Có thực sự là Bộ Giao thông và vận tải, và cao hơn cơ quan này là chính phủ và Bộ Chính trị đảng, hủy bỏ sơ tuyển đấu thầu quốc tế dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam và ưu tiên cho các nhà thầu trong nước là do đã tiếp thu và lắng nghe ý kiến phản biện của người dân - như một luồng dư luận đã khen ngợi Chính phủ và Bộ Giao thông và vận tải ‘đã sáng suốt’, ‘hành động dũng cảm’ và ‘tiến bộ’ ?

Bộ Chính trị đảng và Chính phủ hủy bỏ sơ tuyển đấu thầu quốc tế dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam và ưu tiên cho các nhà thầu trong nước là một hành động dũng cảm’ và ‘tiến bộ’ ?

Nếu quả thực đã có thái độ tự giác lắng nghe, hoặc không thể bỏ qua phản ứng của dư luận xã hội, tại sao Bộ Giao thông và vận tải và các cơ quan của ‘đảng và nhà nước ta’ lại chưa bao giờ hồi đáp một kiến nghị nào của các tổ chức xã hội dân sự về chuyện làm đường sá, cầu cống, sân bay ?

Và nếu Bộ Giao thông và vận tải đã biết tiếp thu phản biện xã hội của người dân về mối nguy nhà thầu Trung Quốc trong dự án hạ tầng cơ sở, thì tại sao bộ này vẫn triển khai dự án sân bay Long Thành có giá trị lên tới 18 tỷ USD, trong tình trạng ngân khố không đào đâu ra tiền để xây sân bay, trong khi dậy lên dư luận về việc dự án này phải vay mượn tiền của ngân hàng và các doanh nghiệp Trung Quốc, và việc xây sân bay Long Thành là nhằm ‘thoát hàng’ đất nền với giá cao của các quan chức và đại gia, cùng lúc ‘dìm hàng’ sân bay Tân Sơn Nhất ?

Hoặc nếu Bộ Giao thông và vận tải, cực chẳng đã, phải nhượng bộ trước phản ứng của người dân về dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam, thì tại sao bộ này lại không hề chịu nhượng bộ khi vẫn mưu toan lập dự án và triển khai dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam - có kinh phí tới gần 60 tỷ USD, tương đương hơn 1/3 GDP quốc gia, bất chấp phản ứng của dư luận xã hội đối với dự án này còn mạnh mẽ hơn so với dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam ?

Không thể phủ nhận nhiệt tình và công sức vận động của một số tổ chức xã hội dân sự trong yêu sách ‘thoát Trung’ ở dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam, nhưng thực trạng chính quyền vẫn rất trịch thượng và chưa có bất kỳ dấu hiệu nào muốn đối thoại với giới này đã đặt ra nghi vấn lớn về việc chính quyền đó có thực tâm ‘lắng nghe và tiếp thu phản biện của người dân’ về dự án này hay không, và nêu lên hoài nghi về lời khen ngợi vội vã về chính quyền đã ‘dũng cảm’ thật ra có xứng đáng hay không.

Ở một góc độ khác, cần xem xét vụ hủy bỏ sơ tuyển đấu tầu dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam trong một bối cảnh đặc biệt: xung đột Việt - Trung. Đó là vụ Trung Quốc điều động tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 cùng nhiều tàu hải cảnh hộ vệ cho tàu này xâm phạm khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam từ đầu tháng 7 năm 2019 đến tận bây giờ.

Vụ việc xâm phạm và gây hấn leo thang trên có lẽ đã khiến Nguyễn Phú Trọng và tất cả những quan chức nào còn mơ màng về ‘Bốn Tốt’ và ‘Mười Sáu Chữ Vàng’ vỡ mộng ‘nhịn thì nó tha cho’. Sau nhiều năm, lần đầu tiên ‘đảng em’ Việt Nam mới dám phát ra công hàm để phản đối ‘đảng anh’ Trung Quốc.

Cũng sau nhiều năm, lần đầu tiên yếu tố an ninh quốc phòng được nhấn mạnh trong dự án có vốn đầu tư nước ngoài bởi chính một nghị quyết của Bộ Chính trị đảng vào tháng 8 năm 2019.

Mặc dù chẳng có kênh báo đảng nào hé miệng, nhưng ai cũng hiểu rằng yếu tố nhạy cảm về an ninh quốc phòng trong dự án có yếu tố nước ngoài chính là Trung Quốc.

Đồng thời, tại một số tỉnh thành trọng yếu của Việt Nam đã diễn ra phong trào ‘bắt Trung Quốc’: đường dây đánh bạc do người Trung Quốc tổ chức, đường dây sex cũng do người Trung Quốc lập ra, hàng loạt người Trung Quốc ăn trộm ATM và dùng thẻ tín dụng giả… Những vụ tội phạm đó đã tồn tại từ rất lâu, nhưng cho tới nay mới được công an xử lý, cứ như thể mới lần đầu tiên được phát hiện.

Quá trình lập hồ sơ và xây dựng cơ chế sơ tuyển đấu thầu quốc tế dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam lại rơi trúng vào thời điểm gấu ó như thế giữa ‘hai đảng anh em’. 

Thường Sơn

Nguồn : VNTB, 01/10/2019

Thông tin Bộ Giao thông và vận tải hủy bỏ sơ tuyển đấu thầu dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam và ưu tiên cho các nhà thầu trong nước đã tạo nên một làn sóng phấn khích trong một bộ phận dư luận xã hội. Luồng dư luận này cho rằng ‘đảng và nhà nước ta’ và Bộ Giao thông và vận tải đã tiếp thu và lắng nghe ý kiến phản biện của người dân nên mới có chỉ đạo hủy bỏ như thế.

Bộ Giao thông và vận tải hủy bỏ sơ tuyển đấu thầu dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam và ưu tiên cho các nhà thầu trong nước - Ảnh minh họa

Hai luồng dư luận

Trước đó khi quan chức Thứ trưởng Giao thông và vận tải Nguyễn Ngọc Đông lộ ra âm mưu 'kết quả trúng thầu sơ tuyển cao tốc Bắc - Nam là tài liệu mật', dư luận xã hội đã dậy lên làn sóng phản đối. Cùng lúc, một bản kiến nghị được một số tổ chức xã hội dân sự và nhiều trí thức, người dân ký tên đòi công khai vụ việc này và loại các nhà thầu Trung Quốc khỏi dự án cao tốc Bắc Nam vì lo bị Trung Quốc lũng đoạn về quốc phòng và an ninh trong dự án này.

Cũng không ít dư luận yêu cầu Bộ Giao thông và vận tải phải từ bỏ dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam vì quá tốn kém - dự toán lên tới 15 tỷ USD, trong khi ngân sách èo uột và luôn phải bù trám bằng cách bóp hầu bóp họng dân chúng.

Trạng thái phấn khích của một số người dân thậm chí còn vượt quá sự mong đợi của chính quyền : Chính phủ và Bộ Giao thông và vận tải được hoan nghênh vì ‘đã sáng suốt’, ‘hành động dũng cảm’ và ‘một quyết định hợp lòng dân’.

Trong khi đó, một luồng dư luận khác có vẻ ‘chính trị’ hơn đã nhìn nhận vụ hủy bỏ trên như một dấu hiệu ‘thoát Trung’, đặc biệt là ‘thoát Trung bằng hành động chứ không chỉ bằng lời nói’ của nội bộ đảng cầm quyền.

Vậy có thực sự là Bộ Giao thông và vận tải, và cao hơn cơ quan này là chính phủ và Bộ Chính trị đảng, hủy bỏ sơ tuyển đấu thầu quốc tế dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam và ưu tiên cho các nhà thầu trong nước là do đã tiếp thu và lắng nghe ý kiến phản biện của người dân ?

Những chữ ‘nếu’…

Nếu quả thực đã có thái độ tự giác lắng nghe, hoặc không thể bỏ qua phản ứng của dư luận xã hội, tại sao Bộ Giao thông và vận tải và các cơ quan của ‘đảng và nhà nước ta’ lại chưa bao giờ hồi đáp một kiến nghị nào của các tổ chức xã hội dân sự về chuyện làm đường sá, cầu cống, sân bay ?

Và nếu Bộ Giao thông và vận tải đã biết tiếp thu phản biện xã hội của người dân về mối nguy nhà thầu Trung Quốc trong dự án hạ tầng cơ sở, thì tại sao bộ này vẫn triển khai dự án sân bay Long Thành có giá trị lên tới 18 tỷ USD, trong tình trạng ngân khố không đào đâu ra tiền để xây sân bay, trong khi dậy lên dư luận về việc dự án này phải vay mượn tiền của ngân hàng và các doanh nghiệp Trung Quốc, và việc xây sân bay Long Thành là nhằm ‘thoát hàng’ đất nền với giá cao của các quan chức và đại gia, cùng lúc ‘dìm hàng’ sân bay Tân Sơn Nhất ?

Hoặc nếu Bộ Giao thông và vận tải, cực chẳng đã, phải nhượng bộ trước phản ứng của người dân về dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam, thì tại sao bộ này lại không hề chịu nhượng bộ khi vẫn mưu toan lập dự án và triển khai dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam - có kinh phí tới gần 60 tỷ USD, tương đương hơn 1/3 GDP quốc gia, bất chấp phản ứng của dư luận xã hội đối với dự án này còn mạnh mẽ hơn so với dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam ?

Không thể phủ nhận nhiệt tình và công sức vận động của một số tổ chức xã hội dân sự trong yêu sách ‘thoát Trung’ ở dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam, nhưng thực trạng chính quyền vẫn rất trịch thượng và chưa có bất kỳ dấu hiệu nào muốn đối thoại với giới này đã đặt ra nghi vấn lớn về việc chính quyền đó có thực tâm ‘lắng nghe và tiếp thu phản biện của người dân’ về dự án này hay không, và nêu lên hoài nghi về lời khen ngợi vội vã về chính quyền đã ‘dũng cảm’ thật ra có xứng đáng hay không.

Ở một góc độ khác, cần xem xét vụ hủy bỏ sơ tuyển đấu thầu dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam trong một bối cảnh đặc biệt : xung đột Việt - Trung. Đó là vụ Trung Quốc điều động tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 cùng nhiều tàu hải cảnh hộ vệ cho tàu này xâm phạm khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam từ đầu tháng 7 năm 2019 đến tận bây giờ.

‘Thân Trung’ và ‘giãn Trung’

Vụ việc xâm phạm và gây hấn leo thang trên có lẽ đã khiến Nguyễn Phú Trọng và tất cả những quan chức nào còn mơ màng về ‘Bốn Tốt’ và ‘Mười Sáu Chữ Vàng’ vỡ mộng ‘nhịn thì nó tha cho’. Sau nhiều năm, lần đầu tiên ‘đảng em’ Việt Nam mới dám phát ra công hàm để phản đối ‘đảng anh’ Trung Quốc.

Cũng sau nhiều năm, lần đầu tiên yếu tố an ninh quốc phòng được nhấn mạnh trong dự án có vốn đầu tư nước ngoài bởi chính một nghị quyết của Bộ Chính trị đảng vào tháng 8 năm 2019.

Mặc dù chẳng có kênh báo đảng nào hé miệng, nhưng ai cũng hiểu rằng yếu tố nhạy cảm về an ninh quốc phòng trong dự án có yếu tố nước ngoài chính là Trung Quốc - quốc gia đã đầu tư rất nhiều vào hệ thống hạ tầng cơ sở của Việt Nam và biến nơi đây thành một bãi rác công nghệ khổng lồ.

Đồng thời, tại một số tỉnh thành trọng yếu của Việt Nam đã diễn ra phong trào ‘bắt Trung Quốc’ : đường dây đánh bạc do người Trung Quốc tổ chức, đường dây sex cũng do người Trung Quốc lập ra, hàng loạt người Trung Quốc ăn trộm ATM và dùng thẻ tín dụng giả… Những vụ tội phạm đó đã tồn tại từ rất lâu, nhưng cho tới nay mới được công an xử lý, cứ như thể mới lần đầu tiên được phát hiện.

Quá trình lập hồ sơ và xây dựng cơ chế sơ tuyển đấu thầu quốc tế dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam lại rơi trúng vào thời điểm gấu ó như thế giữa ‘hai đảng anh em’.

Bộ Giao thông và vận tải, Bộ Xây dựng và Bộ Công thương vốn là bộ ba bị dư luận xã hội Việt Nam lên án dữ dội về thành tích ‘nối giáo cho giặc’, bởi trong suốt nhiều năm các bộ này đã ‘kiến tạo’ cơ chế tổng thầu cho doanh nghiệp Trung Quốc - có thời điểm lên đến 90% trong tổng số dự án gọi thầu, mà dự án đường sắt trên cao Cát linh - Hà Đông do Trung Quốc thầu là một điển hình về đội vốn, kéo dài thời gian và bệ rạc về chất lượng ; đã giúp cho hàng Trung Quốc tràn vào thị trường Việt Nam và giết chết nhiều doanh doanh nghiệp sản xuất hàng trong nước…

Cũng từ nhiều năm qua, các bộ trên cùng nhiều nhân sự cao cấp trong đó bị dư luận xã hội xem là nhóm ‘thân Trung’, đối lập với một ít quan chức được xem là ‘thân Mỹ’.

Thế nhưng bất chấp phản ứng của dư luận xã hội, nhóm ‘thân Trung’ vẫn tác oai tác quái không chỉ suốt triều đại thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mà còn kéo sang cả thời kỳ thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Trong khi đó, vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy trong nội bộ đảng đã hình thành phe ‘thân Mỹ’, mà chỉ có những quan chức muốn giảm bớt sự phụ thuộc của kinh tế và chính thể Việt Nam vào Trung Quốc - tạm gọi phe này là ‘giãn Trung’.

Chỉ đến năm 2019, tình hình và tương quan lực lượng trong nội bộ đảng CSVN về quan điểm đối ngoại mới có một chút thay đổi.

Do người Mỹ ‘gợi ý’ ?

Vụ hủy bỏ cơ chế sơ tuyển đấu thầu quốc tế dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam tuy chỉ là một vụ việc nho nhỏ nhưng có thể xứng đáng là một sự kiện lịch sử, là một bằng chứng chưa có tiền lệ về tương quan nhỉnh hơn của phe ‘giãn Trung’ so với phe ‘thân Trung’ sau nhiều năm giằng co, thậm chí phe ‘giãn Trung’ còn phải chịu lép vế trong nhiều thời điểm.

Vô tình hay hữu ý, ngay sau vụ hủy bỏ trên, có đến 3 thứ trưởng của Bộ Giao thông và vận tải đã bị cấp trung ương thi hành kỷ luật, trong đó có Thứ trưởng Giao thông và vận tải Nguyễn Ngọc Đông - tác giả của âm mưu tống kết quả đấu thầu cao tốc Bắc Nam vào danh mục ‘tài liệu mật’.

Thế nhỉnh hơn của phe ‘giãn Trung’ còn có thể dần biến thành thắng thế đa số nếu sắp tới ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng - quan chức đã ‘trốn’ đi Trung Quốc suốt từ đầu năm 2019 đến nay - thực sự có một chuyến đi Washington gặp tổng thống Hoa Kỳ và hai bên đạt được kết quả nâng tầm quan hệ lên ‘đối tác chiến lược’, cùng với động thái quân cảng Cam Ranh - nơi khống chế đến 2/3 Biển Đông - được Việt Nam thỏa thuận cho Mỹ làm căn cứ hậu cần.

Cũng không loại trừ một giả thiết có tính hy vọng : nếu xu thế từ nhỉnh hơn đến vượt trội trên sẽ dần biến thành hiện thực, phải chăng trong vụ hủy bỏ cơ chế sơ tuyển đấu thầu ‘Trung Quốc’ dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam đã có tác động từ ‘gợi ý’ của người Mỹ ?

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 27/09/2019

Việt Nam hủy sơ tuyển thầu quốc tế cao tốc Bắc-Nam : ưu tiên trong nước (VOA, 24/09/2019)

Trang Facebook mang tên Thông tin Chính phủ của Việt Nam thông báo rằng Bộ Giao thông và vận tải hôm 24/9 quyết định hủy việc sơ tuyển nhà thầu quốc tế cho 8 đoạn của cao tốc Bắc-Nam, thay vào đó sẽ tổ chức đấu thầu trong nước.

Cao tốc Bắc-Nam là dự án trọng điểm của Việt Nam

Trong tháng 6 và 7, Bộ Giao thông và vận tải "chấm thầu" 60 bộ hồ sơ dự sơ tuyển nhà đầu tư quốc tế cho 8 dự án xây các đoạn cao tốc, trang Thông tin Chính phủ cho hay. Kết quả là 4 dự án không có nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển, 2 dự án có duy nhất 1 nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển, 1 dự án có từ 2 nhà đầu tư, và 1 dự án có 3 nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển.

"Như vậy, số lượng nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển không nhiều, tính cạnh tranh không cao", theo thông báo đăng trên Thông tin Chính phủ.

Từ kết quả kể trên, Bộ Giao thông và vận tải ra quyết định "hủy sơ tuyển theo hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế", thay vào đó, bộ điều chỉnh hồ sơ mời sơ tuyển phù hợp với hình thức "đấu thầu rộng rãi trong nước" để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện 8 dự án thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía Đông, vẫn theo Thông tin Chính phủ.

Bản thông báo nói thêm rằng quyết định của bộ đặc biệt nhắm đến "phát huy nội lực, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước" tham gia đầu tư và "phát triển năng lực doanh nghiệp Việt Nam" trong lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng.

8 đoạn cao tốc được đề cập ở trên chạy qua các tỉnh Nam Định, Ninh Bình, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Khánh Hòa, Đồng Nai, Tiền Giang và Vĩnh Long. Dự kiến tổng mức đầu tư cho các đoạn này là khoảng hơn 100.000 tỷ đồng.

Quyết định của Bộ Giao thông và vận tải nhanh chóng được một lượng người đông đảo chia sẻ trên mạng xã hội, thu hút nhiều lời khen ngợi dành cho bộ. Họ cho rằng bộ đã "lắng nghe", "cầu thị" sau khi có nhiều tiếng nói phản đối việc các nhà thầu Trung Quốc xây dựng hạ tầng ở Việt Nam, trong bối cảnh các công ty Trung Quốc gây ra vô số điều tiếng trong lĩnh vực này.

Đồ học của dự án cao tốc Bắc-Nam. (Ảnh chụp màn hình Người Lao Động)

Nhà báo Nguyễn Như Phong, từng là lãnh đạo các báo Petrotimes và Công an Nhân dân, nói với VOA rằng thật dễ hiểu về thái độ của người dân sau một loạt các công trình bê bối của các nhà thầu Trung Quốc mà nổi bật là dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông "đội giá, quá chậm, chất lượng rất xấu" ở Hà Nội.

Theo nhà báo kỳ cựu này, sức ép dư luận có tác động lớn đến quyết định mới đây của Bộ Giao thông và vận tải. Ông Phong nói :

"Dư luận lo ngại rằng Trung Quốc sẽ thắng thầu và sẽ xảy ra những vụ tương tự như vụ đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông. Mạng xã hội vừa rồi đã lên tiếng khá tích cực. Điều rất mừng là lãnh đạo Bộ Giao thông và vận tải đã biết lắng nghe. Sẽ không có ai thừa nhận rằng ‘chúng tôi hủy kết quả thầu là có một phần tác động của mạng xã hội’. Họ sẽ không nói cái điều ấy đâu, tự chúng ta hiểu lấy thôi".

Chuyên gia kinh tế, tiến sĩ Lê Đăng Doanh cũng cho rằng tiếng nói công luận có tầm quan trọng đáng kể trong vấn đề này. Ông Doanh nói với VOA :

"Đường [cao tốc] Bắc-Nam rất quan trọng, một công trình có tính chất cốt lõi, nền tảng để thúc đẩy sự phát triển kết cấu hạ tầng ở Việt Nam lại rơi vào tay Trung Quốc thì làm cho công luận hết sức lo ngại. Tôi hoan nghênh quyết định của Bộ Giao thông và vận tải là đã hủy kết quả đấu thầu lần trước và lần này chỉ đấu thầu các công ty trong nước".

Cả tiến sĩ Lê Đăng Doanh và nhà báo Nguyễn Như Phong đều bày tỏ tin tưởng rằng các công ty Việt Nam có đủ năng lực về thi công lẫn tài chính để thực hiện các dự án. Ông Doanh nói thêm là trong trường hợp cần huy động vốn thêm, các tập đoạn trong nước có thể bán trái phiếu doanh nghiệp với sự trợ giúp, hướng dẫn từ Ngân hàng Nhà nước.

Qua bản thông báo đăng trên trang Thông tin Chính phủ, Bộ Giao thông và vận tải cũng nhấn mạnh rằng quyết định của bộ về thay đổi cách thức sơ tuyển có liên quan đến "bối cảnh thế giới và khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp". Cùng lúc, động thái của bộ còn nhằm "đảm bảo an ninh quốc phòng", vẫn theo bản thông báo, song Bộ Giao thông và vận tải không cung cấp thêm chi tiết.

Liên hệ đến các diễn biến căng thẳng ở Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc trong 2 tháng qua, nhà nghiên cứu Lê Hồng Hiệp thuộc Viện ISEAS - Yusof Ishak đặt ở Singapore đặt câu hỏi phải chăng quyết định của Bộ Giao thông và vận tải là "một trong những biện pháp đáp trả của Việt Nam đối với các hành động gây hấn của Trung Quốc ở Tư Chính ?"

Như tin đã đưa, Trung Quốc điều tàu khảo sát địa chất đến hoạt động tại Bãi Tư Chính nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam hồi đầu tháng 7. Từ đó đến nay, tàu của Trung Quốc thực hiện 3 đợt khảo sát, gây ra một số cuộc đấu khẩu ngoại giao giữa hai nước láng giềng.

Có tin đợt khảo sát thứ 3 vừa kết thúc. Trang Facebook mang tên Dự án Đại sự ký Biển Đông cho biết đội tàu Trung Quốc gồm tàu Hải Dương Địa Chất 8 và 4 tàu hộ tống đã "bất ngờ rời khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam về Đá Chữ Thập" vào sáng sớm ngày 22/9.

Góp tiếng nói bình luận về việc Bộ Giao thông và vận tải hủy kết quả sơ tuyển nhà thầu cho các đoạn cao tốc Bắc-Nam, tiến sĩ toán Nguyễn Ngọc Chu, một Facebooker có khoảng 40.000 người theo dõi, khẳng định "chính truyền thông xã hội đã đưa tiếng nói của hàng chục triệu người dân Việt Nam đến với lãnh đạo nhà nước, để rồi cuối cùng sự sáng suốt đã chiến thắng".

Nhìn ra bình diện rộng hơn, vị tiến sĩ mong lãnh đạo nhà nước Việt Nam cần tiếp tục lắng nghe ý kiến của hơn 95 triệu người dân Việt, nhất là về các vấn đề tối quan trọng gồm "bảo vệ chủ quyền biển đảo" và "chọn đường đi cho Đất Nước".

*****************

Đấu thầu trong nước Dự án cao tốc Bắc Nam : Vì quyền lợi dân tộc ? (RFA, 24/09/2019)

Sau khi Bộ Giao thông và vận tải công khai số nhà đầu tư tham gia sơ tuyển 8 dự án thành phần cao tốc Bắc Nam, trong đó nhà đầu tư Trung Quốc chiếm 16, Hàn Quốc 5, Pháp 2… người dân và các chuyên gia kinh tế đều lên tiếng về việc nhà thầu Trung Quốc "phủ sóng" cao tốc Bắc Nam.

Nhà báo Hồ Bất Khuất chia sẻ ý kiến của ông sau khi Bộ Giao thông và vận tải, vào ngày 24/09/19 thông báo chỉ đấu thầu trong nước 8 dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam. Courtesy : Ảnh chụp màn hình Facebook Ho Bat Khuat

Sau một thời gian đón nhận nhiều luồng ý kiến khác nhau về dự án này, ngày 24/9, Bộ Giao thông và vận tải chính thức tuyên bố chỉ đấu thầu trong nước với 8 dự án thành phần cao tốc Bắc-Nam phía Đông.

Dư luận nói gì trước thông tin vừa nêu ?

Chính phủ lắng nghe dân

Trong số rất nhiều ý kiến chia sẻ qua mạng xã hội niềm hân hoan trước thông tin của Thứ trưởng Bộ Giao thông và vận tải Nguyễn Ngọc Đông, vào ngày 24 tháng 9, xác nhận với truyền thông rằng chỉ đấu thầu trong nước với 8 dự án thành phần thuộc Dự án cao tốc Bắc-Nam, nhà báo Hồ Buất Khuất bày tỏ trên trang Facebook cá nhân rằng Chính phủ đã biết nghe dân khi hủy đấu thầu quốc tế Dự án cao tốc Bắc-Nam.

Vào tối cùng ngày, nhà báo Hồ Bất Khuất còn lên tiếng với Đài Á Châu Tự Do :

"Theo tôi thấy đấy là một dấu hiệu phản biện xã hội, nhất là các ý kiến được bày tỏ qua mạng xã hội, thì Chính phủ cũng đã lắng nghe. Đương nhiên là Chính phủ thì người ta nói chung như vậy, nhưng có một số người nghe rồi dần dần người ta thuyết phục. Hơn nữa, tôi thấy trong dân chúng, người ta gần như thống nhất là nếu để cho nhà thầu nước ngoài vào thì không có lợi cho an ninh quốc gia. Chính vì vậy, Chính phủ đã thông qua một quyết định mà tôi cho là sáng suốt và đây là tin vui nhất từ Chính phủ trong thời gian gần đây".

Đài RFA ghi nhận quả đúng là "một tin vui" cho người dân Việt Nam, nhất là những người dân gồm nhiều thành phần trong xã hội đã từng thiết tha lên tiếng cũng như ký tên vào kiến nghị thư để kêu gọi Chính phủ Việt Nam không cho đấu thầu quốc tế vì lo sợ các nhà thầu Trung Quốc sẽ "chiếm" Dự án cao tốc Bắc-Nam - một trong những dự án trọng điểm của đất nước, khi hệ lụy trước mắt từ Dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông do vay vốn và nhà thầu Trung Quốc đảm trách là một minh chứng rõ ràng nhất.

Bên cạnh đó, cũng không ít ý kiến còn cho rằng động thái mới của Bộ Giao thông và vận tải được xem như thêm một phản ứng của Hà Nội đối với Bắc Kinh, sau khi vào cuối tháng 8 có thông tin cho biết Việt Nam dự định trở thành quốc gia ASEAN đầu tiên cung cấp mạng 5G mà không dùng kỹ thuật của Tập đoàn Trung Quốc Huawei, trong bối cảnh hai quốc gia láng giềng "4 tốt-16 chữ vàng" đang xảy ra căng thẳng leo thang ở bãi Tư Chính ngoài Biển Đông.

Nỗi lo vẫn còn đó

Dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam chạy dọc theo phía Đông của Việt Nam sát với biển Đông kéo dài từ tỉnh Lạng Sơn đến tỉnh Cà Mau, có chiều dài 2.109 km. Dự án Cao tốc Bắc-Nam bao gồm 11 dự án, trong đó có 3 dự án là đầu tư công và 8 dự án còn lại sẽ được xây dựng theo mô hình hợp tác công tư (PPP). Tổng mức đầu tư của Dự án cao tốc Bắc-Nam là 118.000 tỷ đồng, trong đó Nhà nước Việt Nam góp vốn 55.000 tỷ đồng cho ba dự án đầu tư công: hỗ trợ toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng và góp một phần vốn xây dựng công trình để bảo đảm tính khả thi của dự án. Dự án được dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2025.

Kể từ khi thông tin về Dự án cao tốc Bắc-Nam được phổ biến rộng rãi trên phương tiện truyền thông, từ tháng 3 năm 2019 cho đến nay, dư luận trong và ngoài nước đặc biệt quan tâm vì những ý kiến đóng góp từ giới chuyên gia cho đến những người dân với Chính phủ Việt Nam rằng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng về "yếu tố Trung Quốc" trong dự án này.

Mặc dù vậy, hồi đầu tháng 6 vừa qua, Bộ Giao thông và vận tải cho biết đối với 8 dự án thành phần theo hình thức đối tác công-tư sau khi áp dụng hình thức đấu thầu quốc tế đã được nhiều nhà đầu tư trong nước và nước ngoài tham gia bao gồm 24 nhà đầu tư Việt Nam, 16 nhà thầu Trung Quốc, 5 Hàn Quốc,1 của Pháp, 1 Singapore và 1 từ Philippines.

Diễn tiến tiếp theo vào ngày 4 tháng 9, Thứ trưởng Bộ Giao thông và vận tải Nguyễn Ngọc Đông khẳng định với báo giới rằng kết quả nhà đầu tư trúng thầu tuyến cao tốc Bắc Nam "không thể công bố do đây là tài liệu mật".

Tuyên bố này của ông Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ trong dư luận. Và tuyên bố mới nhất vào ngày 24/9 cũng của thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông đã phần nào làm "yên lòng" dân.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng ban lãnh đạo thực hiện nghi lễ khởi công cao tốc Cam Lộ-La Sơn ngày 16/09/19. Courtesy of Bộ Giao thông và vận tải

Thế nhưng, Đài RFA ghi nhận vẫn còn đó những ý kiến lo ngại một số các nhà thầu tại Việt Nam không thể làm tốt cho dự án trọng điểm cao tốc Bắc-Nam. Chẳng hạn như Tổng Công ty Thành An là một công ty trúng thầu tuyến cao tốc Cam Lộ-La Sơn, dự án đầu tiên trong 11 dự án thành phần của Dự án cao tốc Bắc-Nam vừa được khởi công hôm 16 tháng 9. Tổng Công ty Thành An từng nằm trong danh sách mà Thanh tra Chính phủ trong năm 2018 thanh tra liên quan Dự án BOT mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua 2 tỉnh Bình Định và Phú Yên. Bên cạnh đó, cũng có ý kiến lo ngại các nhà thầu Việt Nam không đủ nguồn vốn và có thể sẽ vay vốn Trung Quốc với những ràng buộc phải mua nguyên vật liệu của các công ty Trung Quốc hay phải để cho công ty của Trung Quốc tham gia vào Dự án cao tốc Bắc-Nam.

Từ Sài Gòn, Kỹ sư Xây dựng Trần Bang, người từng khẳng định với RFA rằng những công ty tại Việt Nam có đủ khả năng để xây dựng đường cao tốc Bắc-Nam, vào tối ngày 24 tháng 9 nói rằng vẫn tiềm ẩn "Yếu tố Trung Quốc" trong các công ty Việt Nam trúng thầu Dự án cao tốc Bắc-Nam nếu như nguồn vốn, cổ phần (cổ phiếu)... không minh bạch, cũng như không được giám sát tốt. Kỹ sư Trần Bang nhấn mạnh :

"Các công ty đấu thầu phải công khai minh bạch: tức là quá khứ đã từng làm qua những công trình gì và tiến độ, chất lượng, thậm chí nguồn vốn và năng lực của công ty cũng phải công khai…thì đó mới là đấu thầu công khai. Chứ không thì chỉ giảm một phần nào đó (phản đối của người dân), thậm chí là che đậy".

Trong khi đó, từ Paris, Pháp quốc, ông Nguyễn Gia Kiểng, cựu Phụ tá Tổng trưởng Kinh tế của Việt Nam Cộng Hòa, một nhà quan sát tình hình kinh tế thế giới cho rằng quyết định của Bộ Giao thông và vận tải chỉ đấu thầu trong nước là quyết định theo chiều hướng đúng với điều kiện :

"Điều mà chúng ta cần phải làm là nên chia ra hàng vài chục khúc hay cả trăm khúc và mỗi khúc trao cho một công ty khác nhau. Có thể có những công ty có điều kiện thuận lợi vì có khả năng nên có thể được trúng thầu nhiều khúc. Điều đó là không nên đấu thầu cả dự án đường cao tốc Bắc-Nam cho một công ty. Không có vấn đề đó mà phải chia ra làm nhiều khúc và mỗi khúc phải đấu thầu riêng".

Liên quan những ý kiến lo ngại, ông Nguyễn Gia Kiểng nêu lên quan điểm cá nhân rằng :

"Thế còn những dư luận lo ngại, ví dụ như nói công ty của việt Nam không đủ sức đấu thầu thì điều đó có nghĩa là từ trước đến giờ họ không phải là những công ty xây dựng đúng nghĩa và nếu vì thiếu vốn mà họ phải mua hay mua chịu của Trung Quốc một số vật liệu thì đó là nợ giữa Trung Quốc đối với một công ty tư nhân của Việt Nam. Dân tộc và đất nước Việt Nam không có trách nhiệm cho việc đó".

Đối với nhà báo Hồ Bất Khuất thì ông khá là lạc quan, vì :

"Thông tin như thế là có, nhưng tôi nghĩ riêng với cao tốc Bắc-Nam thì sẽ khác và không như thế được vì dư luận xã hội, người ta tập trung và chú ý cũng như sự giám sát của người dân sẽ tăng lên".

Một số những người quan tâm đến Dự án cao tốc Bắc-Nam mà Đài RFA tiếp xúc đều đồng quan điểm rằng trước dấu chỉ Chính phủ Việt Nam lắng nghe ý nguyện của người dân thì họ hy vọng Dự án cao tốc Bắc-Nam sẽ được xây dựng trên tinh thần minh bạch, công khai vì dự án này không chỉ mang ý nghĩa về mặt kinh tế, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về mặt chính trị, ngoại giao, đó là sự đồng lòng và đồng thuận giữa chính quyền và nhân dân Việt Nam.

*****************

Việt Nam chọn nhà thầu trong nước làm một số cao tốc Bắc – Nam (RFA, 24/09/2019)

Đại diện Bộ Giao thông và vận tải Việt Nam, ông thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông vào ngày 24 tháng 9 được truyền thông dẫn lời : "Sau khi tham khảo ý kiến của các cơ quan, Bộ Giao thông vận tải đã chính thức lựa chọn chỉ đấu thầu trong nước với tám dự án thành phần dự kiến đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP) của cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Đây là dự án lớn, quan trọng và nhận được sự quan tâm của cả xã hội, cả hệ thống chính trị trong và ngoài nước".

Hình minh họa. Một đoạn đường cao tốc ở Cao Bằng. AFP

Ông Nguyễn Ngọc Đông đưa ra đánh giá là các dự án đó chưa hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài, cạnh tranh không lớn. Xét bối cảnh quốc tế rất phức tạp, cân nhắc khả năng cũng như phát huy nội lực của doanh nghiệp trong nước nên Bộ Giao thông- Vận tải có báo cáo với các cơ quan khác nhau, thống nhất đấu thầu cạnh tranh trong nước để lựa chọn nhà đầu tư trong nước.

Hồi tháng 7/2019, công luận quan ngại trước tin doanh nghiệp Trung Quốc nộp hồ sơ tham gia sơ tuyển 7/8 các dự án thành phần thuộc đai dự án đường cao tốc Bắc - Nam. Mạng báo VietnamFinance dùng từ ‘phủ sóng’ đối với sự có mặt hầu như khắp các dự án thành phần được mở thầu của doanh nghiệp Trung Quốc.

Tiếp đó, ông Nguyễn Ngọc Đông khi trả lời báo chí hôm 4/9/2019 đã khẳng định kết quả nhà đầu tư trúng thầu tuyến cao tốc Bắc Nam "không thể công bố do đây là tài liệu mật". Theo ông Đông, theo quy định của pháp luật về đấu thầu, quá trình đánh giá, thẩm định, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện theo chế độ hồ sơ mật, không cung cấp cụ thể được (!?).

Vào thời điểm đó, trả lời RFA,ông Lê Văn Triết, cựu Bộ trưởng Thương Mại, nhận định :

"Nhà thầu cao tốc Bắc - Nam mà ‘mật’ thì tôi thấy không đúng, bởi vì cao tốc Bắc - Nam là điều mà mọi người quan tâm, nhà nước quan tâm, nhân dân quan tâm… trong và ngoài nước quan tâm. Vì cao tốc Bắc - Nam liên quan vấn đề an ninh của cả nước, và hết sức liên quan khả năng của nền kinh tế, triển vọng của đất nước, mọi người quan tâm mà bây giờ Trung Quốc nhận thầu mà lại nói mật là bậy rồi, tôi không tán thành chuyện này là mật".

Được biết dự án đường cao tốc bắc-nam đã được Quốc hội Việt Nam thông qua, dự kiến trong giai đoạn 2017 - 2020 đầu tư 11 dự án thành phần với chiều dài 654 km, tổng vốn đầu tư hơn 100.000 tỉ đồng, trong đó ba dự án đầu tư công (những đoạn được cho là không hấp dẫn với nhà đầu tư) và tám dự án BOT.

Tám dự án xây dựng tuyến cao tốc Bắc- Nam phía đông giai đoạn 2017-2020 theo hình thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT gồm các dự án Mai Sơn- Quốc lộ 45 : Quốc lộ 45-Nghi Sơn ; Nghi Sơn- Diễn Châu ; Diễn Châu-Bãi Vọt Nha Trang-Cam Lâm ; Cam Lâm- Vĩnh Hảo ; Vĩnh Hảo- Phan Thiết và Phan Thiết- Đồng Nai.

Ba dự án đầu tư công gồm Cao Bồ-Mai Sơn ; Cam Lộ- La Sơn và Cầu Mỹ Thuận.

Vào ngày 16 tháng 9, Bộ Giao thông và vận tải đã khởi công dự án đường cao tốc Cam Lộ-La Sơn với nguồn vốn từ trái phiếu Chính phủ. Đoạn này dài 98 km với tổng mức đầu tư hơn 7.600 tỷ đồng. Đây là dự án đầu tiên của 11 dự án thành phần thuộc dự án lớn đường cao tốc bắc- nam phía đông giai đoạn 2017-2020 được khởi công.

*******************

Việt Nam hủy đấu thầu quốc tế cao tốc Bắc Nam (BBC, 24/09/2019)

Bộ Giao thông và vận tải Việt Nam nói muốn 'phát huy nội lực' cho các doanh nghiệp xây dựng kết cấu hạ tầng ở trong nước.

Bộ Giao thông và vận tải nói mọi thông tin về các bước thực hiện tiếp theo sẽ được kịp thời cung cấp để toàn thể nhân dân được biết và giám sát.

Thông cáo Báo chí của Bộ Giao thông và vận tải mô tả bộ này "nhận thức rất rõ đây là Dự án trọng điểm của Quốc gia, có vai trò quan trọng và ý nghĩa to lớn trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Bộ Giao thông vận tải cho biết nhận được 60 bộ hồ sơ dự tuyển theo hình thức đấu thầu quốc tế sau hai tháng nhưng "số lượng nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển không nhiều, tính cạnh tranh không cao".

"Sau khi đánh giá trách nhiệm pháp lý quy định tại hồ sơ mời sơ tuyển quốc tế đã phát hành và Luật đấu thầu, trên cơ sở thống nhất của các cơ quan liên quan, Bộ Giao thông vận tải quyết định hủy sơ tuyển theo hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế và điều chỉnh hồ sơ mời sơ tuyển phù hợp với hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước lựa chọn nhà đầu tư thực hiện 8 dự án PPP thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông," thông cáo viết.

Dự án cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 đi qua 20 tỉnh thành phố với 11 dự án gồm 3 dự án đầu tư công và 8 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) với tổng mức đầu tư được. Bộ Giao thông vận tải phê duyệt là 102.513 tỷ VND.

Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông được dẫn lời nói bộ này chính thức chính thức lựa chọn chỉ đấu thầu trong nước với 8 dự án thành phần dự kiến đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP) của cao tốc Bắc - Nam phía đông.

"Tính cạnh tranh [đấu thầu quốc tế] không cao, rất ít nhà đầu tư nước ngoài tham gia ở đây, nên để phát huy nội lực thì lựa chọn như vậy", ông Đông nói thêm. "Luật pháp cũng cho phép chủ đầu tư cân nhắc các yếu tố an ninh - quốc phòng khi tổ chức đấu thầu".

Truyền thông trong nước cho hay phần phần đầu tiên của cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cam Lộ - La Sơn đi qua tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế đã được khởi công xây dựng vào ngày 16/9.

Bộ Giao thông vận tải nói mọi thông tin về các bước thực hiện tiếp theo "sẽ được kịp thời cung cấp để toàn thể nhân dân được biết và giám sát".

Dự án Cao tốc Bắc Nam gây chú ý nhiều sau khi gần 120 văn nghệ sĩ vào giữa năm nay cùng ký vào bản kiến nghị không để Trung Quốc đầu tư và dự thầu.

Ông Nguyễn Công Khế, cựu Tổng biên tập báo Thanh Niên khi đó ủng hộ bản kiến nghị này do những "bẫy nợ, bẫy kỹ thuật…."và đặc biệt là lĩnh vực An ninh quốc phòng và phòng thủ phía Đông đất nước".

"Và qua nhiều kinh nghiệm cho thấy, ta sẽ khó kiểm soát nổi nạn hối lộ, đút lót, tham nhũng, đi đêm...mà ta đang dày công bài trừ chúng trong thời gian vừa qua, bước đầu đang có kết quả khả quan," ông Khế viết trên Facebook cá nhân.

Nhà báo tự do Phan Thị Châu từ Thành phố Hồ Chí Minh hôm 20/06 nói với BBC rằng hầu hết các công trình do Trung Quốc thực hiện ở Việt Nam đều kém chất lượng, không đảm bảo tiến độ và luôn đội vốn lên quá cao so với giá thầu lúc ban đầu."

Trong khi đó blogger, phóng viên tự do Thanh Ngọc nói với BBC nói về khả năng nhà thầu Trung Quốc "bỏ giá thầu rẻ nhất và "lại quả" mức cao để thắng thầu là không lạ."

Công chúng vẫn tiếp tục bình luận sôi nổi về tuyên bố của ông Nguyễn Thiện Nhân : Cử tri không cần lo lắng về cao tốc Bắc Nam không bảo đảm điều này, điều kia vì Quốc hội sẽ giám sát chặt chẽ công trình này (1).

Đồ họa dự án cao tốc Bắc-Nam. (Ảnh CafeLand)

Muốn cảm nhận tường tận tuyên bố của ông Nhân… phản động tới mức nào, phải xem cả bối cảnh lẫn tư thế của ông Nhân khi ấy.

Ông Nhân đưa ra tuyên bố vừa kể không phải với tư cách Ủy viên Bộ Chính trị hay Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh. Ông thản nhiên xối nước lạnh vào nhiều giới đang băn khoăn về những hệ lụy đối với việc thực hiện phần còn lại của cao tốc Bắc Nam nếu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam tiếp tục xem nhà thầu Trung Quốc như ứng viên số một, với tư cách là 1/484 cá nhân đại diện cho "ý chí, nguyện vọng" của nhân dân.

Với một cá nhân là… Trưởng đoàn Đại biểu của dân chúng Thành phố Hồ Chí Minh tại Quốc hội, thản nhiên gạt phắt cả "ý chí" lẫn "nguyện vọng" của nhân dân một cách trịch thượng như thế, bảo ông Nhân là thành viên của một Quốc hội… bù nhìn, hoàn toàn… thiếu chính xác ! Làm gì có thứ bù nhìn nào… quyền uy như thế ! Đó rõ ràng là giọng điệu, lối hành xử của bề trên, không thèm bận tâm "kẻ ăn, người ở" nghĩ gì, muốn gì.

Trên danh nghĩa, cuộc gặp gỡ được tổ chức hôm 19 tháng 6 là để những cá nhân được dân chúng các quận Bình Thạnh, Phú Nhuận ở Thành phố Hồ Chí Minh lựa chọn để thay họ tham gia Quốc hội, bàn bạc, quyết định những vấn đề quan trọng liên quan tới vận mệnh quốc gia, tương lai dân tộc, báo cáo với những người đã cử mình về kết quả Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội Khóa 14.

Song diễn biến cho thấy, buổi "báo cáo" đó là một vở kịch tồi, lẫn lộn bi hài. Đối tượng nhận ủy quyền (Đại biểu quốc hội) xem phía ủy quyển (cử tri) là rơm rác.

Xét cho sòng phẳng, ông Nhân không phải là đại biểu của cử tri Đơn vị Bầu cử số 6 (hai quận Bình Thạnh và Phú Nhuận), rộng hơn, dân chúng Thành phố Hồ Chí Minh cũng chẳng chọn ông đại diện cho họ tại Quốc hội khóa này (2016 - 2021). Trong đợt bầu chọn Đại biểu quốc hội khóa 14, ông Nhân được dân chúng Đơn vị Bầu cử số 2 của tỉnh Trà Vinh (bao gồm thị xã Duyên Hải và các huyện Châu Thành, Cầu Ngang, Trà Cú, Duyên Hải) cử thay mặt họ tại Quốc hội.

Sau khi ông Đinh La Thăng (Bí thư Thành ủy kiêm Trưởng đoàn Đại biểu của Thành phố Hồ Chí Minh tại Quốc hội) bị đảng đuổi đi chỗ khác, ông Nhân được đảng phân công làm Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh và đương nhiên trở thành Trưởng đoàn Đại biểu của Thành phố Hồ Chí Minh tại Quốc hội. Chỉ chi tiết đó cũng đủ để thấy, chuyện dân chúng Việt Nam bầu chọn đại diện của mình tại Quốc hội chỉ có giá trị… tương đối. Không hiểu tường tận về sự… tương đối ấy, làm sao ông Nhân dám xử sự… hồn nhiên như vậy với cử tri.

Chẳng riêng ông Nhân, đa số đại biểu quốc hội cũng thế. Cũng thế nên thay vì chất vấn, Đại biểu Vương Đình Huệ đứng dậy biện bạch cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam về việc tăng giá điện từng khiến cử tri sôi lên vì giận, theo kiểu : Chẳng chính phủ nào dự đoán được chuyện… hoa sữa sẽ nở vào tháng 5. Cũng thế nên khi góp ý cho Dự luật sửa Luật Xuất nhập cảnh, Đại biểu Nguyễn Quốc Hưng mới đề nghị thu… "phí chia tay".

Cũng thế nên ở cương vị Chủ tịch quốc hội, Đại biểu Nguyễn Thị Kim Ngân đâu cần rút kinh nghiệm sau khi bị cử tri chỉ trích kịch liệt vì sử dụng tư cách Chủ tịch quốc hội răn đe các đồng viện, rằng thành lập các đặc khu là chủ trương của Bộ Chính trị, cho nên đừng bàn lui về Dự luật Đơn vị Hành chính Kinh tế đặc biệt và ở Kỳ họp thứ bảy vừa qua, bà Ngân tiếp tục bảo Bộ trưởng Công an đừng thèm nói gì thêm khi những đại biểu khác thay mặt cử tri chất vấn ông Tô Lâm.

Càng ngày càng nhiều cử tri Việt Nam tỏ ra ngao ngán với Quốc hội, không ít người đề nghị dẹp bỏ Quốc hội để khỏi phải đóng thêm thuế, phí, bao các đại biểu ăn, ở, đi lại, họp hành, cuối cùng phải nghe, phải thấy toàn những chuyện chướng tai, gai mắt, sốt ruột khi một ngày họp ngốn cả tỉ đồng của công qũy nhưng Quốc hội chỉ bàn rặt những chuyện kiểu như Ngọc Trinh ăn mặc hở hang tại… Pháp. Nghĩ như thế, muốn như thế là thiếu thiện chí. Không có Quốc hội, Việt Nam làm sao khắc họa được sự ưu việt của thể chế cộng hòa xã hội chủ nghĩa và nỗ lực không ngừng trong việc xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh ?

Quốc hội không phải là bù nhìn, Quốc hội là một thiết chế trang trí cho hệ thống chính trị treo bảng "của dân, do dân, vì dân". Nước có tàn, dân có mạt vì những nghị quyết, những đạo luật cử tri không muốn, song vẫn được các đại biểu nhất trí thì trách nhiệm vẫn thuộc về… toàn dân. Chẳng phải năm 2014, ông Nguyễn Sinh Hùng, tiền nhiệm của bà Ngân, từng đả thông về phạm trù trách nhiệm đó sao : Quốc hội là cơ quan lập pháp, nếu quyết sai thì phải nhận khuyết điểm chứ không thể kỷ luật. Quốc hội tức là dân, dân quyết sai thì dân chịu chứ kỷ luật ai (2) ?

Quốc hội là một thiết chế có chủ đích và Quốc hội chính là minh họa rõ ràng nhất cho bản chất của câu thiệu "tất cả quyền lực thuộc về nhân dân", thứ quyền mà cổ nhân đã khái quát là "quyền rơm, vạ đá". Khi quyền chỉ như rơm, còn vạ nặng hơn đá, ai mới thực sự là… bù nhìn ? Đừng có tưởng bở mà bảo đó là Quốc hội !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 26/06/2019

Chú thích

(1) https://news.zing.vn/cu-tri-lo-ngai-trung-quoc-lam-cao-toc-bi-thu-nhan-tran-an-post958324.html

(2) https://thanhnien.vn/tai-chinh-kinh-doanh/quoc-hoi-quyet-dinh-sai-thi-nhan-khuyet-diem-chu-khong-ky-luat-duoc-386103.html

Những kẻ bồi đắp những bãi đá cướp được của Việt Nam ở Biển Đông thành đảo nhân tạo, thành sân bay hiện đại, thành căn cứ quân sự bao vây Việt Nam đang bị nước Mỹ xem xét cấm cửa lại được lãnh đạo Nhà nước cộng sản Việt Nam rắp tâm đón vào làm đường cao tốc Bắc-Nam.

Những người như các ông (Nguyễn Đức) Kiên, (Trần Tuấn) Anh, (Nguyễn Văn) Thể có được ghế đại biểu, ghế bộ trưởng chỉ là đảng của các ông chia chác cho mà thôi. Với người dân Việt Nam, các ông chỉ có tư cách ô nhục của kẻ bán nước !

Cuối tháng 5/2019, lần thứ hai, thượng nghị sĩ cả hai đáng Dân chủ và Cộng hòa cùng trình lên thượng nghị viện Mỹ dự thảo luật trừng phạt các công ty và cá nhân Trung Quốc có liên quan đến các hành động "phi pháp và nguy hiểm" ở khu vực Biển Đông và Hoa Đông.

Dự luật yêu cầu Chính phủ Mỹ đóng băng tài sản, hủy bỏ hay từ chối thị thực (visa) đối với bất kỳ chủ thể nào liên quan đến "các hành động hay chính sách đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định" của khu vực Biển Đông.

Trong 25 công ty và nhiều cá nhân Trung Quốc bị dự luật cấm cửa vào nước Mỹ có các công ty nhà nước lớn như : Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc, CNOOC, từng kéo giàn khoan 981 vào vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam (EEZ), tháng 5/2014, Tập đoàn Hóa chất và dầu khí Trung Quốc, SINOPEC, Tổng Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc, CCCC, đã tham gia bồi đắp đảo, xây dựng sân bay, căn cứ quân sự ở Biển Đông…

Tháng 3/2017, dự luật này đã được đưa ra nhưng phải dừng lại ở Ủy ban Đối ngoại Thượng viện. Trước sự ngạo ngược độc chiếm biển Tây Thái Bình Dương, thách thức luật pháp quốc tế, gây căng thẳng, xung đột ở Tây Thái Bình Dương, đe dọa ổn định và hòa bình thế giới của Trung Quốc, hơn hai năm sau đã có thêm nhiều Thượng nghị sĩ thấy rằng cần có luật này và dự luật lại được đưa ra xem xét. Lần này dự luật được Thượng nghị sĩ Rubio của Đảng Cộng hòa, thành viên cao cấp của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, và thượng nghị sĩ Ben Cardin của Đảng Dân chủ cùng bảo trợ, được sự ủng hộ của 13 thượng nghị sĩ khác, trong đó đáng kể có thượng nghị sĩ Mitt Romney, ứng cử viên tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa năm 2012 và số lượng Thượng nghị sĩ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa ủng hộ dự luật đang gia tăng. Dự luật được trên 50 trong tổng số 100 thượng nghị sĩ bỏ phiếu thuận là rất khả quan.

Dự luật cấm cửa Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc, CNOOC từng kéo giàn khoan 981 vào vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam (EEZ), tháng 5/2014 và Tổng Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc, CCCC đã tham gia bồi đắp đảo, xây dựng sân bay, căn cứ quân sự ở Biển Đông... dù có được thông qua hay không, có trở thành đạo luật của nước Mỹ hay không còn phải chờ đợi nhưng dự luật đã cho thấy sự bất bình của lương tri nước Mỹ và lời cảnh cáo nghiêm khắc của chính giới Mỹ trước hành động xâm lược của Trung Quốc ở Biển Đông.

Là doanh nghiệp dân dụng nhưng nhận thầu xây dựng những công trình quân sự trên những bãi đá mà quân đội Trung Quốc đánh chiếm của Việt Nam ở Biển Đông, Tổng Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc đã nối gót quân đội Trung Quốc xâm lược những bãi đá của tổ tiên người Việt. Với hành động xâm lược đó, người Mỹ đã thảo luật cấm cửa Tổng Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc thì lãnh đạo nhà nước cộng sản Việt Nam lại đang hăm hở dọn đường đón kẻ xâm lược đó vào làm đường cao tốc Bắc – Nam, con đường huyết mạch của nền kinh tế đất nước, con đường chiến lược của thế trận giữ nước.

Hãy cố nén sự tởm lợm và khinh bỉ của một người Việt chân chính để nghe và nhận ra giọng điệu dọn đường rước giặc vào nhà của những quan chức cấp triều đình của nhà nước cộng sản Việt Nam.

Ông Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế của Quốc hội Nguyễn Đức Kiên là đại biểu của dân nhưng không nói theo ý chí nguyện vọng của dân mà ông chỉ đón ý triều đình và ông đã nổi tiếng nói nhăng nói cuội về mọi vấn đề xã hội. Giờ đón ý thế quyền ông lại nổ văng mạng : Hiện nay trên thế giới không có nhà thầu nào có kinh nghiệm thi công đường cao tốc nhiều như các doanh nghiệp của Trung Quốc.

Cậu ấm Trần Tuấn Anh chỉ hơn người ở cái cửa con ông cựu Chủ tịch nước Trần Đức Lương mà sỗ sàng nhảy tót lên ghế Bộ trưởng bộ giầu có nhất nước, phi thương bất phú, Bộ Công thương. Ngồi ghế của nước chỉ để lo việc nhà, xăng xái và ngông cuồng làm mọi việc chỉ để làm đẹp lòng bà vợ vốn là người đẹp showbiz. Một nhân cách như vậy làm sao có thể bỏ lỡ cơ hội lấy điểm với thế lực đã đặt ông vào ghế Bộ trưởng. Làm đẹp lòng vợ, ông đã ngông nghênh đưa xe biển số 80A của Chính phủ vào tận chân cầu thang máy bay đón vợ. Nói đẹp lòng đảng, ông đã véo von ca ngợi đội quân xây dựng công trình giao thông Trung Quốc, những kẻ đã nối gót những tên lính Trung Quốc xâm lược những bãi đá ở Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam : Ta phải làm bằng được đường cao tốc Bắc Nam để phát triển đất nước nhưng vướng mắc là chỉ có nhà thầu Trung Quốc mới hội đủ tiêu chuẩn.

Nhưng tởm lợm hơn cả là khi ông Nguyễn Văn Thể, Bộ trưởng Bộ Giao thông và vận tải, bộ chủ dự án đường cao tốc Bắc Nam trắng trợn tuyên bố : Tôi lấy tư cách Bộ trưởng để khẳng định rằng nhà thầu Trung Quốc có khả năng làm đường cao tốc Bắc Nam tốt, nhanh và rẻ hơn Nhật và Mỹ

Ông Bộ trưởng có học vị tiến sĩ mà dân gian phải gọi bằng tên Ngu Quá Thể, Ngu Như Thể từ khi ông láu cá nhưng thiếu trí khôn đổi tên Trạm Thu Phí thành Trạm Thu Giá.  Ông Quá Thể không những quên rằng nhà thầu giao thông Trung Quốc mà ông muốn rước vào làm đường cao tốc Bắc Nam đã xây sân bay hơn ba ngàn mét, xây quân cảng, xây lô cốt, hầm ngầm cho quân đội của chúng chiếm đóng vĩnh viễn những bãi đá của lịch sử Việt Nam trên Biển Đông thì chúng cũng sẽ biến con đường cao tốc Bắc Nam mà chúng xây dựng ở Việt Nam thành con đường nô lệ của giống nòi Việt Nam. Ông Quá Thể còn cố tình quên cái tai họa khủng khiếp mà nhà thầu giao thông Trung Quốc đã giáng xuống đất nước Việt Nam ở đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông.

Những kẻ như Kiên, như Anh, như Thể đến tư cách của một người Việt chân chính còn chưa có được nói gì đến tư cách đại biểu nhân dân, tư cách bộ trưởng. Những người như các ông Kiên, Anh, Thể có được ghế đại biểu, ghế bộ trưởng chỉ là đảng của các ông chia chác cho mà thôi. Với người dân Việt Nam, các ông chỉ có tư cách ô nhục của kẻ bán nước !

Phạm Đình Trọng

(17/06/2019)