Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Chính phủ Việt Nam tiếp tục kêu gọi huy động vàng và ngoại tệ trong dân

RFA, 11/01/2021

Tiếp tục mục tiêu huy động vàng trong dân

Một trong những nội dung quan trọng được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu lên tại Hội nghị ngành Kế hoạch và Đầu tư trong năm 2021 là cần có cơ chế khuyến khích để huy động nguồn lực trong dân, nhất là vàng, ngoại tệ, như vay tương đương vốn ODA.

ngansach1

Ảnh minh họa. Những thanh vàng 100g được khắc logo và tên của ngân hàng Thụy Sĩ UBS.AFP

Xin được nhắc lại nguồn vốn ODA (Official Development Assistance) là một hình thức đầu tư nước ngoài với các khoản cho vay không lãi suất hoặc lãi suất thấp với thời gian vay dài. Đôi khi có những nguồn vốn ODA là nguồn viện trợ của nước ngoài không hoàn lại dành cho Việt Nam.

Đài RFA ghi nhận từ năm 2011, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước lúc bấy giờ là ông Nguyễn Văn Bình đã trình Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng về chủ trương thu hút vàng trong dân. Từ thời điểm đó cho đến nay, Chính phủ Việt Nam không ít lần nhắc đi nhắc lại về chủ trương này. Điển hình mới nhất qua tuyên bố của Bộ trưởng Bộ kế hoạch-Đầu tư Nguyễn Chí Dũng như vừa nêu, tại hội nghị của ngành, diễn ra vào ngày 9/1.

Truyền thông Nhà nước Việt Nam dẫn số liệu thống kê của Hội đồng Vàng thế giới năm 2017 cho thấy Việt Nam xếp hạng thứ 14 trên thế giới về lượng tiêu thụ vàng theo đầu người. Báo mạng Nông thôn Ngày nay, hồi tháng 3/2019, cho biết có khỏang 500 tấn vàng trong dân mà các tổ chức thế giới đưa ra chứng tỏ mãi lực của người dân Việt Nam về vàng luôn có và thậm chí ở mức cao. Tuy vậy, giới chuyên gia trong nước nhận định rằng chủ trương Chính phủ Việt Nam huy động vàng trong dân khó thực hiện được, bởi vì tâm lý người dân xem vàng là một loại tài sản có tính tiết kiệm, đầu tư và tình trạng tích trữ vàng tại gia đình ở Việt Nam vẫn hiện hữu. Báo giới Nhà nước Việt Nam dẫn nhận định của một số chuyên gia kinh tế cho rằng việc chuyển hóa nguồn lực vàng là một quá trình lâu dài, các giải pháp để chuyển hóa nguồn lực vàng cần thực hiện nhất quán, đồng bộ và từng bước.

Đài RFA trao đổi với tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, một chuyên gia tài chính độc lập, vào tối ngày 11/1 và được ông xác nhận :

"Đúng là có một số vàng và ngoại tệ đang nằm ở trong dân và Chính phủ cần huy động số vàng và số ngoại tệ đó để làm lợi cho quốc gia, bất kể trong thời gian dịch bệnh hiện tại hoặc là không có dịch bệnh. Nếu như trong thời gian dịch bệnh thì việc sử dụng những tài sản, mà gọi là ‘nằm im’ như vậy lại càng trở nên cần thiết hơn. Chúng ta biết rằng vấn đề vay mượn ở nước ngoài càng ngày càng trở nên khó khăn hơn đối với Việt Nam. Tại vì, Việt Nam không còn trong nhóm các nước có thu nhập thấp mà bây giờ được xếp vào nhóm các nước có thu nhập trung bình. Thành ra, vay có những điều kiện khó khăn hơn và lãi suất cũng không còn thuận lợi như trước đây nữa. Do đó, vấn đề sử dụng những tài sản ‘nằm im’ trong xã hội, trong người dân là cần thiết".

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu giải thích thêm rằng với số vàng mà Chính phủ Việt Nam huy động được thì sẽ dùng để thế chấp, cầm cố trong việc vay tiền tại các tổ chức tín dụng nước ngoài. Và dĩ nhiên với món vay mà được bảo đảm bằng vàng thì lãi suất rất hạ.

ngansach2

Ảnh minh họa. Đồng đô la Mỹ và đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc. AFP

Dân chúng yên tâm gửi vàng vào ngân hàng ?

Đài RFA liên lạc với 1 người dân ở Sài Gòn để hỏi thăm liệu rằng trong bối cảnh công ăn việc làm, kinh doanh khó khăn do dịch bệnh Covid-19 và nếu gửi vàng, ngoại tệ vào ngân hàng với lãi suất cao thì sẽ chọn thế nào. Cư dân Sài Gòn, anh Tiến bày tỏ :

"Trong tình hình Covid-19 hiện nay, nếu như ngân hàng cho lãi suất cao đối với vàng và tiền thì mình vẫn gửi. Nhưng cũng tại do dịch Covid-19 thì không có tiền dư giả để gửi ngân hàng".

Bà Nguyễn Thị Ba, nhân viên quản lý của một công ty tư nhân, nói lại với RFA về chia sẻ của giới khách hàng của công ty bà mà họ là những người có của ăn của để :

"Có tiền, có vàng thì không gửi tại vì bây giờ vàng gửi là không có lãi suất rồi. Gửi chỉ có một Ngân hàng Nhà nước là giữ hộ thôi, không có lãi suất. còn tiền thì lãi suất đang hạ thấp xuống. Nhưng mà với tình hình kinh tế như vầy thì không ai có niềm tin vào ngân hàng. Nói chung là người ta cũng hạn chế lắm. Không phải tất cả đều không gửi, nhưng gửi ngắn hạn hay dài hạn là thùy theo đồng tiền nhàn rỗi. Tuy nhiên bây giờ dịch Covid-19 khó khăn thì một số người có thể gửi hoặc đổi sang mua bán bất động sản. Vậy thôi".

Trả lời câu hỏi của RFA rằng Chính phủ Việt Nam cần có biện pháp hữu hiệu nào để có thể thu hút được người dân mang vàng gửi vào ngân hàng, tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu nêu lên ý kiến của ông :

"Có lẽ cách duy nhất là chính Ngân hàng Nhà nước phải đứng ra để huy động vàng và phát hành chứng chỉ vàng (gold certificate) và trả một lãi suất nào đó trên chứng chỉ vàng thì người dân ít nhất là họ được hưởng lãi trên số vàng họ gửi cho Ngân hàng Nhà nước. Thứ hai nữa, với chứng chỉ vàng của Ngân hàng Nhà nước thì niềm tin lớn hơn nhiều so với gửi vàng tại bất cứ một tổ chức kinh tế nào, ngay cả gửi vào tại ngân hàng. Thành ra, Ngân hàng Nhà nước phải đứng ra làm chuyện đó".

Chuyên gia tài chính độc lập, tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu đồng thời nhấn mạnh một điều cũng rất quan trọng liên quan việc người dân nhận lại vàng sau thời gian gửi vào Ngân hàng Nhà nước :

"Vấn đề thanh toán chứng chỉ vàng phải rất nhanh nhạy và chứng chỉ vàng là cam kết của Ngân hàng Nhà nước trả lại số vàng cho người dân mà họ đã gửi. Thành ra, phải bảo đảm số vàng mà người dân nhận trở lại là đúng với chất lượng vàng như lúc người dân đã nộp vào. Tức là, vàng lúc đầu vào phải được kiểm nghiệm và phải được được một số tiêu chí để khi tới đáo hạn thì Ngân hàng Nhà nước trả lại cùng với số lượng và tất cả tiêu chí định lượng, định tính như thế để trả lại cho người dân".

Trong khi Chính phủ Việt Nam vẫn chưa tìm ra được cơ chế để huy động vàng trong dân chúng tại Việt Nam trong gần một thập niên qua, thì một vài chuyên gia kinh tế cảnh báo về người dân không có niềm tin chắc chắc trong việc Chính phủ kêu gọi huy động vàng. Tiến sĩ kinh tế Phạm Chí Dũng, hồi hạ tuần tháng 8/2018 từng lên tiếng với RFA rằng :

"Đơn giản là mất niềm tin chính thể dẫn tới mất niềm tin tín dụng. Mất niềm tin tiền gửi hay chính xác là mất niềm tin và gửi. Tại vì từ năm 2011 cho tới nay, Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ hoàn toàn không thể trả lời được câu hỏi của dân và các chuyên gia phản biện là làm thế nào để Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ bảo đảm vàng của dân gửi vào Ngân hàng Nhà nước hoặc các ngân hàng thương mại cổ phần sẽ trở lại với dân".

Còn kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa, từ Hoa Kỳ, trước đó vào đầu tháng 8/2017 cho rằng Chính phủ Hà Nội sẽ không thể đưa ra được bất kỳ phương án khả thi nào trong việc huy động vàng hay đồng đô la trong dân chúng và nếu dùng biện pháp có tính chất hành chính và cưỡng ép để bắt dân phải đem tiết kiệm của họ dưới dạng đô la hay vàng thì việc đó không những đi ngược lại quy luật kinh tế, mà còn gây ra những tác động về chính trị và "Hậu quả sau cùng là người dân càng giấu nhiều hơn và chính quyền càng lộ ra bị quýnh quáng hết tiền nên tìm cách cướp tiền của dân. Vì thế, tôi cho là việc huy động này phản tác dụng".

Từ đó đến nay vàng, tiền nhàn rỗi trong dân vẫn là nguồn mà Chính phủ Hà Nội nhắm đến. Thế nhưng, làm thế nào để dân tin tưởng trao khoản tiết kiệm lớn lao đó cho Nhà nước vẫn là bài toán chưa thể giải của Đảng Cộng sản và Chính phủ Việt Nam.

Nguồn : RFA, 11/01/2021

********************

Có thể tịch thu tài sản tham nhũng không cần thông qua thủ tục kết tội ?

RFA, 11/01/2021

Ông Nguyễn Duy Giảng, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao mới đây đã gửi Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hải Phòng trả lời kiến nghị về tài sản tham nhũng, tài sản có nguồn gốc từ tham nhũng để thu hồi.

ngansach3

Một góc khu vực người dân, doanh nghiệp làm thủ tục hải quan. Photo : RFA - Ảnh minh họa.

Theo thông tin trong văn bản dược báo chí nhà nước Việt Nam đăng tải ngày 11/1, cơ quan có thẩm quyền đang chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành báo cáo nghiên cứu, xây dựng quy định biện pháp tịch thu tài sản không thông qua thủ tục kết tội, buộc đối tượng tình nghi phải chứng minh nguồn gốc hợp pháp của tài sản.

Trao đổi với RFA tối cùng ngày, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà hoạt động xã hội dân sự từ Hà Nội bày tỏ :

"Nếu cái đấy với lãnh đạo nhà nước có thể không sao, còn nếu với người dân thì cái đấy rất nguy hiểm. Như thế rất kỳ lạ, một người tham nhũng thì phải kết luận người ta tham nhũng, cái đấy phải xử xong mới tịch thu tài sản chứ. Chưa xét xử thì sao biết cái đấy tham nhũng hay không tham nhũng ?"

Với kinh nghiệm hoạt động trong ngành luật lâu năm, Luật sư Đặng Đình Mạnh ở Sài Gòn cũng cho rằng đề xuất vừa nêu của Viện Kiểm sát Tối cao chưa ‘chuẩn’. Ông giải thích :

"Mặc dù về ý nghĩa anh nghĩ mọi người sẽ rất tán thành việc xét xử nghiêm, nghiêm khắc đối với đối tượng tham nhũng nhưng ít nhất cũng phải trên cơ sở có tình có lý. Hiện nay nó vi phạm luật hình sự vì Luật Hình sự có quy định khi một người có tội mới kèm theo hình phạt phụ là tịch thu tài sản hoặc tịch thu những khoản tiền bất chính. Theo ý kiến của Viện Kiểm sát Tối cao đưa ra như vậy thậm chí chưa cần có bản án tuyên họ có tội thì làm sao có thể xác định đó là tài sản bất chính để nhà nước có thể thu ?".

Còn theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Luật gia Việt Nam, thông tin báo chí đăng tải dẫn nội dung văn bản của Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao chỉ là dự thảo. Ông nhận định :

"Tôi thấy dự thảo Viện Kiểm sát lần này cũng là góp phần để công tác phòng chống tham nhũng có chuyển biến hơn. Tôi thấy tỉ lệ tham nhũng hiện nay, tỉ lệ thu hồi tài sản tham nhũng trong thời gian vừa qua thấp. Ngay cả nghị trường Quốc hội cũng cho rằng tòa có tuyên những bản án nghiêm khắc nhưng không thu hồi tài sản tham nhũng thì việc xử lý coi như không triệt để và không đạt được mục tiêu. Tỉ lệ thu hồi tham nhũng vừa qua tôi thấy thấp và khá khiêm tốn so với tiệt hại lớn mà tham nhũng gây ra cho nhà nước. Do đó tôi thấy khó khăn nhận diện tham nhũng đa số là những đối tượng tội phạm tham nhũng là những người có chức vụ và có trình độ nên khi họ phạm tội đều có sự chuẩn bị và thủ đoạn tinh vi, che giấu tài sản kỹ lưỡng, chuyển đổi rồi tẩu tán, hợp thức hóa tài sản. Có những trường hợp xài hoang phí nên khi phát hiện không có khả năng khắc phục hậu quả".

ngansach4

Hội nghị Chính phủ về xây dựng thể chế 24/11/2020. VGP

Vẫn theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, hiện nay cơ quan tố tụng chưa quyết liệt, chưa kịp thời áp dụng các biện pháp ngăn chặn để tránh tẩu tán tài sản tham nhũng. Trước tình trạng này, vừa rồi chính phủ cũng có quy định mở rộng việc công khai tài sản.

Luật sư Hậu cho rằng ý kiến mới đưa ra của Viện Kiểm sát Tối cao để tham khảo các ngành, các cấp để làm sao phát huy hơn nữa công tác phòng chống tham nhũng từ thực trạng mà ông vừa nêu.

Theo thắc mắc của cử tri Hải Phòng nêu ra đối với Viện Kiểm sát, các quy định trong Bộ luật Tố tụng hình sự được áp dụng trong thực tiễn mới chỉ chú ý đến việc phát hiện, xử lý các hành vi phạm tội mà chưa chú trọng làm rõ đến tài sản tham nhũng, tài sản có nguồn gốc từ tham nhũng để thu hồi.

Ngoài ra, pháp luật hiện hành cũng chưa quy định rõ trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng trong việc phát hiện, xác minh làm rõ, thu hồi tài sản tham nhũng.

Cụ thể, Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành còn thiếu các quy định cụ thể làm cơ sở để thực hiện tốt công tác kê biên tài sản, một biện pháp tố tụng được đánh giá là quan trọng để đảm bảo thu hồi tài sản liên quan đến tham nhũng.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho rằng trong thực tế việc thu hồi tài sản tham nhũng là việc không hề dễ dàng nên với dự thảo mà Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đang nghiên cứu sẽ phần nào góp phần đem lại kết quả tích cực :

"Bởi vì đây là một công tác khó khăn, do dó nếu như có dấu hiệu thì mình sẽ tạm giữ tài sản đó để phục vụ công tác kê khai, kê biên và xác định thu hồi tài sản và kịp thời kê biên, phong tỏa tài sản đó để phục vụ cho công tác thi hành án sau này. Mục đích cuối cùng là như vậy".

Trong khi đó, Luật sư Đặng Đình Mạnh chỉ ra khoản còn thiếu của luật pháp hiện nay khi xét xử về tham nhũng :

"Họ thường chỉ căn cứ tài sản của chính người bị xét xử, tức bị can, bị cáo thôi, đôi khi tài sản họ tham nhũng có thể họ tẩu tán, nhờ người thân trong gia đình chẳng hạn đứng tên. Thế thì anh nghĩ cần có điều tra mở rộng đối với tài sản của những người thân trực hệ đối với bị can, bị cáo. Như vậy mới có cơ sở thu hồi tài sản họ thu lợi bất chính".

Theo thông tin ông Nguyễn Duy Giảng đưa ra trong văn bản trả lời Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hải Phòng, bên cạnh dự thảo tịch thu tài sản tham nhũng không cần thông qua thủ tục kết tội vừa nêu, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao còn đề xuất sửa đổi quy định có liên quan trong Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự để trình Chính phủ, đề xuất cả việc đề ra các phương án và kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật có liên quan như Luật Phòng chống tham nhũng.

Bộ Tư pháp Việt Nam vào tháng 6/2020 vừa qua đưa nội dung về việc bổ sung các báo cáo, số liệu liên quan đến việc thu hồi tài sản trong vụ án kinh tế, tham nhũng thuộc danh mục bí mật Nhà nước độ tối mật. Dự thảo này gây nhiều ý kiến trái chiều lúc bấy giờ.

Nguồn : RFA, 11/01/2021

Additional Info

  • Author RFA tiếng Việt
Published in Diễn đàn

‘Lượng vàng, tiền trong dân còn nhiều lắm !’, hay lại tìm cách móc túi dân ?

Tại kỳ họp quốc hội tháng 5 - 6 năm 2019, một số đại biểu quốc hội đang xót xa cho két ngân sách hộc rỗng bằng cách một lần nữa hô hào "phải vay nhiều tỷ USD nhưng lượng vàng, tiền trong dân còn nhiều lắm !".

vang1

Nguyễn Xuân Phúc cứ nằng nặc yêu cầu Ngân hàng nhà nước phải có giải pháp thu gom vàng và ngoại tệ trôi nổi trong dân

Theo đại biểu Trần Quang Chiểu thì "thực trạng Việt Nam phải vay ngoại tệ ở nước ngoài nhiều tỷ USD để bù đắp bội chi và trả nợ gốc. Trong khi đó, lượng vàng và ngoại tệ của dân còn rất lớn".

Còn theo đại biểu Hoàng Quang Hàm, sức ép trả nợ đang tăng, có thời điểm số nợ đến hạn trả rất lớn, tiềm ẩn rủi ro thanh khoản, khó khăn cho vay đảo nợ. Năm 2019 có 9,3% danh mục nợ trong nước của Chính phủ đến hạn. Cả giai đoạn 2019-2021 sẽ là 32,7%.

"Nhu cầu vay để trả nợ đến hạn giai đoạn 2019-2021 khoảng 700.000 tỷ đồng, có thời điểm vay để trả nợ gốc lên 20.000-40.000 tỷ đồng trên một tháng", ông Hàm than thở.

Những lời kêu gào ‘vét’ vàng và ngoại tệ trên xảy ra trong bối cảnh các nguồn ngoại tệ mạnh từ viện trợ không hoàn lại, viện trợ ODA và kiều hối của ‘khúc ruột ngàn dặm’ đều khá bi đát. Từ năm 2014, chính thể Việt Nam đã không còn nhận được nguồn vốn ODA đáng kể nào, còn từ năm 2018 đã không còn ODA ưu đãi. Trong khi đó, lượng kiều hối gửi về Việt Nam vào năm 2017, 2018 và 2019 có thể sụt giảm đến phân nửa so với mức đỉnh 13,5 tỷ USD vào năm 2015.

Trong khi đó, con số nợ nước ngoài của Việt Nam (chỉ tính riêng nợ của chính phủ và do chính phủ bảo lãnh mà chưa tính đến số tự vay tự trả của khối doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân) đã lên đến 105 tỷ USD, xấp xỉ 50% GDP…

Vào tháng Mười năm 2018, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản gửi Thống đốc Ngân hàng nhà nước truyền đạt yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, trong đó một lần nữa (lần thứ 4) nhắc "Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Thống đốc Ngân hàng nhà nước tiếp tục tập trung nghiên cứu, có giải pháp phù hợp huy động các nguồn ngoại tệ, vàng trong dân phục vụ cho đầu tư phát triển".

Chưa bao giờ kể từ khi nhậm chức thủ tướng, Nguyễn Xuân Phúc thể hiện tâm thế sốt ruột đến thế khi cứ nằng nặc yêu cầu Ngân hàng nhà nước phải có giải pháp thu gom vàng và ngoại tệ trôi nổi trong dân, dù đến nay Ngân hàng nhà nước vẫn chỉ biết cách duy nhất để gom là cho in tiền ồ ạt và tung hàng núi tiền đồng ra thị trường tự do để thu mua ngoại tệ và vàng.

Không chỉ thời thủ tướng bị xem là ‘phá chưa từng có’ - Nguyễn Tấn Dũng, mà từ sau đại hội 12 đến nay, khá nhiều lần Chính phủ và Ngân hàng nhà nước đã tung ra chính sách "sẽ huy động vàng" trong dân, tái hiện lại chủ trương mà Ngân hàng nhà nước đã có đề án 'lấy mỡ nó rán nó" vào cuối năm 2011 nhưng không thành công vì gây ra nhiều nghi ngờ.

Lần này cũng vậy, dư luận người dân tích trữ vàng lại càng gia tăng nỗi lo lắng và cả sợ hãi về "quyết tâm thu hồi vàng trong dân" của Ngân hàng nhà nước, nhưng trong thực tế nhiều năm qua chính quyền vẫn chưa có giải pháp đủ thuyết phục nào, hoặc chẳng bao giờ có được giải pháp nào đủ thuyết phục, để bảo đảm vàng của dân không bị bốc hơi từ két sắt ngân hàng.

500 tấn vàng trong dân, cũng bởi thế, vẫn giống như mỡ treo miệng mèo mà chưa thể ‘hốt’ được’.

Hàng loạt vụ đổ bể ở nhiều ngân hàng như Đại Dương, Xây Dựng, Dầu Khí Toàn Cầu, cùng nhiều dấu hiệu rủi ro ở Agribank, Vietinbank, Eximbank, DongAbank..., cùng các vụ thụt két và siêu lừa như Huỳnh Thị Huyền Như..., hoặc hiện tượng "tiền tiết kiệm bốc hơi" xảy ra trong những năm gần đây đã khiến cho dân chúng mất đi đáng kể niềm tin vào giới ngân hàng. Trong tình thế đó, nhiều người dân thà chôn giấu vàng dưới gầm giường, thay vì gửi vào ngân hàng mà không thể chắc chắn là vàng của mình sẽ "không cánh mà bay".

Từ khi Ngân hàng nhà nước dự trù thực hiện đề án huy động vàng vào năm 2011, đã có rất nhiều ý kiến của giới chuyên gia và người dân yêu cầu Ngân hàng nhà nước phải có những giải pháp thật sự an toàn cho người gửi vàng. Tuy nhiên cho tới nay vẫn chưa thấy bất kỳ một dấu hiệu nào từ phía Ngân hàng nhà nước để trưng ra sự bảo đảm của họ.

Điều đơn giản là nếu lần này Ngân hàng nhà nước và các ngân hàng thương mại không xây dựng được một cơ chế tuyệt đối bảo đảm an toàn cho người gửi vàng, chính sách huy động vàng nhiều khả năng sẽ tiếp tục thất bại, và sẽ chẳng có 500 tấn vàng trong dân nào tuôn chảy vào ngân quỹ của giới ngân hàng quen thủ lợi thay cho mối lo lắng về quốc kế dân sinh.

Minh Quân

Nguồn : VNTB, 05/06/2019

Published in Diễn đàn

Về giá trị tuyệt đối, số thu dự kiến cho ngân sách năm 2018 vẫn "năm sau cao hơn năm trước" do chế độ "thu cùng diệt tận giai đoạn cuối" cưỡng bức dân đóng thuế "kiến tạo" và còn phải bán vốn nhà nước trong những doanh nghiệp "bò sữa" cho tư nhân, nhưng về tỷ lệ tăng so với dự toán thì lại là một thất bại đau đớn của nhà nước cộng sản.

dutoan1

Người chăn vịt trên một con kênh ở ngoại ô Huế. Hình chụp tháng Giêng, 2018. (Hình : Hoàng Đình Nam / AFP/Getty Images)

"Vượt dự toán thấp nhất trong 4 năm !"

Một bản báo cáo của cơ quan Kiểm Toán Nhà Nước Việt Nam được công bố vào tháng Mười năm 2018 đã phải thừa nhận rằng phần thu cân đối ngân sách nhà nước 2018 tuy có thể đạt 1.358,4 nghìn tỷ đồng, vượt dự toán đầu năm 39,2 nghìn tỷ đồng – tức tăng 3% so với dự toán – nhưng đây là số tăng thấp nhất so với kết quả thực hiện dự toán trong 4 năm trở lại đây.

Báo cáo này cũng cho biết số thu vượt dự toán chủ yếu từ các nguồn thu về nhà, đất và dầu thô, trong đó nhà, đất tăng 35,9% (38.705 tỷ đồng), dầu thô tăng 53,2% (19.100 tỷ đồng). Tuy nhiên, thu từ đất không ổn định còn thu từ dầu thô chủ yếu do giá dầu lập dự toán thấp hơn thực tế (73,5 USD/50 USD/thùng) và sản lượng ước tăng 450 nghìn tấn.

Có 22/57 địa phương dự kiến không đạt dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn. Đáng chú ý, Sài Gòn, Hà Nội và tỉnh Vĩnh Phúc ước hụt thu 2 năm liên tiếp (năm 2017 đạt 80,5% và năm 2018 đạt 88,8% dự toán giao). Tỷ lệ huy động từ thuế, phí 20,7% GDP cũng thấp hơn so với mục tiêu đề ra 21% GDP.

Thu ngân sách trung ương dù đạt 100,8% so với dự toán, chiếm tỷ trọng 44,7% tổng thu ngân sách nhà nước nhưng thấp hơn so với mục tiêu đặt ra trong giai đoạn 2016-2018 từ 60-65%…

Nếu tiến độ "thu cùng diệt tận giai đoạn cuối" xảy ra theo đúng dự báo của Kiểm toán nhà nước và "Bộ Thắt Cổ" (một cách gọi của dân gian đương đại dành cho Bộ Tài chính với vô số sắc thuế "kiến tạo" đè đầu dân), mức thu vượt dự toán 3% của năm 2018 sẽ là sự tiếp nối của một năm nữa, sau năm 2017 chỉ có mức thu thực tế dự toán khoảng 2,3%, thấp hơn nhiều so với mức vượt dự toán lên tới 8-9% của những năm trước – khoảng thời gian mà doanh nghiệp và dân chúng vẫn còn một số nguồn tài chính dự trữ chứ không đến mức phát sinh nhiều dấu hiệu cạn kiệt như hiện thời.

Nhìn lại năm 2017, nếu không tính đến vụ chính phủ phải bán vốn Tổng công ty Rượu Bia-Nước Giải Khát (Sabeco), thu được chẵn 5 tỷ USD, tương đương 110.000 tỷ đồng, thì phép trừ đơn giản nhất cho thấy kết quả thu ngân sách năm 2017 chỉ là 1.173 ngàn tỷ đồng (1.283 ngàn tỷ trừ 110 ngàn tỷ), chỉ đạt 96,8% dự toán thu đầu năm 2017 (1.212 ngàn tỷ đồng).

Kết quả 96,8% thu ngân sách năm 2017 không những không được xem là thành tích mà còn bị coi là một thất bại, bởi đây là lần đầu tiên sau nhiều năm, thu ngân sách quốc gia không đạt so với dự toán. Cũng là năm thứ ba liên tiếp, thu ngân sách từ khối trung ương không đạt dự toán.

Nguồn thu từ nhà đất sẽ đổ nhào vào năm 2019 ?

Nỗi lo lắng của cơ quan Kiểm toán nhà nước về nguồn thu từ nhà đất và dầu thô "không ổn định" (hay còn được xem là "cấu trúc thu không bền vững") cũng chính là tâm trạng lo sợ không nguôi của chính thể độc đảng ở Việt Nam : nếu trong năm 2019 và những năm sau đó mà hai nguồn thu này vẫn "không ổn định" theo chiều hướng suy giảm chứ không tăng vọt ồn ào như năm 2017 và 2018 – đặc biệt đối với thu thuế buôn bán nhà đất, ngân sách nhà nước và ngân sách đảng sẽ tìm đâu ra nguồn mới để bù đắp cho cái miệng rộng ngoác như hàm cá mập của quốc nạn bội chi ngân sách, chi xài lãng phí vô tội vạ cùng quốc nạn tham nhũng mà đang nhấn chìm xã hội Việt Nam xuống tầng dưới cùng của địa ngục thời hiện đại ?

Trong một cuộc báo cáo cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào trung tuần tháng Năm năm 2018, chính bộ trưởng "Bộ Thắt Cổ" – ông Đinh Tiến Dũng – đã phải thừa nhận một sự thật trần trụi và tàn nhẫn trong cơ cấu thu ngân sách của chính thể độc đảng ở Việt Nam vào năm 2017 : dù tổng thu cân đối ngân sách nhà nước năm 2017 vượt 49,16 nghìn tỷ đồng so với số báo cáo của Quốc hội, vượt 76,48 nghìn tỷ so với dự toán, nhưng số tăng thu đạt được chủ yếu không phải từ hoạt động sản xuất kinh doanh mà là nhờ tăng thu từ tiền sử dụng đất (61,58 nghìn tỷ đồng so với dự toán), và một phần khác từ thu cổ tức và lợi nhuận còn lại của doanh nghiệp nhà nước (15,19 nghìn tỷ đồng), tăng thu từ dầu thô (11,28 nghìn tỷ đồng so với dự toán).

Hãy nhớ lại, vào năm 2017 chính "Bộ Thắt Cổ" đã tham mưu cho chính quyền âm thầm, hoặc lén lút tăng thuế sử dụng đất phi nông nghiệp gấp 3-4 lần mà không thông báo trước cho dân.

Trong cơ cấu thu ngân sách quốc gia, tiền thuế sử dụng đất chiếm khoảng 9%, tương đương khoảng 100 ngàn tỷ đồng. Nếu đồng loạt tăng thuế sử dụng đất ở các tỉnh thành, ngân sách sẽ có thể "móc túi" dân gấp ít ra vài ba lần con số trăm ngàn tỷ đó.

Năm 2017 lại là năm mà thị trường bất động sản ở Việt Nam được giới đầu cơ cá mập lẫn đầu cơ nhỏ lẻ "đánh lên" ở nhiều tỉnh thành. Ở miền Nam như Sài Gòn, Đồng Nai, Long An, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu. Ở miền Trung như Đà Nẵng. Ở miền Bắc như Hà Nội, Phúc Yên, Bắc Ninh, Hải Phòng. Đặc biệt là "đánh lên" dữ dội ở ba đặc khu kinh tế tương lai là Vân Đồn (Quảng Ninh), Vân Phong (Khánh Hòa), Phú Quốc (Kiên Giang).

Từ đầu năm 2017 đến nay, mặt bằng giá đất được đẩy lên cao đến mức hoang tưởng – hàng chục lần, thậm chí hàng trăm lần.

Đó cũng là bối cảnh mà có đến 80-90% kẻ mua người bán đất là nhằm mục đích đầu cơ chứ không phải để ở. Hồ sơ mua bán đất chồng chất như núi ở các văn phòng đăng ký đất đai và cơ quan thuế, mà do đó đã giúp cho Tổng Cục Thuế một năm bội thu.

Nhưng niềm vui thu thuế không phải cứ kéo dài mãi mãi. Cũng như những cơn sóng bất động sản vào những năm 2000 và giai đoạn 2007-2011 đều có điểm kết thúc bi kịch của nó, phong trào đầu cơ bất động sản từ năm 2016 kéo dài đến nay đã đẩy mặt bằng giá đất quá cao so với giá trị thực và tạo nên một quả bom khổng lồ chỉ chực chờ phát nổ vào năm 2019, hoặc có thể ngay trong năm 2018.

Một dấu hỏi quá khốn quẫn đối với nền ngân sách ăn bám của nhà nước cộng sản : Nếu quả bom bất động sản nổ, hoặc không nổ đột ngột thì sẽ phải xì hơi dần, chắc chắn mật độ thương vụ mua bán đất đai sẽ giảm dần hoặc giảm mạnh, kéo theo số thu thuế từ giao dịch đất đai sẽ giảm đáng kể trong những năm sau. Khi đó, ngân sách sẽ khó còn có nguồn thu tăng thêm từ tiền đất lên đến 60.000 – 70.000 tỷ đồng/năm, trong khi nguồn thu từ 3 khối kinh tế đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân vẫn không có gì khả quan hơn trong thời buổi kinh tế ngập ngụa suy thoái.

Vậy ngân sách nhà nước sẽ lấy đâu ra tiền để nuôi đội ngũ gần 3 triệu công chức viên chức "còn đảng còn mình" mà có ít nhất 30% trong số đó ăn không ngồi rồi ?

Lại in tiền ồ ạt ?

Nhưng vào lúc này, ngay cả thao tác in tiền để "bù đắp khó khăn ngân sách" đang trở nên quá nguy hiểm trong bối cảnh lạm phát thực tế đã lên tới vài ba chục phần trăm mỗi năm chứ tuyệt đối không phải "được kềm chế dưới 5%/năm" như các báo cáo chính phủ bất cần biết dân chúng và dân sinh. Chỉ so sánh con số tổng dư nợ tín dụng cho vay vào thời điểm năm 2008 là 2,3 triệu tỷ đồng và vào năm 2017 lên đến khoảng 7 triệu tỷ đồng – tức gấp đến 3 lần, thì trong gần một chục năm qua Bộ Chính trị đảng và Ngân hàng nhà nước rất có thể đã phải cho in tiền từ 400.000 – 500.000 tỷ đồng/năm, đặc biệt vào thời Nguyễn Tấn Dũng "tiền ra như nước Sông Đà".

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 28/10/2018

Published in Diễn đàn

Việt Nam : Bất cứ tiệm vàng nào ‘cũng có thể bị công an ập vào khám xét’ (Người Việt, 28/10/2018)

Vụ phạt cả tiệm vàng và người đổi 100 USD đến nay vẫn chưa ngã ngũ giải pháp của nhà chức trách trong lúc có tin Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình "chỉ đạo xem xét tính pháp lý của vụ việc".

vang1

Tiệm vàng Thảo Lực ở Cần Thơ. (Hình : Tuổi Trẻ)

Theo trang Thông tin Chính phủ, ông Bình "giao Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu tính hợp pháp, hợp lý của việc Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ phạt người đổi 100 USD ở tiệm vàng và có kiến nghị cần thiết, phù hợp báo cáo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trước ngày 30 tháng Mười".

Điều đó cho thấy khi vấp phải phản ứng của công luận, giới chức cộng sản Việt Nam cũng cảm thấy "lấn cấn" trong việc xử lý vụ này sao cho êm.

Trong khi đó, ông Lê Hồng Lực, chủ tiệm vàng Thảo Lực, lên tiếng trên báo Tuổi Trẻ : "Việc doanh nghiệp của tôi (tiệm vàng) bị khám xét hai lần trong vòng sáu tháng là một nỗi thống khổ vô cùng lớn. Phải chi chúng tôi làm ăn bất chính thì không nói. Nhưng không, chúng tôi chỉ vướng vài vi phạm hành chính nhỏ về nhãn mác, sản xuất. Vấn đề này chắc nhiều doanh nghiệp khác đôi khi cũng mắc phải. Đáng lẽ ra chính quyền cần tuyên truyền, phạt để răn đe, nhắc nhở doanh nghiệp sửa sai, đằng này lại đi tịch thu tài sản cá nhân của gia đình là quá mức".

"Nhắc đến những đợt bị khám xét nhà, có thể nói đó là nỗi ám ảnh vô cùng lớn. Nó còn khiến bản thân doanh nghiệp có thâm niên gần 20 năm như chúng tôi cũng muốn phát bệnh. Có lúc, chúng tôi đã nghĩ đến chuyện dẹp tiệm nghỉ cho xong. Tài sản bị thu giữ nhiều tháng trời, gây ảnh hưởng kinh doanh, bạn bè, khách hàng xì xầm bàn tán ra vô. Doanh nghiệp cũng bị triệu tập lên xuống hàng chục lần, ôm sổ sách đi chứng minh nhiều tháng trời. Thử hỏi ai còn tinh thần để kinh doanh, buôn bán ?", ông Lực được tờ báo dẫn lời.

********************

Quan chức ký quyết định phạt 3.850 USD vì đổi 100 USD là người như thế nào ? (Người Việt, 25/10/2018)

Trong lúc vụ phạt 3.854 USD vì đổi 100 USD ở Cần Thơ vẫn đang gây bàn tán rôm rả trên mạng xã hội, công luận chú ý đến chi tiết người ký quyết định vụ này là ông Trương Quang Hoài Nam, phó chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân thành phố Cần Thơ.

doi4

Ông Trương Quang Hoài Nam, phó chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân thành phố Cần Thơ. (Hình : Báo Pháp Luật)

Ông Nam được suy đoán thuộc "vây cánh" còn sót lại đến nay của cựu Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng.

Báo Dân Trí hồi năm 2016 từng viết : "Dưới thời ông Vũ Huy Hoàng, tại Cục Quản lý Thị trường từng xảy ra "bê bối" (lộ đề thi) trong kỳ thi tuyển công chức vào năm 2013. Và người phụ trách đơn vị xảy ra chuyện đó là ông Trương Quang Hoài Nam, từ vị trí cục trưởng đã được luân chuyển đi làm phó chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Cần Thơ".

"Lẽ ra, là người chịu trách nhiệm chính trước sai phạm đó với tư cách là chủ tịch Hội đồng thi tuyển dụng, ông Nam phải chịu hình thức kỷ luật chứ không phải chỉ là phê bình nghiêm khắc như Bộ Công thương đã làm. Ấy vậy mà ông Nam vẫn ung dung đi luân chuyển một cách ‘đáng ngờ,’" tờ báo viết.

Thời điểm đó, trả lời báo Dân Trí, ông Nam nói : "Tôi vào Cần Thơ là Ban Tổ chức trung ương phân công. Tôi không có một điểm tựa nào ở Bộ Công thương, nếu không tin nhà báo có thể kiểm tra ở bộ sẽ rõ. Cứ hỏi các thứ trưởng, bộ trưởng xem tôi là người như thế nào. Còn chuyện luân chuyển cán bộ thì phải hỏi Ban Tổ chức trung ương. Chưa bao giờ tôi xin đi tỉnh nọ, tỉnh kia. Tôi thuộc diện 44 cán bộ luân chuyển của Trung Ương".

Viết trên mạng xã hội, blogger Huỳnh Phương phân tích những hình ảnh chụp ông Nam và những sở thích hàng hiệu của ông này : "Cứ cho là vì ghét đế quốc Mỹ nên ông Trương Quang Hoài Nam ký quyết định phạt nặng nhất vụ đổi 100 USD. Nhưng ngoài sở thích chơi các loại mô tô mắc tiền, ông Nam còn thích đồng hồ, cũng xài Apple Watch Series 3. Và trong hình kia hình như là Tissot, trong khi ai cũng biết lương công chức chỉ đủ sống giản dị…".

Nhà văn Nguyễn Đình Bổn bình luận trên trang cá nhân : "Trên Facebook của Nam hiện đã đóng, thì ngoài một quan chức, ông còn là ‘dân chơi xe’ mô tô đắt tiền. Theo một số bạn rành về xe, thì chiếc Honda CB 1000cc này khoảng 450 triệu đồng (19.278 USD), ngoài ra ông còn một số xe đắt tiền khác. Là một công dân Việt Nam, tôi biết lương phó chủ tịch một thành phố không quá 15 triệu đồng (642 USD), vậy tôi yêu cầu ông Trương Quang Hoài Nam cho biết tiền đâu để ông chơi xe đắt tiền ? Tôi cũng trịnh trọng lưu ý ông Trương Quang Hoài Nam rằng yêu cầu này là đúng luật theo nguyên tắc ‘dân có quyền kiểm tra cán bộ nhà nước.’" (T.K.)

******************

Ngân hàng Nhà nước lên tiếng về vụ phạt người đổi 100 USD ở tiệm vàng (RFA, 26/10/2018)

Cơ quan phía Nam của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam được chỉ định kiểm tra hồ sơ và tư vấn cho Chính quyền Cần Thơ trong việc xử lý vụ một người dân bị phạt 90 triệu đồng khi đổi 100 đô la Mỹ tại tiệm vàng địa phương.

doi5

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Lê Minh Hưng - Courtesy : sbv.gov.vn

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cho báo giới biết thông tin vừa nêu bên lề hàng lang Quốc hội, vào sáng ngày 26 tháng 10.

Ông Lê Minh Hưng phát biểu rằng Nghị định 96 năm 2014 quy định mức phạt hành chính từ 80 đến 100 triệu đồng trong lãnh vực tiền tệ và ngân hàng đang được lên kế hoạch sửa đổi trong năm 2018.

Ba ngày trước, vào chiều hôm 23 tháng 10, UBND thành phố Cần Thơ ra quyết định xử phạt 90 triệu đồng đối với ông Nguyễn Cà Rê, người đem đổi 100 đô la Mỹ tại tiệm vàng Thảo Lực, ở quận Ninh Kiều hồi cuối tháng Giêng năm 2018. Và, UBND thành phố Cần Thơ phạt tiệm vàng Thảo Lực 295 triệu đồng, kèm theo tịch thu tờ 100 đô la mà tiệm vàng này vừa đổi cùng 20 viên kim cương và nhiều viên hột đá nhân tạo có giá trị gần 550 triệu đồng.

Truyền thông trong nước mấy ngày qua đăng tải thông tin sau khi vụ việc đổi đô la Mỹ ở Cần Thơ bị phạt 90 triệu, rất nhiều người tìm cách đổi ngoại tệ ở thị trường chợ đen, điển hình là hoạt động trao đổi ngoại tệ tại phố cổ Hội An, Quảng Nam được ghi nhận rất nhộn nhịp.

Published in Việt Nam

Có thể hiu "deadline" thc s cho tr lượng du khai thác Vit Nam ch được khong 3 năm na, tc đến năm 2021 - trùng vi kỳ đi hi đng ln th 13, nếu còn có đi hi này.

modau1

Bộ Trưởng Mattis thp nhang ti chùa Trn Quc, Hà Ni.

"Tin mừng"

"Móng mỏ Bch H còn quanh qun 10 triu tn, ti đa chỉ khai thác được 4-5 năm na thôi", ông T Thành Nghĩa - Tng giám đc Vietsovpetro - thông báo "Tin mng" ti Hi ngh tng kết năm 2017 ca Tp đoàn Du khí Vit Nam (PVN) vào đu tháng 2/2018.

Điều đó có nghĩa là ngay c m Bch H - cung cp sn lượng ln nht, chiếm hơn 60% sn lượng ca PVN t xưa đến nay - đã vào giai đon suy kit.

Thông tin trên rất d khiến gii chóp bu Vit Nam mt ng, cho dù h đã tha biết thc trng "thiếu ăn" đó, khi hu hết các m du Vit Nam đu đã khai thác trong thời gian dài và hin đang trong giai đon cui dn ti suy gim sn lượng t nhiên.

Cũng phá sản "tm nhìn đến năm 2030" ca ngành du khí Vit Nam, đc bit dưới thi Th tướng Nguyn Tn Dũng.

Vào năm 2010 - 2011, PVN và chính phủ ca ông Dũng đã hết sc lc quan khi ước tính tr lượng du ca Vit Nam đ đ khai thác đến năm 2030. Nhưng ch vài năm sau đó khi tc đ khai thác được đy mnh gp đôi, "deadline" cho tr lượng du li được gia gim đến năm 2025.

Còn bây giờ thì chng còn ai nói đến "năm 2030" nữa.

Trong hai năm trở li đây, "deadline" mi đã được thiết lp : tr lượng du ch còn đ đ khai thác trong 4 -5 năm.

Nhưng "deadline" trên cũng ch mang ý nghĩa hết sc tương đi. 3 năm khai thác ti đa là khong thi gian có th d hình dung hơn.

Trong khi đó, Việt Nam vn phi tiếp tc thăm dò đ gia tăng tr lượng du khí…

Nhưng theo báo cáo ca PVN, gia tăng tr lượng du khí năm 2017 đt thp hơn nhiu so vi mc tiêu chiến lược đ ra. Mc tiêu đ ra trong nước là 20-30 triu tn/năm và nước ngoài là 8-12 triệu tn/năm (tng cng là 28-42 triu tn/năm) thì năm 2016, 2017 PVN đu không hoàn thành và đt thp hơn nhiu (năm 2016 đt 16,66 triu tn quy du và năm 2017 đt 4,0 triu tn quy du). Hu hết các m đu đã khai thác trong thi gian dài và đang trong giai đoạn cui dn ti suy gim sn lượng t nhiên hàng năm t 15% ti trên 30%.

2017 là năm gia tăng trữ lượng du khí thp nht t trước đến nay, ch đt 4 triu tn du, thp nht lch s. Mt quan chc ca PVN là Tng giám đc Nguyn Vũ Trường Sơn phi tha nhn : "trước đây hàng năm, PVN khoan 30-40 giếng thăm dò, chi phí tn t 2-2,5 t USD, gia tăng được 35-40 triu tn quy du. Thế nhưng, t 2015 tr li đây, đu tư ca ta và nước ngoài ch đâu đó 400-500 triu USD cho tìm kiếm thăm dò, giảm 5 ln so vi trước".

2015 cũng là một năm "lch s" dành cho ngân sách Vit Nam.

Khoảng trng toang hoác ngân sách

Sau tiết l chn đng "ngân sách trung ương ch còn 45 ngàn t đng mà không biết chi cho cái gì" ca B trưởng kế hoch và đu tư Bùi Quang Vinh vào cui năm 2015, tình hình ngân sách chính ph (bao gm c ngân sách đng cm quyn) chưa bao gi quay qut như nhng năm sau đó. Đến đu năm 2017, chính tân th tướng Nguyn Xuân Phúc đã phi tht ra li cnh báo "sp đ tài khóa quc gia". Tình trng ngân sách cho đến lúc đó là "khó khăn gp bi năm 2016" - như tiết l ca vài chuyên gia tài chính ca chính quyền.

Một trong nhng "khó khăn gp bi" như thế có ngun gc t thc trng gim thu trong xut khu du thô. T năm 2015 đến nay, giá du thô quc tế đã st gn mt na và do đó đã khiến s thu t xut khu du thô ca Vit Nam cũng gim khong 40%, tc hụt đến 50.000 - 60.000 t đng.

Kết thúc năm 2017, ln đu tiên sau nhiu năm ngân sách Vit Nam b ht thu trên 3% so vi d toán đu năm, phn ánh tình trng sc khe ca nn kinh tế, các doanh nghip và người dân đang lao vào suy thoái năm th 10 liên tiếp, cùng ngày càng nhiu phn kháng xã hi ni lên đi vi chính sách thuế "thu cùng dit tn giai đon cui" ca B Tài chính.

Kết qu thu ngân sách v thc cht ch đt 96,8% d toán ca năm 2017 là mt ch du ln cho thy thu ngân sách 2018 nhiu kh năng còn tồi t hơn năm 2017 và có th s st ti 5-7% so vi d toán đu năm 2018, nếu không tính ti phn đè dân thu thuế và "bán mình" - tc phi bán vn nhà nước ti các doanh nghip đ có tin trám vào khong trng toang hoác ca ngân sách quc gia.

Đó chính là nguồn cơn va sâu xa va trc tiếp khiến chính quyn Vit Nam phi tìm mi cách tăng thu ngân sách, dù l ra h cn kéo giãn tiến đ khai thác du đ "bo đm an ninh năng lượng" như nhng t ng hoa m và thi thượng hin nay.

Tại kỳ hp quc hội tháng 5 - 6 năm 2017, Chính phủ còn phi nêu ra mt đ xut đc bit : gia tăng sn lượng khai thác du thô. Tuy nhiên, phía y ban kinh tế quc hi li "lăn tăn" trước đ xut này. Lý do đơn gin là tr lượng du thô ca Vit Nam chng còn bao nhiêu, do đó "cứ đào lên mà ăn" như tc đ hin nay thì chng my lúc s hết sch.

Hy vọng cui cùng Cá Voi Xanh

Một trong nhng tim năng có th cu vãn ngân sách là m khí đt Cá Rng Đ lô 136/03 thuc Bãi Tư Chính. Nếu Repsol - mt công ty Tây Ban Nha liên doanh với Vit Nam - khoan thăm dò thành công thì ngân sách cùng chế đ Vit Nam s được chia phn không ít.

Nhưng ngun thu ngoi t t khí đt ca ngân sách Vit Nam li bi tác chiến lược toàn din" Trung Quc thng tay bóp nght.

Tháng Bảy năm 2017 đã xảy ra "biến ln" m khí đt trên.

Nhiều ngun tin quc tế và trong nước cho biết vào ngày 24/7/2017, chính quyn Vit Nam đã phi yêu cu ngng hot đng thăm dò khí đt ca Repsol ngay ti Bãi Tư Chính - khu vc vn được B Ngoi giao chiến đu võ miệng "thuc vùng ch quyn không tranh cãi ca Vit Nam". Tâm thế "giương c trng" quá d và quá nhanh vào lúc Trung Quc mi ch tung mt đòn ph đu tâm lý là mt bng chng không th rõ hơn : B Chính tr Hà Ni đã tr nên yếu t đến mc b "người đng chí 4 tốt" o ép theo cách có mun kiếm tin ngay trong vùng hi phn ca mình cũng không còn được.

Sau thất bi Bãi Tư Chính, hy vng hiếm mun còn li ca chính quyn Vit Nam ch còn là m khí đt Cá Voi Xanh ngoài khơi Qung Nam, Qung Ngãi. M này có trữ lượng khong 150 t mét khi - nơi mà tp đoàn du khí khng l ExxonMobil ca M đã được gii quan chc Hà Ni bt đèn xanh cho vic chính thc khi đng d án đu tư khai thác khí đt ti m Cá Voi Xanh.

Có thể xem m Cá Voi Xanh là d án du khí lớn nhất ca Vit Nam. D kiến khai thác khí m này s đóng góp gn 20 t đô la vào ngân sách Vit Nam.

Nhưng li đang có nhng du hiu cho thy ExxonMobil phi tm ngng khai thác m Cá Voi Xanh do sc ép ca Trung Quc. Kch bn tht bi đến mt ng Bãi Tư Chính đang lp li, khiến gii chóp bu Vit Nam mt ăn du khí ngay trên vùng lãnh hi ca mình.

Trong bối cnh ngân sách Vit Nam đang nhanh chóng cn kit và đc bit đang quá thiếu ngoi t đ trang tri n quc tế - lên ti 10 - 12 t USD/năm, và để phc v cho nhu cu nhp khu hàng hóa t các nước, đng thi phi bo đm d tr ngoi hi, 20 t USD là con s rt đáng đ gii lãnh đo Vit Nam t mt chút can đm trước "đng chí tt" Trung Quc.

Trong cơn qun bách mt ng ln mt ăn, mt kh năng có thể đã xy ra Hà Ni mt ln na phi "cu vin" Hoa Kỳ, mà c th là kêu gi mt s h tr t hi quân Hoa Kỳ. Nhng chuyến đi con thoi ca hai b trưởng quc phòng Vit Nam Ngô Xuân Lch và James Mattis gia hai nước, cùng trin vng mt tàu sân bay của M có th hin din trong vùng bin Đà Nng, mà không phi là Cam Ranh, trong thi gian ti rt có th là mt đng tác phc v quan đim "tăng cường hơn na s hin din ca hi quân Hoa Kỳ Bin Đông" nhm đi trng vi nhng sc ép đang gia tăng không ngừng và có th kích đng chiến tranh t phía Trung Quc. Và nhm bo v ExxonMobil và m Cá Voi Xanh.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 16/02/2018

Published in Diễn đàn

Dù tỷ lệ đại biểu Quốc hội Việt Nam giữ được tinh thần tỉnh táo đã lên 14% như một biểu hiện của tư thế tỉnh ngủ, vẫn còn đến 86% "gật thiểu năng" với báo cáo đề xuất của chính phủ về dự toán thu – chi ngân sách năm 2018, bất chấp một thực tế quá ư đe dọa là thu ngân sách năm 2017 trở nên tồi tệ hiếm có.

chi1

Người dân Việt Nam đang è cổ đóng thuế nuôi gần 3 triệu công chức và quan chức. (Hình : Getty Images)

Đời đổi – não không đổi

Tại kỳ họp tháng Mười – tháng Mười Một, 2017, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị Quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2018. Theo đó, tổng số thu ngân sách nhà nước là 1.319.200 tỷ đồng ; tổng số chi ngân sách nhà nước là 1.523.200 tỷ đồng ; mức bội chi ngân sách nhà nước là 204.000 tỷ đồng, tương đương 3,7% tổng sản phẩm trong nước (GDP). Trong đó, bội chi ngân sách trung ương là 195.000 tỷ đồng, tương đương 3,54% GDP. Bội chi ngân sách địa phương là 9..000 tỷ đồng, tương đương 0,16% GDP. Tổng mức vay của ngân sách nhà nước, bao gồm vay để bù đắp bội chi và vay để trả nợ gốc của ngân sách nhà nước là 363.284 tỷ đồng…

Như vậy, tổng số thu ngân sách nhà nước năm 2018 được "quyết tâm" tăng thu hơn 8% so với số dự toán thu năm 2017. Còn tổng số chi ngân sách nhà nước năm 2018 cũng được phóng khoảng 10% so với dự toán chi năm 2017.

Có thể hiểu một "cơ sở" quan trọng để Quốc hội ra nghị quyết cho những con số dự toán thu – chi chỉ có tăng không có giảm ấy là dựa vào "kinh nghiệm" những năm trước, cứ đều đặn năm sau lại dự toán thu – chi tăng khoảng 10% so với năm ngay trước đó. Lần này cũng vậy, đời thay đổi nhưng não trạng và quán tính đều không di dời.

Tuy vậy, người tính không bằng trời tính. Cơ sở tăng thu – chi khoảng 10% của chính phủ và Quốc hội đã rất có thể bị phá sản gần như hoàn toàn khi kết thúc năm 2017, bởi nếu năm 2017 giới quan chức dự báo thu ngân sách tăng đến gần 9% so với dự toán đầu năm, thì đến nay chính giới quan chức đó đã phải thừa nhận kết quả thu năm 2017 chỉ có thể tăng khoảng 2,3% so với dự toán năm.

Nhưng 2,3% chỉ là con số mà Bộ Tài chính báo cáo chính phủ, để chính phủ "phổ cập" cho Quốc hội. Còn trong thực tế và ứng với tốc độ thu ngân sách trong 10 tháng đầu năm 2017, năm nay không chỉ là năm thứ ba liên tiếp ngân sách trung ương bị hụt thu, mà còn là năm đầu tiên số thu ngân sách có thể bị sụt khoảng 7 – 8% so với dự toán đầu năm, theo đó bị giảm so với năm liền trước – một biểu hiện rất rõ rệt về biểu đồ xuống dốc và có thể biến thành lao dốc của thu ngân sách trong năm 2018 và những năm sau "toàn đảng, toàn dân và toàn quân tiến tới đại hội 13", nếu còn có đại hội này.

Cũng có một hiện tượng cay đắng mới cho ngân sách quốc gia : cùng với Hà Nội, ngay cả Sài Gòn cũng có thể bị hụt thu trong năm 2017, với mức hụt thu so với dự toán đầu năm lên tới 7-8%. Hiện tượng này cho thấy chẳng khác gì báo chí nhà nước kêu gào suốt từ năm 2011 đến nay về "sức dân và sức doanh nghiệp đã kiệt".

Trong khi đó, khối doanh nghiệp đầu tư nước ngoài – một trong những niềm tự hào lớn nhất của ngành thuế Việt Nam trong nhiều năm qua – cũng rơi vào số phận hụt thu có thể lên đến 7% trong năm 2017 như khối doanh nghiệp nhà nước. Hiện tượng này phản ánh sức khỏe của nền kinh tế, dù có được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phóng lên mức tăng trưởng 7,46% trong quý 3 và 6,7% trong cả năm 2017, vẫn đang tồi tệ với gia tốc nhanh dần, khiến cả khối doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cũng không còn duy trì được mức doanh thu và lợi nhuận như những năm trước.

Trong tình cảnh đó, quá khó để dự báo rằng 2018 sẽ là năm mà thu ngân sách đạt bằng với số thu thực tế của năm 2017, chưa nói gì đến dự toán "trên trời" của Quốc hội và chính phủ.

Cần lưu ý, mức bội chi ngân sách 3,7% GDP cho năm 2018 mà Quốc hội "nhất trí cao" thực ra là hệ quả của báo cáo của chính phủ về mức bội chi ngân sách năm 2017 chỉ có 3,5% GDP, tức thấp hơn hẳn thời bị người dân xem là "ăn tàn phá hại" của đời thủ tướng cũ là Nguyễn Tấn Dũng – cao điểm là năm 2013 với tỷ lệ bội chi 6,6% GDP. Tuy nhiên trong thực tế, từ năm 2016 chính phủ của Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc, có thể do hoảng hồn trước núi bội chi để lại từ thời Nguyễn Tấn Dũng, đã âm thầm chỉ đạo loại nợ gốc khỏi bội chi ngân sách, do đó trên sổ sách đã giảm trừ được khoảng 5 – 5,5 tỷ USD, tương đương hơn 100 ngàn tỷ đồng khỏi bội chi. Còn nếu giữ nguyên nợ gốc và trong tình hình tiến độ giải ngân chi đầu tư phát triển vẫn chậm chạp (tức bội chi ngân sách phải tính cả phần chi đầu tư phát triển chưa giải ngân), tỷ lệ bội chi ngân sách năm 2017 sẽ vọt đến 7% GDP hoặc hơn thế.

Vậy nếu không thể thu đủ cho ngân sách năm 2018, chính phủ sẽ lấy đâu ra tiền để chi hơn 1,5 triệu tỷ đồng theo "quyết tâm" của Quốc hội ?

Câu trả lời thật đơn giản : in tiền

Vào năm 2008, tổng dư nợ cho vay của khối ngân hàng là 2,3 triệu tỷ đồng, nhưng đến cuối năm 2016 đã lên đến hơn 6 triệu tỷ đồng, chưa kể tồn khoảng 1,2 triệu tỷ đồng. Phải chăng một cách tương ứng, lượng tiền được ngân hàng nhà nước cho in và bổ sung vào lưu thông đã có thể vào khoảng 500.000 tỷ đồng mỗi năm, tức phần "lạm phát in tiền" đã chiếm đến 10 – 15% hàng năm – một tỉ lệ in tiền rất cao so với tỉ lệ in tiền bình quân của các nước phương Tây ?

Tốc độ in tiền bất chấp lạm phát cũng lý giải việc tại sao trong những năm qua và đặc biệt trong mấy năm gần đây, giới cán bộ hưu trí lại thường phản ánh nhận được lương hưu với nhiều tờ tiền có mệnh giá 200.000 đồng và 500.000 đồng, mới cứng và chắc chắn chưa được lưu hành ngoài thị trường.

Hệ thống ngân hàng Việt Nam cũng bởi vậy không cách nào tránh được tình trạng tràn ứ tiền đồng. Hàng năm, chính phủ phát hành trái phiếu cho các ngân hàng và thu về tiền mặt, sau đó lại dùng tiền mặt để trả lãi và nợ gốc cho các ngân hàng. Nhiều năm tích dồn lại, hệ thống ngân hàng ngày càng chồng chất núi tiền mặt, trong khi ngày càng quá khó để đẩy tiền ra lưu thông bởi nền kinh tế Việt Nam đang lao vào năm thứ 9 suy thoái liên tiếp kể từ năm 2008, tình trạng bế tắc đầu ra trở nên quá phổ biến, khiến đa số doanh nghiệp đều "không biết vay để làm gì".

Trong một diễn biến có vẻ rất liên quan với cảnh trạng trên, vào ngày 8 tháng Mười Một, 2017, nhà máy in tiền quốc gia tổ chức "lễ khánh thành xưởng sản xuất mực in tiền". Trước đó, vài quan chức giới ngân hàng đã tự hào : "Ngân hàng nhà nước có sẵn máy in tiền thì lo gì !"

Gần đây, ngân hàng thế giới (WB), một trong những chủ nợ lớn nhất của Việt Nam, đã phải cảnh báo Việt Nam không nên in tiền quá nhiều mà có thể dẫn tới lạm phát tăng cao.

Bất chấp con số báo cáo của chính phủ về tỷ lệ lạ phát luôn nằm dưới mức 5%, nhưng thực tế giá cả tiêu dùng và đời sống đã khiến nhiều người dân ta thán là trong hàng chục năm qua, lạm phát thật sự đã lên ít nhất vài chục phần trăm mỗi năm. Nhiều mặt hàng sinh hoạt đã tăng giá gấp 2-3 lần chỉ trong một năm.

Tất nhiên, 86% đại biểu quốc hội có thể "gật thiểu năng" cho một dự phóng về mức chi ngân sách khủng lên tới hơn 1,5 triệu tỷ đồng cho năm 2018. Nhưng họ cũng nên biết rằng nếu quả thực nền chính trị và kéo theo cơ quan "của dân, vì dân" đạt tới con số chi ấy, mặt bằng giá cả xã hội sẽ có thể trở nên hỗn loạn khiến dân chúng – vốn đã phải è cổ đóng thuế nuôi gần 3 triệu công chức và quan chức – càng bội phần điêu đứng và hoảng loạn mà rất dễ sinh biến.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 26/11/2017

Published in Diễn đàn

Tình trạng ngân sách nhà nước rơi vào cnh bí bách chng phi là điu mi m gì, mà đó là thc tế công chúng Vit Nam đã biết đến t vài năm gn đây.

ngansach1

Ngân sách hết tiền "đúng qui trình" khiến thất nghiệp gia tăng - Hình minh họa.

Hội chng "hết tin tr lương"

Sự kin đu tiên báo hiu tình trng ngày mt xu đi này diễn ra vào cui tháng 11 năm 2015, khi mt lot t báo "chính thng" đng lot chy nhng hàng tít như "Thành ủy Bc Liêu hết tin hot đng", hay thm chí còn bi đát hơn : "Thành y Bc Liêu không ch hết tin mà còn... n nn chng cht".

Câu chuyện Thành ủy Bc Liêu v n chưa kp lng xung thì dư lun li r lên trước thông tin v thc trng tương t Cà Mau, khi không ch UBND thành phố Cà Mau nđầm đìa, không còn tiền tr lương cho công chc, mà c huyn Cái Nước cũng hết tin chi lương, phi cu cu ngân sách tnh.

Hai sự kin xy ra liên tiếp này tuy khiến dư lun bàn tán xôn xao, nhưng không khiến người ta phi quá ngc nhiên, bi ch hơn mt tháng trước đó, B trưởng Kế hoch đu tư Bùi Quang Vinh đã "bộc bch" trong một tâm trng đy ưu tư ti phiên tho lun t ca các Đại biểu quốc hội : "C nước ngân sách Trung ương ch còn 45.000 t đng. Vi mc này không biết đ làm cái gì, chưa nói đ tr n vi các th".

ngansach2

Lương cơ sở tăng lên mức 1,3 triệu đồng từ ngày 1/7/2017 - Ảnh minh họa

Lo sợ tình trng nợ lương công chc s gây ra phn ng dây chuyn cùng nhng tác đng tiêu cc khó lường trong xã hi nên ch ít ngày sau hai v lùm xùm Bc Liêu và Cà Mau, B Tài chính đã cp tc gi công văn xung các đa phương, yêu cầu không để xy ra tình trng n lương cán b, công chc, viên chc. Cơ quan qun lý ngân kh quc gia thm chí còn "v đường" cho các đa phương như giãn tiến đ hoc tạm dng thc hin các khon chi chưa cn thiết ; s dng thêm các ngun lc tài chính ca đa phương như qu d tr tài chính, v.v. ; và nếu thc hin các gii pháp trên mà ngân sách đa phương vn khó khăn thì cn báo cáo bng văn bn lên cp trên, đ cho phép tạm ng ngun chi.

Tuy nhiên, sau công văn chỉ đo nói trên ca B Tài chính ch mươi hôm, báo chí lloan tin về vic UBND xã Thch Khê, Thch Hà, Hà Tĩnh sut hai tháng lin không có tin tr lương cho cán b, công chc. Và cũng huyn Thch Hà, my tháng sau v xã Thch Khê n lương li đến lượt xã Thch Văn lên mt báo vì nợ lương công chức.

Và chỉ cách đây vài hôm, báo chí li r lên thông tin là cán bộ, công chc ti mt s xã, phường trên đa bàn Thành phố Vĩnh Long đã không được nhn lương t nhiu tháng qua.

Nợ lương công chc vn dĩ là mt ch đ "nhy cm", nên nhng gì được phơi bày trên mt báo mi ch là phn ni ca tng băng.

Công an cũng không thoát

Công an là lực lượng mà gii lãnh đo cng sn thường ví là "thanh gươm ca đng". Mt trong nhng khu hiu mang tính cht "kim ch nam" ca đi quân hùng hu này là : "Công an nhân dân ch biết còn đng, còn mình". Điu này gii thích tại sao b máy công an luôn nhn được s đãi ng đc bit và không ngng phình ra, còn chế đ cng sn Vit Nam vn được gi là chế đ "công an tr".

Tuy nhiên, tình trạng ngân sách khn khó cũng đã tác đng đến lc lượng công an, đi quân kiêu binh mà xưa nay đng vẫn dùng tin đ mua s trung thành và tưởng như "bt kh xâm phm". Chng hn, trước kia cán b công an mi khi được điu đng đi làm nhim v bên ngoài đu được nhn mt khon h tr khá hu hĩnh (thường là 500.000 VND/ngày), nhưng nay khon này hu như b ct hn.

Theo tìm hiểu ca chúng tôi, nhiu cán b ngoi giao làm vic ti các nước là sĩ quan tình báo t Tng cc V, B Công an "bit phái" sang. Trước đây, cán b cp lãnh s (thường là sĩ quan tình báo bit phái), đu được nhn thêm tr cp cho v (hoặc mt người giúp vic), vi mc tr cp bình quân mi tháng t 400 đến 600 USD, bt k người v có sng cùng chng ti nơi công tác hay không. Tuy nhiên, khong hơn mt năm nay, khon tr cp đó đã không còn.

Xin dẫn thêm mt ví d t Bc Ninh, mt tnh giàu có nằm ngay ca ngõ th đô và đang phn đu tr thành thành ph trc thuc trung ương vào năm 2020.

Trong cuộc cưỡng chế đt ti phường Đng K, th xã T Sơn ngày 22/12/2016, khong 450 cnh sát đã được điu đng đ trn áp bà con dân oan. Sau cuc cưỡng chế, ngoài ba ăn trưa, mi viên cnh sát còn được nhn khon "bi dưỡng" 500.000 VND. Tt c các khon chi đu được ly t ngân sách công an. Tuy nhiên, cuc cưỡng chế đt cũng ti phường Đng K ngày 20/9 va qua thì ch khong 350 cnh sát được huy đng. Và sau cuc cưỡng chế, đi quân chuyên đàn áp dân đen đã không còn được nhn khon "bi dưỡng" mà bình thường h vn nhn. H vn được ăn trưa, nhưng khon chi đó cũng không phi được trích t ngân sách công an, mà t Trung tâm Qu đt tnh.

Điều tt yếu phi đến ?

Những hin tượng nêu trên ch là "triu chng ngoài da" ca mt "con bnh" mà ngay t khi chào đi đã bc l nhng bt n bên trong. Như mt l t nhiên, càng ngày kh năng cm c ca nó càng kém.

Tại hi ngh tng kết công tác tài chính - ngân sách đầu năm 2017, ln đu tiên Th tướng Nguyn Xuân Phúc đã phthú nhận những thc tế đáng báo đng như "N công nếu tính đ đã vượt trần", "Chi thường xuyên tăng rt nhanh khiến ngân sách căng thng" hay "Nếu không chm dt tình trng này, s sp đ nn tài khóa quc gia không th tránh khi".

Trong cuộc làm vic vi B Giao thông vận tải ngày 16/3, người đng đu chính ph cũng đã cảnh báo cơ quan qun lý h tng quan trng này là vn ngân sách đang vào tình trng cc khó.

Và trong phiên thảo lun t sáng 24/10 va qua, Tng Kim toán Nhà nước H Đc Phc đã bày t slo ngại về tình hình tài chính quốc gia : "Nn tài chính chúng tôi thy không được bn vng. Sau này bán hết vn nhà nước thì nhim kỳ sau ly gì mà chi tiêu, k c chi thường xuyên, tiêu dùng cũng là khó".

Đâu là giải pháp ?

Trước thm Hi ngh Trung ương 6, cu Tổng bí thư Lê Kh Phiêu đã nhn đnh là yêu cu tinh gn b máy hin "không còn đường lùi". Tổng s công chc biên chế của h thng chính tr Vit Nam hin nay là 3.734.302 người, tc chiếm đến 4% dân s, gp ti gn 6 ln so vi t l công chc/dân s M (ch 0,68%). Chưa hết, nếu cng toàn b s người hưởng lương và mang tính cht lương thì s người mà ngân sách nhà nước phi "cõng" trên lưng lên tới con số 11 triu.

ngansach3

Tổng s công chc biên chế mà ngân sách nhà nước phi "cõng" trên lưng lên tới con số 11 triu - Ảnh minh họa -(cửu vạn Lạng Sơn)

Không một quc gia nào, dù giàu có đến đâu, có th nuôi ni mt đi quân khng l như thế bng tin thuế ca dân.

Cách đây mấy năm, dư lun đã tá hỏa trước thông tin mt xã nghèo vi 9.500 dân Thanh Hoá nhưng li có đến… 500 cán b. Và đây không phi là trường hp cá bit trên 63 tnh thành ti Việt Nam.

Thực ra, không phi bây gi ban lãnh đo cng sn Vit Nam mi kêu gào "tinh gin biên chế" hay "tinh gn b máy", mà vn đ này đã được đt ra ngay t thi h còn "th đô kháng chiến" Vit Bc. T đó đến nay, đây là mt trong nhng "đip khúc" mà công chúng Việt Nam được nghe nhiu nht, song tình hình li ngày mt trm trng hơn.

Lần này cũng vy, s lượng biên chế hay s cơ quan trong h thng chính tr không th nào gim được ch bng cách kêu gào, hay bng "quyết tâm chính tr" kiu cng sn.

Trong bối cảnh áp lc n công ngày mt ln, đng lc tăng trưởng kinh tế ch yếu da vào khai thác tài nguyên và nhân công giá r đang đui dn, mc đ ưu đãi ca các khon vay t các đi tác phát trin (World Bank, ADB hay IMF…) hu như không còn, gánh nng b máy đảng - chính quyn - đoàn th tiếp tc chng cht trên lưng người đóng thuế, ngân sách nhà nước ngày càng khn qun, ban lãnh đo Vit Nam xem ra ch còn gii pháp duy nht đ duy trì tăng trưởng và đm bo n đnh xã hi : Ci cách chính tr song hành vi cải cách kinh tế.

Ngược li, nếu vn c đà này, s đ v ca nn tài khoá quc gia kéo theo s sp đ ca h thng là thc tế khó tránh khi. Đó là mt cái giá đắt đến đến mc không ai mong mun.

Lê Anh Hùng

Nguồn : VOA, 26/10/2017

Published in Diễn đàn

Chính phủ quyết "siết" thu chi ngân sách, quản chặt nợ công (VnEconomy, 20/06/2017)

Huy động vào ngân sách Nhà nước bình quân giai đoạn 2016 - 2020 khoảng 20 - 21% GDP ; tổng thu ngân sách bằng khoảng 1,65 lần giai đoạn 2011 - 2015, trong đó thu nội địa chiếm khoảng 84 - 85% ; thu dầu thô và thu xuất nhập khẩu khoảng 14 - 16% ; tỷ trọng thu ngân sách trung ương từ 60 - 65%.

hettien1

Chương trình nhấn mạnh việc rà soát danh mục các chương trình, dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, vốn vay nợ công, kiên quyết cắt giảm các chương trình, dự án không đảm bảo hiệu quả, chưa thực sự cần thiết.

Đây là một số mục tiêu đáng chú ý trong chương trình hành động của Chính phủ thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách Nhà nước, quản lý nợ công, vừa được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành.

Cũng theo chương trình này, tỷ lệ chi ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016 - 2020 bình quân khoảng 24 - 25% GDP. Trong tổng chi ngân sách Nhà nước, chi đầu tư phát triển đạt khoảng 25 - 26%, chi thường xuyên dưới 64%, ưu tiên bảo đảm chi trả nợ, chi dự trữ quốc gia.

Giảm dần tỷ lệ bội chi ngân sách Nhà nước, đến năm 2020 không quá 3,5% GDP. Quy mô nợ công hằng năm trong giai đoạn 2016 - 2020 không quá 65% GDP, nợ chính phủ không quá 55% GDP và nợ nước ngoài quốc gia không quá 50% GDP.

Chương trình nhấn mạnh việc rà soát danh mục các chương trình, dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, vốn vay nợ công, kiên quyết cắt giảm các chương trình, dự án không đảm bảo hiệu quả, chưa thực sự cần thiết.

Tiếp tục sửa đổi và hoàn thiện Luật Đầu tư công, đổi mới căn bản thể chế quản lý đầu tư công, đặc biệt công tác lập dự án và đánh giá, thẩm định dự án, cơ chế đánh giá hiệu quả kinh tế xã hội sau khi dự án đã đi vào khai thác sử dụng.

Rà soát, đổi mới để khuyến khích hơn nữa đầu tư tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài vào phát triển kinh tế xã hội ; có chính sách ưu tiên thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với các dự án công nghệ tiên tiến, hiện đại, công nghệ cao, thân thiện môi trường ; hạn chế, loại bỏ các dự án sử dụng công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường.

Thực hiện cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước, đẩy mạnh cổ phần hóa, giảm tỷ lệ nắm giữ cổ phần của Nhà nước trong phần lớn doanh nghiệp có vốn Nhà nước hoạt động trong các ngành, lĩnh vực mà khu vực ngoài Nhà nước có thể đảm nhận.

Tiếp tục cơ cấu lại các tổ chức tín dụng ; xử lý cơ bản và triệt để nợ xấu và các tổ chức tín dụng yếu kém ; phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay bảo đảm cạnh tranh so với mức lãi suất cho vay trung bình trong nhóm ASEAN-4.

Song Hà

******************

Trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường bị cách chức (RFA, 20/06/2017)

Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường, ông Lương Duy Hanh, chính thức bị cách chức với lý do liên quan đến thảm họa môi trường do Formosa gây nên tại bốn tỉnh bắc miền Trung từ hồi đầu tháng tư năm ngoái.

hettien2

Bộ Tài nguyên và môi trường vừa có quyết định cách chức Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường (Tổng cục Môi trường) đối với ông Lương Duy Hanh do liên quan đến vụ Formosa.

Tin cho biết vào ngày 20 tháng 6 Tổng cục Môi trường, thuộc Bộ Tài nguyên và môi trường ký quyết định cách chức ông Lương Duy Hanh.

Vào đầu tháng sáu vừa qua Ủy ban Kiểm tra trung ương đảng cộng sản Việt Nam cũng công bố quyết định thi hành kỷ luật cách tất cả chức vụ trong đảng đối với ông Lương Duy Hanh. Lý do được nêu ra vì ông Lương Duy Hanh trong cương vị cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường thiếu trách nhiệm thanh tra đối với dự án Formosa, không tham mưu giám sát việc thực hiện các công trình bảo vệ môi trường trong thời gian thi công xây dựng và vận hành thử nghiệm của nhà máy thép gây thảm họa môi trường.

Tuy bị cách chức cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường, ông Lương Duy Hanh được điều sang làm chuyên viên tại Vụ Pháp chế của Bộ Tài nguyên và môi trường.

Ông Lương Duy Hanh không phải là người duy nhất bị Ủy ban Kiểm tra trung ương đảng cộng sản Việt Nam kỷ luật về mặt đảng. Vào ngày 21 tháng tư vừa qua, Ban bí thư cũng có quyết định cách chức Ủy viên Ban Thường vụ tỉnh ủy nhiệm kỳ 2005-2010 và 2010-2015 đối với ông Võ Kim Cự, bao gồm cả cách chức các chức bí thư ban cán sự đảng UBND, phó bí thư, bí thư tỉnh Hà Tĩnh.

Nguyên Bộ trưởng Tài nguyên và môi trường Nguyễn Minh Quang cũng bị cảnh cáo ; hai thứ trưởng Tài nguyên và môi trường Bùi Cách Tuyến và Nguyễn Thái Lai cũng bị kỷ luật vì phần trách nhiệm trong thảm họa môi trường Formosa.

*******************

Khởi tố lãnh đạo các dự án thua lỗ (RFA, 20/06/2017)

Thêm bốn cựu viên chức tập đoạn dầu khí Petro Việt Nam có lệnh bị bắt giữ để điều tra liên quan đến các cáo buộc tham nhũng tại hai công ty con của tập đoàn này là Công ty Cổ phần Hóa dầu và xơ sợi dầu khí (PVTEX) và Công ty Cổ Phần Đầu tư và Xây lắp dầu khí Kinh Bắc (PVC.KBC).

hettien3

Ông Vũ Đình Duy (giữa) tại lễ ký bàn giao nhà máy xơ sợi Đình Vũ hôm 14/3/2014. Photo courtesy of pvn.vn

Thông tin này được cơ quan cảnh sát điều tra Bộ công an, gọi tắt là cơ quan C46, công bố vào ngày 20 tháng 6 nay.

Theo lệnh những người bị bắt tạm giam được cho biết gồm các ông Trần Trung Chí Hiếu, nguyên chủ tịch hội đồng quản trị PVTEX, ông Vũ Đình Duy, nguyên Tổng Giám đốc PVTEX, ông Vũ Phương Nam, nguyên kế toán trưởng PVTEX, ông Đào Ngọ Hoàng, nguyên trưởng phòng thương mại hợp đồng PVTEX.

Ngoài ra còn có ông Đỗ Văn Hồng đã bị bắt tạm giam trước đó. Ông Hồng là Chủ tịch hội đồng quản trị, kiêm tổng giám đốc PVC.KBC.

Theo cơ quan công an thì cả năm người này đều bị khởi tố về tội "Cố ý làm trái qui định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" qui định tại điều 165 luật hình sự Việt Nam hiện hành.

Tuy nhiên trường hợp ông Vũ Đình Duy đến nay vẫn không rõ đang ở đâu.

Cũng trong ngày 20 tháng 6, Trung ương đảng cộng sản Việt Nam công bố ý kiến chỉ đạo của đảng cộng sản về việc xử lý các vụ bê bối liên quan đến Bộ công thương, cơ quan chủ quản của tập đoàn dầu khí Việt Nam.

Chỉ đạo này của Bộ chính trị được đưa ra vào ngày 17 tháng sáu, và có các điểm chính gồm đến hết năm 2018 sẽ xử lý xong về cơ bản các yếu kém của các dự án thuộc bộ công thương. Trong việc xử lý sẽ xác định rõ trách nhiệm của các cá nhân và tổ chức có sai phạm.

Nhà nước sẽ không cung cấp vốn cho các dự án đang thua lỗ và cho phá sản các doanh nghiệp không có khả năng khôi phục vì các dự án thua lỗ.

Ban cán sự đảng cộng sản của chính phủ, thủ tướng Chính phủ sẽ chỉ đạo Bộ Công thương và các cơ quan có liên quan để xử lý.

Xin được nhắc lại là các dự án thua lỗ được cho là có liên quan đến tham nhũng của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam thu hút sự chú ý rất lớn của công luận trong thời gian qua.

Liên quan đến vụ này đã có một nguyên cán bộ cao cấp của tập đoàn dầu khí là ông Trịnh Xuân Thanh bỏ trốn ra nước ngoài và bị Việt Nam phát lện truy nã.

Ngoài ra ông cựu Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng cũng bị cách chức bằng cách tước bỏ danh hiệu cựu bộ trưởng. Và mới đây nhất là ông Đinh La Thăng, nguyên ủy viên Bộ chính trị, Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh, cũng bị cách cức ủy viên bộ chính trị và bí thư thành ủy vì những sai phạm của ông khi còn là một trong những quan chức tập đoàn dầu khí trước đây.

********************

Việt Nam được yêu cầu giải thích về xuất siêu sang Mỹ (RFA, 20/06/2017)

Đại sứ Việt Nam tại Mỹ cho biết trong vài ngày tới Hà Nội phải gửi thông tin cho phiên điều trần về lý do tại sao Việt Nam có tình trạng xuất siêu sang Mỹ theo yêu cầu của Washington.

hettien4

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh phát biểu trong một cuộc họp báo bên lề Hội nghị APEC tổ chức tại Hà Nội ngày 21 tháng 5 năm 2017. AFP photo

Thông tin do Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết chiều ngày 19 tháng 6.

Báo trong nước dẫn lời ông Hải cho rằng điều này sẽ khiến cho các doanh nghiệp xuất khẩu hàng Việt Nam sang Mỹ gặp khó khăn. Cũng theo ông Hải, từ trước giờ Việt Nam chấp nhận nhập siêu từ của Trung Quốc và nhiều nước khác với mục đích xuất siêu sang Mỹ.

Theo số liệu của Tổng cục thống kê, trong 5 tháng đầu năm 2017, Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam với 16 tỉ đô la Mỹ, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm trước.

Published in Việt Nam