Thông Luận

Ca sĩ Mai Khôi được Mỹ trao giải thưởng Artivist Academy

RFA, 10/03/2023

Ca sĩ Đỗ Nguyễn Mai Khôi (nghệ danh Mai Khôi), mới được tổ chức có trụ sở ở Hoa Kỳ trao giải thưởng Artivist Academy vì những đóng góp của cô cho việc nâng cao nhận thức về các vấn đề công bằng xã hội thông qua nghệ thuật.

Ca sĩ Mai Khôi trong poster công bố giải thưởng Artivist Academy - Fb Do Nguyen Mai Khoi

Mai Khôi cũng được 1Hood Media chọn là một trong 12 gương mặt trong năm 2023. Đây là một tổ chức ở thành phố Pittsburgh, tiểu bang Pensylvania có mục tiêu xây dựng các "cộng đồng tự do" thông qua nghệ thuật, giáo dục và công bằng xã hội.

Bà Jasmine Green, giám đốc đào tạo của tổ chức trên nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua email trong ngày 09/3 :

"Mai Khôi là một nghệ sĩ cực kỳ tài năng, người đã kết hợp nhuần nhuyễn hoạt động chính trị với hoạt động nghệ thuật của mình.

Trong nhiều trường hợp, Mai Khôi đã đánh cược tự do và an toàn của mình vì sự cống hiến của cô ấy cho nghệ thuật, và vì vậy những giá trị mà tổ chức cổ suý được thể hiện rõ hơn trong công việc của cô ấy".

Theo bà Green, các nghệ sĩ được chọn đều có trình độ cao và chia sẻ tôn chỉ của tổ chức, và Mai Khôi sẽ có buổi trình diễn trong ngày 17/11 năm nay.

Ba tiêu chí mà tổ chức này lựa chọn nghệ sĩ để trao giải là : kỹ năng nghệ thuật đã được chứng thực, thành tích chuyên nghiệp và khả năng phù hợp với sứ mệnh và giá trị của tổ chức. Thuật ngữ "Artivist" là sự kết hợp giữa từ "Artist" (nghệ sĩ) và "Activist" (nhà hoạt động).

Vì các hoạt động của mình, Mai Khôi đã nhiều lần bị lực lượng an ninh Việt Nam sách nhiễu. Chính quyền Hà Nội không cho cô tự do biểu diễn, yêu cầu chủ nhà trọ đuổi hai vợ chồng, và tịch thu các bản sao trong album Dissent (Bất đồng chính kiến-PV) của cô sau chuyến lưu diễn Châu Âu vào dịp cuối năm 2018.

Nói với RFA, ca sỹ Mai Khôi cho biết giải thưởng là một sự khích lệ lớn cho hoạt động nghệ thuật của cô, sau hai giải thưởng quốc tế trong năm năm gần đây.

"Những giải thưởng như thế này là niềm khích lệ rất lớn đối với những người nghệ sĩ như Mai Khôi, nhất là những nghệ sĩ dùng nghệ thuật để lên tiếng cho nhân quyền và nói lên vấn đề của xã hội đang bức xúc.

Nó là một niềm khích lệ rất lớn và là một cách ủng hộ rất thiết thực để những nghệ sĩ như Mai Khôi tiếp tục công việc của mình".

Cô cho rằng giải thưởng mới nhất này cũng khích lệ giới nghệ sĩ trong nước đấu tranh để được tự do sáng tạo nghệ thuật.

"Mặc dù Mai Khôi cũng không còn sống ở Việt Nam đã ba năm rồi nhưng Mai Khôi vẫn có nhiều kết nối với các nghệ sĩ ở Việt Nam và Mai Khôi nhận thấy sự thành công của Mai Khôi cũng là một niềm khích lệ đối với những nghệ sĩ trẻ ở Việt Nam.

Họ thấy rằng là ‘À, Mai Khôi được sống và làm việc ở một nơi được tự do, những hoạt động của Mai Khôi được ghi nhận ở một đất nước xa lạ bởi vì sự tự do mà Mai Khôi đang có.’

Mai Khôi hy vọng những nghệ sĩ ở Việt Nam có những tác phẩm nói lên những vấn đề xã hội bức thiết nhiều hơn, cảm thấy cần thiết đấu tranh để đòi tự do nhiều hơn".

Ca sĩ Mai Khôi (thứ hai từ bên phải qua) là 1 trong 11 gương mặt được vinh danh. Ảnh : 1HOOD

Từng là người được giải thưởng về nghệ thuật ở Việt Nam trước khi dấn thân hoạt động xã hội và sử dụng sáng tạo nghệ thuật để đấu tranh chống kiểm duyệt, Mai Khôi cho rằng các nghệ sĩ trong nước thường né tránh những vấn đề nhạy cảm vì sự kiểm duyệt từ chính quyền.

Mong muốn Việt Nam xóa bỏ chế độ kiểm duyệt để giới nghệ sĩ được sáng tạo tự do hơn, Mai Khôi cho rằng chính họ phải lên tiếng vì "không có gì tự nhiên đến, các nghệ sĩ phải đấu tranh nhiều hơn".

Trước giải thưởng Artivist Academy, ca sĩ bất đồng chính kiến Mai Khôi đã nhận được giải thưởng Vaclav Havel năm 2018 dành cho người bất đồng chính kiến sáng tạo của Hội Nhân quyền (The Human Rights Foundation– HRF) và Giải thưởng về Bốn quyền tự do (Roosevelt Four Freedom Award) của Viện Roosevelt. Cả hai có trụ sở chính ở New York, Hoa Kỳ.

Ở Việt Nam, năm 2010, Mai Khôi giành giải thưởng "Album của năm" (Mai-Khôi Sings Quốc Bao) của Đài Truyền hình Việt Nam. 

Cô là một ca sĩ hoạt động tích cực trong việc đấu tranh đòi hỏi tự do và dân chủ cho Việt Nam, tham gia biểu tình chống Formosa sau khi tập đoàn này gây ra thảm họa môi trường ở ven biển miền Trung năm 2016.

Mai Khôi từng nộp đơn tự ứng cử làm đại biểu quốc hội Việt Nam trong cuộc bầu cử năm 2016 nhưng không được chấp nhận. Cô cũng lên tiếng chỉ trích Facebook hợp tác với yêu cầu kiểm duyệt Internet của chính phủ Việt Nam.

Cô là một trong số ít những nhà bất đồng chính kiến mà Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã gặp khi ông thăm Việt Nam năm 2016.

Năm 2018, tổ chức Ân xá Quốc tế đưa Mai Khôi vào danh sách "12 nhà hoạt động nhân quyền truyền cảm hứng để theo dõi".

***********************

Kontum : Xảy ra 10 trận động đất trong bốn ngày liên tiếp

RFA, 10/03/2023

Huyện Kon Plông tỉnh Kon Tum tiếp tục ghi nhận 10 trận động đất liên tiếp trong bốn ngày qua từ 7/3 đến 10/3. Trong đó trận mạnh nhất đo được 3.7 độ Richter.

Xã Đăk Tăng, huyện Kon Plông là nơi tâm chấn của các trận động đất - NLĐ

Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần cho truyền thông hay tin trên trong ngày 10/3 ngay sau khi trận động đất thứ 10 được ghi nhận có độ lớn 3.0 với độ sâu chấn tiêu khoảng 8,2km.

Cũng theo trung tâm, tính từ năm 2021 đến nay, tỉnh Kon Tum ghi nhận gần 500 trận động đất. Trận lớn nhất mạnh 4,7 Richter. Tính từ đầu năm 2023 đến ngày 18/2, tại khu vực này cũng đã xảy ra 36 trận động đất. Riêng từ cuối tháng 1/2023 đến nay, động đất có xu hướng gia tăng ở khu vực này.

Viện Vật lý Địa cầu nhận định động đất tại Kon Plông, Kon Tum là động đất kích thích, xảy ra khi hồ chứa thủy điện tích nước, tạo áp lực lên hệ thống đứt gãy bên dưới, khiến động đất xảy ra sớm hơn so với hoạt động tự nhiên.

Các chuyên gia cảnh báo, nơi đây sẽ còn tiếp tục xảy ra các trận động đất trong thời gian tới, liên quan chặt chẽ đến chu kỳ tích nước của hồ chứa thủy điện. Tuy nhiên động đất khu vực được nhận định ít khả năng vượt quá 5 độ. Trước đó, nơi đây từng ghi nhận trận động đất mạnh nhất có độ lớn 4.7, gây rung chấn một khu vực rộng lớn ở miền Trung và Tây Nguyên.

Tỉnh Kon Tum hiện có tám trạm quan trắc động đất được lắp đặt tại các khu vực của Thủy điện Thượng Kon Tum và Thủy điện Đắk Đrinh (huyện Kon Plông). Trong đó, có năm trạm được chủ đầu tư hai thủy điện nói trên lắp đặt theo đề nghị của UBND tỉnh Kon Tum, ba trạm, còn lại do Viện Vật lý địa cầu thực hiện. Các trạm này đang vận hành bình thường.

************************

Hàn Quốc tạm dừng tuyển lao động ở bốn tỉnh có số lao động cư trú bất hợp pháp cao

RFA, 10/03/2023

Bốn tỉnh tại Việt Nam bị tạm dừng tuyển chọn đưa lao động sang Hàn Quốc làm việc trong năm 2023.

Số lượng lao động Việt ra nước ngoài làm việc trong 2 tháng đầu năm tăng gấp 20 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Tiền Phong

Bộ Lao động Thương binh và xã hội cho truyền thông hay tin trên trong ngày 10/3.

Lý do bốn tỉnh tại Việt Nam, cụ thể là Hà Tĩnh, Hải Dương, Thanh Hóa và Nghệ An bị phía Hàn Quốc từ chối nhận lao động sang làm việc do những địa phương trên có số lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc từ 70 người trở lên và tỉ lệ lao động hết thời hạn hợp đồng không về nước đúng thời hạn từ 27% trở lên.

Theo Bộ Lao động, Hàn Quốc thực hiện theo đúng tinh thần Bản ghi nhớ về chương trình EPS và mục tiêu, lộ trình giảm lao động cư trú bất hợp pháp giai đoạn 2020 - 2022.

Tuy nhiên cũng theo Bộ, Việc tạm dừng tuyển chọn không áp dụng đối với lao động đăng ký dự tuyển ngành ngư nghiệp, người làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS về nước đúng thời hạn và người lao động cư trú bất hợp pháp tự nguyện về nước trong khoảng thời gian miễn xử phạt.

Ông Nguyễn Gia Liêm - phó cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) nói trên tờ Tuổi trẻ rằng, những người lao động phá bỏ hợp đồng rồi cư trú bất hợp pháp ở lại Hàn Quốc đa phần vì lợi ích cá nhân. Việc này đồng thời tước đi cơ hội của các thanh niên khác muốn đi làm việc tại Hàn Quốc.

Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, hồi tháng 1/2023, Bộ Việc làm và Lao động Hàn Quốc đã có thông báo áp dụng mức lương tối thiểu năm 2023 đối với người lao động nước ngoài làm việc tại Hàn Quốc. Theo đó, mức lương tối thiểu theo giờ là 9.620 won, tính theo tháng (chuẩn tổng 209 giờ/tháng, 40 giờ/tuần + 8 giờ/tuần thời gian nghỉ có lương) là 2.010.580 won.

Như vậy, mức lương này tăng 5% so với năm 2022, tương đương trên 37,3 triệu đồng/tháng. Mức lương này được áp dụng đồng nhất trong tất cả các doanh nghiệp không phân biệt loại hình doanh nghiệp. Ngoài ra, nước này cũng kéo dài thời hạn cư trú cho người lao động.

Cụ thể, lao động nước ngoài làm việc tại Hàn Quốc nếu đáp ứng ứng đủ các điều kiện về thời gian làm việc ở doanh nghiệp cũng như những yêu cầu nhất định, có thể được kéo dài thời hạn cư trú đến 10 năm mà không phải về nước.

Theo số liệu tính đến trưa 12/02/2023, số nạn nhân thiệt mạng tại thổ Nhĩ Kỳ và Syria trong vụ động đất hôm 06/02 đã lên tới hơn 28.000 người. Đến thăm Kahramanmaras, Thổ Nhĩ Kỳ, lãnh đạo cơ quan cứu trợ nhân đạo của Liên Hiệp Quốc, Martin Griffiths cho Sky News biết số nạn nhân trên thực tế có thể sẽ tăng gấp đôi, thậm chí là hơn thế nữa.

Cảnh nhà sụp đổ sau cơn động đất tại Kahramanmaras (Thổ Nhĩ Kỳ), ngày 07/02/2023. © Evrim Aydin / Anadolu Agency / AFP

Hy vọng cứu sống thêm được những người còn đang mắc kẹt trong các đống nổ nát ở hai nước dường như đã hết. Lực lượng đến từ Áo và Đức đã ngừng chiến dịch cứu hộ.

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, nơi có hàng ngàn tòa nhà sụp đổ do động đất và số người thiệt mạng đã lên tới hơn 24.600 người, công luận đang đặt nhiều câu hỏi về mức độ vững chắc theo chuẩn của các công trình xây dựng. Các vụ bắt giữ đầu tiên trong giới xây dựng đã bắt đầu diễn ra.

Từ Diyarbakir, đặc phái viên RFI, Céline Pierre-Magnani, gửi về bài tường trình :

"Câu hỏi về khả năng chống chịu động đất của các tòa nhà cứ lặp đi lặp lại ở Thổ Nhĩ Kỳ. Hàng ngàn tòa nhà đã đổ sập trong trận động đất ở Kahramanmaras và Gaziantep hôm thứ Hai. Khi các hoạt động cứu hộ tìm kiếm những người có khả năng còn sống sót đi đến hồi kết, giờ là lúc tính sổ.

Các chuyên gia về phòng chống động đất đã nhắc đi nhắc lại nhiều lần : "Không phải động đất, mà là các tòa nhà đã giết chết mọi người". Ông Ali, khoảng 60 tuổi, ở Diyarbakir. Ông đã chứng kiến ​​tòa nhà nơi ông sinh sống đổ sập. Ông cho chúng tôi xem một tấm ảnh về thiệt hại, toàn bộ phần khung tòa nhà đã bị sụp xuống.

Ông nói : "Đấy, tòa nhà mà chị sắp thấy là tòa nhà chúng tôi từng sống. Họ xây rất kém, không có xi-măng, chẳng có gì hết. Họ làm rất kém, vì thế mà tòa nhà của chúng tôi đã đổ sập như vậy. Không có xi-măng, chẳng có gì hết, họ chỉ dùng mỗi gạch nhỏ. Đó là lý do có rất nhiều người đã chết. Tôi có 5 người anh em họ cùng sống ở đó, giờ chúng tôi đang cố gắng để đưa họ ra ngoài".

Có rất ít cơ hội để thấy 5 người anh em họ của ông còn sống, nhưng một trong số nạn nhân, sống ở tầng 6, đã sống sót một cách thần kỳ.

Các chính sách chuyển đổi đô thị của đảng AKP có thể sẽ có hệ quả nặng nề đến tổng kết thành tích của đảng này, khi chỉ còn có 3 tháng nữa là đến cuộc bầu cử tổng thống và lập pháp".

Thùy Dương

Thổ Nhĩ Kỳ : Các tập đoàn thân hữu xây dựng kém an toàn, thiệt hại do động đất càng lớn

Báo chí Pháp ngày 08/02/2023 tập trung vào những chủ đề : Động đất bộc lộ sự thiếu chuẩn bị của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ, những tập đoàn xây dựng thân hữu ít quan tâm đến tiêu chí an toàn. Về chiến tranh Ukraine, đang dấy lên tranh luận nên tiếp tục giữ Bakmut hay rút lui chiến thuật ? Quan hệ Mỹ trung xấu đi một thời gian dài vì vụ khinh khí cầu dọ thám của Trung Quốc. Ngoài Hoa Kỳ, Bắc Kinh còn nhắm tới một số mục tiêu khác, trong đó có Việt Nam.

Cảnh tàn phá do động đất ở Kahramanmaras, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 08/02/2023. AP - Ahmet Akpolat

Những tiếng kêu cứu trong vô vọng của nạn nhân động đất

Trên Les Echos, nhà nghiên cứu Yann Klinger của Viện Vật lý Địa cầu Paris nhận xét, hiếm khi hai trận động đất mạnh đến thế lại liên tiếp diễn ra. Ông lưu ý, mạnh thêm 1 độ Richter có nghĩa là năng lượng được nhân lên đến 30 lần ! Thiệt hại về người và vật chất càng nặng nề hơn do chất lượng xây dựng tồi tệ, và địa chấn xảy ra vào giữa đêm.

Đặc phái viên La Croix tại Thổ Nhĩ Kỳ mô tả "Ở Antakya, chờ đợi cứu giúp đến mỏi mòn". Những nhân viên cứu hộ trong bộ đồng phục đầy bụi yêu cầu trước hết là im lặng, để có thể nghe được những dấu hiệu của sự sống trong đống đổ nát. "Kimse var mi ?" (Có ai ở đây không ?), họ hô lên trước những bức tường bê-tông. Khắp thành phố, vẫn còn vang lên những tiếng nói yếu ớt, một số người khóc hoặc cầu kinh. Nhiệm vụ của những người cứu nạn quá nặng nề : hầu như cả thành phố 200.000 dân đã thành bình địa, những tòa nhà còn tồn tại có thể sụp đổ bất kỳ lúc nào.

Các đặc phái viên của Le Monde ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng thuật lại lời của những người cứu hộ "Chúng tôi nghe tiếng người kêu cứu nhưng không thể làm gì được". Một ngày sau trận động đất, ở quận Pazarcik cách biên giới Syria khoảng 60 kilomet, hàng mấy chục ngàn người tiếp tục lang thang tìm nơi ẩn trú. Hàng ngàn ngôi nhà bị bẹp dúm hay sụp đổ, mặt đường bị xé toạc như những tờ giấy. Một chủ đại lý xe hơi đã trao chìa khóa cho những người trong khu phố để họ đến ngủ tạm trong những chiếc xe của ông. Nhiều khu phố bị phá hủy hoàn toàn, cứu hộ không vào được, nạn nhân bị chôn vùi dưới những tòa nhà, kế cả nhà mới xây cũng sập.

Các tập đoàn thân Ankara xây dựng ẩu, dân lãnh đủ

Le Figaro nhận thấy "Động đất bộc lộ sự thiếu chuẩn bị của chính quyền". Nhà địa chấn học Thổ Nhĩ Kỳ Naci Görür từ nhiều năm qua đã báo động về vùng Kahramanmaras, trung tâm của thảm họa hôm 06/02. Trước đó vài ngày, trên tờ Cumhuriyet, ông cũng đã tỏ ra kinh ngạc khi kế hoạch xây dựng 250.000 nhà ở xã hội được loan báo, trước cuộc bầu cử tổng thống tháng Năm, trong khi hàng trăm ngàn tòa nhà khó thể đứng vững nếu có động đất. Tiếc rằng chẳng có ai chịu nghe ông. Các nhà khoa học dự báo khả năng xảy ra động đất ở thủ phủ kinh tế Istanbul từ nay đến năm 2030 là 60%.

Tất nhiên là không thể cản được sức mạnh của thiên nhiên, khi Thổ Nhĩ Kỳ nằm giữa ba mảng kiến tạo. Nhưng ít nhất phải có những biện pháp cần thiết để hạn chế thiệt hại. Chính quyền không hề sẵn sàng về hậu cần, chuẩn bị cho dân chúng đối phó với thảm họa, và nhất là cơ sở hạ tầng. Theo chuyên gia trên, khi sống trong một đất nước có nguy cơ địa chấn, cần phải lo bảo đảm nước sinh hoạt và đường sá.

Tuy Thổ Nhĩ Kỳ đã ra luật mới chặt chẽ hơn về xây dựng để hy vọng được gia nhập Liên Hiệp Châu Âu, nhưng theo nhà báo Selçuk Tepeli, vấn đề là những tập đoàn xây dựng thân chính phủ hầu như độc quyền, và không minh bạch, chỉ nhắm đến lợi ích kinh tế thay vì tiêu chí an toàn. Selçuk Tepeli cho rằng những tòa nhà mới sẽ là "những nấm mộ tiềm tàng cho người dân Thổ Nhĩ Kỳ". Đối với tân thị trưởng Istanbul, Ekrem Imamoglu, đối thủ của Erdogan, đã quá trễ để hành động. Trong số 470 địa điểm sơ tán được hoạch định sau trận động đất khủng khiếp năm 1999, chỉ còn lại 77, hầu hết đã được bao phủ bằng các trung tâm thương mại và những công trình xây dựng khác.

Syria : Thiếu thốn phương tiện và bị cô lập về địa chính trị

Tình hình ở Syria thê thảm hơn Thổ Nhĩ Kỳ nhiều, vì nhà cửa tạm bợ dễ sụp đổ, và thiếu thốn mọi thứ. Theo Les Echos, ở vùng tây bắc không do Damas kiểm soát, lực lượng Mũ Trắng dù đã có nhiều năm kinh nghiệm trong một quốc gia có chiến tranh, vẫn hết sức vất vả. Họ chạy đua với thời gian để cứu những người bị kẹt trong đống đổ nát, nhưng không kiếm đâu ra các loại máy móc nặng. Cơ sở y tế thì nghèo nàn, thiếu thuốc men, dụng cụ. Tại những vùng của chính quyền Assad cũng thiếu phương tiện. Khoảng 52 tòa nhà đã sụp đổ ở Aleppo, nhưng khi đưa được người bị thương đến bệnh viện thì đã quá trễ.

Bên cạnh đó, Le Monde cho biết "Viện trợ quốc tế trở nên phức tạp vì căng thẳng địa chính trị". Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ, Pháp, Ấn Độ, Trung Quốc, Nga, cũng như các đồng minh của Ankara ở vùng Kapkaz và vùng Vịnh, nhanh chóng đáp lời kêu gọi giúp đỡ của ông Erdogan. Ngay cả Ukraine đang trong chiến tranh cũng đề nghị gởi đội ngũ cứu hộ đến. Nhưng các nhà lãnh đạo Kiev không buồn nhắc đến Syria, một trong những nước hiếm hoi cho đến nay vẫn ủng hộ cuộc xâm lăng của Nga. Phản ứng của Ukraine cho thấy không dễ dàng đối với một đất nước bị xâu xé bởi 12 năm nội chiến, các nhà lãnh đạo bị quốc tế trừng phạt từ 2011. Đa số những vùng bị nạn lại do lực lượng thánh chiến hay dân quân Thổ, người Kurdistan kiểm soát.  

Ukraine chưa nhận được xe tăng viện trợ, Nga dồn dập tấn công

Chiến tranh Ukraine tiếp tục được báo chí Pháp đề cập. Tại Bakhmut, đặc phái viên Le Monde đến với "White Angel", những "thiên thần trắng", đơn vị thuộc cảnh sát Donetsk chuyên đưa thường dân bị kẹt trong vùng chiến sự đến nơi an toàn. Về phía quân Nga trên mặt trận kéo dài 250 kilomet từ Vuhledar cho đến Bakhmut vẫn cố gắng gây áp lực liên tục. Lính Nga phối hợp việc nã pháo với các đợt tấn công, tranh thủ khi lực lượng Ukraine chưa nhận được các xe tăng do phương Tây chi viện. Tại Vuhledar ở miền nam Donbass, hai lữ đoàn thủy quân lục chiến Nga chịu thiệt hại nặng để chiếm được vài trăm mét đất.

Theo nhóm chuyên gia quân sự Conflict Intelligence Team (CIT), Ukraine chống chọi được với quân Nga đông đảo hơn nhiều, một phần là nhờ những vũ khí chất lượng như đại pháo Caesar của Pháp. Ngược lại, Nga tiến được ở phía tây và phía bắc Bakhmut, tạo thành thế gọng kềm cắt đứt đường tiếp tế chính cho thành phố. Lực lượng tấn công ở đây từ bảy tháng qua là lính đánh thuê Wagner, chủ yếu là tù hình sự, từ một tháng qua được tăng viện bằng hai trung đoàn dù và một lữ đoàn cơ giới chính quy.

Giữ Bakhmut hay rút lui chiến thuật ?

Phía Ukraine đang có sự tranh luận, giữa việc tiếp tục làm tiêu hao quân địch hay rút lui chiến thuật sang những vị trí thuận lợi hơn để đỡ tổn thất sinh mạng. Tư lệnh lục quân Ukraine Oleksandr Syrsky hôm 06/02 cho biết Bakhmut đã được chuẩn bị để phòng vệ lâu dài nhờ địa thế những ngọn đồi cao. Trên 1.000 quân địch đã bị tiêu diệt, dù từ những đơn vị tinh nhuệ nhất. Nhưng đa số chuyên gia cho rằng trước sau gì cũng phải rút khỏi Bakhmut.

Ở phía bắc, tại vùng Luhansk, chiến dịch phản công tái chiếm Kreminna và Svatove của Ukraine vẫn giậm chân tại chỗ. Cho dù quân Nga không thắng được trận nào từ mùa xuân 2022, nhưng vẫn tiến được từ từ. Mục tiêu của Kremlin là chiếm trọn Luhansk và Donetsk. Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 06/02 báo động Moskva muốn mở đợt tấn công quy mô mới để kỷ niệm một năm cuộc xâm lăng. Nhưng chuyên gia quân sự Ruslan Leviev cho rằng Nga chỉ đánh những trận nhỏ, vì không thấy họ tập trung quân, thiết giáp hay phương tiện hậu cần ở hướng này.

Các quan sát viên khác nhận thấy việc động viên tân binh của Nga bắt đầu mang lại kết quả, có thể tấn công nhờ quân số đông, buộc Ukraine phải ở thế thủ khi có thêm xe tăng từ phương Tây. Sau một loạt thất bại quân sự nặng nề năm 2022, bộ tham mưu Nga đã thực tế hơn, tỉnh táo chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài.

Thái Lan : Cảnh sát bị tố cáo ăn hối lộ, làm dịch vụ VIP cho khách Trung Quốc

Tại Đông Nam Á, thông tín viên Le Monde ở Bangkok cho biết cảnh sát Thái Lan bị tố cáo vì tệ nạn ăn hối lộ hay cung cấp dịch vụ VIP cho các du khách nhiều tiền.

Nữ nghệ sĩ Đài Loan Charlene An đi du lịch ở Bangkok. Sau khi dự một tiệc sinh nhật trở về rạng sáng 04/02, chiếc taxi chở cô và hai người bạn bị chận lại kiểm tra. Phát hiện một người có ba điếu thuốc điện tử, cảnh sát nói rằng việc này bị cấm, sẽ phải ngồi tù hai ngày, nếu không đóng tiền phạt 27.000 baht (750 euro). Các du khách nộp phạt, nhưng khi về nước cô An kể lại trên mạng xã hội. Vụ này gây xôn xao không chỉ ở Đài Loan mà cả ở Thái Lan, trong bối cảnh du khách Châu Á đang quay lại. Ban đầu được giải thích là do ngôn ngữ bất đồng, nhưng cuối cùng bảy cảnh sát liên quan bị đình chỉ công tác.

Cảnh sát Thái đang lao đao vì một vụ khác : dịch vụ hộ tống từ sân bay về khách sạn, rất được khách Trung Quốc ưa chuộng. Một "KOL" (người có ảnh hưởng trên mạng xã hội) với tên ChouDan0302, có đến 6,3 triệu người theo dõi ở mạng Douyin (tương đương với TikTok) đã ghi hình cảnh cô được một nhân viên cảnh sát cầm bảng tên đón ở sân bay, và chỉ mất năm phút cho việc kiểm soát hộ chiếu. Ngồi vào một chiếc xe sang trọng có đèn chớp, được mô tô với cảnh sát mặc cảnh phục dẫn đường, một giờ sau cô đến khách sạn Hilton ở Pattaya. "KOL" này cho biết chỉ mất 13.000 baht (360 euro) cho "dịch vụ VIP" tìm được trên internet.

Cơ quan du lịch Thái Lan nói rằng không hề có loại dịch vụ như vậy trên mạng, nhưng nhiều blogger nhanh chóng phát hiện vô số lời rao trên Taobao, sàn thương mại điện tử Trung Quốc, về dịch vụ "fast track" (qua nhanh) từ mười năm qua. Đài truyền hình công PBS của Thái Lan đặt câu hỏi, phải chăng mọi thứ đều mua được ở đất Thái.

Trên 100 đồn công an trá hình của Bắc Kinh ở 53 nước

Cũng tại Châu Á, Le Monde cho biết "Trung Quốc muốn nắm cộng đồng Hoa kiều ở nước ngoài thông qua những cơ sở dùng làm ‘ăng-ten’ cho công an". Chính ông Tập Cận Bình hồi năm 2014 đã tuyên bố trước đại diện Hoa kiều từ 119 nước tất cả những người gốc Hoa trên thế giới "đều là thành viên của đại gia đình Trung Quốc".

Giáo sư Carsten Schäfer, đại học Cologne, nhận thấy những năm gần đây dưới thời ông Tập, Bắc Kinh lợi dụng cộng đồng người Hoa vào việc tuyên truyền những luận điệu của đảng cộng sản Trung Quốc, quảng bá cho Con đường tơ lụa mới… Và đặc biệt trong việc truy lùng những người đã trốn ra ngoại quốc, ép buộc họ quay về Hoa lục.

Tổ chức phi chính phủ Safeguard Defenders ghi nhận có đến 102 đồn công an Trung Quốc trá hình tại 53 nước, trong đó có 4 tại Pháp. Một "đồn" ở đại lộ Victor-Hugo thuộc Aubervilliers, ngoại ô Paris do Hu Renai, một ông chủ ngành dệt may sống tại Pháp từ ba thập niên qua phụ trách. Chính ông khoe với báo chí Hoa lục đã từng giúp đưa một tội phạm về nước. Hoạt động này trùng hợp với các chiến dịch "Săn Cáo", "Sky Net" nhằm dẫn độ công dân Trung Quốc của chính phủ.

Việt Nam cũng bị khinh khí cầu gián điệp Trung Quốc theo dõi

Vụ khinh khí cầu dọ thám của Trung Quốc bị Mỹ bắn rơi sẽ còn đầu độc quan hệ Mỹ -Trung Quốc một thời gian dài, vì đây không phải là lần đầu tiên Bắc Kinh dùng đến công cụ gián điệp này. Les Echos dẫn tin từ báo chí Mỹ cho biết, có ít nhất bốn khí cầu tương tự đã từng xâm nhập không phận Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ của ông Donald Trump.

Hồi đầu tuần, tướng Glen VanHerck, lãnh đạo Bộ tư lệnh Hoa Kỳ đặc trách phía bắc (USNorthCom) và Bộ chỉ huy Phòng không Bắc Mỹ (NORAD) nhìn nhận ba vụ, nhưng không nói chi tiết. CNN và Washington Post đưa cụ thể : trên không phận Hawai, Florida, Texas, đảo Guam. Tướng VanHerck nói rằng vào lúc đó các khinh khí cầu này không bị bắn hạ vì không phát hiện kịp.

Hoa Kỳ không phải là mục tiêu duy nhất của khinh khí cầu dọ thám. Theo Washington Post, một số nước khác là cũng bị Bắc Kinh ưu tiên nhắm đến, nhất là Nhật Bản, Việt Nam, Đài Loan, Philippines, Ấn Độ. Trong trường hợp nước Ấn, khí cầu gián điệp thường được sử dụng ở Himalaya, ngoài ra còn ở một số nơi khác. Cuối tuần qua, đại tá về hưu Vinayak Bhat khẳng định khinh khí cầu Trung Quốc xuất hiện ở Port Blair, thủ phủ quần đảo Andaman-Nicobar của Ấn Độ, nơi có một căn cứ hải quân. Vị đại tá tỏ ra ngạc nhiên khi New Delhi không hề có phản ứng nào.

Thụy My