong những dân quyền căn bản của con người. Và vì vậy Hiến pháp các nước dân chủ (ngay cả độc tài) đều ghi nhận tín ngưỡng, tôn giáo hay vô thần, là quyền tự do lựa chọn của mọi công dân và được luật pháp bảo vệ. Hiến pháp Hoa Kỳ, Điều I của tu chính án đầu tiên đã ghi"Quốc hội không được làm luật thiết lập một tôn giáo (như một quốc giáo) và ngăn cản quyền tự do hành đạo". Ngay cả chế độ độc tài toàn trị cộng sản hiện nay tại Viêt Nam cũng ghi nơi Điều 70 "Công dân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật…".
Thế nhưng dù tôn giáo được các hiến pháp ghi nhân như một trong những dân quyền cơ bản, trên thực tế đã không có luật lệ riêng nào bảo vệ tôn giáo khi bị xâm hai, xúc phạm, lăng mạ thô bạo như luật bảo vệ lợi ích và danh dự cá nhân công dân trong quốc gia khi bị xâm hại.
Một cách cụ thể là tại sao đời tư một cá nhân khi bị kẻ khác xuyên tạc, vu cáo, nhục mạ bằng lời nói hay hành động làm mất danh dự, gây thiệt hại tinh thần hay vật chất cho mình, đều có thể khởi kiện trước tòa đòi bồi thường danh dự và những thiệt hại tinh thần cũng như vật chất do sự xuyên tạc, vu cáo, mạ lỵ gây ra. Trong khi, những kẻ như nhóm người Việt chống phá tôn giáo đã dùng sách báo và phương tiện truyền thông xuyên tạc giáo lý, tín điều, lịch sử các giáo hội Thiên Chúa Giáo, nhục mạ thậm từ Thiên Chúa và các thánh thần được hàng tỷ tín đồ thờ kính, xúc phạm thô bạo niềm tín tôn giáo của các tín đồ, xâm phạm đời tư cá nhân các tín đồ, nội bộ các giáo hội, gây thiệt hại nghiêm trong về tinh thần cũng như vật chất của thể nhân (tín đồ) và pháp nhân (các giáo hội)… thì tại sao các tín đồ và các giáo hội lại không thể đứng dân sự nguyên cáo để đưa các bị cáo ra trước pháp luật ? Phải chăng vì chưa có luật b ảo vệ tôn giáo chống lại sự xâm hại, nên những kẻ thù của tôn giáo nói chung, của Thiên Chúa giáo nói riêng đã ngang nhiên xuyên tạc, vu khống, mạ lỵ tôn giáo ; như nhóm chống phá tôn giáo vẫn ngang nhiên hành động bấy lâu nay, bất chấp sự phẫn nộ của những tín đồ ?
Và do đó…
Nhày 22/039/2023, một nhóm cán bộở xãĐắk Nông, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kontum, xông vào ngăn cấm linh mục và giáo dân hành lễ
III. Nên chăng quốc gia cần có luật bảo vệ niềm tin tôn giáo khi bị xâm hại, lăng mạ thậm từ ?
Vì sao ? Thật đơn giản, tự do tôn giáo đã là dân quyền hiến định, thì mọi công dân có quyền tự do lựa chọn tôn giáo theo niềm tin cá nhân, hành đạo và truyền đạo, quyền tham gia các sinh hoạt của giáo hội. Bất cứ sự vi phạm nào của bất cứ ai, chính quyền cũng như cá nhân, tập thể nào đều là vi hiến, phải bị pháp luật trừng phạt.
Vậy thì, nếu có những hành vi xuyên tạc, vu khống, nhục mạ thô bạo tôn giáo, gây hậu quả nghiệm trọng của cá nhân hay pháp nhân thì các tín đồ (thể nhân) hay giáo hội (pháp nhân) có quyền cầu viện đến công lý hay không ?
Cho đến nay, dường như chưa có một án lệ nào về tố quyền này được khởi động, ngay cả ở nước dân chủ bậc nhất như Hoa Kỳ. Phải chăng vì không có một luật riêng bảo vệ tôn giáo khi bị xâm hại như thế ; mà chỉ được bảo vệ bằng luật pháp phổ quát áp dụng cho mọi công dân về hình cũng như về dân luật ? Hay vì chưa có tín đồ nào, giáo hội nào, căn cứ trên luật lệ hình hộ hiện hành của quốc gia áp dụng cho mọi công dân và pháp nhân, để khởi kiện khi bị xuyên tạc, mạ lỵ, xúc phạm nặng nề niềm tin tôn giáo, gây thiệt hại thực sự về tinh thần cũng như vật chất cho tín đồ và giáo hội ?
Vì vậy, để chấm dứt những kẻ lợi dụng quyền tự do ngôn luận xâm phạm quyền tự do tôn giáo của người khác, bằng những lời nói, sách báo, truyền thông và hành động xúc phạm thô bạo niềm tin tôn giáo các tín đồ và các giáo hội, chúng tôi đề nghị hai phương cách :
1. Căn cứ trên luật lệ hiện hành về hình sự, dân sự của quốc gia nơi bị cáo cư ngụ, với tư cách cá nhân hay tập thể tín đồ, hay Giáo hội, sẽ thử đứng đơn khởi kiện trước tòa án thẩm quyền để đòi kẻ xuyên tạc, vu khống, mạ lỵ xúc phạm niềm tin tôn giáo, gây tổn hại tinh thần và vật chất cho cá nhân hay tập thể (các tín đồ) hay cho pháp nhân (các giáo hội)phải trả lời trước pháp luật
2. Vận động, thúc đẩy các nghị sĩ dân biểu có tôn giáo các nước sở tại, soạn thảo một đạo luật riêng nhằm bảo vệ niềm tin tôn giáo, đệ trình Quốc hội thông qua, ban hành thành luật cưỡng hành, nhằm chống lại mọi hành vi tấn công, xuyên tạc, vu khống, mạ lỵ tôn giáo thô bạo ; tương tự như việc làm của nhóm người Việt bao lâu nay đối với các tín đồ và giáo hội Thiên Chúa giáo.
Sở dĩ quốc gia cần có biện pháp pháp lý rõ ràng, riêng biệt cho tôn giáo, là để ngăn chặn các hành vi tấn công tôn giáo. Vì với ý đồ gì đi nữa, đều có hậu quả nghiêm trọng nhiều mặt, không chỉ về tôn giáo, mà cả về xã hội. Vì một khi tấn công và xúc phạm nặng nề đến niềm tin bất cứ tôn giáo nào, là đụng chạm đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của một tập thể công dân đông đảo trong xã hội, sẽ dẫn đến sự phẫn nộ có thể gây xáo trộn an ninh trật tự xã hội, chia rẽ tôn giáo, phân hóa dân tộc, phá đổ quan hệ xã hội nhân bản tốt đẹp, hài hòa, đoàn kết yêu thương gắn bó giữa người với người dù khác tôn giáo, khác niềm tin có nhu cầu sống chung.
Đó là chưa kể những hậu quả nghiêm trọng hơn từng xảy ra trong lịch sử các cuộc chiến tranh tôn giáo, mà nguyên nhân chính là do những kẻ lợi dụng tôn giáo gây kích động căm thù giữa các tôn giáo với hậu ý chính trị. Tương tự như hành động bao lâu nay của nhóm người Việt chống phá tôn giáo, không có động lực, ý đồ nào khác hơn, nhằm phá nát sự đoàn kết tôn giáo tại hải ngoại cũng như trong nước. Ai chủ mưu và việc làm này lợi hại cho ai, không cần nói ra, người Việt Nam trong và ngoài nước, có tín ngưỡng hay tôn giáo đều có thể đoán được.
Kontum : Chính quyền xông vào giựt sách, yêu cầu linh mục đang làm lễ về ‘làm việc’
Khánh An, VOA, 24/03/2023
Ngày 22/3, trên mạng xã hội tại Việt Nam xuất hiện nhiều đoạn video quay lại cảnh một nhóm bao gồm công an mặc sắc phục và lãnh đạo ở xã Đắk Nông, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kontum, xông vào một địa điểm đang diễn ra thánh lễ của giáo dân Công giáo và giựt sách lễ, rút điện, lớn tiếng yêu cầu vị linh mục đang cử hành thánh lễ "về làm việc" với lý do "chưa có giấy phép" làm lễ.
Chính quyền sách nhiễu nhà thờ ở Kontum | VOA Tiếng Việt
"Mời lịch sự"
"Mời ông này về xã làm việc", một người mặc thường phục lớn tiếng chỉ đạo các công an, dân phòng. "Tôi, Thạch, Phó chủ tịch xã nè, chịu trách nhiệm buổi làm việc hôm nay nè. Tôi tôn trọng mời ông xuống xã làm việc nè", người đàn ông này tự xưng.
"Ông này ở đâu ra ? Tôi hỏi ông này ở đâu ?", "Giấy phép đâu ?"…, người đàn ông tự xưng tên Thạch tiếp tục quát vào linh mục dâng lễ và các giáo dân.
Trong khi đó, vị linh mục được cho biết là Linh mục Lê Tiên nhỏ nhẹ yêu cầu "các anh muốn làm gì thì đợi sau thánh lễ" và "các anh cứ lập biên bản đi rồi chúng tôi ký", nhưng một phụ nữ đã sỗ sàng xông lên bàn thờ, đóng sập cuốn sách lễ linh mục đang đọc và đem đi, trong khi một người đàn ông khác trong nhóm cán bộ đi ra phía cột cắm điện rút các dây điện ra.
Đoạn video trên YouTube vào ngày 22/3/2023 cho thấy nhóm cán bộ ở xã Đắk Nông, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kontum, xông vào lấy sách, buộc linh mục phải dừng cử hành thánh lễ.
Các đoạn video còn cho thấy bất chấp lời yêu cầu ôn tồn của linh mục, người đàn ông tên Thạch tiếp tục tỏ thái độ hung hăng và quát : "Kệ ông, tui đang làm việc…", và la lối chỉ đạo cán bộ "đưa ông này về xã làm việc", không quên khẳng định nhiều lần rằng tôi "mời lịch sự".
"Đây không phải là lần đầu tiên. Đã có nhiều sự kiện tương tự xảy ra và điều này cho thấy, thứ nhất, chính quyền Việt Nam không đào tạo, hướng dẫn cho cán bộ địa phương ; thứ hai, cũng không hề có biện pháp nào để kỷ luật những cán bộ như vậy. Chúng ta có thể hiểu là nếu không phải khuyến khích, thì nó có sự che chắn cho địa phương để làm những hành vi hết sức xem thương những nghi thức quan trọng của một tôn giáo", Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của "Ủy ban cứu người vượt biển" (BPSOS), một tổ chức có trụ sở ở Mỹ chuyên hoạt động về dân sự, chính trị, tôn giáo Việt Nam, nhận xét với VOA.
VOA hiện chưa liên lạc được với chính quyền địa phương và giáo phận Kontum để lấy ý kiến về sự việc.
Ngoài các trang tin tôn giáo như Truyền thông Thái Hà, Amen TV… truyền thông nhà nước chưa đưa thông tin và Giáo phận Kontum cũng chưa lên tiếng chính thức hay thông báo gì về sự việc.
Theo các trang tin Công giáo, sự việc quấy rối thánh lễ diễn ra vào lúc 6g15 chiều 22/3 tại một giáo điểm ở xã Đắk Nông, huyện Ngọc Hồi, thuộc giáo xứ Đắc Giấc, giáo hạt Đắk Mót, giáo phận Kontum.
Câu chuyện "giấy phép" và những "túp-lều-thờ-tạm"
Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, chính phủ, Bộ Ngoại giao và Ủy hội Tôn giáo Hoa kỳ đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích Việt Nam về yêu cầu "giấy phép" với những quy định phức tạp, khắt khe, khó khăn kéo dài đối với việc thực thi tôn giáo của người dân.
"Đấy chính là cản trở quyền tự do tôn giáo", Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng nói.
Trong một văn bản gửi giáo dân vào ngày 22/3/2015, Giám mục Giáo phận Kontum khi đó là Giám mục Hoàng Đức Oanh giải thích về những "túp-lều-thờ-tạm" trong giáo phận mà chính quyền liên tục tìm cách tháo dỡ.
"Ở Việt Nam, mỗi làng đều có đình, có miếu mạo ; ở vùng cao, buôn làng nào cũng có nhà rông ; còn làng có đạo thì có nơi thờ phượng. Tại Đắktô trước năm 1975, các buôn làng có đạo đều có nhà thờ, nhà nguyện. Những nơi thờ tự này, chiến tranh đã tàn phá hết trừ ở Thị xã Kontum", văn bản nói và cho biết trong hơn 30 năm sau 1975, giáo dân ở khu vực này đã phải đi bộ có khi hàng trăm cây số để đến nơi có nhà thờ để cử hành các nghi thức tôn giáo. Chính quyền chỉ bắt đầu "cởi mở", cho phép một số ít linh mục tới đây để dâng lễ.
"Trước nhu cầu tôn giáo quá lớn, xin phép nhiều lần không được đáp ứng, thì giáo dân chẳng còn cách nào hơn là ‘làm chui’", văn bản nói thêm.
Giáo mục Hoàng Đức Oanh trong văn bản đề nghị giải quyết những vướng mắc trên một cách "hài hòa, có tình có lý". Trong đó, ông nói "trước hết, luật pháp là phải công bằng" và "quyền con người, trong đó có quyền tự do tôn giáo, phải được tôn trọng. Mọi người phải chấp hành, nhất là các cán bộ chính quyền phải làm gương !".
Ông cũng đề nghị chính quyền "chấm dứt chế độ xin-cho và tham nhũng", nguyên nhân dẫn đến tình trạng giáo dân phải ‘làm chui’ và sự tồn tại của những "túp-lều-thờ-tạm" trong giáo phận.
Giáo phận Kontum cũng là nơi đã xảy ra vụ sát hại Linh mục Trần Ngọc Thanh vào đầu năm 2022 gây chấn động dư luận.
Cùng với các khu vực như Nghệ An, Phú Yên, Đắk Lắk…, Kontum được xem là "điểm nóng" liên tục xảy ra những vụ trấn áp tôn giáo, không chỉ riêng Công giáo, mà còn đối với các nhóm tôn giáo Tin Lành, Phật giáo… do các hoạt động về tôn giáo, truyền giáo phát triển khá mạnh.
"Họ thấy rằng đây là một mối lo cho chế độ, thành ra nó có chính sách ngầm bên trong để ngăn cản sự phát triển của tôn giáo", Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng nói thêm.
Khánh An
Nguồn : VOA, 24/03/2023
***************************
Kon Tum : Phó Chủ tịch mời linh mục về xã làm việc khi đang dâng lễ
RFA, 24/03/2023
Chính quyền xã Đắk Nông (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum) tiếp tục ngăn cản linh mục và giáo dân thuộc giáo họ Phaolo thực hiện nghi lễ trong tuần thứ ba liên tiếp trong nỗ lực ngăn chặn việc sinh hoạt tôn giáo của 20 gia đình trong giáo họ này.
Khi thánh lễ do linh mục Phanxico Xavie Lê Tiên tiến hành sắp kết thúc, công an và dân quân tự vệ cùng một số người mặc thường phục đến vây quanh vị tu sĩ. conggiao.vn
Theo một số video giáo dân cung cấp, vào khoảng 5 giờ 30 chiều 22/3, khi thánh lễ do linh mục Phanxico Xavie Lê Tiên tiến hành sắp kết thúc tại nhà nguyện của giáo họ, công an và dân quân tự vệ cùng một số người mặc thường phục đến vây quanh vị tu sĩ.
Một giáo dân ở giáo xứ Đắk Lắk chứng kiến sự việc nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong điều kiện ẩn danh vì lý do an ninh :
"Lúc cha đang làm lễ, lúc đọc tin mừng thì ông Phó chủ tịch xã đưa đoàn công an và dân quân xã đi vào, chửi ầm ầm từ ngoài cửa vào.
Họ bắt cha dừng làm lễ rồi kêu công an cưỡng chế bắt cha ra ngoài nhưng cha không ra. Cha tiếp tục đọc tin mừng cho hết nhưng họ đến gấp sách lại không cho đọc tiếp".
Trong một video, người đàn ông mặc thường phục tự xưng tên là Thạch - Phó Chủ tịch xã chỉ ngón tay vào người tu sĩ và chất vấn "ông này là ai" và yêu cầu dừng làm lễ để lên Ủy ban Nhân dân xã làm việc. Tuy nhiên, vị linh mục tiếp tục thực hiện nghi lễ của mình.
Sau đó, một phụ nữ, được giáo dân xác định là một phó chủ tịch xã, tiến đến bàn thờ tế lễ tự ý gấp cuốn kinh thánh mà linh mục đang đọc ôm vào người và bỏ đi nhưng bị giáo dân phản đối. Một người mặc thường phục khác tắt đèn của nhà nguyện trong tiếng đọc kinh của giáo dân.
Nhân chứng cho biết phía chính quyền yêu cầu tất cả giải tán nhưng không ai đồng ý. Sự việc chỉ kết thúc lúc 8 giờ tối khi linh mục Lê Tiên đồng ý ký vào biên bản và rời hiện trường để về giáo xứ Đắk Lắk. Khi đó người của chính quyền mới rời khỏi khu vực.
Đây là buổi lễ thứ ba liên tiếp chính quyền địa phương ngăn cản việc dâng lễ của linh mục và giáo dân của giáo họ Phaolo. Hai lần trước cũng diễn ra tương tự, và công an còn đòi thu giữ xe máy của giáo dân nhưng bị phản đối dữ dội.
Phóng viên có gọi điện cho Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Kon Tum và ban lãnh đạo Ủy ban Nhân dân huyện Ngọc Hồi để hỏi về việc xảy ra ở giáo xứ Phaolo nhưng không ai nghe máy. Chúng tôi có gửi email cho họ nhưng chưa nhận được phản hồi.
Một giáo dân khác cho RFA biết Giáo họ Phaolo bao gồm 20 gia đình dân tộc Kinh từ hai xã Đắk Nông và Đắk Dụng. Giáo họ này được thành lập từ năm 2017 nhưng vẫn chưa được chính quyền địa phương công nhận và luôn tìm cách ngăn cản linh mục và giáo dân dâng lễ vào mỗi tối thứ tư hàng tuần.
Giáo họ có dựng một nhà nguyện bằng gỗ nhưng nhiều lần cán bộ địa phương đe dọa sẽ phá bỏ, một giáo dân cho biết.
Chính quyền tỉnh Kon Tum đã nhiều năm tìm cách ngăn chặn việc thực hành tự do tôn giáo. Nạn nhân bao gồm giáo dân Công giáo và tín đồ của Hội thánh Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên và một số nhóm tôn giáo độc lập khác.
Đầu tháng 12 năm ngoái, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào nhóm các nước thuộc Danh sách Giám sát Đặc biệt (Special Watch List) về tự do tôn giáo của bộ này. Nếu sau một thời gian Việt Nam vẫn không cải thiện thì đó là căn cứ để bị chỉ định vào Danh sách quan tâm đặc biệt (CPC) là mức cao nhất đối với các quốc gia vi phạm quyền tự do tôn giáo.
Nguồn : RFA, 24/03/2023
Ngày 2/12/2022, Hoa Kỳ đặt Việt Nam vào Danh sách "theo dõi đặc biệt" (Special Watch List) vì tiếp tục vi phạm quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo, nhưng Việt Nam phủ nhận và cho rằng Mỹ đã xuyên tạc tình hình để chống phá Việt Nam.
Vụ Tinh Thất Bồng Lai, ông Lê Tùng Vân và các bị cáo khác đã bị đưa ra xét xử hôm 30/06/2022
Báo chí của Đảng gọi tố giác của Mỹ nằm trong chiến lược gọi là "diễn biến hòa bình" và nói rẳng : "Đối với Việt Nam, những năm qua, tôn giáo là một trong những nội dung chiến lược được các thế lực thù địch, phản động triệt để lợi dụng nhằm gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tiến tới xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta".
Theo Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (The United States Commission on International Religious Freedom-USCIRF) thì các nước nằm trong danh sách bị "theo dõi đặc biệt" sẽ bị :
- Cấm visa nhập cảnh Mỹ đối với các quan chức chính phủ nước chịu trách nhiệm trực tiếp hoặc thực hiện các vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng
- Cấm nhập cảnh hoặc sở hữu các tài sản tại Mỹ đối với những công dân nước ngoài có liên quan đến tham nhũng hoặc vi phạm nhân quyền, bao gồm vi phạm tự do tôn giáo
Bộ Ngoại giao Mỹ được yêu cầu, cứ mỗi 180 ngày, nộp cho Quốc hội Mỹ danh sách những cá nhân bị cấm visa hoặc bị trừng phạt về tài chính, hoặc các biện pháp khác vì có vi phạm nghiêm trọng về tự do tôn giáo.
Việt Nam có tự do tôn giáo không ?
Có, nhưng chỉ trên giấy.
Điều 24 Hiến pháp năm 2013 quy định :
1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.
2. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.
3. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.
Vậy quyền "tự do tín ngưỡng và tôn giáo" của người dân ở Việt Nam" được hiểu như thế nào ?
Quyền này có thể được hiểu vừa "có" vừa "không" tùy theo góc độ của người nhận định, nghĩa là tùy theo sự phân biệt và đối xử của Nhà nước. "Có" là đối với những tổ chức tôn giáo có "đăng ký" với Nhà nước và đồng ý chấp hành chính sách của Đảng. "Không" là đối với những cá nhân hay tổ chức không chịu đặt dưới quyền chỉ đạo của Mặt trận Tổ quốc, một tổ chức vệ tinh của Đảng để khống chế những sinh hoạt văn hóa và nghệ thuật. Một thí dụ : Giáo hội Phật giáo Việt Nam, một tổ chức văn hóa do Đảng cộng sản dựng lên để lãnh đạo và hướng dẫn những sinh hoạt về văn hóa và tín ngưỡng của Phật tử, bù lại Giáo hội này được sự giúp đỡ và bảo vệ của Chính phủ. Trong khi Nhà nước đã đối xử bất xứng và tìm cách hủy hoại mọi sinh họat của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (khối Ấn Quang cũ), một tổ chức tôn giáo từ chối đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, nghĩa là không gia nhập vào Giáo hội Phật giáo Việt Nam, còn gọi là Phật giáo quốc doanh.
Tiến trình này không mới, chính quyền cộng sản Việt Nam luôn tìm cách khống chế những tổ chức tôn giáo ngoài lề, như Giáo hội Công giáo Việt Nam hay Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất vì đây là hai tổ chức tôn giáo bề thế, có chiều dày lịch sử và được cộng đồng quốc tế biết đến. ngược lại, những tổ chức tôn giáo nhỏ hơn, tự phát, thường là mục tiêu theo dõi, giám sát và đánh phá không nễ nang, như vừa mới đây vụ những cư sĩ tu tại gia ở Tinh thất Bồng lai (hay Thiền am bên bờ Vũ trụ).
Chính những vi phạm nghiệm trọng về quyền tự do tôn giáo của chính quyền cộng sản Việt Nam mà vào năm 2004 Hoa Kỳ đã liệt Việt Nam vào danh sách các nước phải "quan tâm đặc biệt" (Countries of Particular Concern - CPC), nghĩa là Việt Nam không còn được hưởng người ưu đãi về thương mại và kinh tế khi tiếp cận với thị trường Hoa Kỳ.
Hồi đó, Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào CPC vì có "nhiều người theo đạo đã bị bỏ tù, nhiều cơ sở tôn giáo bị đóng cửa, ép buộc giáo dân cải đạo, bỏ đạo và đánh đập hay giết chết các tín đồ tôn giáo". Mỹ "cũng bày tỏ quan ngại về việc ngược đãi các dân tộc thiểu số và cộng đồng tôn giáo, kể cả các tín đồ Tin Lành và Phật Giáo", theo Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ, USCIRF (The United States Commission on International Religious Freedom).
Nhưng hai năm sau, vào năm 2006, Việt Nam đã được rút tên khỏi danh sách CPC với đánh giá "Việt Nam không còn là một nước được xem là vi phạm nghiêm trọng tự do tôn giáo". Mỹ khi đó đã đồng ý mở lại Đối thoại Nhân quyền với Việt Nam.
Được chân lân đến đầu
Tuy nhiên quyết định rút tên Việt Nam ra khỏi danh sách CPC của chính quyền Mỹ đã không được USCIRF và các tổ chức nhân quyền khác tán thành, đối với họ Việt Nam vẫn chưa thật sự tôn trọng quyền tự do tôn giáo của người dân. Quan điểm này đã được cụ thể sau đó bằng những vụ bắt bớ, ngăn chặn những người theo đạo và phá hoại nơi thờ phượng, đặc biệt ở những vùng dân tộc thiểu số ở Lai Châu, Cao Bằng, nhất là với cộng đồng người Hmong ở miền Bắc ; hay cộng đồng người Thượng trên vùng Tây Nguyên (Ban Mê Thuột, Pleiku, Kontum, Gia Nghĩa, v.v.).
Ngoài ra, các tín hữu Tin lành, trong đó có các nhóm Ngũ tuần độc lập, các nhóm Hòa Hảo độc lập, các nhóm Cao Đài độc lập, các hội thánh tư gia của người dân tộc thiểu số, như đạo Dương Văn Mình ở vùng Tây Bắc, giáp ranh giới Lào, đã bị theo dõi, phá phách bởi chính quyền địa phương.
Bằng chứng tín đồ của ông Dương Văn Mình bị đàn áp, nếu không muốn nói là bị "cấm đạo" - được báo Công an Nhân dân số ra ngày12/07/2022 nhìn nhận - bắt đầu từ năm 2021 và dự kiến sẽ hoàn tất năm 2023. Báo này viết : "Năm 2021, Chính phủ ban hành Đề án số 78 về "Đấu tranh, ngăn chặn, tiến tới xóa bỏ tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình". Bộ Công an và UBND tỉnh Bắc Kạn cũng đã ban hành kế hoạch về triển khai thực hiện Đề án số 78. Một cách cụ thể, Công an tỉnh Bắc Kạn chủ động tham mưu Tỉnh ủy Bắc Kạn ban hành chỉ thị về thực hiện cao điểm đấu tranh ngăn chặn, tiến tới xóa bỏ tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình, đặt ra lộ trình đến năm 2023 phải xóa bỏ tổ chức này trên toàn tỉnh Bắc Kạn".
Tuy nhiên tín đồ của ông Dương Văn Mình vẫn không hợp tác với chính quyền, theo lời kể của báo Công an nhân dân : "Tính đến tháng 5/2022, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có 164 hộ, 889 người thuộc 19 thôn, tổ ; 14 xã, thị trấn ; 5 huyện (Chợ Mới, Ngân Sơn, Ba Bể, Pác Nặm, Chợ Đồn) bị ảnh hưởng của tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình. Trong đó, số đối tượng cốt cán trong tổ chức luôn có thái độ bất hợp tác, không chấp hành các quy định của chính quyền địa phương, thường xuyên tụ tập họp bàn, tuyên truyền, kích động số người tin theo không chấp hành các chính sách của Đảng, Nhà nước và các quy định của địa phương, lôi kéo tham gia các hoạt động tập trung đông người gây phức tạp về an ninh trật tự".
Vì vậy, Công an tỉnh Bắc Kạn đã ép dân bỏ đạo như lời tự thú của báo Công an nhân dân : "Đặc biệt, Công an tỉnh đã thành lập 11 tổ công tác (Công an tỉnh 5 tổ, Công an các huyện có tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình 6 tổ), triển khai đồng loạt xuống các địa bàn có ảnh hưởng của tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình để tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp chỉ đạo sự vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể trong công tác đấu tranh, xóa bỏ tổ chức này ; vận động, thuyết phục quần chúng nhân dân yên tâm lao động sản xuất, chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương, ký cam kết từ bỏ tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình, không tham gia vào các hoạt động gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự tại địa bàn".
Tôn giáo và Đảng
Như vậy rõ ràng Đảng cộng sản Việt Nam đã cưỡng chế dân bỏ đạo để đi theo các tổ chức tôn giáo được nhà nước bảo hộ. Những cấm đoán và can thiệp thô bạo này đã bị các nạn nhân trực tiếp và những tổ chức nhân quyền quốc tế tố cáo, nhưng phía chính quyền cộng sản Việt Nam vẫn nói ngược như thế này : "Nhiều năm qua, các thế lực thù địch không ngừng dùng những thủ đoạn lợi dụng tôn giáo với nhiều hình thức để chống phá Nhà nước, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng. Chúng cho rằng "tôn giáo ở Việt Nam đứng ngoài chính trị, tôn giáo độc lập với chính quyền, tôn giáo có sự "tự do" tuyệt đối, tôn giáo đứng ngoài pháp luật"…
Đảng cộng sản Việt Nam còn cấm giáo dục tôn giáo hay dạy giáo lý tại các trường học, kể cả trường học của các tôn giáo. Nhà nước không cho biết lý do nhưng lại buộc các tu viện phải dạy Lịch sử đảng và Chủ nghĩa cộng sản Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh cho các tu sinh. Nhà nước cũng cấm biến tư gia làm nơi thờ phượng ở những vùng không có nơi thờ cúng khiến nhiều người không thể hành đạo.
Cũng nên biết, đảng viên cộng sản và hầu hết các viên chức trong hệ thống cầm quyền, kể cả Quốc hội và Hội đồng Nhân dân đều là những người "không tôn giáo" trong lời khai lý lịch của họ. Đây là bằng chứng của một đảng cầm quyền vô thần.
Như vậy rõ ràng các quyền tự do tôn giáo ở Việt Nam không phổ quát mà chỉ là thứ "tự do xin-cho" giữa Đảng và Nhà nước ; các tôn giáo nào chịu phục tùng và làm theo lệnh Đảng thì được hưởng quyền lợi vật chất cụ thể quyền được nhận tiền cúng đường hay quyền sở hữu bất động sản. Đối với các tôn giáo độc lập, không chấp nhận sự lãnh đạo của Đảng và nhà nước thì bị vu vạ, vu khống như : "Lợi dụng triệt để quan điểm "quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo trong khuôn khổ pháp luật" để cho rằng "tự do" tôn giáo của Việt Nam chỉ là hình thức, vu khống Việt Nam vi phạm tự do tôn giáo, cấm đoán tôn giáo, đàn áp giáo sĩ, tăng sức ép với Việt Nam qua việc quốc tế hóa các vấn đề tự do tôn giáo, tín ngưỡng"...
Chế độ cộng sản Việt Nam còn cáo buộc : "Các thế lực thù địch thường xuyên sử dụng tôn giáo hòng thực hiện các mưu đồ chính trị nhằm hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước. Chúng lợi dụng vấn đề "dân chủ", "nhân quyền" để xuyên tạc, bóp méo cho rằng Việt Nam "đàn áp tôn giáo" ; lợi dụng các vấn đề chính trị-xã hội phức tạp trong nước để kích động ly khai, biểu tình ; lợi dụng sự thiếu hiểu biết, cả tin của một bộ phận dân chúng để thành lập các "đạo lạ", các tổ chức núp dưới danh nghĩa tôn giáo nhưng mang màu sắc chính trị, truyền đạo trái phép ; lồng ghép những tư tưởng phản động, xuyên tạc bản chất chế độ chính trị, chống đối chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ; nhằm tạo ra mâu thuẫn giữa tôn giáo với chính quyền, gieo nên những ánh nhìn định kiến, ác cảm của đồng bào tôn giáo đối với chính quyền, kích động gây rối, làm mất ổn định chính trị-xã hội, gây mất đoàn kết lương-giáo, chia rẽ dân tộc"… (Nhân Dân online, ngày 11/10/2022).
Viết như thế là hạ thấp sự hiểu biết của người dân về tình hình trong nước. Trong thời điện tử, người dân đã tự thoát ra khỏi cạm bẫy tuyên truyền sai trái của Đảng để tìm kiếm sự thật nên không thể nói họ đã bị "các thế lực thù địch" đánh lừa về những đàn áp tôn giáo của Đảng.
Vì vậy, điều được gọi là "quản lý của Nhà nước", chẳng qua chỉ là kìm kẹp và khống chế hoạt động của các tôn giáo. Một trong những hoạt động bình thường của các tôn giáo như thành lập tổ chức, hội đoàn để sinh họat thì Nhà nước lại xuyên tạc, chụp mũ coi đó là âm mưu của "diễn biến hòa bình" để chống đảng.
Sự vu khống của Nhà nước được phản ảnh trên báo Quân đội Nhân dân : "Thực hiện chiến lược "diễn biến hòa bình" đối với Việt Nam, những năm qua, tôn giáo là một trong những nội dung chiến lược được các thế lực thù địch, phản động triệt để lợi dụng nhằm gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tiến tới xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Chúng coi đó là một yếu tố quan trọng để tạo sức ép từ bên ngoài, đồng thời kích động các hoạt động chống phá từ bên trong" (Quân đội nhân dân online, ngày 05/12/2022).
Tố cáo để viện cớ đàn áp là thói thường của Đảng đã bị các tôn giáo lật tẩy từ lâu, nhưng càng sai trái, Nhà nước càng bịa đặt thêm, như báo Quân đội nhân dân vu vạ : "Chúng tìm mọi cách tách tôn giáo ra khỏi sự quản lý của Nhà nước, tích cực thúc đẩy liên kết hoạt động giữa các tôn giáo hòng từng bước biến tôn giáo thành lực lượng chính trị đối trọng với Đảng và Nhà nước Việt Nam. Chúng đẩy mạnh phát triển các hội đoàn tôn giáo, khuếch trương thanh thế, kết hợp với tăng cường truyền đạo trái phép, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Bắc, Tây Nguyên để tập hợp quần chúng, gây áp lực với chính quyền địa phương. Chúng đã lập ra các hội, nhóm liên kết bất hợp pháp núp dưới danh nghĩa tôn giáo như "Hội đồng liên tôn Việt Nam", "Hội đồng nhân quyền Việt Nam", "Văn phòng Công lý-Hòa bình" để lôi kéo, mua chuộc quần chúng, tín đồ nhằm tập hợp lực lượng tiến hành các hoạt động phá hoại an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa phương".
Báo cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói gì ?
Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ năm 2021, phổ biến tháng 4/2022, về tình hình Tự do Tôn giáo ở Việt Nam viết : "Hiến pháp Việt Nam quy định tất cả mọi người đều có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Pháp luật quy định sự kiểm soát đáng kể của chính quyền đối với các hoạt động tôn giáo và có những quy định mập mờ cho phép hạn chế tự do tôn giáo vì lợi ích an ninh quốc gia và đoàn kết xã hội. Luật Tín ngưỡng, tôn giáo vẫn duy trì một quy trình đăng ký và công nhận các nhóm tôn giáo gồm nhiều bước. Một số chức sắc tôn giáo, đặc biệt là những người đại diện cho các nhóm chưa yêu cầu công nhận hoặc đăng ký, hoặc chưa được công nhận chính thức, hoặc chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký, cho biết chính quyền có nhiều hình thức sách nhiễu – bao gồm việc hành hung, bắt người, truy tố, theo dõi, từ chối hoặc không trả lời yêu cầu đăng ký và các yêu cầu xin phép khác. Một số tổ chức xã hội dân sự báo cáo có những cuộc đàn áp nghiêm trọng vào thành viên các nhóm tôn giáo chưa đăng ký, đặc biệt ở khu vực Tây Nguyên. Các nhà hoạt động về tự do tôn giáo cho biết nhà chức trách địa phương chấp thuận các hồ sơ đăng ký dựa trên lập trường chính trị của các nhóm tôn giáo hơn là dựa trên giáo lý. Trong năm qua, chính quyền không công nhận tổ chức tôn giáo mới nào"…
Báo cáo này còn cho biết thêm : "Những vấn đề lớn về quyền con người ở Việt Nam bao gồm các báo cáo đáng tin cậy về : việc tước đoạt sinh mạng trái luật hoặc tùy tiện của chính quyền ; tra tấn và đối xử hoặc trừng phạt dã man, vô nhân đạo hoặc đê hèn bởi các nhân viên chính phủ ; bắt và giam giữ người tùy tiện ; tù nhân chính trị ; các hành động trả thù vì động cơ chính trị đối với các cá nhân ở quốc gia khác ; những vấn đề nghiêm trọng về tính độc lập của tư pháp ; sự can thiệp tùy tiện hoặc trái luật vào đời sống riêng tư ; hạn chế nghiêm trọng tự do biểu đạt và tự do báo chí, bao gồm bắt và truy tố tùy tiện những người chỉ trích chính quyền, kiểm duyệt, ra các luật về hành vi phỉ báng mang tính chất hình sự ; hạn chế nghiêm trọng tự do Internet ; can thiệp đáng kể vào quyền tự do hội họp hòa bình và tự do lập hội ; hạn chế tự do đi lại, trong đó có việc cấm xuất cảnh đối với các nhà hoạt động ; công dân không có khả năng thay đổi chính quyền một cách hòa bình thông qua các cuộc bầu cử tự do và công bằng ; hạn chế nghiêm trọng sự tham gia chính trị ; các hành vi tham nhũng lớn ; buôn bán người ; hạn chế đáng kể quyền tự do lập hội của công nhân ; sử dụng lao động trẻ em cưỡng bức".
Cướp đất
Đối với tài sản của các tôn giáo làm chủ từ lâu, Đảng đã tìm mọi cách để cưỡng chế bằng các thủ đoạn gọi là "để phục vụ công ích" như xây công viên, trụ sở, trường học.
Báo Quân đội nhân dân đã "đặt điều" vu oan giá họa để hợp thức hóa hành động cướp đất trái luật của Nhà nước như sau : "Đáng chú ý, kẻ địch triệt để đẩy mạnh hoạt động lấn chiếm, chuyển nhượng đất đai trái pháp luật của các cá nhân, tổ chức tôn giáo, như : vụ lấn chiếm đất đai trái pháp luật tại Giáo xứ Sở Kiện (Hà Nam) ; vụ lấn chiếm, chuyển nhượng đất đai trái phép tại Giáo xứ Xuân Hòa (Bắc Ninh) ; vụ dòng Thiên An lấn chiếm đất rừng ở Hương Thủy (Thừa Thiên Huế) Thông qua đó, đòi tư hữu hóa đất đai, gây mâu thuẫn giữa các chức sắc, tín đồ với chính quyền, kích động chức sắc, tín đồ tôn giáo cản trở việc thực hiện chính sách, pháp luật, chống người thi hành công vụ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương" (Quân đội nhân dân, ngày 05/12/2022).
Như vậy, rõ ràng không hoàn toàn có tự do tôn giáo ở Việt Nam như đã quy định trong Hiến pháp. Nhà nước đã sử dụng Luật pháp của chế độ như một đặc quyền để vô hiệu hóa bản Hiến pháp đang hiện hành và khống chế hoạt động của các tu sĩ và tôn giáo. Ban Tuyên giáo đảng cũng đã sử dụng báo chí và truyền thông để tuyên truyền, xuyên tạc chống các tôn giáo theo lệnh Đảng.
Phạm Trần
(12/12/2022)
Quang Nguyên, VNTB, 26/05/2022
Hội nhập thế giới để thay đổi Việt Nam
Lời giới thiệu : Chúng tôi giới thiệu bài phỏng vấn Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch BPSOS, về ý nghĩa của Hội nghị thượng đỉnh về Tự do tôn giáo quốc tế, sẽ tổ chức ở thủ đô Hoa Kỳ ngày 28 – 30 tháng 6 tới đây. Những điểm chính được trình bày trong bài phỏng vấn :
- Sách lược của BPSOS từ năm 1998 là giúp người dân trong nước "chạy đua" với nhà nước về hội nhập quốc tế bằng cách tạo cơ hội và cung cấp phương tiện để người dân trong nước nhập vào các "sân chơi" quốc tế, nơi mà luật chơi bình đẳng và công minh… Khi người dân trong nước, kết hợp với đồng bào của họ ở hải ngoại, hội nhập càng sâu, càng rộng với quốc tế thì họ sẽ cân bằng được sự thất thế ở sân chơi nội địa.
- Quốc hội Hoa Kỳ thông qua luật tự do tôn giáo quốc tế năm 1998, và trong thời gian dài Hoa Kỳ đơn phương lên tiếng bảo vệ tự do tôn giáo toàn cầu… Có thể nói, mục đích của chúng tôi là : "Những người yêu tự do (tôn giáo) toàn thế giới, đoàn kết lại !"
- Hội nghị thượng đỉnh về Tự do tôn giáo quốc tế là môi trường quy tụ các lực lượng quần chúng toàn thế giới để chung sức bảo vệ và phát huy tự do tôn giáo toàn cầu, đặc biệt ở những nơi tôn giáo thường xuyên bị bách hại như ở Việt Nam.
Phái đoàn Việt Nam tham gia năm nay sẽ gồm 60 người đến từ nhiều tiểu bang Hoa Kỳ và một số quốc gia ngoài Hoa Kỳ, đông gấp 4 số người tham gia hội nghị lần đầu, tổ chức tháng 7 năm 2021 cũng ở Washington DC. Phái đoàn năm nay sẽ bao gồm các chức sắc và tín đồ Cao đài, Phật giáo, Phật giáo Hòa hảo, Công giáo, Tin lành Tây Nguyên, Tin lành Hmong và các người quan tâm đến nhân quyền ở Việt Nam.
"Chúng tôi kêu gọi người Việt tham gia sự kiện quan trọng này để giúp các cộng đồng tôn giáo ở Việt Nam hòa nhập vào một phong trào toàn thế giới", Tiến sĩ Thắng nói.
Ghi danh tham dự hội nghi : The IRF Summit 2022
VNTB : Kính chào Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng Tổng Giám Đốc kiêm CEO của tổ chức BPSOS.
Chúng tôi được biết vào cuối tháng 6 năm nay, hội nghị thượng đỉnh về tự do tôn giáo thế giới sẽ họp tại thủ đô Washington, Hoa Kỳ và ông là một thành viên trong ban tổ chức, xin Tiến sĩ vui lòng cho độc giả VNTB biết qua về hội nghị và vai trò của ông trong ban tổ chức.
Nguyễn Đình Thắng : Đây là hội nghị thượng đỉnh lần 2 về tự do tôn giáo quốc tế. Lần đầu, hội nghị được tổ chức vào tháng 7 năm ngoái cũng ở thủ đô Hoa Kỳ với gần một nghìn người tham gia ; họ đến từ rất nhiều quốc gia trên thế giới. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và cựu Ngoại Trưởng Mike Pompeo cũng tham gia phát biểu.
BPSOS là một đối tác tổ chức hội nghị và tôi ở trong Ban chỉ đạo của hội nghị, đặc trách bộ phận Chiến dịch toàn cầu cho các Tù nhân lương tâm và tôn giáo.
VNTB : Hội nghị này có thể tác động thế nào đến vấn đề tự do tôn giáo bị xâm phạm ở một số quốc gia và đặc biệt của Việt Nam ?
Nguyễn Đình Thắng : Hội nghị thượng đỉnh về Tự do tôn giáo quốc tế là môi trường quy tụ các lực lượng quần chúng toàn thế giới để chung sức bảo vệ và phát huy tự do tôn giáo toàn cầu, đặc biệt ở những nơi tôn giáo thường xuyên bị bách hại như ở Việt Nam.
Đây là mũi nhọn thứ tư trong một sách lược lớn, được khởi xướng cách đây 12 năm. Mũi nhọn thứ nhất, qua hình thức các bàn tròn đa tôn giáo, quy tụ các cá nhân và tổ chức chuyên đấu tranh cho tự do tôn giáo. Mũi nhọn thứ hai, qua tập hợp của các nghị sĩ ở nhiều quốc gia, quy tụ các nhà làm chính sách. Mũi nhọn thứ ba quy tụ các chính quyền quan tâm đến tự do tôn giáo, mà sản phẩm là liên minh gồm 36 quốc gia.
Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua luật tự do tôn giáo quốc tế năm 1998, và trong thời gian dài Hoa Kỳ đơn phương lên tiếng bảo vệ tự do tôn giáo toàn cầu. Bốn mũi nhọn kể trên có mục đích huy động lực lượng toàn cầu để sát cánh với Hoa Kỳ. Có thể nói, mục đích của chúng tôi là : "Những người yêu tự do (tôn giáo) toàn thế giới, đoàn kết lại !".
VNTB : Chúng tôi được biết tổ chức BPSOS đã bênh vực và giúp đỡ nhiều trường hợp vi phạm nhân quyền, nhân đạo trên thế giới, cứu người vượt biển, cứu nạn nhân bị buôn người, bênh vực nhân quyền ở Việt Nam v.v. Những năm gần đây, chúng tôi thấy BPSOS tích cực nhiều về đấu tranh cho tự do tôn giáo cho Việt Nam và thế giới, xin Tiến sĩ cho biết lý do ?
Nguyễn Đình Thắng : Thực ra BPSOS đã đấu tranh cho tự do tôn giáo, mà đúng ra là tự do tôn giáo hay niềm tin, từ rất sớm. Chúng tôi đã tích cực vận động cho Luật Tự do Tôn giáo quốc tế năm 1998. Liền sau đó chúng tôi đã làm việc chặt chẽ với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ để khai thác luật này. Đến nay đã gần ¼ thế kỷ rồi.
Chúng tôi chọn lĩnh vực tự do tôn giáo hay niềm tin vì 3 lý do. Thứ nhất, nó là một "gói quyền" chứ không chỉ là một quyền đơn lẻ. Nó bao hàm quyền tự do biểu đạt, tự do hội họp, tự do lập hội, tự do đi lại, và nhiều nữa. Nếu khai mở được quyền tự do tôn giáo thì tự động khai mở được nhiều quyền tự do khác. Thứ hai, tuyệt đại đa số người Việt Nam đều có một tôn giáo hay một niềm tin ; nếu khai mở được quyền này thì sẽ đem lại lợi ích cho toàn dân. Thứ ba, đây là lĩnh vực có thể huy động được sự yểm trợ của quốc tế, mà bốn mũi nhọn kể trên là ví dụ điển hình.
VNTB : Chúng tôi được biết hội nghị thượng đỉnh về tư do tôn giáo có mời nhiều người từ nhiều quốc gia khác đến tham dự. Ban tổ chức có dự định mời khách tham dự từ Việt Nam không ?
Nguyễn Đình Thắng : Người Việt Nam chắc chắn sẽ có tiếng nói tại hội nghị này bằng nhiều cách. Trước hết, chúng tôi có mời một số người đến từ Việt Nam. Kế đến, có không ít nhân chứng của sự đàn áp tôn giáo ở Việt Nam hiện có mặt ở Thái Lan như những người tị nạn ; một số cũng sẽ tham dự hội nghị. Cuối cùng, các cộng đồng tôn giáo ở Việt Nam đều có đồng đạo ở hải ngoại, đặc biệt ở Hoa Kỳ ; họ lên tiếng hộ cho những người ở trong nước.
Trong nhiều năm, BPSOS đã chuẩn bị cho sự kết hợp giữa người trong và ngoài nước qua công thức "kết nghĩa". Mỗi cộng đồng ở trong nước đều có những người ở ngoài nước, thường là cùng tôn giáo nhưng không nhất thiết, kết nghĩa bền chặt và dài lâu. Những người này am tường tình hình y như chính họ là người đang ở trong nước và do đó có đầy đủ kiến thức và thẩm quyền để nói lên sự thật ở Việt Nam tại hội nghị thượng đỉnh.
Nhìn rộng hơn, sách lược của BPSOS từ năm 1998 là giúp người dân trong nước "chạy đua" với Nhà nước về hội nhập quốc tế bằng cách tạo cơ hội và cung cấp phương tiện để người dân trong nước nhập vào các "sân chơi" quốc tế, nơi mà luật chơi bình đẳng và công minh. Không những vậy, cộng đồng người Việt ở hải ngoại có tiềm năng chủ động trên các "sân chơi" quốc tế.
Năm 1986, chế độ cộng sản Việt Nam đề ra chính sách "đổi mới" – mặc nhiên thừa nhận rằng nhắm mắt bám đuôi đàn anh Liên Xô và Trung Quốc là đi vào chỗ chết. Để sống còn, họ phải hội nhập thế giới tự do. Tuy nhiên, Nhà nước chỉ muốn họ hội nhập còn người dân thì bị cấm. Họ sợ người dân hội nhập sâu và rộng với thế giới tự do thì sẽ "diễn biến hòa bình". Ông Nguyễn Văn Linh, người chủ xướng đổi mới, từng phát biểu "mở cửa thì gió mát vào và ruồi muỗi cũng vào theo" và do đó phải dựng cửa lưới để chặn lại.
Giúp người dân hội nhập quốc tế thật nhanh và thật ồ ạt nằm trong sách lược của chúng tôi từ cuối thập niên 1990. Khi người dân trong nước, kết hợp với đồng bào của họ ở hải ngoại, hội nhập càng sâu, càng rộng với quốc tế thì họ sẽ cân bằng được sự thất thế ở sân chơi nội địa.
Đấy cũng là lý do mà phái đoàn người Việt tham dự hội nghị kỳ này, sẽ khoảng 60 người, có lẽ là phái đoàn quốc gia đông đảo nhất.
VNTB : Việt Nam là một quốc gia độc tài, chính quyền Việt Nam vi phạm nhân quyền, vi phạm quyền tự do tôn giáo trầm trọng. Thưa Tiến sĩ Thắng, ông có thể cho biết khả năng chính phủ Việt Nam chấp nhận cho những người ban tổ chức mời dự hội nghị đi ?
Nguyễn Đình Thắng : Trên sân chơi quốc tế, Việt Nam không thể hành xử tuỳ tiện như ở trong nước. Chúng tôi đã cài họ vào thế bất khả kháng.
Nếu họ ngăn chặn không cho người ở trong nước tham gia hội nghị thì điều này sẽ trở thành một đề tài nóng và chế độ sẽ bị lên án ở ngay hội nghị. Trong khi đó, tất cả những gì người ở trong nước muốn nói, cần nói đều vẫn sẽ được trình bày ở hội nghị bởi những người kết nghĩa với họ.
Chúng tôi ước lượng khoảng một nghìn lãnh đạo các tôn giáo, lãnh đạo của hàng trăm tổ chức tôn giáo và tổ chức nhân quyền sẽ tham dự hội nghị. Nhiều giới chức chính quyền Hoa Kỳ và của 35 quốc gia liên minh với Hoa Kỳ để bảo vệ tự do tôn giáo toàn cầu sẽ có mặt tại hội nghị, cũng như giới truyền thông. Bị lên án trong môi trường đó không tốt chút nào cho Việt Nam. Cản chặn không cho người dân tham gia trở thành lợi bất cập hại.
VNTB : Thưa Tiến sĩ, chúng tôi nghĩ những người được mời sẵn sàng đi tham gia hội nghị dù phải tốn tiền, mất thì giờ và có thể gặp rắc rối với chính quyền miễn là họ có thể đến hội nghị nói lên được tiếng nói của họ, của cộng đồng với thế giới. Qua hiểu biết của Tiến sĩ, xin ông cho biết trở ngại thường gặp của họ bởi phía chính quyền Việt Nam gây ra. Trong trường hợp đó họ nên làm gì ?
Nguyễn Đình Thắng : Tôi đoán trước phần lớn người ở trong nước sẽ bị chặn ở phi trường với đủ mọi lý do. Như đã trình bày, điều này sẽ không ảnh hưởng đến thông điệp của họ vì đã có người khác nói thay cho họ ở hội nghị. Và chính sự vắng mặt của họ sẽ tạo được chú ý hơn là có mặt. Chúng ta cứ hình dùng những chiếc ghế trống có treo hình của người vắng mặt. Đó sẽ không là hình ảnh tốt đẹp cho Việt Nam.
Đối với bản thân những người bị chặn lại thì họ cần làm ngay bản báo cáo gửi Liên Hiệp Quốc, chính phủ Hoa Kỳ và các chính phủ trong liên minh 36 quốc gia kể trên. Chúng tôi đã phân bổ sẵn người viết báo cáo. Khi mà nhà nước Việt Nam ngăn cản thì có nghĩa là có điều phải giấu giếm, không muốn thế giới biết. Khi làm vậy thì nhà nước Việt Nam vi phạm nguyên tắc căn bản của Liên Hiệp Quốc là không được bịt miệng nhân chứng. Trong trường hợp đó, chính Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc sẽ lên tiếng.
VNTB : Có thể một vài người lo ngại khi đi họp về bị chính quyền làm khó, hay thậm chí bị bắt giữ. Tiến sĩ thấy sao về chuyện này ? Nếu họ bị làm khó dễ, hay bị bắt, ban tổ chức hội nghị có can thiệp hay giúp đỡ họ cách nào ?
Nguyễn Đình Thắng : Việc bắt giữ hoặc đe dọa có thể xảy ra. Chúng tôi luôn luôn căn dặn người ở trong nước muốn tham gia thì phải lường trước tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Nếu họ vẫn quyết tâm tham gia thì chúng tôi mới gửi thư mời. Thường, những người này đã từng bị tù đày, bị tra tấn nhưng họ không thối chí vì niềm tin tôn giáo vững mạnh. Càng chịu sức ép từ chính quyền, niềm tin ấy càng được tôi luyện, bản lĩnh càng rắn rỏi.
Mặt khác, chúng tôi vẫn ở trong tư thế sẵn sàng vận động quốc tế can thiệp. Chẳng hạn, Mục sư Tin lành Tây Nguyên A Đảo, một cựu tù nhân lương tâm tôn giáo, chuẩn bị đi sớm để tham gia hội nghị nhưng không chỉ bị chặn ở phi trường mà còn bị câu lưu 2 ngày để khảo tra và sau đó bị cấm cung ở nhà, ngày nào cũng có công an đến nhà canh chừng để không liên lạc được với ai. Dù vậy, chúng tôi vẫn có đủ thông tin để báo cáo với Liên Hiệp Quốc, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, và quốc tế nói chung.
Ban tổ chức hội nghị thượng đỉnh đã lên tiếng và Dân biểu Glenn Grothman, người đỡ đầu Mục sư A Đảo khi còn trong tù trước đây, cũng đã lên tiếng. Chúng tôi cũng đã báo động Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Nếu cuối cùng, vị mục sư này vẫn bị cấm xuất ngoại và bị quản chế tại gia thì việc này sẽ là một điểm nóng tại hội nghị thượng đỉnh. Vô hình trung, sự vắng mặt của vị mục sư này chính là lời tố cáo hùng hồn nhất về chính sách đàn áp tôn giáo của chế độ ở Việt Nam.
VNTB : Trân trọng cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng.
Quang Nguyên thực hiện
Nguồn : VNTB, 26/05/2022
******************
RFA, 25/05/2022
Tù nhân lương tâm Hồ Đức Hòa, người bị kết án 13 năm tù với cáo buộc ‘Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’, đang thụ án đến năm thứ 11 thì được trả tự do và đưa đến Mỹ hôm 11/5 vừa qua, ngay trước chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính. Ông đã dành cho RFA cuộc phỏng vấn đặc biệt, để nói về thực tế khắc nghiệt trong trại giam tù chính trị ở Việt Nam.
Tù nhân lương tâm Hồ Đức Hòa tại Hoa Kỳ. Hình do ông Hồ Đức Hòa cung cấp
RFA : Xin chào ông, trước hết xin cám ơn ông đã dành cho RFA cuộc phỏng vấn và chúc mừng ông được trả tự do để sang đến Mỹ. Ông có thể cho biết cảm giác khi đặt chân đến Hoa Kỳ ?
Hồ Đức Hòa : Trước hết tôi xin gửi lời chào đến quý đài và quý độc giả, ngay từ khi tôi đặt chân xuống đất Mỹ tự do, điều đầu tiên là tôi nhớ đến là mẹ tôi… tôi nhớ tới bố quá cố của mình. Bố đã mất khi tôi ở trong tù… Tôi nhớ đến đứa em của mình cũng đã mất khi tôi ở trong tù… Tôi nhớ những người đã đồng hành với tôi và vận động cho tôi được trả tự do và tôi nhớ đến những tổ chức, những người đã tiếp nhận tôi sang Mỹ. Đó là Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Hoa Kỳ. Nhân đây tôi muốn gửi lời cảm ơn, tri ân cũng như cầu nguyện và chúc bình an tới những ai tôi quen biết cũng như không quen biết đã luôn đồng hành với tôi cho đến lúc tôi được trả tự do. Tôi không biết lấy gì để trả ơn, tôi chỉ nguyện xin Thiên Chúa trả ơn bội hậu và chúc bình an cho quý vị.
RFA : Dạ trở lại với thời gian bị cầm tù ở Việt Nam, bị chuyển trại giam nhiều lần thì ông thấy thực tế các trại giam đó ra sao ? Tình hình các tù nhân chính trị, tù nhân lương tâm ở đó như thế nào ?
Hồ Đức Hòa : Trên thực tế, tôi đã bị chuyển đến bốn nơi giam giữ, trong đó có ba nơi là tạm giam, một nơi là trại giam. Nơi đầu tiên mà tôi tới đó là trại tạm giam B34 ở Sài Gòn, thứ hai là trại 34 ở Hà Nội và thứ ba là trại tạm giam tại tỉnh Nghệ An có tên là trại tạm giam Nghi Kim. Nơi thứ tư là nơi tôi ở cuối cùng và ở lâu nhất là trại giam Nam Hà ở tỉnh Hà Nam. Theo tôi thấy và chứng kiến được trong bốn nơi đó thì trại tạm giam Nghệ An là nơi tồi tệ nhất trong bốn nơi tôi bị giam giữ, ở đó họ đối xử với tù nhân rất tệ về nước uống và chế độ cũng vậy. Nơi tôi ở là khu tù chính trị, tức là nơi dành riêng đặc biệt với những khu khác. Ngay từ khi tôi đến thì khu này đã bị phân biệt đối xử, chúng tôi phải ở buồng nhỏ chật hẹp, nóng, toilet không khép kín… có nghĩa là toilet nằm sát cạnh chỗ nằm của chúng tôi. Nước tắm thì rất là bẩn, mỗi lần tắm là bị ngứa và đau mắt, chúng tôi đã đề nghị rất nhiều, có việc đề nghị được đáp ứng, nhưng có nhiều vấn đề cho đến bây giờ chúng tôi cũng không được đáp lại sự cải thiện nào.
RFA : Ông có thể cho biết các trại giam đối xử với tù nhân có tôn giáo như ông chẳng hạn ra sao ? Ví dụ như có được nhận Kinh sách ? Yêu cầu được thực hành tín ngưỡng có được đáp ứng ?
Hồ Đức Hòa : Trên thực tế, ngay từ khi tôi vào các trại tạm giam thì họ đều cho nhận sách Kinh thánh và cho đọc hằng ngày cho đến khi vào trại tạm giam Nam Hà thì đến năm 2020 họ bắt đầu siết chặt lại. Tôi kết luận rằng vấn đề tôn giáo, quyền tôn giáo ở trại giam Nam Hà ngày càng bị siết chặt, chỉ được đọc một ngày một tuần vào chủ nhật. Chỉ vì tôi đòi hỏi được đọc Kinh thánh hàng ngày mà tôi bị lập biên bản vi phạm nội qui của trại giam. Sau đó tôi đã tuyệt thực 10 ngày đã đòi hỏi việc đọc Kinh thánh hàng ngày. Bởi vì theo tôi, vấn đề tôn giáo hoặc đọc Kinh thánh chính là quyền, chứ không phải là ân huệ xin cho. Nhưng cuối cùng họ cũng không thay đổi việc siết chặt đối với người có tôn giáo. Trong thời gian tôi tuyệt thực phản đối, sức khỏe tôi rất là yếu và từ đó sức khỏe của tôi xuống cấp trầm trọng hơn.
Tù nhân lương tâm Hồ Đức Hòa (giữa) kh vừa đến Hoa Kỳ. Hình do ông Hồ Đức Hòa cung cấp.
RFA : Ông có thể chia sẻ thêm về việc đấu tranh đòi hỏi quyền lợi trong trại giam của các tù nhân khác, cho đến nay có đạt thêm kết quả gì không ạ ?
Hồ Đức Hòa : Ngay từ khi bước chân vào các trại giam thì chúng tôi luôn luôn đòi hỏi các vấn đề mà nó phi lý hoặc không đúng với quy định của trại giam. Có vấn đề họ đáp ứng được, nhưng có nhiều vấn đề đến bây giờ vẫn chưa đáp ứng được đó là quyền đọc Kinh thánh của tù nhân trong trại giam trong bảy ngày. Vấn đề thứ hai là nước bẩn khi tắm làm ngứa và đau mắt anh em nào cũng thế. Vấn đề thứ ba là toillet nằm trong khu giam, khi có người dùng thì những người còn lại trong buồn đều phải hưởng cái khí không dễ chịu gì. Thứ tư là chúng tôi đề nghị được chuyển sang một cái buồng lớn hơn, thoáng hơn để chúng tôi có điều kiện không khí và ánh sáng thì những vấn đề tôi nêu đó vẫn chưa có gì thay đổi cho đến lúc tôi được thả tự do. Trong đó tôi thấy quan trọng nhất là vấn đề Kinh thánh là rất cần nhưng mà vẫn không được.
RFA : Ngoài ra, những tù nhân được gọi là ‘mồ côi’, tức người thiểu số hay người không được thăm nuôi thì như thế nào ạ ?
Hồ Đức Hòa : Đúng rồi, người ‘mồ côi’ là người không có thân nhân thăm nuôi, không có ai quan tâm chăm sóc hay rất ít. Những người đó chỉ dựa vào khẩu phần ăn của trại phát hoặc các chế độ của trại phát cho mình mà thôi, không dựa vào vào đâu được. Mà anh biết đấy, dinh dưỡng mà trại phát cho tù nhân thì chắc chắn là không đủ dinh dưỡng, trong khi đó tù nhân phải làm việc hàng ngày. Thức ăn hàng ngày thì có ngày tạm được, có ngày không có hay có rất ít, không đủ dinh dưỡng. Bởi thế những người đó sức khỏe càng ngày càng yếu đi. Những người không có người thăm nuôi cũng có người kinh và đa số là anh em dân tộc thiểu số… họ cũng bị kết án về chính trị. May thay, ở trong đấy có một số người có lòng, họ có chia sẻ phần ăn của mình cho cho những người mà không có người thăm nuôi, nhưng chỉ mang tính động viên chứ không đủ… Đó là vấn đề các tù nhân ‘mồ côi’ phải chịu đựng cho đến lúc này.
RFA : Nếu có một lời nhắn nhủ cho những người còn ở lại Việt Nam, những người tranh đấu cho dân chủ tại Việt Nam, thì ông muốn nhắn gửi gì ạ ?
Hồ Đức Hòa : Ngay khi được tự do, trong đầu tôi luôn hiện lên hình ảnh những người tù mà tôi biết hay không biết đang bị giam cầm ở nhà tù Việt Nam. Người tôi có thể liệt kê đầu tiên đó là anh Lê Đình Lượng, anh Nguyễn Năng Tĩnh, anh Phạm Văn Trội đang ở cùng tôi, anh Nguyễn Văn Nghiêm đang ở với tôi, anh Nguyễn Viết Dũng cũng đang ở với tôi, anh Võ Quang Thuận cũng đang ở với tôi… Trước khi tôi bước chân sang Mỹ, đây là những người mà tôi biết, ngoài ra còn nhiều người mà tôi không biết… Tôi muốn nhắn nhủ tới các anh rằng các anh cứ yên tâm giữ gìn tinh thần và sức khỏe, chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục đồng hành kêu gọi và cầu nguyện cho các anh. Đặc biệt là vận động cho các anh được tự do, nhất là những người đang bị bệnh nặng hoặc bị một tình trạng nguy hiểm nào đó, để các anh được quan tâm hơn, sớm tự do về chữa bệnh. Tôi sẽ cầu nguyện cho các anh và chúc các anh luôn giữ gìn được tinh thần và sức khỏe trong môi trường khắc nghiệt đấy.
RFA : Bây giờ sang Mỹ, trước mắt ông có kế hoạch sẽ làm gì không ạ ?
Hồ Đức Hòa : Như mọi người biết, lần này tôi sang Mỹ vấn đề chính là vì sức khỏe. Sức khỏe tôi bị suy sụp đi xuống khá trầm trọng từ năm 2017 cho đến giờ, bởi thế khi bước chân tới Mỹ tôi chưa có dịp lên sóng để mà nói lời cảm ơn đến quý khán thính giả. Hôm nay tôi cảm thấy khá hơn một chút… cho nên tôi mới mới có điều kiện để nói lời cảm ơn và chia sẻ đôi chút về nhà tù Việt Nam. Kế hoạch của tôi trước nhất và quan trọng nhất chắc chắn là về sức khỏe và tĩnh dưỡng để hồi phục lại tinh thần cũng như thể chất. Tôi cũng đã có đặt lịch để đi bệnh viện vào thứ năm tuần này để được thăm khám.
RFA : Cám ơn ông rất nhiều vì đã dành cho RFA cuộc phỏng vấn hôm nay. Mong ông luôn khoẻ mạnh và mau chóng hòa nhập cuộc sống mới.
Nguồn : RFA, 25/05/2022
**************************
RFA, 25/05/2022
Phái đoàn Việt Nam sẽ nêu thực trạng tự do tôn giáo ở Việt Nam trước cộng đồng quốc tế, đồng thời vận động cho ba tù nhân lương tâm là ông Nguyễn Bắc Truyển, Nguyễn Văn Hóa và nhà truyền đạo người Thượng Y Pum Bya, tại Hội nghị Thượng đỉnh về Tự do tôn giáo năm 2022 từ ngày 28-30/6, tại thủ đô Washington DC, Hoa Kỳ.
Ông Nguyễn Bắc Truyển và Nguyễn Văn Hóa - Ảnh minh họa - RFA
Đàn áp tôn giáo tràn lan ở Việt Nam
Ông Nguyễn Đình Thắng, Giám đốc tổ chức BPSOS, nói như vậy với RFA và cho biết thêm rằng hội nghị về Tự do tôn giáo năm nay sẽ quy tụ khoảng 1.200 người từ các tổ chức xã hội dân sự khắp Thế giới. Ngoài ra, cũng có giới chức cao cấp như Ngoại trưởng Hoa Kỳ hoặc Thứ trưởng các quốc gia khác như Anh quốc, Pháp… cũng sẽ đến dự.
Theo ông Thắng, đại diện Việt Nam sẽ có những hoạt động chính như phát động chiến dịch toàn cầu đòi tự do cho các tù nhân lương tâm tôn giáo mà cụ thể là Nguyễn Bắc Truyển, Nguyễn Văn Hóa và Y Pum Bya ; vận động quốc tế đẩy lùi chính sách kích động hận thù và bạo lực nhắm vào các cộng đồng tôn giáo độc lập với nhà nước Việt Nam ; vận động quốc tế yểm trợ các "đại sách lược" của các tín đồ Cao Đài và các tín đồ Tin Lành Tây Nguyên :
"Lý do mà chúng tôi đưa ra chiến dịch toàn cầu cho các tù nhân lương tâm tôn giáo này là vì vấn đề đàn áp tôn giáo tràn lan trên thế giới cũng như ở Việt Nam, và quần chúng nói chung thì rất khó để có thể liên tưởng được.
Chi bằng chúng tôi chọn ra một số khuôn mặt tiêu biểu để nói lên được cái quy mô, mức độ nghiêm trọng của vấn đề đàn áp tôn giáo, và không có gì nghiêm trọng hơn là có những người bị tra tấn, tù đày, không những một lần mà còn nhiều lần, chỉ vì đứng lên đòi công lý, tranh đấu cho quyền tự do tôn giáo của chính mình hoặc là của những người đồng đạo mà phải chịu cảnh tù đày".
Cả ba người mà ông Nguyễn Đình Thắng nêu tên đều đang là tín đồ theo các tôn giáo khác nhau, và đang bị bỏ tù vì đấu tranh cho các quyền cơ bản, trong đó có quyền Tự do tôn giáo Tín ngưỡng.
Ông Nguyễn Bắc Truyển là tín đồ Phật giáo Hòa Hảo. Ông bị bắt vào năm 2017 và đang thụ án 11 năm tù giam với cáo buộc "Hoạt động nhằm lật đổ Chính quyền Nhân dân". Nguyễn Văn Hóa theo đạo Công giáo, ông bị bắt vào năm 2017, sau khi tham gia đưa tin về các sự kiện liên quan đến thảm họa Formosa xả thải gây ô nhiễm môi trường biển ở bốn tỉnh miền Trung Việt Nam hồi năm 2016. Ông hiện đang chịu án bảy năm tù giam.
Đe dọa, sách nhiễu thân nhân của tù nhân tôn giáo
Ông Y Pum Bya, một nhà truyền đạo Tin Lành người Thượng tại Đắk Lắk, đã bị tuyên án 14 năm tù giam và năm năm quản chế vào năm 2018. Đây là lần thứ ba ông Y Pum Bya bị bắt giam vì những nỗ lực thực hành nghi thức và niềm tin tôn giáo của mình.
Sau khi ông Y Pum Bya bị bắt, vợ và các con của ông liên tục bị sách nhiễu, triệu tập lên làm việc và đe dọa sẽ bắt bỏ tù các thành viên khác trong gia đình. Quá hoảng sợ, vợ của ông là bà Nie phải bỏ lại nhà cửa, trốn sang Thái Lan vào tháng 10/2020, theo lời chỉ dẫn của một người quen :
"Công an Việt Nam căng thẳng lắm. Nó đàn áp tôn giáo của mình, không cho mình sinh hoạt. Mình không chịu đựng được nữa, sợ bị bắt như chồng, chị sợ lắm !" - bà Nie nói với phóng viên RFA
Vừa đặt chân đến đất Thái, bà Nie bị bắt giữ vì không có giấy tờ hợp pháp. Cảnh sát Thái có gợi ý trả hai mẹ con về lại Việt Nam nhưng bà không đồng ý. Sau đó, bà bị chuyển qua Trung tâm Giam giữ người nhập cư trái phép (IDC) ở Thái Lan, rồi được hướng dẫn làm hồ sơ xin tị nạn gởi Liên Hiệp Quốc (UN) ở Bangkok :
"Công an (cảnh sát - pv) Thái Lan hỏi là có muốn về Việt Nam không. Chị bảo là không muốn về, chị sợ lắm ! Chị nói là do chính quyền Việt Nam đàn áp tôn giáo, không cho phép sinh hoạt, cho nên chị chạy sang Thái Lan. Cả hai mẹ con không muốn về. Họ nói muốn gặp UN thì phải lên ở IDC".
Hiện nay, hai mẹ con bà Nie đã có được quy chế tị nạn. Bà nói ở Thái không được đi làm kiếm tiền hợp pháp, nhưng ít ra cũng không canh cánh nỗi sợ bị bỏ tù như lúc ở quê nhà :
"Qua bên Thái Lan này đi đâu cũng sợ lắm, sợ công an (cảnh sát - PV) Thái Lan bắt lại, con trai không dám đi làm, chỉ đi làm đủ ăn thôi.
Nhưng ở bên này vẫn được hơn, ở bên Việt Nam công an bắt bỏ tù, nhưng bên này thì có UN bảo lãnh ra được".
Ảnh minh họa : một người Thượng ở Tây Nguyên chắp tay khấn sau khi đi ra khỏi rừng ở tỉnh Ratanakiri, Campuchia, nơi những người Thượng chạy lánh nạn từ Việt Nam sang hôm 22/7/2004. Reuters
Bà Huệ, chị của Nguyễn Văn Hóa nói với RFA rằng ở trong tù, để có được Kinh thánh, thánh giá và tràng hạt là cả một quá trình đấu tranh suốt gần hai năm, trong thời gian đó, Hóa đã nhiều lần bị đánh đập, cùm chân hay biệt giam trong thời gian dài :
"Hóa có yêu cầu gửi tràng hạt hoặc kinh thánh. Trước đây họ (cán bộ trại giam - PV) gây khó khăn rất nhiều, người nhà gửi vào đều bị trả lại. Đến thời điểm này thì Hóa đã được nhận rồi.
Khoảng năm 2019 thì Hóa xảy ra rất nhiều vấn đề, như là tuyệt thực, bị đánh đập rồi bị biệt giam, bị cùm chân… Đến thời điểm này cũng đã hơn hai năm rồi".
Cập nhật tình hình của em trai mình với RFA, bà Huệ nói hiện Hóa đang bị nóng gan, viêm gan, có làm đơn yêu cầu được chữa trị nhưng chưa được giải quyết :
"Lần gặp mới nhất là vào ngày 12/4, hiện tại đang bị tình trạng nóng gan, viêm gan cho nên bị nổi mụn. Hóa cũng làm đơn yêu cầu cho Hóa đi khám ở bệnh viện nhưng cho đến nay trại vẫn chưa giải quyết.
Những lá thư, lá đơn mà em viết về cho gia đình, khoảng trên 20 lá thư thì hiện tại là trại giam vẫn đang giữ, không gửi cho gia đình, cũng như không gửi lại cho Hóa".
Trong thời gian tới, tổ chức chuyên hoạt động về quyền Tự do Tôn giáo BPSOS sẽ thực hiện một số chiến dịch, như viết thư cho Chủ tịch nước, Thủ tướng Việt Nam… yêu cầu trả tự do cho tất cả các tù nhân tôn giáo. Ông Thắng nói :
"Chúng tôi sẽ viết những bưu thiếp gửi vào tận nhà tù cho Nguyễn Bắc Truyển, Nguyễn Văn Hóa và ông Y Pum Bya. Chúng tôi sẽ có những cuộc họp báo và vận động những những nhân sỹ nổi tiếng quốc tế lên tiếng cho từng cá nhân một và cứ như vậy tiếp tục…".
Nguồn : RFA, 25/05/2022
RFA, 22/08/2020
Ngày 22/08/2019 là một ngày rất quan trọng và đầy ý nghĩa đối với các cộng đồng và tổ chức tôn giáo trên toàn cầu, khi được Liên Hiệp Quốc lựa chọn trở thành ngày lễ quốc tế hàng năm để tưởng niệm các nạn nhân bị bạo hành vì tôn giáo hay niềm tin.
Giáo xứ Song Ngọc vào ngày 22/08/19 dâng Thánh Lễ và thắp nến cầu nguyện cho các nạn nhân đã và đang bị bách hại vì niềm tin tôn giáo, đặc biệt ở Việt Nam. Courtesy : Facebook Nguyễn Đình Thục
Đài RFA ghi nhận, hưởng ứng thư ngỏ của Ủy ban Công lý & Hòa Bình về Lễ tưởng niệm nạn nhân bị bạo hành vì lý do tôn giáo và niềm tin đầu tiên trên thế giới, vào đùng ngày 22/08/19, các giáo xứ khắp đất nước Việt Nam tiến hành tổ chức tưởng niệm và cầu nguyện. Một số nơi như Giáo xứ Thái Hà, ở Hà Nội hay Giáo xứ Song Ngọc, ở Nghệ An từng gặp nhiều trở ngại với chính quyền địa phương nhưng cũng đã tổ chức lễ tưởng niệm các nạn nhân bị bách hại vì lý do tôn giáo hay niềm tin được suôn sẻ. Theo ghi nhận của Linh mục An-Tôn Lê Ngọc Thanh thì những nhà thờ ở vùng hẻo lánh như Nhà thờ Sáu Bọng, nơi ông dâng hai lễ cầu nguyện cho nạn nhân bị áp bức tôn giáo và niềm tin cũng không gặp sự trở ngại nào do chính quyền địa phương gây ra.
Tuy nhiên không phải tổ chức hay cộng đồng tôn giáo nào cũng được thuận lợi giống như cộng đồng Công giáo trong ngày 22/08/2019.
Chánh trị sự Hứa Phi, thuộc Giáo phái Cao Đài Chơn Truyền Tòa Thánh Tây Ninh, ở huyện Đức Trọng, Lâm Đồng cho biết kế hoạch tổ chức lễ tưởng niệm đã không thể thực hiện. Ông Hứa Phi kể lại với RFA :
"Một số anh em trong các hương đạo cũng muốn tưởng niệm những người, chẳng hạn trước đây bị bỏ tù và một số đang ở tù…Nhưng mà hình như công an biết trước và sáng nay công an cũng vô nhà tôi hai lần. Mây hôm rồi đi cúng liên gia thì công an cũng canh nên không tổ chức được".
Trong khi đó, Hòa thượng Thích Không Tánh, thuộc Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất chia sẻ ông nhìn nhận các tăng đoàn hầu như tưởng niệm "Ngày Quốc tế Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn giáo hay Niềm tin" đầu tiên trên tinh thần là chính vì quá cập rập để chuẩn bị tổ chức. Tuy nhiên, Hòa thượng Thích Không Tánh cho biết thêm hiện đang dồn sức để hoàn thành một bạch thư gửi đến Liên Hiệp Quốc và các tổ chức thế giới để trình bày một cách đầy đủ về tình trạng Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất bị áp bức, bách hại:
"Bây giờ chúng tôi đã thảo bạch thư và cũng nói lên một số các vấn đề bách hại đối với Phật giáo. Bởi vì có nhiều vấn đề quá, có người nhớ việc này, có người nhớ việc khác cho nên bạch thư chưa được hoàn chỉnh".
Còn đại diện của các tổ chức Phật Giáo Hòa Hảo không dưới sự quản lý của Nhà nước, ông Lê Quang Hiển, Chánh thư ký Ban trị sự trung ương của Phật Giáo Hòa Hảo Thuần Túy lên tiếng rằng các tổ chức Phật Giáo Hào Hảo độc lập ở Việt Nam đã bị lỡ dịp tổ chức lễ "Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn giáo hay Niềm tin" lần đầu tiên vì không rõ nắm rõ thông tin. Ông Lê Quang Hiển nhấn mạnh rằng nếu như ngày lễ này được Chính quyền Việt Nam bỏ phiếu đồng thuận tại Liên Hiệp Quốc thì bản thân ông cũng như nhiều tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo có sự hy vọng rằng ngày lễ quan trọng kỷ niệm ngày mất của Đức Huỳnh Phú Sổ, người khai sáng Đạo Phật Giáo Hòa Hảo sẽ không bị cấm cản trong thời gian tới. Ông Lê Quang Hiển giải thích :
"Nhà cầm quyền Cộng sản thông qua Ban Trị sự Trung ương cho tổ chức hai ngày lễ, bao gồm Lễ Khai đạo và Lễ Đản sanh Đức Huỳnh Giáo chủ. Còn ngày lễ quan trọng nhất là ngày 25 tháng 2 Âm lịch, tức là ngày Đức Huỳnh Giáo chủ bị Vệt Minh-Cộng sản ám hại thì không cho tổ chức".
Từ Sài Gòn, Mục sư Nguyễn Hồng Quang, thuộc Giáo hội Tin lành Mennonite độc lập bày tỏ ông đã không có thông tin nào liên quan ngày lễ tưởng niệm quốc tế đầu tiên này. Mục sư Nguyễn Hồng Quang nói rằng ông bị mất tài khỏan Facebook cá nhân hơn 10 ngày qua nên không thể cập nhật thông tin được. Mục sư Nguyễn Hồng Quang tin rằng các giáo hội Tin Lành độc lập tại Việt Nam sẽ hưởng ứng và tổ chức những lễ tưởng niệm nạn nhân bị bạ hành vì tôn giáo và niềm tin kể từ năm 2020 trở đi, bởi vì chính họ là những nạn nhân đang phải từng ngày gánh chịu sự bức hại mà Mục sư Nguyễn Hồng Quang mô tả là "bị cô lập, truy cùng, diệt tận".
"Chúng tôi có quá nhiều đau thương. Các tôi tớ Chúa phục vụ như tôi nước mắt đắng cay từ những năm sau 1975. Có những ông đồng sự của tôi bị đánh chết…Cho nên nghe về ngày tưởng niệm ngày là chúng tôi luôn hưởng ứng".
Dù kịp thời tổ chức lễ tưởng niệm đầu tiên hay thậm chí không biết gì về "Ngày Quốc tế Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn giáo hay Niềm tin" vừa được Liên Hiệp Quốc ban hành, thế nhưng tất cả đại diện của các tổ chức tôn giáo mà Đài Á Châu Tự Do vừa sơ lược trên đây cùng bày tỏ sự biết ơn đối với Liên Hiệp Quốc đã chọn lựa ngày 22/08/19 làm một dấu mốc đi vào lịch sử kỷ niệm những người bị bách hại vì niềm tin và tôn giáo trên toàn cầu, đồng thời khẳng định là bước khởi đầu để cho tất cả các tôn giáo độc lập tại Việt Nam có cơ sở để đấu tranh cho tự do tôn giáo, trong bối cảnh hồi tháng 4 năm 2019 Ủy Hội Quốc tế Hoa kỳ về Tự do Tôn giáo Thế Giới (USCIRF) đề nghị Hoa Kỳ nên đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, là danh sách các quốc gia cần đặc biệt quan tâm vì thiếu tự do tôn giáo.
Nguồn : RFA, 22/08/2020
RFA, 21/08/2020
Đại Đội đồng Liên Hiệp Quốc, hồi tháng 5/2019, thông qua quyết định chọn ngày 22/8 hàng năm là "Ngày Quốc tế Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn giáo hay Niềm tin". Việt Nam cũng đã bỏ phiếu đồng thuận 2 ngày trước khi ngày Tưởng niệm đầu tiên có hiệu lực.
Cố Hòa thượng Thích Quảng Độ (ngoài cùng bên trái) trong một phiên tòa vào năm 1995 vncrp.org
Theo tinh thần Nghị quyết của Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc, các quốc gia thành viên, các tổ chức nhà nước, các tổ chức xã hội dân sự và các cộng đồng tôn giáo trên toàn thế giới được kêu gọi tổ chức những sinh hoạt tưởng niệm nhân ngày này mỗi năm.
Đài RFA, vào ngày 21/8 liên lạc với một số tổ chức tôn giáo độc lập tại Việt Nam để hỏi thăm việc tổ chức cho ngày lễ tưởng niệm 22/8 lần thứ hai diễn ra như thế nào trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 trở lại.
Hầu hết các tổ chức tôn giáo độc lập bao gồm các hội thánh Ki-tô giáo, Cao Đài, Hòa Hảo, Phật giáo đều cho biết vẫn tổ chức tưởng niệm trong ngày 22/8. Tuy nhiên, sẽ diễn ra trong điều kiện giãn cách xã hội, từng cá nhân riêng lẽ hoặc từng nhóm nhỏ theo đúng yêu cầu nghiêm ngặt của chính quyền trong thời gian dịch bệnh.
Linh mục Đặng Hữu Nam, từng quản nhiệm Giáo xứ Mỹ Khánh, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Ông được biết đến như là một vị linh mục luôn đồng hành cùng giáo dân trong thời gian khó khăn, vì bị ảnh hưởng bởi thảm họa môi trường biển Fomosa, xảy ra hồi tháng 4/2016. Vào sáng ngày 21/8, linh mục Đặng Hữu Nam chia sẻ với RFA về việc dâng lễ cho "Ngày Quốc tế Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn giáo hay Niềm tin" :
"Việc này thì gần như là thường xuyên, chứ không phải chỉ một ngày. Nhưng vào ngày 22/8, thế giới chọn là ‘Ngày Quốc tế Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn Giáo’ thì dĩ nhiên sẽ có. Và dù bất kể tổ chức lễ ở đâu hay như thế nào thì bản thân tôi vẫn dâng lễ cầu nguyện cho tinh thần đó. Đặc biệt cầu nguyện cho những vấn đề nổi cộm ở Việt Nam trong mấy ngày qua như ở Đan viện Thiên An, tại Huế hay Giáo xứ Thị Nghè, ở Sài Gòn… Các tôn giáo khác ở Việt Nam cũng bị (đàn áp) như vậy. Tuy nhiên, đối với Giáo hội Công giáo thì vẫn xác định một điều rằng ở đâu có giáo hội và thời kỳ nào, triều đại nào cũng bị bách hại".
Linh mục Đặng Hữu Nam cho RFA biết Tòa giám mục Vinh đã ra thông báo cho linh mục Antôn Đặng Hữu Nam phải nghỉ mục vụ và được điều chuyển về Tòa Giám mục. Linh mục Đặng Hữu Nam nói với RFA rằng ông không biết được lý do hay nguyên nhân vì sao không thể tiếp tục mục vụ ở giáo xứ. Tuy nhiên, không ít ý kiến từ cộng đồng giáo dân cho rằng đây là một hình thức đàn áp tôn giáo đối với linh mục Đặng Hữu Nam.
Đó không phải là trường hợp duy nhất. Một số đại diện các tổ chức tôn giáo độc lập ở Việt nam bày tỏ trong vòng một năm vừa qua, tính từ mốc thời gian "Ngày Quốc tế Tưởng niệm Nạn nhân bị Bạo hành vì Tôn giáo hay Niềm tin", ngày 22/8/2019 đến nay, Chính quyền Việt Nam đàn áp tôn giáo một cách khác mà họ cho là "ngày càng tinh vi hơn".
Chánh Trị sự Cao Đài Hứa Phi, thuộc Hội đồng Liên Tôn Việt Nam khẳng định với RFA như thế, vào sáng ngày 21/8. Ông Hứa Phi cho biết các đạo hữu và thánh thất Cao Đại bị đàn áp ra sao trong vòng một năm qua :
"Sự đàn áp về cá nhân thì có một số quý vị ở từng địa phương, chẳng hạn như thông sự Đoàn Công Danh, thông sự Nguyễn Ngọc Lưu, phó trị sự Nguyễn Hữu Khánh. Các vị này bị công an mời tới mời lui về vấn đề tôn giáo. Các quý vị này chỉ tham gia vào các lễ hội hoặc vào việc cứu trợ, nhưng người ta cũng mời. Còn như Thánh thất Hiếu Xương ở Phú Yên thì người ta cũng bách hại. Người ta đưa số người của Cao Đài quốc doanh tới, nhưng trong Ban Trị sự khối Nhơn Sanh của chúng tôi, đã có nhiều người đến ứng phó và cản ngăn được sự lấn chiếm của Hội đồng Chưởng quản Cao Đài quốc doanh. Tiếp đến là người ta cũng muốn bách hại Thánh thất Quảng La. Người ta muốn ép vào Hội đồng Chưởng quản, nhưng ở nơi đó tuyệt đối không chấp hành… Hôm nay, chính quyền đang mời chánh trị sự Nguyễn Hà và một đạo hữu tên Danh, thuộc Thánh thất Nhơn Lý, của tộc đạo Quy Nhơn, Châu đạo Bình Định. Người ta mời một người vào 8 giờ sáng và một người vào lúc 2 giờ chiều nay. Trong giấy mời ghi rằng để làm việc liên quan vấn đề tôn giáo".
Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Scott Busby (cà vạt đỏ) và phái đoàn ngoại giao Hoa Kỳ gặp gỡ với Hội đồng Liên tôn Việt Nam cùng các nhà hoạt động nhân quyền và tôn giáo tại Việt Nam. Hình chụp ngày 13/5/2019. Courtesy : Facebook Lê Quang Hiển
Vị Đại diện của Hội đồng Liên tôn Việt Nam, nhấn mạnh Chính quyền Việt Nam đã tận dụng dịch bệnh Covid-19 để ngăn cản, gây trở ngại cho các sinh hoạt tôn giáo ở trong nước. Một việc làm của Chính quyền Việt Nam mà ông Hứa Phi lưu ý rằng rất tàn ác là đã không những không cho thân nhân các tù nhân tôn giáo thăm gặp trong thời dịch bệnh, mà còn không cho tù nhân tôn giáo nhận đồ ăn, thuốc men với viện cớ rằng chưa được kiểm dịch. Hay như việc tiếp tục gia tăng ngăn cấm không cho các trị sự viên của Phật giáo Hòa Hảo thuần túy tổ chức "Lễ Kỷ niệm Đức Huỳnh Giáo chủ vắng mặt", vào ngày 25/2 âm lịch, ở huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang.
Ông Lê Quang Hiển, đại diện Phật giáo Hòa hảo Thuần túy, cho RFA biết thông tin cụ thể :
"Tôi xin nói như thế này, lúc nào cũng đàn áp nhưng bây giờ tinh vi hơn hồi trước, tức là họ chặn từ xa. Ban Trị sự Trung ương và các Ban Trị sự ở các tỉnh miền Tây, ở chỗ nào có trị sự viên Phật giáo Hòa Hảo thuần túy thì họ chận hết. Gần ngày lễ là họ chặn, không cho tụ họp lại, không trị sự viên nào ra khỏi nhà được. Chứ không giống mấy năm trước đó là chờ mọi người tụ họp lại rồi mới giải tán, ra tay đàn áp. Bây giờ không có làm như vậy nữa".
Mới đây nhất, gia đình tù nhân lương tâm, tín đồ Phật giáo Hòa Hảo Bùi Văn Thâm, lên tiếng về nguy cơ thân nhân bị đàn áp, và kể cả bị tra tấn trong trại giam.
Hồi đầu trung tuần tháng 8, bà Bùi Kim Thoa, chị của tín đồ Bùi Văn Thâm nói với RFA rằng gia đình không thể nhận được thông tin đầy đủ từ ông Bùi Văn Thâm. Ông Thâm đã không nhận cơm của trại giam từ tháng 10/2019 đến hiện tại. Gia đình cũng không được thăm nuôi và số thức ăn 6 kg cùng tiền ký gửi chuyển qua bưu điện hàng tháng bị gián đoạn trong thời gian Covid-19. Bà Kim Thoa cho biết thêm rằng gia đình, vào hạ tuần tháng 6 vừa qua, nhận được thư của Cục Quản lý Trại giam C10, từ chối không thụ lý đơn tố cáo, và cấm cũng không cho tố cáo khiếu nại tiếp vì đã đóng hồ sơ. Hồ sơ khiếu nại ông Bùi Văn Thâm bị cưỡng bức lao động trong trại giam, bị biệt giam, bị còng chân, bị cắt khẩu phần ăn đã được gửi đi từ 1,5 năm trước.
Một thông tin khác Đài RFA nhận được từ Hội thánh Tin lành Tuy Hòa là Chính quyền thành phố Tuy Hòa đã tiến hành đập phá ngôi trường Thiên Ân, cơ sở của hội thánh hồi tháng 3/2020. Hội thánh Tin lành Tuy Hòa đã gửi đơn thư khiếu nại đến các cơ quan Trung ương và nhận được thông báo đơn khiếu nại được Văn phòng Chính phủ yêu cầu địa phương giải quyết. Tuy nhiên, Hội thánh Tin lành Tuy Hòa chỉ nhận được thông báo vài ngày trước khi xảy ra cưỡng chế. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương còn ra quyết định không công nhận mục sư Lương Mạnh Hà là Trưởng Ban Đại diện Tin Lành tỉnh Phú Yên, với lý do mục sư Lương Mạnh Hà "vi phạm pháp luật".
Ông Võ Ngọc Lục, một nhà hoạt động tôn giáo, hồi trung tuần tháng 8, cho RFA biết thêm rằng Chính quyền thành phố Tuy Hòa đã cho người đi đến từng nhà của tín đồ và đe dọa không cho tín đồ dùng facebook hay đưa tin về vụ việc cưỡng chế ngôi trường Thiên Ân. Đồng thời, tài khoản của Hội thánh Tin Lành Tuy Hòa bị lực lượng an ninh mạng trà trộn vào và đưa những thông tin sai lệch, bất lợi cho Hội thánh, liên quan trường Thiên Ân bị chính quyền địa phương đập bỏ.
Hội thánh Tin lành Tuy Hòa cho RFA biết họ nhận được thông tin phái đoàn của Đại sứ quán Hoa Kỳ muốn đến làm việc với Chính quyền tỉnh Phú Yên, trong đó có nội dung tìm hiểu về sự việc ngôi trường Thiên Ân bị cưỡng chế. Tuy nhiên, vì do dịch bệnh nên chính quyền địa phương chưa sắp xếp được.
Trên đây là một vài sơ lược mà các đại diện của Hội đồng Liên Tôn Việt Nam trình bày về những biện pháp sách nhiễu, đàn áp tôn giáo tại Việt Nam.
Chánh Trị sự Cao Đài Hứa Phi nói với RFA rằng Hội đồng Liên tôn Việt Nam đã phản ánh tình hình tự do tôn giáo với các phái đoàn ngoại giao quốc tế trong năm vừa qua và tiếp tục kêu gọi sự can thiệp của thế giới nhằm ngăn chặn những biện pháp đàn áp tôn giáo ngày càng tinh vi hơn của Chính quyền Việt Nam.
"Vấn đề yêu cầu Việt Nam trở lại danh sách CPC thì chúng tôi đã trao đổi với các phái đoàn quốc tế từ trước đến giờ. Nhưng bây giờ chúng tôi kêu gọi phải dùng Đạo luật Magnitsky toàn cầu để trừng phạt những cán bộ của Cộng sản Việt Nam mà là những người đàn áp tôn giáo".
Nguồn : RFA, 21/08/2020
Quang Nguyên, VNTB, 02/08/2020
Về phía chính quyền Hoa Kỳ có sự tham dự chủ tọa của Đại sứ lưu động đặc trách Tự do tôn giáo quốc tế Sam Brownback, cựu Đại sứ Grover Joseph Rees.
Ông Grover Joseph Rees là cố vấn kỳ cựu các Đề án quốc tế của BPSOS. Ông là cựu Đại sứ Hoa Kỳ đầu tiên ở Đông Timor từ năm 2002 đến 2006. Ông cũng là một nhân viên thâm niên của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Hoa Kỳ, tại đây ông hữu trách về các vấn đề nhân quyền và bảo vệ tị nạn. Trong thẩm quyền đó, Ông đã đóng vai trò chủ lực để soạn thảo và ban hành các luật quan trọng về nhân quyền, bao gồm Luật Bảo Vệ Nạn Nhân Buôn Người, Luật Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, và Luật Hỗ Trợ Nạn Nhân Tra Tấn.
Ông cũng là Cố vấn trưởng của Sở Di Trú Hoa Kỳ (1991-1993), Chánh án Toà Án Thượng Thẩm của American Samoa (1986-1991), và Cố vấn đặc biệt cho Tổng Trưởng Tư Pháp Hoa Kỳ (1985-1986).
Ông Sean Nelson Cố vấn pháp lý về tự do tôn giáo toàn cầu cho Liên Minh bảo Vệ Tự Do. Ngoài ra theo dõi trực tuyến buổi họp còn nhiều vị thượng nghị sĩ, dân biểu của Quốc hội và các vị quan chức trong chính phủ Hoa Kỳ.
Dưới đây là bản tường trình của Mục sư Wang Chi Minh.
------------------
Hội Thánh Tin Lành H’Mong
Gia đình Mục sư Vàng Chí Mình là một trong những gia đình người dân tộc H’Mong đầu tiên thuộc Huyện Mường Nhé, tỉnh Hà Giang theo đạo Tin Lành. Cha của Mục sư Vàng là một quân nhân trong quân đội cộng sản Việt Nam, đã được nhiều huân huy chương. Sau khi theo đạo Tin Lành, ông bị bắt và bị đánh đập nhiều lần và chết vì các vết thương không được chăm sóc.
Mục sư Vàng học kinh thánh, trở thành mục sư và truyền đạo trong huyện cũng bị bắt giam tù nhiều tháng. Cuối cùng chính quyền cộng sản Việt Nam quyết định trừng phạt ông quyết liệt hơn. Tại một phiên tòa ngụy tạo, họ đã kết án và giam giữ Mục sư Vàng 9 năm dài.
Vì lo sợ cho tính mạng và khả năng được giữ và truyền đạo, ông đem gia đình trốn thoát sang Thái Lan và là gia đình H’Mong Việt Nam đầu tiên được tị nạn tại Hoa Kỳ. Hiện ông sống tại Tiểu bang Minnesota và là một nhà hoạt động tích cực bênh vực cho quyền tự do tôn giáo của các dân tộc thiểu số, đặc biệt người H’Mong tại Việt Nam. Ông có quan hệ mật thiết với nhiều hội thánh Tin Lành của các dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Hôm nay vì lý do riêng ông không thể có mặt trong cuộc thảo luận này, nhưng đã gửi phát biểu qua video.
Mục sư Vàng Chí Mình
Thưa quý vị.
Vì trường hợp khó khăn, tôi không thể có mặt trên diễn đàn ngày hôm nay được, xin kính gửi quý vị bản tường trình qua video này về tình hình dân tộc thiểu số theo đạo Tin Lành hiện nay ở Việt Nam và các đề nghị mong có thể giúp phần nào giảm thiểu tình trạng nhà cầm quyền Việt Nam đang bức bách tôn giáo nói chung và nhóm người thiểu số theo Tin Lành ở miền Bắc Việt Nam, nói riêng.
Từ năm 2019 cho đến những tháng gần đây, dù trong cơn đại dịch virus Corona, chính quyền Việt Nam vẫn không ngừng tìm cách ngăn chặn, thậm chí bắt bớ các tín đồ, đập phá nơi thờ phượng Chúa, nhà thờ, chùa chiền, cướp phá thánh thất.
Luật về Tín Ngưỡng và Tôn Giáo có hiệu lực vào ngày 1/1/2018, ban hành tư cách pháp nhân cho các tổ chức tôn giáo được công nhận nhưng luật này cũng yêu cầu các tổ chức tôn giáo này phải được chấp thuận trước đối với các hoạt động tôn giáo thường lệ của mình, và luật này cũng khép lại cơ hội để các nhóm tôn giáo độc lập trước đây đã hoạt động bằng cách đặt ra ngoài vòng pháp luật những nhóm tôn giáo không đăng ký, hiển nhiên khiến cho việc hành đạo và hoạt động tôn giáo ôn hòa trở nên bất hợp pháp.
Bà con dân tộc thiểu số người Thái Đen tại Bản Nôm, đội 2, xã Noong Lương, Huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên Phủ đã theo đạo Tin Lành từ 20 năm nay bị bách hại liên tục. Vị mục sư phục vụ dân Chúa tại đây đã bị bắt cầm tù với bản án nhiều năm. Gần đây nhất, ngày 15/7 năm 2020, người đại diện của Đại sứ quán Mỹ đến thăm giáo dân ở đây để tìm hiểu về tinh hình tự do tôn giáo. nhưng công an đã ngăn cản không cho người dân có đạo tiếp xúc. Chính quyền chỉ cho các cán bộ thuộc các hội đoàn nhà nước giả danh giáo dân đến ngồi nghe.
Các nhà chức trách địa phương tiếp tục tịch thu đất đai tài sản của nhiều nhà thờ Tin Lành của người thiểu số để dành chỗ cho các dự án phát triển kinh tế mà không đưa ra các đền bù thỏa đáng.
Bản Tác Vự Trang xã Nạm Vì huyện Mường Nhé và bản Phép Tô, xã Chung Chải Tỉnh Điện Biên Phủ gồm những người Mông theo Tin Lành và có một số người chính quyền đánh giá là người ‘hiểu biết" cho nên công an tỉnh bắt phân tán chỗ ở, không cho tập trung nhiều gia đình. Họ lấy cớ cần đất cho các chương trình xây dựng công cộng.
Người H'Mong theo đạo Tin Lành ở Việt Nam đến nay vẫn không được làm nhà thờ. Họ chỉ có những điểm cầu nguyện và phải có người đứng tên chịu trách nhiệm về điểm cầu nguyện này. Điểm cầu nguyện này cũng không cho phép người từ các bản khác đến tham dự. Các mục sư muốn đến các điểm cầu nguyện này phải xin phép và thường chính quyền hứa mà không cho đi.
Năm 2018 chúng tôi có đến thăm khoảng 50 gia đình người H'Mong Việt Nam bị chính quyền Việt Nam đàn áp tôn giáo phải trốn trong vùng sâu thuộc miền bắc tiểu bang Shan nằm giữa vùng chiến tranh giữ quân chính phủ Miến và quân đội phe chống đối. Chúng tôi được biết có hàng ngàn gia đình đang lẩn trốn như vậy. Họ chịu áp lực cả 3 phía, chính phủ Miến, quân nổi dậy và chính quyền Việt Nam, cuộc sống vô cùng khó khăn, khổ sở. Chúng tôi cũng đến thăm một số gia đình người Mông tỵ nạn tại Lào. Cuộc sống của họ có khá hơn người ở Miến, nhưng thường bị đe dọa, khủng bố thậm chí bắt cóc bởi công an Việt Nam.
Khoảng 600 người H'Mông bị đàn áp tôn giáo từ miền Bắc phải chạy trốn vào cư ngụ tại tiểu khu 179 thuộc xã Lieng Srong, Huyện Đắc Nông, tỉnh Lâm Đồng từ 20 năm nay vẫn sống trong tình trạng vô quốc gia, họ chưa được cấp giấy tờ tùy thân, hộ tịch, hộ khẩu và đất đai canh tác dù chính quyền địa phương đã hứa hẹn nhiều lần. Việc vô cùng cần thiết là nghĩa trang chôn cất người chết cũng không có.
Thưa quý vị tình hình tự do tôn giáo của người dân tộc thiểu số Mông tại Việt Nam theo đạo Tin Lành ở Việt Nam từ 2019 đến này dù vài nơi có đạt được một số kết quả nhỏ do sự giúp đỡ tích cực của các tổ chức ngoại giao và nhân quyền bên ngoài như PBSOS, nhưng nói chung có khuynh hướng tiêu cực như chúng tôi vừa trình bày. Để tình trạng đàn áp tự do tôn giáo được giảm bớt phần nào và giảm thiểu sự đau khổ cho người Mông theo Tin Lành, chúng tôi đề nghị chính phủ Hoa Kỳ và các giới chức ngoại giao trên thế giới :
1. Đưa Việt Nam trở lại danh sách "các quốc gia đáng quan ngại", hay còn gọi là CPC.
2. Lập thỏa thuận có ràng buộc với chính phủ Việt Nam về việc thúc đẩy các cải cách quan trọng nhằm cải thiện tự do tôn giáo và dân chủ.
3. Tăng cường nhiều hơn nữa những tiếp xúc cấp cao với tư cách nhà nước và tư nhân với các viên chức chính phủ Việt Nam bàn về vấn đề tù nhân lương tâm và quan ngại tự do tôn giáo,
4. Chúng tôi hết lòng kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ và các nước khác tìm cách giúp đỡ hàng ngàn người Mông, Việt đang tỵ nạn vì bị đàn áp tự do tôn giáo tại Thái, Lào, Miến Điện. Hoặc cho họ được đi định cư nước thứ 3 hay can thiệp với các chính quyền địa phương hợp thức hóa tình trạng cư trú và việc làm cho họ để họ không phải sống một cách không xứng đáng tình trạng con người vừa trốn tránh sự đàn áp của chính quyền địa phương vừa chịu khủng bố của chính quyền Việt Nam.
Xin cảm ơn quý vị đã lắng nghe.
Mục sư Vàng Chí Mình
Hội Thánh Tin Lành H’Mong
Gia đình Mục sư Vàng Chí Mình là một trong những gia đình người dân tộc H’Mong đầu tiên thuộc Huyện Mường Nhé, tỉnh Hà Giang theo đạo Tin Lành. Cha của Mục sư Vàng là một quân nhân trong quân đội cộng sản Việt Nam, đã được nhiều huân huy chương. Sau khi theo đạo Tin Lành, ông bị bắt và bị đánh đập nhiều lần và đã chết vì các vết thương không được chăm sóc.
Mục sư Vàng học kinh thánh, trở thành mục sư và truyền đạo trong huyện cũng bị bắt giam tù nhiều tháng. Cuối cùng chính quyền cộng sản Việt Nam quyết định trừng phạt ông quyết liệt hơn. Tại một phiên tòa ngụy tạo, họ đã kết án và giam giữ Mục sư Vàng 9 năm dài.
Vì lo sợ cho tính mạng và khả năng được giữ và truyền đạo, Ông đem gia đình trốn thoát sang Thái Lan và là gia đình H’Mong Việt Nam đầu tiên được tị nạn tại Hoa Kỳ. Hiện ông sống tại Tiểu bang Minnesota và là một nhà hoạt động tích cực bênh vực cho quyền tự do tôn giáo của các dân tộc thiểu số, đặc biệt người H’Mong tại Việt Nam. Ông có quan hệ mật thiết với nhiều hội thánh Tin Lành của các dân tộc thiểu số tại Việt Nam
Quang Nguyên
Nguồn : VNTB, 02/08/2020
************************
Ngày vận động nhân quyền cho Việt Nam
Quang Nguyên, VNTB, 01/08/2020
Ngày Vận động cho nhân quyền Việt Nam 2020 khai diễn (VOA)
Năm nay, do ảnh hưởng của đại dịch, BPSOS thay thế các sinh hoạt vận động hành lang ở Quốc hội và các buổi họp với các cơ quan Hành Pháp Hoa Kỳ bằng chuỗi buổi hội luận trực tuyến về các đề tài trọng tâm : tự do tôn giáo, quyền của người bản địa, quyền tự do biểu đạt và internet, tù nhân lương tâm, bài trừ tra tấn, và khai dụng các định chế nhân quyền cũng như các biện pháp chế tài.
Nghị trình thảo luận cho Ngày vận động nhân quyền cho Việt Nam trong thang 7 và 8/2020
Thành phần diễn giả bao gồm các giới chức của chính phủ Hoa Kỳ, các chuyên gia Liên Hiệp Quốc, đại diện của nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế, và đặc biệt các lãnh đạo tinh thần, các nhân chứng và các người đấu tranh nhân quyền người Việt ở trong và ngoài Việt Nam.
"Các diễn giả người Việt không chỉ cập nhật hiện trạng nhân quyền ở Việt Nam mà còn chia sẻ kinh nghiệm về các cách làm hiệu quả và đề ra phương hướng hành động tích cực", Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch BPSOS, giải thích.
Theo Tiến sĩ Thắng, qua chuỗi hội luận trực tuyến, BPSOS muốn giới thiệu những nỗ lực không ồn ào nhưng hiệu quả mà trước đến giờ ít ai biết đến.
Về phía chính quyền Hoa Kỳ sẽ có sự tham gia của Đại sứ lưu động đặc trách Tự do Tôn giáo quốc tế Sam Brownback, Ủy viên kiêm Phó Chủ tịch Ủy hội Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo quốc tế (USCIRF) Luật sư Anurima Bhargava, Ủy viên USCIRF Tiến sĩ James Carr, Dân biểu Glenn Grothman (Cộng hòa, Wisconsin), Dân biểu Alen Lowenthal (Dân chủ, California), Thượng nghị sĩ Marco Rubio (Cộng hòa, Florida)… Đặc biệt sẽ có sự tham gia của Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về Tự do Tôn giáo hay Niềm tin Tiến sĩ Ahmed Shaheed.
Để yểm trợ cho cuộc tổng vận động của BPSOS năm nay, Thượng nghị sĩ John Cornyn (Cộng hòa, Texas) và Thượng nghị sĩ Marco Rubio (Cộng hòa, Florida) đã gửi văn thư cho Ngoại trưởng Mike Pompeo, kêu gọi chế tài Việt Nam và các quan chức Việt Nam chịu trách nhiệm về các cuộc đàn áp nhân quyền, bách hại các tôn giáo, bịt miệng những người bất đồng quan điểm, và bỏ tù những người kêu gọi dân chủ.
Buổi hội luận trực tuyến ngày thứ nhất với chủ đề "Tự do tôn giáo và quyền của người bản địa" được tổ chức ngày 31/7. Các buổi hội luận kế tiếp sẽ được thực hiện vào các ngày 7 và 14/8. Nối tiếp sẽ là Ngày Quốc tế Tưởng niệm các nạn nhân của sự bạo hành vì lý do Tôn giáo hay Niềm tin, vào Thứ Bảy 22/8.
Phóng viên Quang Nguyên của Việt Nam Thời báo sẽ lần lượt gửi đến dộc giả diễn tiến các buổi họp.
Quang Nguyên
Nguồn : VNTB, 01/08/2020
Dân biểu Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam thực hiện cam kết trong quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ
Alan Lowenthal, RFA, 30/04/2020
Nhân dịp 45 năm Chiến tranh Việt Nam kết thúc, Dân biểu Alan Lowenthal cùng một số Dân biểu Hoa Kỳ đệ trình Nghị quyết ghi nhận 45 năm biến cố lịch sử Sài Gòn bị thất thủ (Fall of Saigon), đồng thời gửi thư đến Chính quyền Việt Nam.
Dân biểu Alan Lowenthal dành cho RFA một cuộc phỏng vấn ngắn xoay quanh thông tin vừa nêu.
Dân biểu Liên bang Hoa Kỳ Alan Lowenthal - RFA
RFA : Thưa Dân biểu Alan Lowenthal, chúng tôi được biết ông cùng với hai vị Dân biểu Lou Correa và Harley Rouda, vào hôm 29/4 đồng ký tên trong một bức thư gửi đến Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Ông có thể chia sẻ về thông điệp của bức thư này ?
Alan Lowenthal : Chúng tôi muốn gửi thông điệp đến Chính quyền Việt Nam rằng để vượt qua nỗi đau chiến tranh một cách nghiêm túc thì đây là thời điểm Chính quyền Việt Nam nên thực hiện những cam kết của họ trong quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ qua việc cải thiện nhân quyền, trả tự do cho tù nhân lương tâm, trùng tu nghĩa trang Biên Hòa và chấm dứt việc bắt bớ các lãnh đạo tôn giáo, các nhà hoạt động giới blogger cũng như các nhà báo độc lập. Đồng thời, hãy nói cho người dân biết về các việc làm này nhân dịp 45 năm Chiến tranh Việt Nam chấm dứt và đánh dấu 25 năm bình thường hóa quan hện Việt-Mỹ.
Tôi hiểu rằng Việt Nam mong muốn thúc đẩy mối quan hệ cũng như hàn gắn viết thương chiến tranh giữa hai nước. Nhưng các vấn đề được đề cập trong bức thư này là trở ngại nghiêm trọng cho Việt Nam. Và, tôi một lần nữa nhấn mạnh rằng nếu như Việt Nam thực tâm muốn giải quyết các vấn đề đó thì tiến trình sẽ được diễn ra. Tuy nhiên, họ vẫn chưa thể hiện quyết tâm giải quyết xong các yêu cầu cam kết đó.
RFA : Vào hôm 28/4, ông và 12 vị Dân biểu Hoa Kỳ cũng đã đệ trình Nghị quyết Hạ viện ghi nhận biến cố lịch sử 30/4/1975, tưởng niệm 45 năm ngày Sài Gòn bị thất thủ. Nghị quyết này chuyển tại ý nghĩa đặc biệt gì, thưa ông ?
Alan Lowenthal : Đây không phải là lần đầu tiên Nghị quyết được tôi đệ trình. Kể từ khi trở thành Dân biểu Hoa Kỳ hồi tháng 11 năm 2012 và bắt đầu từ năm 2013, hàng năm tôi đều đệ trình Nghị quyết ghi nhận biến cố lịch sử Sài Gòn bị thất thủ, gọi là Nghị quyết Tháng Tư Đen bởi vì rất là quan trọng đối với những người Mỹ gốc Việt mà tôi đại diện cho họ. Đặc biệt trong lúc này thế giới đang đối phó với đại dịch Covid-19, chúng ta càng không thể nào được quên nỗi đau lịch sử về Tháng Tư Đen mà câu chuyện của cả triệu người tị nạn Việt Nam rời bỏ quê hương định cư khắp nơi trên thế giới và để vinh danh sự đóng góp của tại mỗi quốc gia mà họ hiện diện. Nhân dịp tưởng niệm 45 năm biến cố Tháng Tư Đen, chúng ta phải cống hiến những giá trị chúng ta được hưởng gồm tự do, nhân quyền và dân chủ cho Việt Nam.
Tôi đã làm công việc này hàng năm và tôi sẽ tiếp tục cho đến khi đất nước Việt Nam có được các giá trị này.
Ảnh minh họa. Tri ân Thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa tại Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn từ ngày 28/12/15 đến ngày 6/1/16. Courtesy : Facebook Huỳnh Công Thuận
RFA : Cách đây gần 5 năm trước, vào cuối năm 2015, ông đã soan thảo một bức thư gửi đến Bộ Ngoại giao Mỹ. Bức thư này, được 4 vị Dân biểu Hoa Kỳ đồng ký tên, kêu gọi Ngoại trưởng John Kerry xem xét tái định cư cho các cựu sĩ quan thương phế binh (thương phế binh) Việt Nam Cộng Hòa còn sót lại ở Việt Nam. Bộ Ngoại Mỹ có những phản hồi nào liên quan bức thư này ?
Alan Lowenthal : Cảm ơn hỏi tôi về điều này. Đây là một vấn đề rất quan trọng. Lá thư tôi gửi hồi cuối năm 2015 và đến tháng Giêng năm 2016, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã hồi đáp lá thư của tôi. Trong thư nói rằng họ đang thảo luận về vấn đề đó. Đồng thời, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng lưu ý rằng họ không nghe thấy có sự bắt bớ nào xảy ra với cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hòa. Mặc dù vậy, tôi hiểu rằng nhiều người trong số cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hòa rất khó khăn trong cuộc sống thường nhật. Tiếc thay, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ trong thư hồi đáp đã không đề cập đến việc họ có bất cứ kế hoạch nào để mở lại chương trình ODP, cụ thể là không thực hiện chương trình định cư nhân đạo HO cho các cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hòa.
Điều này có nghĩa là Quốc hội sẽ tiếp tục thúc đẩy Bộ Ngoại giao, hoặc có thể xem xét một nghị trình cụ thể để mở lại các chương trình dựa vào những luật hiện hành.
Tuy nhiên như chúng ta biết, hiện tại những quan điểm chính trị khác biệt về vấn đề di trú ở Hoa Kỳ đang bị phản đối rất cao. Bên cạnh đó, do dịch Covid-19 trong lúc này thì cũng rất trở ngại để Quốc hội thảo luận các vấn đề di trú như thế này.
RFA : Vào dịp 45 năm Chiến tranh Việt Nam kết thúc, Đài RFA đã chuyện trò được với một số cựu quân nhân thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa. Họ chia sẻ rằng họ đang phải vật lộn với cuộc sống trong những ngày già yếu tại Việt Nam. Ông cảm nhận ra sao khi nghe tâm tình này và ông có những ý tưởng nào để giúp đỡ hay hỗ trợ cho các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa không may mắn đó ?
Alan Lowenthal : Khi nghe tâm tình như thế thì tôi cảm thấy rất thảm thương cho hoàn cảnh của các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa. Thật là đau buồn cho họ ! Tôi rất sẵn lòng đón nhận tất các ý kiến hay đề nghị của cộng đồng người Mỹ gốc Việt nhằm ghi nhận và vinh danh cũng như làm thế nào để giúp đỡ cho các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa và gia đình của họ.
Và như tôi đã nói dịp tưởng niệm 45 năm biến cố "Tháng Tư Đen" đến trong thời điểm khủng hoảng do dịch Covid-19, cũng nhắc nhở chúng ta một điều rất quan trọng rằng những người Việt Nam chấp nhận buộc phải rời quê hương với sự đánh đổi sinh mạng của mình để tìm giá trị của tự do.
RFA : Cảm ơn Dân biểu Alan Lowenthal dành thời gian cho cuộc phỏng vấn này với Đài RFA.
Yêu cầu ra nước ngoài lao động không làm chuyện phương hại sĩ diện quốc gia !
Thanh Trúc, RFA, 30/04/2020
Bắt đầu từ tháng 5 một số chính sách liên quan vấn đề người Việt ra nước ngoài lao động khởi sự có hiệu lực, trong đó một số những ngành nghề mà nhiều phụ nữ Việt Nam thường làm ở nước ngoài bị cấm vì lo ngại ảnh hưởng đến sĩ diện quốc gia, bên cạnh những công việc được cho là nguy hiểm.
Nhân viên một tiệm massa mặt ở Thành phố Hồ Chí Minh đang chăm sóc khách hàng hôm 20/12/2006 - AFP
Theo Nghị Định Chính Phủ số 38, qui định chi tiết thi hành một số điều của Luật về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, có 7 loại công việc mà người lao động là công dân Việt Nam không được làm ở nước ngoài như massage, làm việc tại nhà hàng, khách sạn, trung tâm giải trí.
Tiếp đó, những công việc có tiếp xúc với chất nổ, hóa chất độc hại, nguồn phóng xạ, các loại thuốc diệt cỏ, trừ sâu, sát trùng, việc săn bắt thú dữ, công việc trong môi trường thiếu không khí, việc khâm liệm, mai táng, thiêu xác, bốc mộ cũng nằm trong danh mục cấm công dân Việt Nam không được làm ở nước ngoài.
Theo email mà một Facebooker không muốn nêu tên, gởi cho RFA, trong 7 công việc bị cấm làm ở nước ngoài như vừa nêu, có 6 loại được coi là hợp lý, tựu chung để bảo vệ người lao động theo qui định pháp luật, hơn nữa đó là những nghề mà ngay cả người bản xứ cũng không ai muốn làm.
Riêng về qui định cấm ra nước ngoài hành nghề massage thì cần phải xem xét lại. Ở nước ngoài, Facebooker này chia sẻ tiếp, nghề massage, mà Việt Nam gọi là đấm bóp hay tẩm quất, được pháp luật công nhận là một ngành nghề trong xã hội, nhưng ở Việt Nam hay Campuchia thì không được coi trọng do ảnh hưởng từ những dịch vụ mãi dâm trá hình massage. Điều này khiến nhiều người có cái nhìn thiếu thiện cảm đối với những người hành nghề massage trong các khách sạn hay trung tâm nghỉ dưỡng.
Hình minh hoạ. Một người massage dạo trên đường phố Hà Nội AFP
Cần biết đa phần người khiếm thị ở Việt Nam theo học làm massage như một nghề nuôi thân, trong lúc tại Thái Lan đó là một nghề phổ thông như bao nghề khác. Cô Grace Bùi, người Mỹ gốc Việt, sang Thái Lan làm việc gần 10 năm nay, chuyên giúp đỡ người Việt ở Thái Lan, cho biết :
"Phải định nghĩa massage là cái gì ? Dĩ nhiên có một số chỗ họ làm không đúng theo cái nghĩa massage mà họ làm mãi dâm, nhưng ở Thái Lan nghề massage rất thịnh hành. Người Việt Nam của mình qua bên này học làm massage và họ làm cũng khá tiền, bởi vậy không thể nào kết luận nghề massage là nghề xấu. Grace cũng có gặp người Việt Nam làm trong những tiệm massage, họ cũng chia sẻ công việc họ làm ở đây rất tốt, lương khá cộng thêm tiền tip mà khách cho họ"
"Nghề massage ở bên Thái nếu làm đúng theo nghĩa massage thì nó cũng giúp trị nhiều bệnh như hen suyển hoặc những bệnh khác"
Anh Đoàn Huy Chương, một người tỵ nạn Việt tại Thái Lan, cho rằng cấm người Việt ra nước ngoài hành nghề massage là một điều sai lầm :
"Bởi vì ở Thái Lan massage là một nghề truyền thống, còn theo cách nghĩ của ông Phùng Quốc Hiển thì ông thấy ở Việt Nam nó giống như một tệ nạn, một tụ điểm mại dâm trá hình, nên ông qui chụp massage là xấu. Tôi đã gặp rất nhiều người Việt Nam làm nghề massage trên đất Thái này. Không phải ai làm massage đều làm nghề mại dâm. Massage ở đây là đấm bóp tay chân, xoa dầu, thư giản gân cốt sau một ngày làm việc mệt mỏi. Điều đó là tốt chứ sao phải cấm"
"Theo tôi nghĩ nếu kiểm soát được ngành massage, đừng để thế giới nhìn như là mại dâm trá hình thì không mắc mớ gì phải cấm".
Hình minh hoạ. Khách du lịch Trung Quốc tại một tiệm massage ở Bangkok, Thái Lan hôm 25/9/2015 Reuters
Một đề nghị khác của Phó chủ tịch quốc hội Phùng Quốc Hiển là phải xử lý nghiêm những lao động ra nước ngoài làm việc rồi trốn ở lại, có nghĩa là vi phạm pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài. Ông còn nhắc nhở là không để người lao động ra nước ngoài làm tổn hại sĩ diện quốc gia.
Tình trạng chạy hộ khẩu, thế chấp sổ đỏ, để đi xuất khẩu lao động rồi trốn ở lại, hoặc phạt cả trăm triệu đối với lao động bỏ trốn tại Hàn Quốc… là những tin tức mà báo chí trong nước thường đăng tải.
Dưới mắt Facebooker không nêu danh tánh, đầu tiên phải xem lại cách giáo dục, đào tạo người lao động trước khi đưa họ ra nước ngoài làm việc.
Thứ hai, tìm hiểu vì sao lao động hết kỳ hạn phải về nước mà lại không chịu về, có phải họ chưa trả hết số nợ vay trước khi đi để trả cho môi giới, nên phải ở lại để kiếm thêm tiền.
Thứ ba, Facebooker này phân tích tiếp, khi trở về nước họ có kiếm được công ăn việc làm không, Nhà Nước có bố trí công việc cho họ không.
Là người thường lên tiếng bảo vệ quyền lợi giới công nhân lao động ở Việt Nam trước đây, anh Đoàn Huy Chương cũng đặt câu hỏi :
"Người Việt ở trong nước muốn đi lao động không phải chuyện đơn giản. Họ phải cầm cố tài sản, nhà cửa, có người phải đi vay đi mượn với tiền lời cắt cổ. Trong thời gian 3 năm làm việc như vậy họ không đủ tiền trả nợ và tiền lời cứ tăng lên, thì bắt buộc họ phải trốn lại thôi"
"Cũng cần đặt dấu hỏi tại sao một đất nước nông nghiệp và công nghiệp mà hàng năm phải xuất khẩu đến hàng trăm ngàn lao động như vậy để người ta phải trốn lại ? Quốc hội và chính phủ đã tạo điều kiện cho người trong nước làm việc hay chưa ? Chuyện hầu như lập đi lập lại là cứ đưa đi, tới hồi về thì sẽ trốn ở lại, không cho đi thì tôi tìm cách khác tôi đi"
Thực tế cho thấy nguyên nhân chính khiến đa số người Việt Nam quyết định ở lại chứ không trở về sau khi đã kết thúc hợp đồng làm việc tại đất nước mà họ đến theo diện xuất khẩu lao động như Đài Loan, Hàn Quốc hay Nhật Bản chẳng hạn.
Ở lại là chấp nhận trở thành lao động chui, lao động bất hợp pháp, như trường hợp một công nhân không muốn nêu tên ở thành phố Busan, Hàn Quốc :
"Làm việc sau gần 5 năm ở đây thì người ta còn muốn ở lại thêm để kiếm tiền. Hơn nữa có rất nhiều người về phải chờ mất 3 năm mới sang lại được. Có những người may mắn và nhanh nhất thì cũng mất 7 tháng mới được sang lại, còn không đến những mấy năm. Tôi có một người bạn chuẩn bị sang nhưng phải đợi vừa tròn 3 năm đó. Người ta sẵn sàng ra ngoài làm việc 3 năm, sau 3 năm này thì người ta về Việt Nam lập nghiệp luôn. Còn bây giờ chờ cả 3 năm như vậy, suốt ngày không biết làm gì do cứ phải chờ vì không biết khi nào được đi lại lần nữa".
Người thanh niên đi xuất khẩu lao động ẩn danh này cho biết thêm là người Việt đến Hàn Quốc lao động trong thời gian gần đây thậm chí còn phải trả chi phí dịch vụ môi giới rất cao, nhất là sau khi Hàn Quốc ban hành thông báo ngừng tiếp nhận lao động Việt.
Người Việt trong nước không kiếm được việc làm, mà nếu có việc thì họ không sống nỗi với đồng lương được trả, ngoại trừ nếu làm cho những công ty nước ngoài, là lời cô Grace Bùi :
"Cái thứ nhì, ra nước ngoài mà muốn trốn ở lại là vì đời sống ở Thái Lan, Đài Loan hoặc Malaysia tốt hơn Việt Nam rất nhiều. Do đó người ta trốn ở lại thì không có gì lạ. Nếu đi như vậy mà có đời sống tốt hơn, có thể làm việc được và gởi tiền về cho gia đình thì tại sao không làm. Tại vì cái đất nước làm cho người ta như vậy chứ không phải con người muốn đi ra ngoài làm việc và trốn ở lại".
Về yêu cầu không để người lao động ra nước ngoài làm tổn hại sĩ diện quốc gia như lời phó chủ tịch quốc hội Phùng Quốc Hiển, cô Grace Bùi cho rằng đa số lao động Việt ra nước ngoài làm việc cật lực chứ giờ đâu ra để mà làm tổn hại sĩ diện quốc gia. Tuy vậy có những thành phần làm tổn hại sĩ diện quốc gia ; đó chính là những kẻ chuyên ăn cắp, móc túi ở Thái Lan hay Nhật Bản :
"Grace cũng đã có kinh nghiệm cả 2 lần như vậy. Lúc gia đình qua bên này, lúc đi trên MRT ( tàu điện treo) thì có một vài người Việt Nam rất trẻ cũng đi chung. Mình đi tới nơi nào thì họ đi theo tới đó, khi đi ra cũng thấy những người Việt Nam đó đứng ở bên ngoài, bước xuống là mất cái ví".
"Ở bên Thái Lan này, hay bên Nhật cũng vậy, đi mua đồ những chỗ đông mình thấy họ để những tấm bảng bằng tiếng Việt là ăn cắp sẽ bị xử tội theo luật của nước họ".
"Người Việt Nam của mình cũng làm nhiều điều sai nữa. Ở bên này họ hay bán nước cam trong bình và họ bán ngoài đường. Có một nhóm người Việt Nam làm nước cam giả để bán do đó đã bị bắt. Đó là những thành phần ăn cắp ăn trộm làm cho xấu làm cho mất mặt nước Việt Nam mà ông ta không nói tới".
Nhà hoạt động Đoàn Huy Chương thì khẳng định một cách đơn giản rằng :
"Nói đến sĩ diện quốc gia thì nên tạo công ăn việc làm tốt cho người dân Việt Nam, có hệ thống an sinh xã hội tốt cho người dân Việt Nam, đó mới là sĩ diện quốc gia".
Vấn đề đưa lao động ra làm việc ở nước ngoài không chỉ một mình Việt Nam có. Các nước khác cũng đưa nhiều công nhân ra nước ngoài làm việc và hằng năm gửi về cho đất nước nguồn ngoại tệ lớn.
Cách thức giáo dục, đào tạo và phương thức quản lý trong vấn đề này đối với Việt Nam vẫn còn nhiều khiếm khuyết.
Thanh Trúc
Nguồn : RFA, 30/04/2020
Vì sao Thủ tướng Phúc lo sợ ‘các thế lực lợi dụng chống phá ta về tự do tôn giáo’ ?
"Nêu cao tinh thần cảnh giác, không để các thế lực lợi dụng chống phá ta về dân chủ, nhân quyền và tự do tôn giáo, cản trở Việt Nam trong hội nhập và hợp tác quốc tế" là phát biểu của thủ tướng ‘Cờ Lờ Mờ vờ’ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc gặp mặt với chức sắc, chức việc tôn giáo diễn ra vào ngày 9/8/2019 ở thành phố Đà Nẵng.
Thủ tướng ‘Cờ Lờ Mờ vờ’ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại cuộc gặp mặt với chức sắc, chức việc tôn giáo diễn ra vào ngày 9/8/2019 ở thành phố Đà Nẵng
Vì sao Thủ tướng Phúc lo sợ ‘các thế lực lợi dụng chống phá ta về tự do tôn giáo’ ?
Có thể cho đây là một trong những lần hiếm hoi Thủ tướng Phúc đề cập đến khía cạnh tự do tôn giáo, còn trước đó ông ta thường chỉ trích các thế lực thù địch can thiệp vào dân chủ và nhân quyền.
Đáng chú ý, trước cuộc gặp trên của Thủ tướng Phúc đã có một sự kiện quốc tế về tự do tôn giáo gây ấn tượng về chiều sâu của nó : Hội nghị Cấp Bộ trưởng về Thăng tiến Tự do Tôn giáo từ 16-18/7/2019 tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, quy tụ ngoại trưởng của 100 quốc gia và các nạn nhân bị đàn áp tôn giáo từ khắp nơi trên thế giới, với thông điệp kêu gọi tôn trọng tự do tôn giáo toàn cầu.
Bên cạnh hội nghị trên, Tổng thống Trump đã tiếp đón nạn nhân bị đàn áp tôn giáo từ 17 quốc gia trên thế giới, trong đó có hai nhà hoạt động tôn giáo Việt Nam là Mục sư Tin Lành A Ga - một người Thượng Tây Nguyên, và đạo hữu Lương Xuân Dương - một tín đồ Cao Đài nằm trong nhóm nạn nhân bị đàn áp tôn giáo. Cuộc tiếp đón này diễn ra bên cạnh Cuộc tiếp đón trên được mô tả "Tổng thống Trump hỏi thăm ghi nhận của họ về tình hình tự do tôn giáo tại các nước và ông chăm chú lắng nghe những chia sẻ".
Đó là lần đầu tiên kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống, nhà kinh doanh Donald Trump có một biểu lộ về mối quan tâm của ông đối với nhân quyền nói chung và tự do tôn giáo nói riêng. Kể từ thời điểm đó, Trump có vẻ quan tâm đến cả chủ đề cuộc biểu tình của người dân Hồng Kông phản đối luật dẫn độ và phản đối Trung Quốc - điều mà trước đó ông không hề chú ý.
Sự kiện Tổng thống Trump gặp những nhà đấu tranh tự do tôn giáo Việt Nam đã bị giới dư luận viên của Đảng cộng sản Việt Nam chỉ trích với giọng điệu cay cú, hằn học và bất lực.
Cùng lúc, thái độ nhấn mạnh đến vấn đề tự do tôn giáo của Thủ tướng Phúc đã cho thấy giới chóp bu Việt Nam đang có cái để lo lắng : tiếng nói của các tổ chức quốc tế về tình trạng các tôn giáo ly khai bị đàn áp nặng nề ở Việt Nam rõ ràng đang có tác động ngày càng lớn đến Tổng thống Hoa Kỳ.
Hầu như năm nào Báo cáo về tự do tôn giáo quốc tế của Ủy ban tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ cũng phải nhắc lại : "Chính phủ Việt Nam vẫn tiếp tục coi một số nhóm tôn giáo và các hoạt động của họ là sự đe dọa cho đất nước. Những tổ chức tôn giáo không xin phép chính phủ để hoạt động phải đối mặt với những rủi ro là bị chính quyền địa phương đe dọa và quấy nhiễu". Những bản báo cáo này cũng cho biết ở Việt Nam vẫn còn khoảng 150 tù nhân chính trị đang bị giam giữ, rất nhiều người trong số này bị giam giữ vì lý do đức tin tôn giáo và kêu gọi tự do tôn giáo. Những tù nhân đã được trả tự do hiện vẫn phải đối mặt với những truy bức từ phía chính quyền.
Kiến nghị đáng chú ý nhất của Ủy ban tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ là chính phủ Mỹ sử dụng danh sách các quốc gia được quan tâm đặc biệt của Bộ Tài chính và từ chối cấp visa đối với những cá nhân và cơ quan vi phạm quyền con người, bao gồm vi phạm nghiêm trọng tự do tôn giáo.
Và đưa Việt Nam vào lại Danh sách CPC (Countries of Particular Concern) - là Danh sách các quốc gia cần quan tâm đặc biệt về tự do tôn giáo.
Kể từ năm 2006 khi được Mỹ nhấc khỏi Danh sách CPC, giờ đây chính thể Việt Nam đang gần với triển vọng "tái hòa nhập" CPC hơn bao giờ hết. Nếu bị đưa vào CPC một lần nữa, nhiều khả năng Việt Nam sẽ bị áp dụng cơ chế cấm vận từng phần về kinh tế và cả quốc phòng. Khi đó, nền kinh tế Việt Nam và cả thể chế cầm quyền - vốn đã chênh vênh bên bờ vực thẳm - sẽ càng dễ sa chân sụp đổ.
Cái nhìn của Trump đối với hoạt động chính trị, tự do tôn giáo và có thể cả với vấn đề nhân quyền ở Việt Nam đang thay đổi. Thay đổi theo chiều hướng mà giới đấu tranh dân chủ nhân quyền có thể bằng vào đó để có được niềm hy vọng lớn hơn về sức ép của chính phủ Hoa Kỳ đối với chính phủ Việt Nam trong thời gian tới về cải thiện nhân quyền.
Nhưng sự thay đổi trên lại chính là điều mà những quan lại cao cấp như Thủ tướng Phúc lo sợ.
Thường Sơn
Nguồn : RFA, 19/08/2019
