Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Việt Nam đang ngt ngt cc đ bi thi tiết được ghi nhn là nóng nht trong 40 năm qua. S tr em và người già nhp vin bi nh hưởng thi tiết nóng bc tăng nhanh. Thm chí đã có người chết vì nng nóng. "Thi s nng nóng" ca Vit Nam thm chí xut hin trên c báo M (1). Nóng càng nóng hơn khi mà bây gi vic tìm bóng cây đ trú nng bắt đu tr nên khó khăn. Và đó là cái giá phi tr cho s tàn phá rng và cũng như cht đn cây xanh đ nhường ch cho phát trin đô th

gia1

Sài Gòn, s ngt ngt do mt đ con người ln xe c, trong khi mng xanh thiếu, có th được cm nhn rt rõ.

Ông Lưu Đc Cường, Vin trưởng Vin Quy hoch đô th và nông thôn quc gia (B Xây dng), cho biết, cách đây 20 năm, diện tích công viên ca Sài Gòn là khong 1.000 hecta ; bây gi, ch còn chng 535 hecta – gim gn 50%. Trong quá trình đô th hóa trong vòng 15 năm tr li đây, Sài Gòn còn mt 47 con kênh (b san lp) vi tng din tích 16,4 hecta. Ai sng lâu Sài Gòn cũng đều thy rõ s thay đi chóng mt bi cơn lc bùng n các khu quy hoch mi xy ra cùng lúc vi s biến mt cây xanh. "Con đường Duy Tân cây dài bóng mát" còn đó nhưng vô s "cây dài bóng mát" nhng qun huyn khác ca Sài Gòn đã ch còn trên nhng tấm nh cũ.

Sài Gòn, s ngt ngt do mt đ con người ln xe c, trong khi mng xanh thiếu, có th được cm nhn rt rõ : ch cn băng qua cu Kênh T, t qun 4 sang qun 7, lp tc đã có th thy được s khác bit khi hít th không khí, gia mt nơi ch toàn nhà ca bê tông vi mt nơi thoáng đãng nhiu cây xanh. Tuy nhiên, qun 7 cũng đã bt đu ngp th vi hàng lot chung cư mi. Đó là cái giá phi tr khi con người "giành" đt vi cây xanh,và chính quyn thì ngày càng chng t h không có kh năng quy hoạch đô th.

Khi vấn đ "mng xanh" đang b "khng hong", người ta li lt li Quyết đnh 01/2006/QĐ-BXD ngày 5/1/2006 ca B trưởng B Xây dng, đ xem vn đ cây xanh đô th được "quy đnh" như thế nào. Theo Quyết đnh trên, tiêu chun đt cây xanh công viên của đô th đc bit là 7-9 m²/người ; đô th loi I-II : t 6-7,5 m²/người ; đô th loi III-IV : t 5-7 m²/người ; loi V : t 4-6 m²/người. Trong khi đó, báo cáo Hin trng môi trường Quc gia 2016 do B Tài nguyên và Môi trường công b, t l din tích cây xanh tại Hà Ni và Sài Gòn ch đt khong 2 m²/người, bng 1/10 ch tiêu cây xanh ca các thành ph tiên tiến trên thế gii ! Báo Tài Nguyên Môi Trường (25/04/2019) cho biết, theo tính toán ca gii khoa hc, khi trng cây xanh, hai năm đu tiên cho 3-5m2 cây xanh ; sau 5 năm, có từ 15-18m2 và 10 năm là 25-30m2 cây xanh. Thật nghch lý khi mà "chiến lược" phát trin cây xanh li được tái thiết kế, sau khi vô s cây c th hàng trăm năm, chng hn đường Tôn Đc Thng (Nancy cũ), đã b đn h !

Riêng Sài Gòn, theo quy hoạch công viên cây xanh "đến năm 2020" và "tm nhìn đến năm 2025", ch tiêu cây xanh khu vc ni thành là 2,4m2/người ; khu vc ni thành m rng là 7,1m2/người ; khu vc ngoi thành là 12m2/người. Vn đ "thiếu xanh" đã không ít ln được báo chí đề cp và "cnh báo" nhưng thc tế không thy có gì mi. Các qun Gò Vp, Bình Thnh, Th Đc…, vn thưa tht dân cư và đy din tích xanh, nay ngày càng ngt ngt. Báo chí c thế mà "thèm lm mng xanh" nhưng "mng xanh" tiếp tc biến mt. Có l báo chí đừng "thèm lm mng xanh" na. H nên "thèm lm" mt chính quyn biết cách to ra mng xanh ch không phi ăn chia vi các đi gia bt đng sn đ ln chiếm mng xanh và cn xé nhau giành git tng centimet đt trong nhng phi v trc li như đã xy ra ở Th Thiêm, nơi in đm bóng dáng ca cái gi là "tham nhũng chính sách".

Không chỉ "xanh" biến mt đô th, "xanh" cao nguyên cũng không còn. Tình trng "rng xưa đã khép" ca Vit Nam thm chí cũng xut hin trên báo M ("Vietnam’s Empty Forests", New York Times, 1/4/2019). Theo trang socialforestry.org.vn, chỉ hơn 5 năm, t 2012-2017, din tích rng t nhiên b mt do cht phá rng trái pháp lut "đt đến" 11%, 89% còn li là do chuyn mc đích s dng rng t các d án được duyt. Đ che ph rng hin còn chưa đến 40%, din tích rng nguyên sinh còn khong 10%. Tạp chí Môi Trường (số 7, 2016) cho biết, tính đến cui năm 2014, Tây Nguyên có hơn 2.567.118 hecta đt có rng, gim 180.000 hecta so vi năm 2010. Trong 5 năm (2010-2014), tr lượng rng Tây Nguyên gim hơn 57 triu m³ (t 327 triu m³ năm 2010 xung 270 triu m³ năm 2015) ; din tích rng gim ti 6,1%, khiến đ che ph ca rng b gim t 51,8% còn hơn 45%.

Nếu đô th, người ta va tht bi trong quy hoch va trc li đt đai bng công c chính sách khiến din tích xanh b nh hưởng, thì các tỉnh vùng núi, người ta cũng tranh nhau "ăn" rng. Mt s v "ln chiếm rng", thc cht, là chính quyn đa phương bán đt rng ch không phi người dân ln chiếm. Cho đến nay, v "c nghìn công trình vi phm trên đt rng Sóc Sơn" vn tiếp tc b ng, dù UBND Thành phố Hà Nội đã "ra thông báo kết lun thanh tra đt rng". Ti Qung Ninh, 31 hecta rng xã Qung La (huyn Hoành B) đã b "co trc" đ công ty c phn tp đoàn H Long khai thác than trái phép, dưới danh nghĩa múc đt đ nn d án nghĩa trang Đng Khuôn. Nói cách khác, rừng biến mt và cây rng b đn cht không ch bi lâm tc, mà còn bi "chính quyn tc" ! H thng "tc" này, như có th thường thy Vit Nam, gn như luôn xy ra tình trng "có du hiu buông lng qun lý" và "bao che nhau". Điển hình, Nguyễn Thanh Sơn (nguyên y viên Ban thường v Tnh y, nguyên Bí thư Đng y Khi các cơ quan tnh Đk Nông), vn dính vào v "ăn" 40 hecta đt rng, vn được Ban thi đua khen thưởng tnh Đk Nông tng Huân chương Lao Đng hng Nhì (VietnamNet, 8/4/2019) !

Rồi thì Vit Nam s như thế nào ? Ri nhng đa tr s ln lên trong mt môi trường "trong xanh" như thế nào ? Hãy th xem nh v tinh Google Earth so sánh din tích rng Vit Nam gia năm 1984 và 2016 đ có th thy rõ bc tranh kinh khng xám xt ca "mng xanh" Vit Nam. Tương lai Vit Nam, không ch chuyn rng và cây xanh, cũng xám xt như vy. thi đim này, báo chí vn c thế mà "thèm lm mng xanh", hơn là "thèm lm" và n lc đòi hi nht thiết phi có mt chính quyn "sch" !

Mạnh Kim

Nguồn : VOA 03/05/2019

(1) "Vietnam just observed its highest temperature ever recorded : 110 degrees, in April", Washington Post, 22/04/2019

Published in Diễn đàn