Thông Luận

Mỹ thông báo đã chuyển cho Ukraine tên lửa ATACMS tầm xa

Trọng Thành, RFI, 25/04/2024

Bộ ngoại giao Mỹ hôm 24/04/2024 thông báo Washington đã chuyển cho Ukraine nhiều tên lửa ATACMS tầm xa, trước khi Quốc hội Mỹ thông qua gói viện trợ 61 tỉ đô la cho Kiev. Nhiều tên lửa loại này đã được quân đội Ukraine sử dụng để tấn công cơ sở quân sự Nga cách xa chiến tuyến. Hoa Kỳ đã đưa ra quyết định nói trên sau khi không thuyết phục được Nga ngừng tấn công vào các cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine.

Quân đội Mỹ bắn thử phiên bản đầu tiên của Hệ thống tên lửa chiến thuật, tại khu bắn thử White Sands Missile Range, Fort Bragg N.C., bang New Mexico, Mỹ, ngày 14/12/2021. AP - John Hamilton

AFP dẫn lời phát ngôn viên bộ ngoại giao Mỹ cho biết việc chuyển giao cho Ukraine các tên lửa ATACMS tầm bắn 300 km đã được thực hiện theo "yêu cầu trực tiếp của tổng thống" Joe Biden. Các hỏa tiễn này nằm trong đợt viện trợ ngày 12/03 với tổng trị giá 300 triệu đô la. Theo bộ ngoại giao Mỹ, Hoa Kỳ đã giữ bí mật việc chuyển giao này "theo đề nghị của Ukraine vì lý do an toàn". Theo một giới chức Mỹ xin ẩn danh, quân đội Ukraine đã sử dụng nhiều hỏa tiễn loại này vào sáng sớm ngày 17/04 để tấn công một sân bay Nga tại bán đảo Crimea, cách chiến tuyến khoảng 165 km, và một lần nữa trong đêm thứ Ba 23/04 qua ngày thứ Tư 24/04, tại miền đông nam Ukraine. 

Trong một thời gian dài, Hoa Kỳ đã lưỡng lự trong việc chuyển giao tên lửa ATACMS tầm xa. Cho đến nay, Mỹ mới chỉ cấp cho Kiev tên lửa ATACMS tầm trung (165 km). Cũng giới chức nói trên cho biết, hai lý do chính đã khiến Washington thay đổi quan điểm. Thứ nhất là việc Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm xa do Bắc Triều Tiên cung cấp để tấn công Ukraine bất chấp nhiều cảnh báo của Mỹ với phía Nga. Thứ hai là Moskva không từ bỏ kế hoạch oanh kích các cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine.

Hôm qua, trả lời báo giới, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết chính quyền Kiev đã cam kết không dùng loại vũ khí này để tấn công vào các mục tiêu trên lãnh thổ Nga, mà chỉ tấn công trong phạm vi các vùng lãnh thổ Ukraine được quốc tế công nhận. 

Tổng thống Mỹ phê chuẩn gói viện trợ 61 tỉ đô la cho Ukraine

Về gói viện trợ 61 tỉ đô la cho Ukraine, hôm qua, tổng thống Mỹ đã ngay lập tức phê chuẩn sau khi Quốc hội lưỡng viện Mỹ bật đèn xanh. Ông Biden nhấn mạnh tầm quan trọng của gói viện trợ, được chờ đợi từ lâu nay, đối với an ninh của chính nước Mỹ, của các đồng minh Châu Âu, cũng như nền công nghiệp Mỹ :

"Tôi sẽ bảo đảm cho viện trợ bắt đầu được chuyển giao ngay lập tức. Chúng tôi sẽ bắt đầu chuyển các thiết bị đến Ukraine, gồm đạn được cho hệ thống phòng không, cho pháo binh, cho các hệ thống tên lửa và cho các xe thiết giáp.

Gói viện trợ này thực sự là đầu tư không chỉ cho an ninh của Ukraine, mà cả cho an ninh của Châu Âu và an ninh của chúng ta. Chúng tôi chuyển cho Ukraine các phương tiện có trong kho dự trữ của chúng ta. Tiếp theo, chúng ta sẽ thay thế các vũ khí dự trữ đó bằng những sản phẩm mới do chính các doanh nghiệp Mỹ sản xuất ngay tại Mỹ. Tên lửa Patriot được chế tạo tại Arizona, tên lửa chống tăng tại Alabama, đạn pháo tại Ohio, Pennsylvania và Texas.

Nói cách khác, chúng ta hỗ trợ Ukraine nhưng đồng thời cũng đầu tư cho năng lực sản xuất của nền công nghiệp chúng ta, tăng cường an ninh quốc gia của chúng ta, hỗ trợ việc làm tại gần 40 bang của nước Mỹ."

Trọng Thành

******************************

Tổng thống Mỹ Biden tuyên bố gởi vũ khí cho Ukraine "ngay từ tuần này"

Thanh Phương, RFI, 24/04/2024

Trong một thông cáo của Nhà Trắng được công bố hôm qua, 23/04/2024, tổng thống Joe Biden tuyên bố Hoa Kỳ sẽ bắt đầu gởi các vũ khí và thiết bị cho Ukraine "ngay từ tuần này" sau khi cả hai viện của Quốc Hội thông qua kế hoạch viện trợ quân sự mới cho Kiev. Trước đó, theo các quan chức Mỹ được hãng tin AP trích dẫn, Lầu Năm Góc sẽ tháo khoán ngay khoản viện trợ quân sự đầu tiên 1 tỷ đôla cho Ukraine.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và đồng nhiệm Ukraine Volodymyr Zelensky trong một cuộc họp báo chung tại Nhà Trắng ngày 12/12/2023. Reuters - Leah Millis

Sau Hạ Viện, hôm qua, đến lượt Thượng Viện Hoa Kỳ, với đa số phiếu áp đảo, thông qua kế hoạch viện trợ tổng cộng 95 tỷ đôla cho Ukraine, Israel và Đài Loan, trong đó có đến 61 tỷ đôla sẽ để giúp Kiev chống trả quân Nga. 

Từ Washington, thông tín viên Guillaume Naudin tường trình :

"Tôi sẽ ký phê chuẩn và sẽ ngỏ lời với người dân Mỹ ngay sau khi văn bản này được chuyển đến văn phòng của tôi". Sau cuộc bỏ phiếu, tổng thống Joe Biden đã nhanh chóng chúc mừng việc thông qua viện trợ quân sự cho Ukraine, văn bản mà ông sẽ phê chuẩn ngay từ hôm nay.

Hệ quả ngay lập tức đó là viện trợ của Mỹ cho Ukraine, bị chặn lại từ đầu năm đến nay, sẽ có thể nhanh chóng được tái lập. Trong 60 tỷ đôla được dự trù, 1 tỷ đôla thiết bị quân sự sẽ được gởi đi trong những ngày tới, thậm chí từ đây đến cuối tuần đối với những thiết bị cấp thiết nhất.

Quân đội Mỹ đã chuẩn bị từ lâu và rất có thể họ chỉ cần chất đầy các phương tiện vận chuyển để gởi sang Ukraine đạn dược, nhất là đạn pháo mà lực lượng của Kiev không còn được cung cấp từ đầu năm đến nay.

Các thiết bị này sẽ được lấy từ các kho vũ khí của quân đội Mỹ. Trong khoản viện trợ quân sự mới đã được thảo luận với chính quyền Ukraine, cũng có các vũ khí phòng không để chống trả các cuộc oanh tạc của quân Nga. 

Điểm mới trong kế hoạch vừa được thông qua, đó là sẽ gồm cả các tên lửa có tầm bắn xa hơn, mà cho tới nay quân đội Mỹ không muốn cung cấp cho Ukraine vì ngại phản ứng của Nga. Nhưng tình hình trên chiến trường nay khó khăn đối với quân đội Ukraine đến mức mà Hoa Kỳ bắt buộc phải làm như thế.

Thanh Phương

*****************************

Ba Lan sẵn sàng tiếp nhận vũ khí hạt nhân : Nguy cơ leo thang với Nga

Thanh Phương, RFI, 24/04/2024

Trong bài trả lời phỏng vấn được đăng tải hôm 22/04/2024, tổng thống Ba Lan tuyên bố Warszawa sẵn sàng tiếp nhận vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ của mình nếu khối NATO, mà Ba Lan là một thành viên, quyết định tăng cường bảo vệ sườn phía đông trước việc Nga triển khai vũ khí mới ở Kaliningrad và Belarus.

Hệ thống tên lửa phòng không Patriot của Mỹ được bố trí tại Ba Lan, ngày 24/05/2010. AP – Marek Lis

Tại hội nghị thượng đỉnh Vilnius năm 2023, các đồng minh đã tái khẳng định NATO sẽ làm "bất cứ điều gì cần thiết để bảo đảm độ tin cậy, hiệu quả, an toàn và an ninh của sứ mệnh răn đe hạt nhân, bao gồm việc tiếp tục hiện đại hóa năng lực hạt nhân và cập nhật quy trình lập kế hoạch".

Trả lời nhật báo Fakt khi đang viếng thăm Canada, tổng thống Andrzej Duda nói : "Nếu các đồng minh của chúng tôi quyết định triển khai vũ khí hạt nhân trong khuôn khổ chia sẻ hạt nhân trên lãnh thổ của chúng tôi nhằm tăng cường an ninh ở sườn phía đông của NATO, thì chúng tôi sẵn sàng tiếp nhận". 

Tuy nhiên, tổng thống Duda nhấn mạnh hiện chưa có quyết định nào về vấn đề này, mà ông chỉ khẳng định chia sẻ hạt nhân "chắc chắn sẽ củng cố vị thế và an ninh" của Ba Lan. Nguyên thủ quốc gia Ba Lan nói thêm rằng khả năng triển khai vũ khí hạt nhân ở Ba Lan đã là chủ đề thảo luận giữa Ba Lan và Hoa Kỳ.

Theo ông, "Nga đang ngày càng quân sự hóa Kaliningrad (vùng lãnh thổ nằm giữa Ba lan và Litva) và đang chuyển các vũ khí hạt nhân sang Belarus", cũng là quốc gia giáp biên giới Ba Lan. Chính tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng 6/2023 tuyên bố đã chuyển giao những vũ khí hạt nhân đầu tiên cho Belarus. 

Nguy cơ leo thang với Nga

Phía Nga dĩ nhiên là đã có phản ứng về tuyên bố của tổng thống Duda. Khi được hỏi về khả năng vũ khí hạt nhân được triển khai ở Ba Lan, hôm 22/04, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố Nga sẽ bảo đảm "an ninh" của mình nếu điều này xảy ra. Ông nói : "Quân đội tất nhiên sẽ phân tích tình hình và trong mọi trường hợp sẽ thực hiện mọi biện pháp trả đũa cần thiết để đảm bảo an ninh của nước Nga". 

Trả lời trang mạng "7 sur 7" của Bỉ ngày 23/04, một cựu đại tá quân đội Bỉ Roger Housen nhấn mạnh Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận cho triển khai vũ khí hạt nhân, kể cả vũ khí hạt nhân chiến thuật, ở Ba Lan, vì đây sẽ là một bước leo thang rất lớn dẫn đến xung đột giữa khối NATO và Nga. Hơn nữa, từ nhiều thập niên qua, Mỹ đã vẫn đặt rất nhiều vũ khí nguyên tử tại 5 nước châu Âu thành viên của NATO : Bỉ, Hà Lan, Ý, Đức và Thổ Nhĩ Kỳ, chưa kể các vũ khí hạt nhân của Anh và Pháp.

Theo cựu đại tá Housen, tổng thống Duda dường như tin rằng Nga sẽ không dám tấn công Ba Lan nếu nước này có vũ khí hạt nhân. Nhưng lập luận đó là vô nghĩa : Cũng là một thành viên của NATO, Ba Lan đã nằm dưới sự bảo vệ của chiếc ô hạt nhân của khối này. Triển khai vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ Ba Lan chỉ khiêu khích Nga và khiến cho an ninh của Ba Lan càng khó được bảo đảm.

Bất đồng nội bộ Ba Lan

Tuyên bố của ông Duda được đưa ra trong bối cảnh chính trường Ba Lan đang trải qua thời kỳ chung sống khó khăn giữa một tổng thống vốn là đồng minh thân cận của chính quyền cũ theo chủ nghĩa dân túy với thủ tướng Donald Tusk, một nhân vận thân Âu, sau khi liên minh của ông chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 10 năm 2023. Tổng thống Duda và thủ tướng Tusk thường xuyên đối chọi với nhau về chính sách đối nội, nhưng quan điểm của họ về việc hỗ trợ Ukraine và mối đe dọa từ Nga phần lớn vẫn giống nhau. 

Tuy vậy, có vẻ như thủ tướng Donald Tusk không tán đồng phát biểu của tổng thống Duda về vũ khí hạt nhân. Trả lời báo chí hôm qua, thủ tướng Ba Lan nói ông muốn "biết tất cả các tình huống khiến tổng thống đưa ra tuyên bố này". Ông Tusk khẳng định : "Tôi rất mong muốn Ba Lan được sống trong an ninh, được trang bị vũ khí tốt nhất có thể, nhưng tôi cũng muốn mọi sáng kiến ​​trước hết phải được những người có trách nhiệm chuẩn bị thật kỹ càng". 

Vậy thì vì sao tổng thống Duda lại nói đến khả năng triển khai vũ khí nguyên tử ở Ba Lan ? Theo suy đoán của cựu đại tá Housen, ông Duda là một nhân vật theo đường lối cứng rắn và những tuyên bố kiểu như vậy rất được những người ủng hộ ông tán thưởng. Trước đó vài ngày, tổng thống Ba Lan đã gặp cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại New York. Cựu đại tá Housen nói ông sẽ không ngạc nhiên rằng chính ông Trump đã khuyến khích ông Duda đi theo hướng này để gây khó khăn cho chính quyền Joe Biden, vốn không muốn căng thẳng gia tăng với Nga.

Thanh Phương

***************************

Ukraine dùng drone tấn công các cơ sở năng lượng và nhà máy luyện kim trên lãnh thổ Nga

Thùy Dương, RFI, 24/04/2024

Ukraine hôm nay 24/04/2024 đã dùng drone tấn công các cơ sở năng lượng tại vùng Smolensk, miền tây nước Nga, cách biên giới Ukraine khoảng 400 km.

Binh sĩ Ukraine chuẩn bị phóng drone Poseidon H10 tầm trung gần Bakhmut, Donetsk, miền đông Ukraine ngày 26/03/2024. AP - Efrem Lukatsky

Một nguồn tin quốc phòng Ukraine hôm 24/04 xác nhận thông tin này với hãng tin Pháp AFP và nhấn mạnh, đó là những mục tiêu tấn công "hợp pháp" của Ukraine. Theo nguồn tin này, các drone của Ukraine đã oanh kích vào "hai kho chứa dầu", vốn là nơi "trữ 26.000 m3 chất đốt". Các vụ tấn công do Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) tổ chức.

Thông tin được đưa ra sau khi thống đốc vùng Smolensk của Nga, Vassili Anokhine cho biết trên Telegram là hỏa hoạn đã xảy ra tại một số cơ sở năng lượng do các vụ tấn công của Ukraine.

Cũng trong hôm nay, Ukraine dùng drone tấn công nhà máy luyện kim NovoLipetsk, tại thành phố Lipetsk, cách biên giới Ukraine 400km. Đây là nhà máy của hãng NLMK, hãng luyện kim lớn nhất nước Nga năm 2022, và xếp hạng 23 thế giới, theo số liệu của Hiệp hội Thép Thế giới.

Trong khi đó, hôm qua, trước khi Thượng Viện Mỹ biểu quyết khoản viện trợ 61 tỉ đô la cho Ukraine, bộ trưởng quốc phòng Nga, Sergei Choigu, dọa gia tăng các vụ tấn công các cơ sở hậu cần và cơ sở trữ vũ khí của phương Tây tại Ukraine.

Thùy Dương

Mỹ và các đồng minh coi Nga, Trung Quốc, Iran, và Triều Tiên là trục đối thủ.

Một thùng hàng viện trợ cho Ukraine - Ảnh minh họa

Sau nhiều tháng tranh cãi và do dự, Hạ viện Mỹ cuối cùng cũng chịu hành động. Cuộc bỏ phiếu ở Washington nhằm cung cấp khoản viện trợ quân sự mới trị giá 61 tỷ đô la cho Ukraine có thể là một bước ngoặt trong cuộc chiến với Nga. Chí ít, nó sẽ giúp Ukraine có thể tiếp tục chiến đấu.

Về phần mình, Nga sẽ tiếp tục hy vọng rằng, nếu Donald Trump được bầu làm tổng thống vào tháng 11 tới, đây có thể là gói viện trợ quân sự lớn cuối cùng của Mỹ. Nhưng điều đó có lẽ cũng không thể gây tổn hại nghiêm trọng đến khả năng chiến đấu của Ukraine. Các ngành công nghiệp quân sự của châu Âu đã bắt đầu hoạt động (dù muộn màng) và sẽ có nguồn lực tốt hơn để hỗ trợ Ukraine vào năm 2025.

Cuộc bỏ phiếu nhằm cung cấp thêm viện trợ cho Ukraine đã được Hạ viện Mỹ thông qua, cùng với các cuộc bỏ phiếu khác nhằm cung cấp viện trợ đáng kể cho Israel và Đài Loan. Cùng nhau, chúng cung cấp một nhận thức rõ ràng về cách Mỹ – và các đồng minh chủ chốt của họ ở châu Âu và châu Á – nhìn nhận thế giới.

Nhìn chung, toàn bộ số tiền này nhằm mục đích đẩy lùi 4 quốc gia mà Tướng Chris Cavoli, chỉ huy lực lượng Mỹ ở châu Âu, mô tả là "trục đối thủ" (axis of adversaries), gồm Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên.

Từ "trục" gợi nhớ lại những ký ức không hay hồi năm 2002 và về "trục ma quỷ" (axis of evil) của George W. Bush, vốn đã phóng đại mối liên hệ giữa Iraq, Iran, và Bắc Triều Tiên. Tuy nhiên, sau hai thập niên, ngày càng có nhiều bằng chứng xác thực hơn về sự hợp tác quân sự nghiêm túc giữa Moscow, Bắc Kinh, Tehran, và Bình Nhưỡng.

Mỹ cáo buộc rằng Trung Quốc đang cung cấp cho Nga động cơ máy bay không người lái, thiết bị cho tên lửa hành trình, và các hình thức viện trợ quân sự khác. Các chế độ ở Bình Nhưỡng và Tehran đã trở thành nhà cung cấp vũ khí quan trọng cho Moscow. Trung Quốc gần đây cũng tuyên bố "tình bạn sâu sắc" với Triều Tiên và đã cử một quan chức cấp cao tới Bình Nhưỡng để đàm phán.

Trong lúc bốn chế độ chuyên chế này xích lại gần nhau hơn, các đồng minh dân chủ của Mỹ cũng đang thắt chặt quan hệ. Tại Washington, Mỹ và Nhật Bản gần đây đã công bố một loạt thỏa thuận mới sẽ đưa quan hệ đối tác an ninh giữa hai nước lên một tầm cao mới. Hàn Quốc cũng trở thành một nhà cung cấp vũ khí lớn cho Ukraine.

Trên thực tế, "liên minh phương Tây" hiện là một mạng lưới toàn cầu gồm các đồng minh cho rằng mình đang tham gia vào một loạt các cuộc tranh đấu cấp khu vực. Nga là đối thủ chính ở châu Âu. Iran là thế lực gây rối loạn nhiều nhất ở Trung Đông. Triều Tiên là mối nguy hiểm thường trực ở châu Á. Hành vi và lời nói của Trung Quốc đang trở nên hung hăng hơn, và nước này có thể huy động các nguồn lực mà Moscow hoặc Tehran không có.

Tất nhiên, vẫn có những khác biệt quan trọng giữa các quốc gia này. Nga, Iran, và Triều Tiên bị Mỹ và các đồng minh coi là những quốc gia bị bài xích. Ngược lại, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn của tất cả các nước thuộc "phương Tây toàn cầu".

Tuy nhiên, giả định hiện hành ở Washington và Tokyo là, về lâu dài, Tập Cận Bình cũng kiên quyết như Vladimir Putin hay Ali Khamenei trong việc lật đổ trật tự thế giới hiện tại. Người Nhật, giống như người Mỹ, nghĩ rằng những gì xảy ra ở Ukraine sẽ có ảnh hưởng quan trọng đến những gì xảy ra ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Do đó, Mỹ và các đồng minh tin rằng họ đang củng cố hàng phòng thủ bằng cách hỗ trợ các quốc gia nằm trong tầm bắn của trục đối thủ – trên hết là Ukraine, Israel và Đài Loan.

Việc tăng cường hỗ trợ quân sự cho các quốc gia này đã dẫn đến làn sóng chỉ trích trên khắp phổ chính trị. Cánh hữu chủ trương biệt lập ở Mỹ vẫn phản đối gay gắt việc hỗ trợ Ukraine, trong khi cánh tả cấp tiến cáo buộc Mỹ ủng hộ "cuộc diệt chủng" của Israel ở Gaza.

Ngay cả một số người ủng hộ khát vọng bảo vệ cơ cấu quyền lực toàn cầu hiện tại cũng lo lắng về chiến lược này. Henry Kissinger quá cố lo ngại rằng sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine đang đẩy Nga vào vòng tay của Trung Quốc. Những người khác tin rằng Mỹ đơn giản là thiếu các nguồn lực quân sự và kinh tế để dẫn đầu việc cùng lúc đẩy lùi các đối thủ ở châu Á, châu Âu, và Trung Đông.

Có lẽ có một phần sự thật trong quan điểm này. Một trợ lý cấp cao của chính quyền Biden thừa nhận rằng "hiện tại chúng ta đã làm hết sức rồi". Nhưng Mỹ và các đồng minh cũng biết rõ rằng đối thủ của họ đang gặp khó khăn rất lớn. Nga đã phải chịu thương vong lên đến hàng trăm nghìn người trong cuộc chiến với Ukraine. Kinh tế Trung Quốc đang chật vật khó khăn. Iran đối mặt với bất ổn nội bộ, còn Bắc Triều Tiên là một điểm nóng hạt nhân.

Washington cũng đang vật lộn với việc làm thế nào để tăng cường khả năng răn đe mà không khiến Mỹ trực tiếp tham gia vào một cuộc chiến với bất kỳ thành viên nào của trục đối thủ. Trên thực tế, điều này thường có nghĩa là cung cấp cho các đồng minh tiền tuyến của Mỹ viện trợ quân sự mới, đồng thời cố gắng kiềm chế hành động của họ.

Xuyên suốt cuộc chiến Ukraine, Mỹ đã cố gắng ngăn cản Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Sau khi Iran bắn một loạt tên lửa vào Israel trong tháng này, Mỹ cũng có động thái ngăn chặn xung đột leo thang hơn nữa.

Ngay cả khi Mỹ cung cấp thêm hỗ trợ về chính trị và quân sự cho Đài Loan, họ vẫn nhấn mạnh rằng Đài Loan không được khiêu khích Bắc Kinh bằng cách thực hiện các bước công khai hướng tới độc lập chính trị chính thức khỏi Trung Quốc.

Mỹ đang chơi một trò chơi trí tuệ nguy hiểm với các đối thủ của mình, triển khai lực lượng quân sự một cách có chọn lọc, với hy vọng ngăn chặn sự bùng nổ của một cuộc chiến rộng hơn. Ukraine đang chiến đấu cho tự do và độc lập của chính mình. Nhưng nước này cũng là tiền tuyến trong một cuộc xung đột tiềm tàng lớn hơn rất nhiều.

Gideon Rachman

Nguyên tác : "Ukraine is the front line of a much larger conflict", Financial Times, 21/04/2024

Nguyễn Thị Kim Phụng biên dịch

Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 24/04/2024

Khi không có viện trợ của Mỹ, Ukraine có thể trông cậy vào Châu Âu ?

Anh Vũ, RFI 23/04/2024

Khoản viện trợ hơn 60 tỷ đô la của Mỹ cho Ukraine vừa được thông qua sau hơn nửa năm bị chặn ở Quốc hội là một nỗ lực lớn của Washington nhằm giải cứu Kiev giữa lúc khó khăn nhất kể từ đầu cuộc chiến tranh. Phần đông giới quan sát dự báo có thể đây sẽ là khoản viện trợ lớn sau cùng của Mỹ để giúp Ukraine không bị thua trong cuộc chiến tranh và cũng để tránh một thất bại chiến lược của phương Tây trong cuộc đọ sức với Nga. 

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đi kiểm tra thiết bị và vũ khí của quân đội ở vùng Kiev, ngày 13/04/2024 via Reuters - Ukrainian Presidential Press Ser

Việc dự luật viện trợ cho Ukraine chật vật được thông qua ở Hạ Viện trong khi đa số nghị sĩ đảng Cộng Hòa vẫn chống đối (112 nghị sĩ chống, 101 bỏ phiếu thuận), cùng với viễn cảnh bầu cử tổng thống Mỹ cuối năm nay với sự quay trở lại của Donald Trump đang là là nỗi lo tiềm ẩn cho Kiev, dù tạm thời thở phào nhẹ nhõm. Khi nguồn viện trợ của Mỹ có thể cạn tương lai cuộc kháng chiến Ukraine sẽ đi về đâu ? Kiev có thể trông cậy vào đồng minh Châu Âu ?

Thực tế, từ đầu cuộc chiến tranh tại Ukraine nổ ra hồi tháng 02/2022, Hoa Kỳ và các nước Châu Âu đã phân chia gánh vác nhiệm vụ hậu thuẫn cho Kiev về trang thiết bị quân sự, cũng nhưng các nguồn tài chính cần thiết để vận hành Nhà nước Ukraine với ngân khoản lên tới hàng trăm tỷ đô la, mà cuộc kháng chiến của Ukraine chống Nga ngày thêm khó khăn.

Mặc dù đã có rất nhiều tuyên bố của các lãnh đạo Châu Âu bày tỏ quyết tâm đi cùng người Ukraine đến chiến thắng cuối cùng, nhưng hành động cụ thể thì lại thiếu. Có thể đơn cử một ví dụ mới nhất liên quan đến việc chia sẻ hệ thống phòng không hiện đại cho Kiev, vào lúc mà tên lửa và drone của Nga oanh kích hàng ngày vào các thành phố và hệ thống hạ tầng cơ sở trọng yếu của Ukraine.

Nhận thức được mối nguy hiểm đang đe dọa Ukraine, các nước Châu Âu đang cố gắng tập hợp để giúp Kiev. Nhưng dường như các nỗ lực không dễ thành hiện thực. Trong cuộc họp Hội Đồng Châu Âu hôm 17 và 18 tháng 4, những người đứng đầu Nhà nước và chính phủ của các nước trong Liên Hiệp tỏ ra thận trọng, chỉ đưa ra hứa hẹn tối thiểu. Chỉ có thủ tướng sắp mãn nhiệm của Hà Lan, Mark Rutte, cho biết ông sẵn sàng mua lại thiết bị do một số quốc gia nắm giữ để chuyển chúng sang Ukraine.

Bên lề hội nghị thượng đỉnh này, Jens Stoltenberg, tổng thư ký NATO, cũng khuyến khích các nước thành viên Châu Âu của Liên minh lấy trong kho vũ khí của họ để và chuyển đến Kiev. Ông khẳng định hỗ trợ phòng không của Ukraine là một ưu tiên lúc này.

Cho đến giờ, mới chỉ có Đức đã cung cấp 2 trong số 12 hệ thống Patriot của họ và bảo đảm cấp thêm một hệ thống thứ ba cho Ukraine. Thủ tướng Olaf Scholz khuyến khích các đồng minh Châu Âu làm điều tương tự.

Tại hội nghị các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng Châu Âu hôm qua (22/04) ở Luxembourg, vấn đề chuyển giao hệ thống phòng không cho Ukraine đã được đặt ra, nhưng vẫn chỉ dừng lại ở thảo luận. Không một quyết định hay cam kết rõ ràng nào được đưa ra. Theo các nguồn tin ngoại giao, các nước đang có các hệ thống Patriot như vậy, khoảng một chục nước, đều lảng tránh đề nghị hoặc từ chối với lý do phải duy trì khả năng phòng không của chính mình, mặc dù tất cả đầu nhận thức được cần phải tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine.

Khả năng Châu Âu thay thế Hoa Kỳ hỗ trợ Ukraine đã được chứng minh trong những tháng qua. Một nửa năm gói viện trợ hơn 60 tỷ đô la bị chặn lại ở Quốc hội Mỹ, cũng là thời gian ở trong Châu Âu quyết tâm hậu thuẫn Ukraine có vẻ chùng xuống. Tiến độ cung ứng vũ khí, đạn dược bị chậm lại, không bảo đảm về thời hạn và số lượng như đã hứa.

Trả lời phỏng vấn trên trang tin bienpuplic.com, ông Léo Peria-Peigne, nhà nghiên cứu về vũ khí và công nghiệp quốc phòng, thuộc Viện Quan hệ Quốc tế Pháp Ifri, nhận định : "Châu Âu đã thất bại trong việc thay thế Mỹ để giúp Ukraine. Kết quả là Ukraine giờ đây đang trong tình trạng khó khăn, tình hình mặt trận còn tồi tệ nữa vì thiếu trầm trọng nguồn viện trợ Mỹ mà Châu Âu không thể bù đắp được. Hiện tại, Châu Âu không có khả năng để chuyển giao đủ đạn pháo và đạn phòng không để giúp Ukraine tự vệ, cũng như bẻ gẫy các cuộc tấn công của của Nga".

Không có viện trợ của Hoa Kỳ, Châu Âu sẽ phải lo cho Ukraine, đó gần như là một trách nhiệm mặc định cho Liên Hiệp Châu Âu. Trong trường hợp Hoa Kỳ để lại khoảng trống ở Ukraine, liệu Châu Âu có thể lấp đầy ? Đó vẫn là câu hỏi không có lời giải. 

Anh Vũ

****************************

Chiến tranh Ukraine : Nga bắn sập tháp truyền hình, "biểu tượng" của thành phố Kharkiv

Trọng Thành, RFI, 23/04/2024

Tháp truyền hình cao 240 mét của Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine cách biên giới Nga khoảng 30 km, bị quân đội Nga oanh kích hôm qua, 22/04/2024. Chính quyền địa phương cho biết, một tên lửa Kh-59 đã làm sập tháp.

Một phần của tháp truyền hình ở Kharkiv, Ukraine, ngày 22/04/2024 đổ sụp sau vụ tấn công bằng tên lửa của Nga. Reuters - Sofiia Gatilova

Theo Reuters, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một phát biểu qua video ngày hôm qua đã tố cáo cuộc tấn công này là "một nỗ lực hù dọa để tất cả dân cư thành phố thấy rõ sự tàn bạo" của Nga. Trong cuộc điện đàm với tổng thống Mỹ Joe Biden cùng ngày hôm qua, tổng thống Ukraine nhấn mạnh "đây rõ ràng là ý đồ của Nga nhằm làm cho Kharkiv trở thành một thành phố không thể sống nổi". Cách nay hai năm, trong những tháng đầu chiến tranh, quân đội Ukraine cùng với lực lượng dân quân địa phương đã từng bảo vệ thành công thành phố chống lại các cuộc tấn công của Nga.

Về cuộc tấn công tháp truyền hình Kharkiv, thông tín viên Emmanuelle Chaze từ Kiev cho biết thêm :

"Một biểu tượng của thành phố Kharkiv đã bị phá hủy ngày thứ Hai sau một cuộc oanh kích của Nga : tháp truyền hình thành phố trúng một tên lửa, khiến phần trên của tháp sụp xuống. Không có ai là nạn nhân trong cuộc tấn công này. Những hình ảnh về vụ oanh kích gây ấn tượng, thiệt hại là lớn. Cùng lúc đó, nhiều khu dân cư trong vùng cũng bị tấn công. Đây là bằng chứng mới về việc Nga tăng cường oanh kích nhắm vào thành phố Kharkiv, cách biên giới với Nga khoảng 30 km.

Kể từ đầu năm đến nay, các cuộc tấn công nhắm vào Kharkiv gia tăng, đặc biệt với việc các cơ sở hạ tầng năng lượng của thành phố lớn thứ hai Ukraine bị Nga oanh kích dữ dội. Đến cuối tháng 3, tất cả các nhà máy điện của thành phố đều bị phá hủy, khiến điện thường xuyên bị cắt. Kharkiv là nơi sinh sống của một triệu rưỡi cư dân thành phố, trong đó có hàng nghìn người chạy khỏi các vùng chiến sự.

Trong lúc đợt viện trợ quân sự mới của Mỹ cho Ukraine dường như mới sắp sửa bắt đầu, người Ukraine lo ngại Nga sẽ tiến hành các đợt tấn công mới với quy mô lớn trước khi các hệ thống phòng không mới và đạn dược, giúp bảo vệ bầu trời Ukraine, tới được nơi."

Zelensky và Biden thảo luận về dự án cấp tên lửa ATACMS tầm xa

Theo AFP, tổng thống Ukraine cho biết, trong cuộc điện đàm hôm qua với nguyên thủ Mỹ, hai bên "đã bắt đầu thảo luận về một thỏa thuận an ninh" song phương. Trong những tháng gần đây, Kiev đã ký kết với nhiều thành viên NATO, như Anh, Pháp hay Phần Lan, các "thỏa thuận an ninh song phương", bảo đảm an ninh lâu dài cho Ukraine.

Tổng thống Zelensky cũng cho biết Kiev và Washington đã có nhiều bước tiến trong vấn đề cấp tên lửa ATACMS "tầm xa" cho Ukraine. Tên lửa ATACMS, có tầm bắn từ 165 đến 300 km, được giới chuyên gia xem là vũ khí có thể tham gia thay đổi cục diện trên chiến trường. Cho đến nay Ukraine mới nhận được tên lửa ATACMS "tầm trung".

Thượng Viện Hoa Kỳ hôm nay sẽ bỏ phiếu về khoản viện trợ 61 tỉ đô la của Mỹ cho Ukraine, cùng với các gói viện trợ khác cho Đài Loan, Israel…, đã được Hạ Viện bật đèn xanh trước đó hôm 20/04, sau 6 tháng bế tắc. Tổng thống Biden cam kết sẽ "nhanh chóng" phê chuẩn quyết định viện trợ nói trên sau khi Quốc hội lưỡng viện thông qua.

Trọng Thành

***********************

Bom bay đời mới của Nga : Thách thức lớn đối với Ukraine

Thùy Dương, RFI, 23/04/2024

Từ vài tháng trở lại đây, không quân Nga đã tăng cường cải tiến kho vũ khí đời cũ, đặt cược vào một loại vũ khí mới được cải tiến với tên gọi FAB-UMPK, bom bay được trang bị một thiết bị dẫn đường, để có thể tiến hành những vụ oanh kích có sức công phá mạnh hơn và xa hơn vào các thành phố và các chiến tuyến ở Ukraine, gây những thiệt hại nặng nề hơn cho đối phương, đồng thời giảm thiểu nguy cơ máy bay ném bom bị lực lượng phòng không Ukraine bắn hạ.

Một trái bom FAB-500 lực lượng Nga thả xuống vùng Zaporijja của Ukraine, ngày 23/03/2023, nhưng không phát nổ. AP - Andriy Andriyenko

Nhưng bom bay không phải là loại vũ khí mới ? 

Đúng là bom bay không phải vũ khí mới của Nga. Thực ra đây là loại vũ khí có từ thời Liên Xô và đã được quân đội Liên Xô sử dụng trong chiến tranh Afghanistan vào những năm 1980. Hiện giờ các kho vũ khí của Nga còn nhiều bom bay được chế tạo từ thời Liên Xô. Các lực lượng Ukraine cũng đã sử dụng bom bay ngay từ đầu chiến tranh. 

Điểm mới đáng nói là quân đội Nga đã hiện đại hóa loại vũ khí này, lắp thêm đôi cánh và một thiết bị dẫn đường vào những trái bom sẵn có để chúng có thể bay xa hơn và nhắm trúng mục tiêu với độ chính xác cao. Hệ thống mới này được gọi là UMPK. 

Nhờ sự cải tiến này, phi công Nga không phải lái máy bay đến vùng trời phía trên mục tiêu và thả bom theo chiều thẳng đứng như thời Đệ Nhị Thế Chiến, mà có thể ném bom khi còn ở cách rất xa mục tiêu. Tầm bay của bom có thể lên tới 50-70km. Nhờ đó, oanh tạc cơ của Nga nằm ngoài tầm bắn chặn của tên lửa địa đối không của Ukraine.

Nga ngày càng hướng tới những trái bom bay cực kỳ lớn ?

Việc cải tiến bom bay đã được áp dụng cho các loại bom nhiều kích cỡ : FAB-250 (250kg), FAB-500 (500kg) hay FAB-1500 (1,5 tấn). Những trái bom FAB-1500 có thể chứa đến 675kg chất nổ TNT. Tuần báo Pháp L’Express ngày 14/04 trích dẫn Jean-Christophe Noel, cựu sĩ quan không quân, nhà nghiên cứu hợp tác với Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (IFRI), cho biết, bom FAB-1500 đặc biệt phù hợp để oanh kích các mục tiêu tĩnh quy mô lớn, như một chốt chỉ huy, bunker hay kho vũ khí. 

Hồi tháng 03/2024, bộ trưởng quốc phòng Nga thông báo sẽ sản xuất hàng loạt bom FAB-3000, có khả năng mang tới 1,4 tấn thuốc nổ. 

Trong thời gian qua, Nga thường xuyên sử dụng bom bay để oanh kích Ukraine ?

Tuần báo Pháp Le Point ngày 30/03, cho biết, bom bay FAB - UMPK có sức công phá lớn hơn nhiều so với đạn pháo, thậm chí ngang bằng với sức công phá của tên lửa hành trình, nhưng có chi phí sản xuất thấp hơn. Chính vì thế, trong những tháng qua, Nga có xu hướng gia tăng việc sử dụng bom bay FAB - UMPK. Theo phía Ukraine, kể từ đầu năm 2024, Nga đã thả hơn 3.500 quả bom bay, nhiều gấp 16 lần so với năm ngoái và xu hướng này có thể tiếp tục. Theo France Info ngày 21/03, quân đội Nga khẳng định mỗi ngày thả 60-80 bom bay nhắm đến các mục tiêu của Ukraine. Báo chí Nga loan báo sản lượng bom bay FAB-1500 sẽ tăng gấp đôi trong năm 2024.

Bom bay FAB - UMPK khó bị đánh chặn ? 

Bộ thiết bị dẫn đường UMPK cho bom FAB không chỉ rẻ mà còn dễ chế tạo, nhưng lại có vai trò rất quan trọng, nhờ đó bom bay được cải tiến của Nga khó bị phát hiện và đánh chặn. Trên L’Express ngày 14/04, cựu phi công quân sự, chuyên gia hàng không Xavier Tytelman nhấn mạnh, bom bay FAB - UMPK "không hoạt động nhờ động cơ đẩy và không tỏa nhiệt" nên phòng không Ukraine phải dùng đến "những hệ thống hạng nặng được trang bị radar" mới phát hiện được mà đây lại là loại thiết bị Ukraine đang thiếu ở mặt trận. 

Do vậy, thách thức đối với lực lượng Ukraine là phải tiêu diệt được những oanh tạc cơ mà không quân Nga dùng để thả bom bay. Đó cũng chính một trong những lý do thúc đẩy tổng thống Volodymyr Zelensky liên tục kêu gọi phương Tây tăng cường cung cấp hệ thống phòng không tầm xa cho Ukraine. Ông nhấn mạnh : "Tôi sẽ không cho biết chúng tôi có bao nhiêu hệ thống Patriot. Nhưng tôi có thể nói rằng, trong tương lai, để bảo vệ toàn bộ Ukraine, chúng tôi nên có 25 hệ thống Patriot, mỗi hệ thống có từ 6 đến 8 bệ phóng".

Đâu là những khó khăn của Ukraine đối phó với oanh tạc cơ thả bom bay của Nga ?

Báo Le Figaro, thuộc sở hữu của tập đoàn Dassault, hãng chế tạo chiến đấu cơ Rafale của Pháp, ngày 26/03, nhấn mạnh là các lực lượng Ukraine đang phải đối mặt với một tình thế khó giải quyết và gây nhiều thương vong. Các hệ thống phòng không tầm ngắn của Ukraine, hiện được bố trí rải rác ở mặt trận, không đủ khả năng đánh chặn máy bay Sukhoi của Nga, vốn thường thả bom bay khi ở cách xa mặt trận vài chục km. Để đánh chặn, lực lượng phòng không Ukraine phải di chuyển những lá chắn phòng không giá trị nhất, đặc biệt là các hệ thống mà phương Tây viện trợ, đến gần máy bay của đối phương ở khoảng cách nguy hiểm cho chính họ. 

Theo giải thích hồi cuối tháng 03/2024 của một nguồn tin quân sự của Pháp với báo Le Figaro, "các hệ thống chiến lược này hiện giờ đang nằm trong tầm ngắm của lá chắn ISTAR (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition & Reconnaissance - Tình báo, Giám sát, Thu thập Mục tiêu và Trinh sát) của Nga, với các bệ phóng tên lửa đa nòng Tornado-S, tương đương tên lửa Himars của Mỹ, có tầm bắn xa và chính xác". 

Còn theo trang tình báo nguồn mở Oryx, được Le Figaro trích dẫn, kể từ khi Nga chiếm được Avdiivka, Ukraine đã mất hai bệ phóng tên lửa Patriot của Mỹ và một bệ phóng tên lửa NASAMS của Na Uy. Đây là những thiết bị phòng không đặc biệt đắt đỏ và số lượng mà Kiev có được cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nhưng nếu Ukraine giữ kỹ phía sau để bảo toàn các hệ thống phòng không này thì oanh tạc cơ của Nga sẽ có thể thoải mái hoạt động và thả bom bay. 

Ukraine sẽ phải sớm đối phó diện rộng với siêu bom bay FAB-3000 ?

Điều may mắn là hiện nay việc Nga đưa loại siêu bom bay FAB-3000 ra chiến trường Ukraine mới chỉ mang tính giả thuyết. Hiện giờ chưa có gì cho thấy bộ thiết bị dẫn đường UPMK có thể tương thích với những trái bom to nặng, cồng kềnh như FAB-3000. 

Một vấn đề khác, theo nhà nghiên cứu Matej Rafael Risko của Trung tâm Nghiên cứu Hòa bình tại Praha, Cộng hòa Czech, là Nga phải có được loại máy bay đủ khả năng chở những tái bom nặng đến 3 tấn và nhất là có đường kính rất lớn. Máy bay tiêm kích - oanh tạc cơ được các lực lượng Nga sử dụng nhiều nhất là Sukhoi Su-34, có thể sẽ khó phù hợp để chở siêu bom FAB-3000. Chuyên gia Benjamin Gravisse nhận định với Le Figaro là ý tưởng này "có vẻ mù mờ nhưng cũng không nên loại trừ khả năng này". Tuy vậy, chuyên gia này ví von "Sukhoi Su-34 chở bom FAB-3000 cũng chẳng khác nào một chiếc xe Lada lại kéo một chiếc xe máy kéo". Benjamin Gravisse là tác giả blog Red Samovar chuyên về quân đội Nga, và cũng là người đóng góp vào tạp chí Phòng thủ và An ninh Quốc tế - Défense & Sécurité Internationale (DSI)

Nga có thể sẽ dùng đến oanh tạc cơ Tupolev Tu-22M3. Nhưng Moskva được cho là chỉ có khoảng 60 chiếc Tu-22M3 trong kho và loại máy bay này hiện giờ không còn được sản xuất. Vẫn theo chuyên gia Benjamin Gravisse, "với chiến lược của Không quân Ukraine, việc Nga đưa oanh tạc cơ Tupolev vào vùng chiến sẽ gặp nhiều nguy cơ, rủi ro lớn. Đó là chưa kể đến việc trong tương lai Mỹ sẽ giao oanh tạc cơ F-16 cho Kiev". Theo báo Pháp Le Point ngày 30/03, mỗi chiếc oanh tạc cơ Su-34 của Nga có thể chở theo 3 trái bom FAB- 1500, nhưng như vậy sẽ khiến chúng dễ bị các oanh tạc cơ của Mỹ đánh chặn. F-16 nhẹ và dễ điều khiển hơn so với Su-34. 

Và cuối cùng, nhà nghiên cứu Matej Rafael Risko của Trung Tâm Nghiên Cứu Hòa Bình phân tích là có rất ít khả năng Nga triển khai ồ ạt siêu bom bay FAB-3000, bởi "FAB-3000 không phải loại vũ khí rất hiệu quả". Liên Xô đã từng dùng loại này trên chiến trường Afghanistan (giai đoạn 1979 - 1989), gây thương vong trong vòng bán kính 39 mét và khiến nạn nhân trong vòng bán kính 158 mét mét bị thương (do mảnh vỡ, chấn thương khí áp…) và tạm thời mất khả năng chiến đấu. Nhưng khả năng phá hủy như vậy cũng không khác mấy so với các loại bom bay nhỏ hơn là FAB-500 và FAB-1500. 

Chính vì thế, trong giai đoạn này, việc Nga thả bom bay nặng 3 tấn còn xa mới là mối nguy thảm khốc nhất đối với Ukraine. Kiev chủ yếu lo ngại về chiều hướng Nga huy động ngày càng nhiều bom FAB-500 và FAB-1500 tấn công Ukraine. 

Thùy Dương

***************************

Liên Âu khẳng định tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng không cam kết cụ thể

Anh Vũ, RFI, 23/04/2024

Sau khi Quốc hội Mỹ thông qua ngân khoản viện trợ hơn 60 tỷ đô la cho Ukraine, Liên Hiệp Châu Âu đã bảo bảo đảm tiếp tục hỗ trợ Kiev, nhưng không đưa ra cam kết cụ thể nào, nhất là về việc cung cấp vũ khí phòng không.

Một binh sĩ Lữ đoàn Lực lượng Đặc biệt số 12 Azov, thuộc Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine bắn đạn pháo về phía quân Nga, tại Donetsk, ngày 05/04/2024. Reuters - Sofiia Gatilova

Theo AFP, hôm qua, 22/04/2024, các lãnh đạo ngoại giao và quốc phòng của 27 nước thành viên Liên Hiệp Châu Âu đã họp tại Luxembourg, trong bối cảnh Hạ Viện Mỹ, sau nhiều tháng tranh cãi, hôm thứ Bảy 20/04 đã thông qua khoản viện trợ 60,8 tỷ đô la cho Ukraine.

Liên Hiệp Châu Âu đã có rất nhiều tuyên bố khẳng định hậu thuẫn Kiev nhưng không một quyết định cụ thể nào được đưa ra sau cuộc họp tại Luxembourg.

Tình hình Ukraine đang hết sức khẩn cấp, tổng thư ký khối NATO Jens Stoltenberg đã lưu ý từ cuối tuần trước rằng cần phải cung cấp ngay hệ thống phòng không để bảo vệ các thành phố và hạ tầng cơ sở của Ukraine trước các cuộc không kích của Nga.

Tham dự cuộc họp qua video, ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kouleba nhấn mạnh với các bộ trưởng của Liên Âu, "giờ là lúc để hành động chứ không phải thảo luận".

Lãnh đạo ngoại giao Châu Âu, ông Joseph Borrell, chỉ cho biết chung chung rằng nhiều nước thành viên đã bày tỏ "sẵn sàng" cung cấp viện trợ dưới dạng đạn dược hoặc hệ thống phòng không. 

Ukraine đang gặp rất nhiều khó khăn để chống đỡ các cuộc tấn công của Nga, trên bộ cũng như trên không. Từ nhiều tháng nay, Kiev kêu gọi các nước đồng minh khẩn cấp gửi vũ khí đạn dược, đặc biệt là các hệ thống phòng không hiện đại.

Bộ trưởng quốc phòng Hà Lan, Kajsa Ollongren, tuyên bố, "cái mà chúng ta cần là hành động nhưng đôi khi cũng cần phải thảo luận trước khi hành động. Đó là điều chúng tôi đang làm hiện nay".

Trong số các nước Liên Âu có hệ thống tên lửa phòng không Patriot mà Ukraine đang rất cần, có Hà Lan, Đức, Thụy Điển, Ba Lan, Hy Lạp, Tây Ban Nha và Rumani, theo thống kê từ các nguồn tin ngoại giao Châu Âu. Loại tên lửa đất đối không rất đắt tiền này có thể chống lại một cách hiệu quả các tên lửa siêu thanh mà Nga sử dụng tấn công Ukraine.

Tại cuộc họp hôm thứ Hai 22/04, Tây Ban Nha, qua lời ngoại trưởng José Manuel Albares, vẫn lảng tránh quyết định cụ thể, chỉ bảo đảm rằng Madrid "luôn luôn làm tất cả những gì có thể trong khả năng của mình" để giúp Ukraine.

Về phần mình, ngoại trưởng Ba Lan đánh giá có lẽ tốt hơn là nên xin "các nước Tây Âu" hơn là những nước gần với "chiến tuyến".

Đến giờ mới chỉ duy nhất có Đức đã thông báo chuyển bổ sung một hệ thống Patriot cho Kiev.

Theo Reuters, thủ tướng Anh, Rishi Sunak, trong chuyến thăm Ba Lan hôm nay dự kiến thông báo viện trợ bổ sung cho Ukraine 500 triệu bảng Anh (tương đương khoảng 600 triệu đô la Mỹ).

Anh Vũ

Ukraine loan báo "vô hiệu hóa" tàu cứu hộ của hải quân Nga ở Biển Đen

Thanh Hà, RFI, 22/04/2024

Một ngày sau khi Hạ Viện Mỹ thông qua gói viện trợ 61 tỷ đô la giúp Ukraine đối mặt với chiến tranh, Kiev hôm 21/04/2024 loan báo Hải quân Ukraine đã vô hiệu hóa tàu Kommuna, ở Crimea. Đây là một chiếc tàu chiến "lâu đời nhất" của Nga. Trong khi đó, chính quyền tại Sevastopol do Nga dựng lên, tuyên bố đã đẩy lùi được một vụ tấn công bằng tên lửa chống hạm do Ukraine tiến hành.

Tàu cứu hộ Kommuna tại quân cảng Sevastopol tháng 11/2020. Mikhail Shapovalov / Alamy via Reuters

Thống đốc Sevastopol, Mikhaïl Razvozhayev, công nhận đã có nhiều mảnh vỡ từ tên lửa rơi xuống một chiếc tàu đang hoạt động và gây ra hỏa hoạn, nhưng các đám cháy đã "nhanh chóng được dập tắt".

Trong thông cáo trên mạng xã hội X, phát ngôn viên Hải quân Ukraine Dmytro Pletenchuk thận trọng cho biết chưa thể thẩm định chính xác về mức hư hại đã gây cho con tàu cứu hộ của Nga, nhưng Kommuna dường như "là không thể tiếp tục làm nhiệm vụ".

Kommuna là một trong những chiếc tàu quân sự cuối cùng lâu đời nhất còn hoạt động. Chiếc tàu này bắt đầu phục vụ từ năm 1915, có trọng tải hơn 3000 tấn, có nhiệm vụ cứu hộ ở các vùng biển sâu và cứu hộ tàu ngầm hay tàu vận tải bị mắc nạn. Từ 1996 tàu Kommuna thường trực tại khu vực Biển Đen.

Chasiv Yar và Bohdanivka : thông tin trái chiều

Còn tại các khu vực ở miền đông Ukraine, từ chiều qua, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định đã "hoàn toàn giải phóng" Bohdanivka, một thị trấn với chưa đầy 100 dân cư trước chiến tranh. Bohdanivka cách thành phố lớn Chasiv Yar chừng 10 cây số nơi mà quân đội Nga đang quyết tâm đánh chiếm. Nhưng chỉ vài giờ sau đó thì phía Ukraine khẳng định vẫn đẩy lui được quân Nga khỏi Bogdanivka.

Về gói viện trợ hơn 60 tỷ đô la của Washington cho Kiev vừa được Hạ Viện Mỹ thông qua, điện Kremlin đánh giá khoản viện trợ này "không cho phép làm thay đổi tình thế trên chiến trận".

Trong cuộc họp cấp ngoại trưởng Liên Hiệp Châu Âu ngày hôm 22/04/2024 tại Luxembourg, ngoại trưởng Litva khẳng định là Liên Âu không thể "ỉ lại vào Mỹ". Đức cũng cho rằng Liên Âu cần "tiếp tục đẩy mạnh các cuộc thảo luận tăng viện cho Ukraine nhất là trang bị thêm cho quốc gia này các phương tiện để bảo vệ bầu trời".

Thanh Hà

***************************

NATO đồng ý cấp thêm hệ thống phòng không cho Kiev

Anh Vũ, RFI, 20/04/2024

Hãng tin AFP dẫn thông báo của tổng thư ký khối NATO Jens Stoltenberg hôm qua cho biết, các nước trong Liên minh đã đồng ý cung cấp bổ sung cho Ukraine các hệ thống phòng không trong đó có tên lửa Patriot.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg trong cuộc họp báo khi kết thúc cuộc họp của Hội đồng NATO-Ukraine (NUC) tại trụ sở NATO ở Brusselles vào ngày 19/04/2024. AFP – Kenzo Tribouillard

Sau cuộc họp qua truyền hình giữa các bộ trưởng Quốc Phòng của NATO và tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông Jens Stoltenberg thông báo "NATO đã kiểm tra các khả năng hiện có của Liên minh và thấy có nhiều hệ thống có thể chuyển cho Ukraine". Ông Stoltenberg xác nhận thêm, "ngoài các tên lửa Patriot, còn có các hệ thống vũ khí khác mà các nước đồng minh có thể cung cấp, trong đó có SAMP-Ts", hệ thống tên lửa đất đối không do Pháp-Ý chế tạo.

Tuy nhiên, lãnh đạo NATO không cho biết con số cụ thể. Mặt khác, một nhà ngoại giao của NATO xác nhận với AFP rằng không có một cam kết chính thức nào được đưa ra trong cuộc họp này.

Cũng trong cuộc họp này, tổng thống Volodymyr Zelensky một lần nữa khẩn thiết đề nghị NATO giao nhanh nhất có thể vũ khí cho Ukraine. Ông nói : "Chúng tôi không thể chờ đến khi các quyết định được đưa ra nữa. Tôi đề nghị các vị xem xét yêu cầu của chúng tôi càng sớm càng tốt".

Tổng thống Zelensky cũng thừa nhận : "Chừng nào Nga còn ưu thế trên không và có thể dựa vào sức mạnh khủng khiếp của drone và tên lửa, thì khả năng dưới mặt đất của chúng tôi đáng tiếc là vẫn còn hạn chế".

Từ nhiều tháng nay quân đội của Kiev thiếu thốn quân số và đạn dược trầm trọng, gặp khó khăn trong việc kháng cự lại quân đội Nga đang chiếm ưu thế trên chiến trường. Ukraine giờ gần như hết khả năng bảo vệ các thành phố và hệ thống hạ tầng cơ sở năng lượng, vốn bị Nga liên tục bắn phá trong những tuần qua.

Các lãnh đạo Ukraine liên tục khẩn thiết kêu gọi các đồng minh viện trợ thêm các hệ thống phòng không, trong đó đặc biệt có hệ thống tên lửa Patriot có khả năng chống lại hiệu quả nhất các loại tên lửa siêu thanh đang được Nga sử dụng. Tuy nhiên sự chia rẽ trong Châu Âu và nhất là tại Hoa Kỳ đã làm chậm lại các viện trợ quân sự cho Kiev.

Anh Vũ

***************************

Slovakia : Chính phủ không giúp Ukraine, người dân quyên góp tiền để viện trợ Kiev

Thùy Dương, RFI, 20/04/2024

Trong bối cảnh nội các thân Nga từ chối đóng góp cho chương trình gây quỹ "Đạn dược cho Ukraine" do CH Séc đề xướng, hàng chục ngàn công dân Slovakia đã quyết định đóng góp vào một chiến dịch mới để gây quỹ cộng đồng nhằm viện trợ quân sự cho nước láng giềng chống quân Nga xâm lược. 

Người dân cầm cờ Slovakia và Ukraine trong cuộc biểu tình ủng hộ Ukraine, sau cuộc gặp của ngoại trưởng Slovakia và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov, tại Bratislava, Slovakia, ngày 12/03/2024. Reuters - Radovan Stoklasa

Từ Praha, thông tín viên trong khu vực, Alexis Rosenzweig, hôm 20/04 gửi về bài tường trình :

"Hơn hai triệu euro từ hơn 30.000 người quyên góp : sáng kiến ​​được đưa ra chỉ cách nay 4 ngày ở Slovakia đã thành công rực rỡ và vượt xa chỉ tiêu đề ra ban đầu.

"Đạn dược cho Ukraine. Chúng tôi gửi cho họ mà không cần đến chính phủ". Đây là biểu ngữ của cuộc gây quỹ do tổ chức Hòa Bình Cho Ukraine phát động. Số tiền thu được sẽ dành để đóng góp vào dự án của chính quyền CH Séc nhằm hỗ trợ việc mua hàng trăm ngàn đạn pháo từ các nước thứ ba để cung cấp cho quân đội Ukraine hiện đang gặp khó khăn lớn trước quân xâm lược Nga.

Chính phủ của khoảng 20 nước đã chính thức thông báo khoản đóng góp vào kế hoạch của CH Séc, nhưng trong số đó lại không có chính phủ Slovakia, vốn là chính phủ liên minh có khuynh hướng thân Nga do Robert Fico lãnh đạo.

Chiến dịch quyên góp này, với sự ủng hộ của tổng thống mãn nhiệm, đã thu được số tiền nhiều hơn cả khoản đóng góp mà chính phủ Iceland đã loan báo. Chiến dịch này được tổ chức phối hợp với sáng kiến của CH Séc mang tên gọi "Quà tặng cho Putin". Một trong số các đợt quyên góp trước đây từng thu về vài trăm ngàn euro để mua xe rà phá bom mìn cho Ukraine".

Thùy Dương

*******************************

CIA : Ukraine có thể "thua" Nga trong năm 2024, nếu không được Mỹ hỗ trợ quân sự

Trọng Thành, RFI, 19/04/2024

Giám đốc cơ quan tình báo Mỹ CIA, Bill Burns, cảnh báo về nguy cơ Ukraine "thua" Nga, nếu không được Mỹ hỗ trợ thêm về quân sự. Tuyên bố được đưa ra hôm 18/04/2024, hai ngày trước cuộc bỏ phiếu tại Hạ Viện Mỹ, về khoản viện trợ quân sự hơn 60 tỉ đô la cho Ukraine, vốn bị trì hoãn từ cuối năm 2023.

Lửa bốc lên sau một vụ tấn công bằng tên lửa của Nga làm sáng cả một góc thành phố Kiev, Ukraine, ngày 21/03/2024. Reuters - Gleb Garanich

Theo AFP, phát biểu tại George W. Bush Center, ở Texas, Hoa Kỳ, giám đốc CIA dự báo, nếu "không có thêm hỗ trợ bổ sung, nguy cơ rất lớn là Ukraine sẽ thất bại trên chiến trường từ nay đến cuối năm 2024, hoặc ít nhất (tổng thống Nga) Putin sẽ có cơ hội ở thế thượng phong để áp đặt một giải pháp chính trị". Lãnh đạo CIA không cho biết cụ thể đối với Ukraine, "thua" Nga có nghĩa cụ thể là thế nào. 

Giám đốc cơ quan tình báo Mỹ CIA, Bill Burns, cũng nhấn mạnh, nếu được hỗ trợ bổ sung, người Ukraine sẽ đứng vững, "phá vỡ quan điểm kiêu ngạo của Putin là thời gian đang đứng về phía ông ta." 

Phát biểu của lãnh đạo CIA được đưa ra vào lúc chủ tịch Hạ Viện đảng Cộng hòa, ông Mike Johnson, đang chịu nhiều áp lực trong nội bộ, để không thông qua dự luật hỗ trợ Ukraine. Tối hôm qua, theo AP, Ủy ban Thẩm tra các Dự luật đã bỏ phiếu thông qua thủ tục đưa dự luật viện trợ quân sự cho Ukraine, cùng một số dự luật khác hỗ trợ Israel và Đài Loan, ra bỏ phiếu tại Hạ Viện. Ba dân biểu thuộc phái cánh cực hữu trong đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu chống. 

Về phía Nga, khả năng kháng cự gia tăng của Ukraine có thể buộc Moskva phải tính đến việc ra lệnh động viên quân một lần nữa.

Từ Moskva, thông tín viên Anissa El Jabri cho biết cụ thể : 

Từ mùa thu năm ngoái, điện Kremlin đã thể hiện thái độ tự tin, đắc thắng, và tỏ ra khinh thường mọi trợ giúp của phương Tây cho Ukraine, kể cả khoản viện trợ của Mỹ bị trì hoãn lâu nay, nhưng đang chuẩn bị được đưa ra bỏ phiếu. Trưa hôm qua, phát ngôn viên điện Kremlin phát biểu : "Vì các tranh chấp chính trị nội bộ, Washington đang tìm kiếm các ý tưởng mới để hỗ trợ Ukraine. Tuy nhiên, tất cả các chuyên gia hoặc những người gần như là chuyên gia giờ đây đều hiểu rõ thực trạng chiến trường, và họ thấy rõ là những việc này không hề có lợi gì cho Ukraine, sẽ không mang lại thay đổi gì." 

Tuy nhiên, Điện Kremlin cũng theo dõi sát các tình hình quân sự, và rõ ràng là họ nỗ lực để tránh phải tiến hành một cuộc động viên mới lần thứ hai, bởi nhà cầm quyền hiểu rằng, nếu xảy ra, việc này sẽ rất gây mất lòng dân.

Hôm qua, tổng thư ký khối NATO Jens Stoltenberg khẳng định NATO đang chuẩn bị để chuyển thêm các hệ thống phòng không mới cho Ukraine. Thủ tướng Đức, Olaf Scholz, hy vọng là các quốc gia NATO có thể sẽ sớm viện trợ cho Ukraine 6 hệ thống phòng không Patriot.

Trọng Thành

****************************

Chiến tranh Ukraine : Oanh tạc cơ chiến lược đầu tiên của Nga bị rớt trên đường về căn cứ

Trọng Thành, RFI, 19/04/2024

Một oanh tạc cơ chiến lược Tupolev Tu-22M3 của Nga bị rớt tại miền nam nước Nga khi trên đường trở về căn cứ. Tình báo Ukraine hôm nay, 19/04/2024, cho biết oanh tạc cơ nói trên đã bị lực lượng phòng không nước này bắn hạ. Bộ Quốc Phòng Nga khẳng định đây dường như là một tai nạn do trục trặc kỹ thuật.

Không quân Ukraine xác nhận đã bắn hạ Chiến đấu cơ chiến lược Tupolev Tu-22M3 trong nội địa Nga. Ảnh minh họa - Russian Defence Ministry/AFP/File

Reuters dẫn lời cơ quan tình báo quân sự Ukraine, theo đó "lần đầu tiên các đơn vị thuộc lực lượng phòng không của binh chủng Không quân, phối hợp với ngành tình báo quốc phòng Ukraine, đã phá hủy một oanh tạc cơ tầm xa, mang tên lửa hành trình Kh-22, mà những kẻ khủng bố Nga sử dụng để tấn công nhiều thành phố Ukraine vô tội" . Theo tình báo Ukraine, oanh tạc cơ bị bắn hạ sau khi tiến hành một cuộc tấn công nhắm vào Ukraine.

Bộ Quốc Phòng Nga cho biết oanh tạc cơ Tupolev Tu-22M3 bị rớt tại vùng Stavropol, miền nam nước Nga, phía bắc vùng Kavkaz, cách Ukraine khoảng vài trăm cây số.

Theo báo chí Pháp, oanh tạc cơ Tupolev Tu-22M3, lần đầu tiên cất cánh năm 1976, hiện vẫn là một vũ khí chủ lực của không quân Nga. Phi cơ có tốc độ hơn 2.300 km/giờ, bay ở độ cao 13.000 km, rất khó bị bắn hạ. Tupolev Tu-22M3, có tầm hoạt động khoảng 7.000 km, cũng được coi "sát thủ tàu sân bay". Năm 2023, một oanh tạc cơ loại này ở căn cứ không quân Nga Solsy, miền tây bắc Nga, bị drone phá hủy.

Sân bay Nga ở Crimea bị oanh kích : Nhiều dàn phóng tên lửa S-400 bị phá hủy

Ngoài oanh tạc cơ nói trên, hôm qua, tình báo quân sự Ukraine cũng thông báo oanh kích thành công sân bay quân sự Nga ở Djankoi, bán đảo Crimea, phá hủy nhiều dàn phóng tên lửa S-400, nhiều trạm radar, và một trung tâm kiểm soát phòng không. Trên mạng Telegarm, một tài khoản gần gũi với quân đội Nga cho biết, Ukraine có thể đã sử dụng 12 tên lửa chiến thuật ATACMS, do Mỹ cung cấp, để tấn công căn cứ không quân này.

Theo chính quyền tỉnh miền trung đông Ukraine Dnipropetrovsk, hôm qua, Nga đã oanh kích nhiều cơ sở hạ tầng và nhà dân tại thủ phủ Dnipro, khiến 8 người chết và 25 người bị thương.

Trọng Thành

Hạ Viện Mỹ tách biệt các viện trợ cho Israel và cho Ukraine để biểu quyết

Chi Phương, RFI, 16/04/2024

Sau nhiều tháng trì hoãn, chủ tịch Hạ Viện Mỹ Mike Johnson hôm qua, 15/04/2024, cho biết sẽ tổ chức biểu quyết riêng biệt đối với các gói viện trợ cho "đồng minh Israel", cho Ukraine "để chống lại cuộc xâm lược của Nga" và các đồng minh khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương (bao gồm Đài Loan).

Trụ sở Quốc hội Mỹ trên Đồi Capitol, Washington, ngày 08/09/2022. AP - Jacquelyn Martin

Hồi tháng 2, Thượng Viện Hoa Kỳ đã thông qua gói viện trợ trị giá 95 tỷ đô la cho Ukraine (60 tỷ đô la), Israel (14 tỷ đô la) và cho Đài Loan. Trong đó, gói viện trợ cho Kiev đã bị phe đối lập đảng Cộng hòa, chiếm đa số ở Hạ Viện, phản đối quyết liệt từ nhiều tháng qua.

Theo Reuters, chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson, thuộc đảng Cộng hòa cho biết các gói viện trợ được đưa ra thảo luận lần này có nội dung gần tương đương với những gì mà Thượng Viện Mỹ đã thông qua, nhưng sẽ thêm một số điều khoản, ví dụ như viện trợ dưới hình thức cho vay hoặc dùng đến các tài sản của Nga bị đóng băng. Theo quy định, các gói viện trợ này cần phải được xem xét trong vòng 72 giờ ở Hạ Viện. Cuộc biểu quyết có thể được tổ chức muộn nhất là vào thứ Sáu tuần này.

Trong bối cảnh Iran tấn công Nhà nước Do Thái để trả đũa và Ukraine phải chịu thiệt hại nặng nề trước đà tiến của Nga, trả lời Reuters, ông Johnson nhận định : "Chúng tôi biết rằng thế giới đang theo dõi chúng tôi sẽ phản ứng ra sao, liệu Hoa Kỳ có đứng ra bảo vệ các đồng minh của mình và vì lợi ích của Hoa Kỳ trên toàn cầu hay không. Chúng tôi sẽ làm như vậy".

Tuy nhiên, dù có tách riêng, nhưng không rõ liệu các viện trợ này có được thông qua hay không. Bởi vì, theo Le Monde, nhiều nghị sĩ phe Cộng hòa phản đối tất cả các viện trợ cho Ukraine. Trong khi đó, một số nghị sĩ trong phe Dân chủ ngày càng bày tỏ quan ngại với chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza, không đồng ý viện trợ vũ khí cho Israel.

Khi thông báo biểu quyết về viện trợ cho Ukraine, ông Mike Johnson cũng phải đối mặt với đe dọa mất chức chủ tịch Hạ Viện. Trả lời báo chí Hoa Kỳ, trang National Public Radio, sau cuộc họp ngày hôm qua, nghị sĩ đảng Cộng hòa Marjorie Taylor Greene cho rằng "ông Johnson đã chọn sai hướng đi cho đất nước" và sẽ xem xét có nên bỏ phiếu bất tín nhiệm ông làm chủ tịch hay không.

Chi Phương

*************************

Hạ viện Mỹ có thể bỏ phiếu về viện trợ cho Ukraine, Israel trong tuần này

Reuters, VOA, 16/04/2024

Hạ viện Hoa Kỳ sẽ xem xét các dự luật riêng rẽ về viện trợ cho Israel và Ukraine trong tuần này, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, người thuộc đảng Cộng hòa, nói hôm thứ Hai 15/4, hơn hai tháng sau khi Thượng viện đã thông qua dự luật bao hàm cả hai nội dung đó.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson

Ông Johnson nói rằng Hạ viện - với cán cân giữa hai đảng không chênh nhau nhiều - sẽ xem xét tổng cộng 4 dự luật trong đó cũng bao gồm vấn đề viện trợ cho Đài Loan, các đồng minh của Hoa Kỳ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và các ưu tiên an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.

Viện trợ của Mỹ đã bị trì hoãn do ông Johnson không sẵn lòng xem xét dự luật lưỡng đảng trị giá 95 tỷ đô la mà Thượng viện đã thông qua vào tháng 2, bao gồm 14 tỷ đô la cho Israel và 60 tỷ đô la cho Ukraine.

Ông Johnson cho hay các dự luật mới của Hạ viện cung cấp lượng viện trợ nước ngoài gần tương đương với dự luật của Thượng viện nhưng sẽ có một số điểm khác biệt, bao gồm một phần viện trợ sẽ dưới dạng tiền cho vay.

Đảng Cộng hòa đặt mục tiêu công bố nội dung sớm nhất là vào sáng 16/4 nhưng sẽ xem xét trong khoảng thời gian dài 72 giờ trước khi bỏ phiếu. Ông Johnson nói rằng cuộc bỏ phiếu thông qua có thể diễn ra trong tối thứ Sáu 19/4.

Sức ép đối với việc thông qua viện trợ trở nên cấp bách hơn sau khi Iran tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái hồi cuối tuần nhằm vào Israel, cho dù có sự phản đối gay gắt trong Quốc hội Mỹ bị chia rẽ sâu sắc.

3 trong số 4 dự luật mà ông Johnson đề cập đến sẽ bao gồm Ukraine, Israel và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Hiện chưa rõ nội dung của dự luật thứ tư.

Ông Johnson hiện phải đối mặt với lời đe dọa từ những đảng viên Cộng hòa cực hữu là sẽ phế truất ông khỏi chức chủ tịch Hạ viện nếu ông để cho dự luận về viện trợ Ukraine có các bước tiến. Nhiều người cánh hữu, đặc biệt là những người liên minh chặt chẽ với cựu Tổng thống Donald Trump lâu nay vẫn hoài nghi về việc trợ giúp Kyiv trong cuộc chiến chống lại Nga, phản đối quyết liệt việc cấp thêm hàng tỷ đô la cho Ukraine.

Vấn đề này đang được ngành công nghiệp quốc phòng theo dõi chặt chẽ. Các nhà thầu quốc phòng của Hoa Kỳ có thể đang xếp hàng đợi nhận những hợp đồng lớn để cung cấp vũ khí, khí tài cho Ukraine và các đối tác khác của Hoa Kỳ nếu nguồn viện trợ bổ sung được thông qua. Những người ủng hộ viện trợ nhấn mạnh rằng việc thông qua dự luật về Ukraine sẽ tạo ra nhiều việc làm cho người Mỹ.

Ukraine hôm 15/4 lại kêu gọi các đồng minh thực hiện "những bước đi phi thường và táo bạo" để cung cấp các loại vũ khí phòng không nhằm giúp chống lại làn sóng không kích của Nga đánh vào hệ thống năng lượng của Ukraine trong những tuần gần đây.

Nguồn : VOA, 16/04/2024

*************************

Ukraine tăng cường lực lượng bảo vệ Tchasiv Yar

Thanh Hà, RFI, 15/04/2024

Tổng tư lệnh lực lượng Ukraine, tướng Oleksander Syrsky, hôm 14/04/2024 thông báo tăng viện, cấp thêm vũ khí cho binh sĩ tại Tchasiv Yar ở miền đông Ukraine vào lúc Nga muốn chiếm được thành phố chiến lược này trước ngày 09/05/2024, kỷ niệm 80 năm Liên Xô chiến thắng Đức Quốc Xã.

Lính tăng Ukraine Oleh, 26 tuổi, thuộc Lữ đoàn xe tăng 17, nhìn ra ngoài từ xe tăng T-64, trước trận chiến ở Chasiv Yar, 29/02/2024. AP - Efrem Lukatsky

Theo AFP và Reuters, trên mạng xã hội Facebook, tướng Syrsky tổng tư lệnh Ukraine cho biết "đã ban hành nhiều biện pháp nhằm tăng cường đáng kể, cung cấp thêm đạn dược, drone và các thiết bị quân sự cho các đơn vị đang chiến đấu tại điểm nóng Tchasiv Yar". Quyết định được đưa ra trong bối cảnh "tình hình ở khu vực miền đông Ukraine đang xấu đi nghiêm trọng", quân Nga "dồn dập tấn công vào Tchasiv Yar" với ý đồ chiếm được thành phố then chốt này trước ngày kỷ niệm 80 năm quân đội Liên Xô chiến thắng Đức Quốc Xã, ngày 9/5.

Ngoài ra, tổng tư lệnh Ukraine cũng cho biết thêm Nga đang tập trung nỗ lực để chọc thủng các đường phòng thủ ở phía đông thành phố Bakhmut, cách Tchasiv Yar khoảng 20 km và cách một thành phố lớn khác là Kramartosk chừng 30 km. Vẫn theo tướng Oleksander Syrsky, Nga đang tạo điều kiện để tiến sâu vào Kramatorsk.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (Study of War) của Mỹ ghi nhận "khả năng quân Nga lợi dụng tình huống vào lúc Ukraine đang thiếu đạn dược và hệ thống phòng không thưa thớt để ghi được những bàn thắng quan trọng trên trận địa". Mỹ càng chậm trễ giao vũ khí cho Ukraine thì càng giúp cho quân Nga có nhiều cơ hội để tiến sâu vào lãnh thổ Ukraine.

Cùng ngày 14/04 tổng thống Volodymyr Zelensky báo động Moskva đang chuẩn bị "một đợt tấn công ở quy mô lớn vào cuối mùa xuân hay vào mùa hè sắp tới" và có nhiều dấu hiệu cho thấy Nga nhắm vào vùng Donetsk ở miền đông Ukraine. Tại thành phố Siversk, Donetsk, trong đêm qua rạng sáng nay, ít nhất 4 thường dân thiệt mạng trong các đợt oanh kích.

Thanh Hà

Nga : Những người lính chiến đấu ở Ukraine được tôn vinh là anh hùng

Nga cấp thêm đãi ngộ đặc biệt cho lính đi chiến đấu ở Ukraine ; Hơn nửa triệu trẻ em không được đến trường ở Gaza ; Pháp thử nghiệm công nghệ giám sát an ninh bằng camera tích hợp thuật toán trong kỳ Thế Vận Hội ; Dịch bệnh sốt xuất huyết ở Nam Mỹ. 

Tổng thống Nga Vladimir Putin nói chuyện với một người lính trong chuyến thăm một trung tâm huấn luyện quân sự ở Vùng Ryazan, Nga, ngày 20/10/2022 © Mikhail Klimentyev / AP

Tại Nga, trong tuần vừa qua, các phương tiện truyền thông Nga tiết lộ rằng những người tham gia vào chiến tranh Ukraine kể từ nay sẽ nhận được đãi ngộ đặc biệt khi đi máy bay, bên cạnh nhiều ưu tiên khác được đưa ra từ đầu cuộc chiến. Ở Nga, những người lính đi chiến đấu ở Ukraine được coi là anh hùng. Từ Moskva, thông tín viên Anissa el Jabri giải thích thêm :

"Ngày càng có nhiều người mặc quân phục tại các sân bay của Nga. Họ là quân nhân hoặc các tình nguyện viên đi nghỉ hoặc chuẩn bị đến các vùng chiến sự ở Ukraine. Có người kín tiếng, người thì cởi mở nói chuyện, họ đều biết là mình đang được hưởng những lợi ích nào, chẳng hạn như theo yêu cầu của chính phủ Nga, Cơ quan hàng không liên bang gửi công văn ghi rõ họ được hưởng dịch vụ ưu tiên.

Cụ thể là họ không cần xếp hàng khi làm thủ tục đăng ký và gửi hành lý, và có thể làm thủ tục kiểm tra an ninh trước tất cả mọi người hoặc được đăng ký đi một chuyến bay khác trong trường hợp chuyến bay của họ bị trễ hoặc bị hủy.

Các nhân viên cũng được yêu cầu xếp những ghế ngồi thoải mái nhất cho tất cả những ai mặc đồng phục, đặc biệt chú ý đến những hành khách này.

Cơ quan hàng không liên bang đã yêu cầu các công ty hàng không "có những trao đổi phù hợp với các nhân viên tại các sân bay và các phi hành đoàn". Có thể nói rằng tất cả những đãi ngộ đặc biệt này được đưa ra sau nhiều sự cố, một số trường hợp không có gì đáng nói cả, nhưng một số trường hợp khác thì lại có vẻ nghiêm trọng, cho thấy bầu không khí hiện nay, ví dụ trường hợp của một binh lính trở về từ Ukraine, bị cáo buộc hút thuốc trong nhà vệ sinh của máy bay. Theo thủ tục thông thường, người này đã bị trục xuất khỏi máy bay và bị cảnh sát phạt. Trong bối cảnh nước Nga hiện nay, đây là một sai lầm nghiêm trọng trong cách xử lý. Vụ việc đã được trình lên lãnh đạo cao nhất của Ủy ban điều tra, Alexandre Bastrykine, thường chỉ quan tâm đến những vụ việc lớn, chẳng hạn như vụ khủng bố tại nhà hát Crocus ở Moskva. Alexandre Bastrykine đã ra lệnh mở cuộc tố tụng hình sự đối với những người đã trục xuất người lính đó ra khỏi máy bay.

Phản ứng này, nói chung là những khuyến nghị này minh họa cho những gì đang xảy ra ở Nga từ nhiều tháng qua. Một khế ước xã hội đã được điều chỉnh : tôn vinh hùng người lính chiến đấu ở Ukraine như là những anh hùng. Theo chính quyền Nga, đó là những anh hùng mà xã hội Nga phải tỏ lòng tôn kính, ngay cả trong những khoẳng khắc đời thường nhất, dù họ có những hành động, cử chỉ nào đi chăng nữa".

Tại Nga, con cái của những người lính đi chiến đầu ở Ukraine cũng nhận được nhiều đãi ngộ đặc biệt, chẳng hạn như có chỗ ưu tiên tại các trường đại học, ngay cả tại những trường danh giá. Hồi đầu tháng này, 02/04, Quốc hội Nga đã thông qua một luật cấm sa thải những người trở thành góa phụ do chiến tranh Ukraine, vào năm mà họ mất chồng. Trước đó, lệnh cấm chỉ liên quan đến những phụ nữ có con nhỏ dưới 3 tuổi hoặc mẹ đơn thân có con dưới 14 tuổi, hoặc con bị khuyết tật dưới 18 tuổi.

Hơn 600 000 trẻ không được đến trường từ khi chiến tranh nổ ra

Liên quan đến cuộc chiến ở Gaza, sau 6 tháng chiến tranh, các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas vẫn bế tắc. Quốc tế vẫn tiếp tục thúc giục Israel mở cửa cho phép chuyển nhiều viện trợ vào Gaza, nơi mà những người Palestine đang cận kề nạn đói. Chính quyền Hamas thường xuyên cập nhật số liệu về thương vong và thiệt hại ở dải đất hơn 2 triệu dân. Israel đã rút quân ở một số khu vực nhưng vẫn tiếp tục các chiến dịch tấn công nhằm tiêu diệt Hamas. Kể từ đầu cuộc chiến cho đến nay, theo UNICEF, khoảng 635 000 trẻ em trong độ tuổi đến trường không được đến lợp một buổi nào.

Thông tín viên Rami Al Meghari từ Gaza và Sami Boukhelifa, từ Jerusalem, cho biết thêm thông tin :

 "Tại dải Gaza, hiện gần như chỉ còn toàn đống đổ nát. 300 trường học, dù là trường trung học, đại học đều không còn hoạt động. Các cơ sở giáo dục đã bị phá hủy hoặc trở thành nơi lánh nạn của người dân. Line năm nay 12 tuổi. Ngày cuối cùng cô đến trường là từ tháng 10 năm ngoái, hồi đầu cuộc chiến. Cô bé nói : ‘Cháu nhớ trường lớp. Cháu muốn quay trở lại trường và gặp lại bạn bè, giáo viên. Cháu nhớ cảm giác được cầm bút và có thể viết, nhớ lúc mở sách ra và đọc. Cháu cũng rất muốn có thể làm những điều như vậy’. Bên cạnh Line là anh trai của cô, Saleh, một học sinh trung học. Saleh cho biết : ‘Trước kia, chúng tôi có thể sống đúng nghĩa. Chúng tôi có một căn nhà, chúng tôi không thiếu thốn gì. Nhưng nay, chúng tôi sống dưới một căn lều, thay vì đến trường, đi học, để có tương lai, chúng tôi dành thời gian hàng ngày để dọn dẹp, đi các chặng đường dài vác các bình nước, để có nước uống. Chúng tôi đã mất tất cả. Ở đây, mọi thứ đã bị phá hủy’. Tại Gaza, theo UNICEFF, 300 cơ sở giáo dục, tương đương với 92% không còn hoạt động được nữa".

Pháp thử nghiệm công nghệ giám sát an ninh tại Thế Vận Hội

Về thời sự nước Pháp, gần 100 ngày trước Thế Vận Hội Paris 2024, một báo cáo của Thượng Viện Pháp được công bố hôm thứ Tư, 10/04 vừa qua, chỉ ra rằng Pháp có thể "giành huy chương vàng về an ninh" tại sự kiện này. Theo AFP, đây sẽ là lần đầu tiên Pháp thử nghiệm giám sát video bằng thuật toán (VSA). Được Quốc hội Pháp chấp thuận vào năm ngoái, các camera đặc biệt này được tích hợp phần mềm phân tích hình ảnh. Không chỉ giám sát về giao thông, tại khu vực công cộng, nhà ga mà loại công nghệ này cũng có thể cho phép xác định các đợt bùng phát hỏa hoạn, sự di chuyển của đám đông, đồ thất lạc, hoặc sự hiện diện của phương tiện hoặc người trong khu vực cấm…

Hiện vẫn chưa rõ Paris sẽ lắp đặt bao nhiêu camera nhưng việc triển khai công nghệ này bị chỉ trích mạnh mẽ bởi các hiệp hội bảo vệ quyền tự do cá nhân, đặc biệt là với khả năng "nhận dạng khuôn mặt", theo Katia Roux, nhà hoạt động tại Tổ chức Ân xá Quốc tế Pháp, được AFP trích dẫn. Bà Katia cũng nhấn mạnh rằng "không có các đánh giá độc lập, minh bạch, chỉ ra hiệu quả của các loại công nghệ như vậy trong việc giảm tội phạm hay chống khủng bố". Bà nhắc lại rằng Thế Vận Hội 2012 ở Luân Đôn, ban tổ chức cũng đã triển khai các công nghệ giám sát, có cả nhận diện khuôn mặt, và sau sự kiện, các loại công nghệ này vẫn ở đó.

Về phần mình, bộ Nội Vụ Pháp khẳng định rằng các công ty phụ trách lắp đặt, triển khai loại công nghệ này đều không nêu ra khả năng nhận diện khuôn mặt hay biển số xe…

Dịch sốt xuất huyết lan rộng ở Châu Mỹ

Về thời sự Châu Mỹ, gần đây, nhiều nước Nam Mỹ như Brazil, Paraguay hay Achentina, theo AFP, đang phải đối mặt với dịch sốt xuất huyết trầm trọng, Trong vòng 3 tháng đầu năm, các cơ quan y tế tại khu vực đã ghi nhận 3,5 triệu ca nhiễm, hàng ngàn người tử vong do loại virus lây truyền qua vết đốt của muỗi mang mầm bệnh. Trong một báo cáo hồi đầu tháng Tư, Tổ chức Y tế Liên Mỹ đã kêu gọi các nước trong khu vực có hành động tập thể, cùng diệt trùng, xử lý các nơi muỗi sinh sản, tăng cường năng lực của các dịch vụ y tế, để chẩn đoán sớm và điều trị nhanh chóng, đồng thời giáo dục công chúng cách phòng ngừa và xác định các triệu chứng.

Tại Argentina, mùa hè nóng bức ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho muỗi phát triển. Đợt bùng phát dịch sốt xuất huyết năm nay được cho là "kỷ lục", với hơn 230 000 người nhiễm bệnh. Quốc gia Nam Mỹ này cũng phải đối mặt với tình trạng thiếu các sản phẩm diệt muỗi, chống muỗi. Chính phủ của Javier Milei ngày càng nhận nhiều chỉ trích vì thiếu hành động chống dịch.

Từ thủ đô Buenos Aires, thông tín viên Théo Conscience tường trình :

"Trên cửa kính của một hiệu thuốc tại trung tâm Buenos Aires, một tấm biểu được treo lên ghi bằng chữ in hoa : "Ở đây không có thuốc chống muỗi". Dược sĩ tại hiệu thuốc giải thích : "Chúng tôi không có bởi vì không có cách nào để nhập được hàng. Chúng tôi làm việc với ba nhà cung cấp nhưng cả ba đều không có hàng từ hơn một tháng qua". Ông Eloy Garnica quản lý hiệu thuốc này, bày tỏ bất bình trước sự thụ động của chính phủ khi phải đối mặt với dịch sốt xuất huyết đang hoành hành hiện nay, thiếu các chương trình phòng ngừa. Ông nói : "Chúng tôi không có bất cứ thông tin nào. Hôm trước, tôi nghe bộ trưởng Y Tế phát biểu, phải nói rằng tôi thấy rất xấu hổ vì những gì ông ta nói".

Vào tuần trước, bộ Y tế Argentina chỉ đề xuất người dân tránh mặc quần cộc, áo ngắn tay để tự bảo vệ khỏi bị muỗi cắn. Chính phủ cũng dỡ bỏ thuế nhập khẩu thuốc chống muỗi để giải quyết tình trạng thiếu hàng, nhưng đối với cô Sara, hiện đã đi khắp các cửa hàng để tìm thuốc, thì những hành động của chính phủ là chưa đủ. Cô nói : "Đối với tôi, Nhà nước cần phải hiện diện nhiều hơn. Các bệnh viện đã quá tải. Người ta phải đợi 5 tiếng khi đi đến khu cấp cứu và rồi lại bị trả về nhà. Chính phủ không làm gì cả, phải nói rằng họ không quan tâm".

Chính phủ Argentina cũng từ chối đưa thuốc của viện nghiên cứu Takeda vào chiến lược tiêm chủng quốc gia, mặc dù loại thuốc này đã được cơ quan y tế phê duyệt và được sử dụng ở Brazil. Trước tình trạng Nhà nước thiếu hành động, nhiều tỉnh của Achentina đã tự mua thuốc và bắt đầu phân phát miễn phí cho người dân.

Hồng Kông trục xuất đại diện của tổ chức Phóng viên không biên giới

Nhìn sang Châu Á, vài tuần sau khi chính quyền đặc khu hành chính thân Bắc Kinh tăng cường Luật an ninh quốc gia, được cho là để chống lại "các đe dọa từ nước ngoài", một đại diện của tổ chức Phóng viên Không biên giới đã bị trục xuất khỏi Hồng Kông hôm thứ Tư vừa qua.

Từ Hồng Kông, thông tín viên Florence de Changy, cho biết thêm thông tin : "Vài phút sau khi Cedric Alviani, phụ trách khu vực Châu Á của tổ chức Phóng viên Không biên giới qua khu vực hải quan mà không gặp bất cứ vấn đề gì, thì ông nhận được thông báo bà Aleksandra Bielakowska, mang quốc tịch Bồ Đào Nha, giám đốc của tổ chức phi chính này, đã bị giữ lại. Ông Alvani cho biết : "Tôi nghĩ rằng lý do duy nhất mà bà Aleksandra mà không phải tôi bị nhắm vào là vì bà ấy đến dự phiên xử của Lê Trí Anh (Jimmy Lai) và truyền thông cũng nhắc đến tên của bà. Tôi cũng không biết luật Hồng Kông ra làm sao, liệu họ có lập một danh sách đen những người không được chào đón và đưa cho hải quan hay không, và yêu cầu phải thông báo với cơ quan an ninh quốc gia nếu gặp vấn đề gì" 

Sau vài phút kiểm tra kỹ lưỡng và màn thẩm vấn kỹ lưỡng, Aleksandra Bielakowska đã phải ký một văn bản chỉ ra rằng bà ấy đã bị giữ lại tại cửa khẩu, và bị trục xuất, một vài giờ sau đó, bà được đưa trở lại máy bay. Bà nói : "Họ đã đưa tôi trở lại máy bay và đưa giấy tờ của tôi cho phi hành đoàn và bảo rằng tôi không được giữ chúng cho đến khi hạ cánh ở Đài Loan. Trong chuyến bay, phi hành đoàn rất tử tế với tôi, nhưng trước khi lên máy bay, tôi bị đối xử như một tội phạm". 

Từ vài năm qua, Hồng Kông đã từ chối nhập cảnh đối với nhiều nhà nghiên cứu (có cả người Pháp), những nhà bảo vệ nhân quyền hoặc ít nhất là một nhà báo Nhật Bản. Chính quyền từ chối giải thích các vụ trục xuất này một cách có hệ thống".

Chi Phương

Mỹ : Trung Quốc đang giúp Nga phát triển công nghiệp quân sự

Thanh Phương, RFI, 13/04/2024

Trung Quốc đang giúp Nga phát triển công nghiệp quân sự với quy mô lớn nhất kể từ thời Liên Xô và với tốc độ lớn hơn mức mà Hoa Kỳ nghĩ là có thể, kể từ khi Moskva bắt đầu cuộc chiến xâm lược Ukraine. Đó là cảnh báo của một quan chức cao cấp của Mỹ hôm qua, 12/04/2024. 

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) tiếp chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Moskva ngày 20/03/2023. AFP – Sergei Karpukhin

Theo hãng tin AFP, quan chức này thúc giục Bắc Kinh thay vì tiếp sức cho Moskva nên đóng "vai trò mang tính xây dựng" trong cuộc xung đột Ukraine. Ông nói thêm : "Chúng tôi hy vọng các đồng minh của chúng tôi sẽ tham gia cùng chúng tôi". Washington đặc biệt hy vọng các nước Châu Âu sẽ gây áp lực với Trung Quốc để Bắc Kinh giảm bớt hỗ trợ quân sự cho Nga. Lời kêu gọi này được đưa ra vào lúc thủ tướng Đức Olaf Scholz đến Bắc Kinh hôm nay, mở đầu trong chuyến thăm ba ngày. Đức có mối quan hệ kinh tế rất chặt chẽ với Trung Quốc.

Một quan chức cao cấp khác của Mỹ nêu lên việc Moskva mua với số lượng lớn các linh kiện điện tử, máy công cụ và chất nổ của Trung Quốc, đồng thời khẳng định "các công ty Trung Quốc và Nga đang hợp tác để cùng sản xuất drone" trên đất Nga.

Cả hai quan chức Mỹ nói trên đều xin miễn nêu tên.

Theo hãng tin AFP, những thông tin mà chính quyền Biden nắm được cho thấy trong ba tháng cuối năm 2023, "hơn 70% lượng máy công cụ nhập khẩu của Nga là đến từ Trung Quốc", nhờ vậy mà Nga đã có thể tăng cường sản xuất tên lửa đạn đạo.

Các quan chức cao cấp của Mỹ được trích dẫn còn cho biết các tập đoàn của Trung Quốc đã cung cấp các hệ thống quang học được sử dụng chẳng hạn như trong các xe tăng của Nga. Bắc Kinh cũng cung cấp cho Nga các động cơ của drone và hệ thống đẩy cho tên lửa hành trình, cũng như nitrocellulose, một vật liệu được Nga sử dụng để chế tạo đạn pháo. 

Một quan chức cao khác cấp của Mỹ cho rằng : "Một trong những cách mang tính chất quyết định nhất để giúp Ukraine hiện nay là thuyết phục Trung Quốc ngừng giúp Nga xây dựng lại công nghiệp quân sự của họ". 

Trong thời gian qua, Hoa Kỳ đã liên tục cảnh báo Bắc Kinh và vấn đề hỗ trợ quân sự cho Nga đã là một trong những chủ đề thảo luận trong cuộc đối thoại gần đây giữa tổng thống Joe Biden với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. 

Trong khi đó Hoa Kỳ và Anh hôm 12/04/2024 đã cùng mở rộng lệnh cấm nhập khẩu kim loại của Nga, nhằm làm suy giảm nguồn thu quan trọng của Nga sau cuộc xâm lược Ukraine năm 2022. Bộ Tài chính Mỹ thông báo kể từ nay cấm nhập khẩu nhôm, đồng và niken có nguồn gốc từ Nga vào Hoa Kỳ, đồng thời hạn chế việc sử dụng các kim loại đó trên các sàn giao dịch kim loại toàn cầu, dựa trên các hành động trước đây của chính phủ Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.

Theo Bộ Tài Chính Mỹ , thông báo này có nghĩa là các sàn giao dịch kim loại như Sàn giao dịch kim loại Luân Đôn và Sàn giao dịch hàng hóa Chicago sẽ bị cấm chấp nhận bất kỳ nhôm, đồng và niken mới nào do Nga sản xuất. Theo tuyên bố của chính phủ Anh, kim loại là mặt hàng xuất khẩu lớn thứ hai của Nga sau năng lượng, tuy giá trị xuất khẩu của những mặt hàng này đã giảm từ 25 tỷ đôla vào năm 2022 xuống còn 15 tỷ đôla vào năm ngoái.

Thanh Phương

***************************

Ukraine : Tình hình tại mặt trận miền Đông đang "xấu đi nghiêm trọng"

Thanh Hà, RFI, 13/04/2024

Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky ngày 13/04/2024 báo động quân đội Nga đang "dồn dập tấn công" và "trong những ngày qua tình hình đã xấu đi rất nhiều" trên mặt trận miền Đông. Các đơn vị của Nga với sự yểm trợ của những thiết giáp đang tấn công vào các vị trí của quân Ukraine tại các vùng Lyman, Bakhmut và Pokrovsk.

Thị trấn Lyptsi vùng Kherson sau đợt oanh kích đêm 10/04/2024 via Reuters – Oleh Syniehubov / Telegram

Vẫn theo tổng tư lệnh Oleksandr Syrsky, được AFP trích dẫn, Nga đang triển khai thêm nhiều đơn vị thiết giáp mới để giành được ưu thế trên trận địa. Riêng thành phố Tchassiv Yar "liên tục bị oanh kích". Tchassiv Yar ở miền đông Ukraine, cách Kramatosk 30 km về hướng đông nam, là một thành phố lớn có vai trò quan trọng về hậu cần đối với quân đội Ukraine. 

Về phía Nga, từ cuối tháng 3/2024, Moskva tập trung đánh vào hệ thống điện lực của Ukraine. 80% các nhà máy nhiệt điện Ukraine và hơn một nữa các nhà máy thủy điện bị tấn công. Bộ Năng lượng Ukraine nói đến những thiệt hại chưa từng thấy từ đầu chiến tranh đến nay.

Thông tín viên RFI Stéphane Siohan từ Kiev tường thuật từ một nhà máy điện của Ukraine đã hoàn toàn bị hư hại :

"Hôm 22/3 vừa qua, lúc 5 giờ sáng, Yevhen người điều hành nhà máy đang có mặt tại phòng điều khiển. Tám tên lửa của Nga trút xuống nhà máy nơi ông công tác từ 20 năm qua. Yevhen kể lại ‘khi thấy khu vực đầu tiên trong nhà máy ngừng hoạt động, tôi tự nhủ là phải chạy đi ngay. Tên lửa rơi đúng ngay vào các tur-bin, gây ra hỏa hoạn và tàn phá tất cả. Hệ thống điện lực của cả nước hoàn toàn kết nối với nhau và sau đợt tấn công hôm 22/3, một vụ khác ngày 29, rồi lại một vụ khác nữa hôm 11/4, sản xuất điện của Ukraine bị chựng lại. Hiện tại các nhà máy nhiệt điện mất một nửa công suất và không thể khắc phục được những mất mát này’.

Hầu như tất cả các nhà máy điện sử dụng than đá và khí đốt trên toàn quốc đều bị hư hại và hệ thống cung cấp điện của Ukraine có nguy cơ sụp đổ. Bà Halyna, đặc trách về truyền thông của nhà máy, cho rằng ưu tiên giờ đây là sửa chữa, cứu vãn những gì còn có thể cứu được. Bà đánh giá ‘để một trung tâm điện lực có thể hoạt động trở lại đòi hỏi nhiều thời gian, có thể là từ 6 đến 18 tháng và thậm chí phải mất hai năm. Tất cả tùy thuộc vào khả năng tìm được các thiết bị và kể cả vào khả năng phòng không của Ukraine. Chúng tôi cứ sửa chữa, khắc phục hậu quả, thế nhưng nếu các cơ sở thiết yếu của Ukraine không được bảo vệ thì cũng vô ích. Chúng tôi cần được bảo đảm là một khi các toán kỹ sư khắc phục được hậu quả thì nhà máy phải tiếp tục sản xuất điện’.

Giờ đây các giới chức Ukraine kêu gọi phương Tây cung cấp thêm những phương tiện để bảo vệ bầu trời, tránh để toàn bộ ngành năng lượng của Ukraine hoàn toàn bị phá hủy".

Thanh Hà

**************************

Ukraine có thể thua trong năm 2024 - tướng Anh cảnh báo

Frank Gardner, BBC, 13/04/2024

Cựu chỉ huy Bộ Tư lệnh Lực lượng Hỗn hợp của Vương quốc Anh cảnh báo Ukraine có thể phải đối mặt với thất bại trước quân Nga trong năm 2024.

Người Ukraine đã chống lại cuộc xâm lược toàn diện của Nga trong hơn hai năm

Đại tướng về hưu Sir Richard Barrons nói với BBC rằng có "nguy cơ lớn" Ukraine sẽ thua trong cuộc chiến năm nay.

Ông nói lý do là "vì Ukraine có thể cảm thấy họ không thể thắng".

"Và đến lúc đó, tại sao binh lính lại muốn chiến đấu và hy sinh nữa, chỉ để bảo vệ những thứ không thể giữ được ?"

Ukraine vẫn chưa ở vào thời điểm đó.

Nhưng quân đội nước này đang cạn kiệt nghiêm trọng về đạn dược, binh lính và hệ thống phòng không. Cuộc phản công được ca ngợi nhiều vào năm ngoái đã thất bại trong việc đánh bật quân Nga khỏi vùng đất bị chiếm giữ và hiện Moscow đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào mùa hè.

Cuộc tấn công của Nga sẽ như thế nào và có mục tiêu chiến lược là gì ?

"Hình hài cuộc tấn công sắp tới của Nga là khá rõ ràng", Đại tướng Barrons nói.

"Chúng ta đang thấy Nga tấn công mạnh ở tiền tuyến, tận dụng lợi thế 5 chọi 1 về pháo binh, đạn dược và nguồn nhân lực dồi dào được tăng cường nhờ sử dụng vũ khí mới".

Những vũ khí này bao gồm bom lượn FAB, một loại "bom ngu" từ thời Liên Xô được cải tiến và trang bị cánh tản nhiệt, thiết bị dẫn đường GPS và 1.500kg chất nổ mạnh, đang tàn phá hệ thống phòng thủ của Ukraine.

"Vào một thời điểm nào đó trong mùa hè này, chúng ta dự kiến sẽ thấy một cuộc tấn công lớn của Nga, với mục tiêu không chỉ là đột kích mạnh để giành những thắng lợi nhỏ mà là tìm cách chọc thủng các phòng tuyến của Ukraine", Đại tướng Barrons nói.

"Và nếu điều đó xảy ra, sẽ có nguy cơ lực lượng Nga chọc thủng phòng tuyến và sau đó thọc sâu vào các khu vực của Ukraine nơi lực lượng vũ trang Ukraine không thể ngăn cản họ".

Nhưng Nga sẽ tấn công ở đâu ?

Năm ngoái, quân đội Nga đã biết chính xác địa điểm lực lượng Ukraine có khả năng phản công - từ hướng Zaporizhzhia về phía nam tới Biển Azov. Họ đã lên kế hoạch phù hợp và ngăn chặn thành công cuộc tiến công của Ukraine.

Bây giờ tình thế đã ở một chiều hướng khác khi Nga thì tập trung lực lượng còn Kyiv thì đang phải đoán xem đối phương sắp tấn công ở đâu.

"Một trong những thách thức mà Ukraine phải đối mặt là quân đội Nga có thể chủ động chọn nơi họ triển khai lực lượng", tiến sĩ Jack Watling, nhà nghiên cứu về chiến tranh trên bộ tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI), nói.

"Đường chiến tuyến rất dài và quân Ukraine cần phải có khả năng phòng thủ được trên toàn bộ tuyến đầu ấy".

Điều mà họ đương nhiên không thể.

"Quân đội Ukraine sẽ thất thế", tiến sĩ Watling nói. "Câu hỏi đặt ra là : thất thế tới mức nào và những khu dân cư nào sẽ bị ảnh hưởng ?"

Rất có thể Bộ Tổng tham mưu Nga vẫn chưa xác định rõ đâu là hướng tấn công chính của họ. Nhưng họ có thể nhằm vào ba khu vực rộng lớn.

Kharkiv

"Kharkiv chắc chắn dễ bị tổn thương", tiến sĩ Watling nhận định.

Là thành phố lớn thứ hai của Ukraine, nằm gần biên giới Nga tới mức nguy hiểm, Kharkiv là một mục tiêu hấp dẫn đối với Moscow.

Thành phố hiện đang chịu các cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga mỗi ngày, trong khi Ukraine không có đủ lực lượng phòng không để ngăn chặn sự kết hợp chết người giữa thiết bị bay không người lái, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo nhằm vào thành phố này.

Nga tấn công Kharkiv hằng ngày bằng thiết bị bay không người lái, tên lửa và pháo

"Tôi nghĩ rằng cuộc tấn công năm nay sẽ có mục tiêu đầu tiên là vượt ra khỏi vùng Donbas và nhắm tới Kharkiv, cách biên giới Nga khoảng 29 km, một mục tiêu lớn", Đại tướng Barrons nói thêm.

Ukraine vẫn chịu đựng được nếu Kharkiv sụp đổ ? Đúng, các nhà phân tích nói, nhưng đó sẽ là một đòn thảm khốc đối với cả tinh thần và nền kinh tế của nước này.

Vùng Donbas

Khu vực miền đông Ukraine được gọi chung là Donbas đã xảy ra chiến tranh kể từ năm 2014, khi phe ly khai được Moscow hậu thuẫn tự xưng họ là các nước "cộng hòa nhân dân".

Vào năm 2022, Nga đã sáp nhập bất hợp pháp hai tỉnh thuộc vùng Donbas là Donetsk và Luhansk. Đây là nơi hầu hết các cuộc giao tranh trên bộ đã diễn ra trong 18 tháng qua.

Điều gây tranh cãi là Ukraine đã thực hiện những nỗ lực lớn, cả về nhân lực và nguồn lực, để trước tiên cố gắng giữ thị trấn Bakhmut và sau đó là Avdiivka.

Họ đã mất cả hai thị trấn này, cũng như một số lực lượng chiến đấu tốt nhất của mình, trong nỗ lực ấy.

Kyiv nói rằng sự phản kháng của họ đã gây thương vong lớn cho quân Nga.

Đúng vậy, những trận chiến ở vùng này được mệnh danh là "máy xay thịt".

Nhưng Moscow có nhiều quân lính hơn để tham gia cuộc chiến - còn Ukraine thì không.

Tuần này, Tư lệnh lực lượng Mỹ tại Châu Âu, Đại tướng Christopher Cavoli, cảnh báo rằng nếu Mỹ không gửi thêm vũ khí và đạn dược tới Ukraine thì lực lượng Kyiv sẽ bị áp đảo về hỏa lực với tỷ lệ 10 :1 trên chiến trường.

Quân số là vấn đề quan trọng. Chiến thuật, khả năng lãnh đạo và trang bị của quân đội Nga có thể kém hơn Ukraine, nhưng họ có ưu thế về quân số, đặc biệt là pháo binh. Năm nay nếu không làm gì khác thì họ sẽ cứ việc tiếp tục đẩy lùi lực lượng Ukraine về phía tây, chiếm hết làng này đến thôn khác.

Zaporizhzhia

Đây cũng là một phần thưởng hấp dẫn đối với Moscow.

Thành phố miền nam Ukraine với hơn 700.000 dân (trong thời bình) nằm sát chiến tuyến Nga một cách nguy hiểm.

Đây cũng là một cái gai đối với Nga vì đây là thủ phủ của một tỉnh cùng tên mà Nga đã sáp nhập bất hợp pháp, tuy nhiên thành phố này vẫn tự do trong quyền kiểm soát của Ukraine.

Nhưng hệ thống phòng thủ đáng gờm mà Nga đã xây dựng ở phía nam Zaporizhzhia vào năm ngoái, khi họ dự báo chính xác về cuộc phản công của Ukraine, giờ đây sẽ khiến cuộc tiến công của Nga từ phía này thêm đa dạng.

Cái gọi là Phòng tuyến Surovikin, bao gồm ba lớp phòng thủ, được bao quanh bởi bãi mìn lớn và dày đặc nhất trên thế giới. Nga có thể dỡ bỏ một phần bãi mìn nhưng sự chuẩn bị của họ có thể sẽ bị phát hiện.

Mục tiêu chiến lược của Nga năm nay thậm chí có thể không phải là vấn đề lãnh thổ. Họ có thể chỉ đơn giản là muốn bóp nát tinh thần chiến đấu của Ukraine và thuyết phục những người ủng hộ phương Tây rằng cuộc chiến này là một sự thất bại.

Tiến sĩ Jack Watling tin rằng mục tiêu của Nga là "cố gắng tạo ra cảm giác tuyệt vọng".

"Cuộc tấn công lần này của Nga sẽ không dứt khoát chấm dứt xung đột, bất kể diễn biến của hai bên như thế nào".

Đại tướng Barrons nghi ngờ khả năng Nga sẽ mặc nhiên tung ra một cuộc tấn công quyết định, dù rằng Ukraine đang ở trong tình thế nguy nan.

"Tôi cho rằng kết cục dễ xảy ra nhất là Nga sẽ giành được những thắng lợi, nhưng không chọc thủng được phòng tuyến".

"Họ sẽ không có lực lượng đủ lớn hoặc đủ khả năng để tấn công đến tận sông [Dnipro]... Nhưng cuộc chiến sẽ có lợi cho Nga".

Có một điều chắc chắn : Tổng thống Nga Putin không có ý định từ bỏ việc tấn công Ukraine.

Ông Putin giống như một người chơi bài poker đánh cược hết số tiền của mình để giành chiến thắng. Nhà lãnh đạo Nga đang trông chờ vào việc phương Tây không cung cấp cho Ukraine đủ vũ khí để tự vệ.

Cũng có thể ông ta đúng, bất chấp các cuộc họp thượng đỉnh NATO, các hội nghị và các bài phát biểu ồn ào.

Frank Gardner

Nguồn : BBC, 13/04/2024

Nga không kích phá hủy nhà máy điện Kyiv, làm hư hại các cơ sở khác

Reuters, VOA, 11/04/2024

Tên lửa và máy bay không người lái của Nga đã phá hủy một nhà máy điện lớn gần Kyiv và tấn công các cơ sở điện ở một số khu vực của Ukraine hôm 11/4, các quan chức cho biết.

Khói lửa bốc lên từ địa điểm xảy ra vụ tấn công tên lửa vào nhà máy điện Trypilska ở vùng Kyiv, Ukraine, ngày 11/4/2024. Ảnh Reuters chụp màn hình từ một video trên mạng xã hội.

Vụ việc làm tăng áp lực lên hệ thống năng lượng vốn đang bị bao vây khi Kyiv sắp cạn kiệt năng lực phòng không.

Đây là một cuộc tấn công lớn trong hơn hai năm kể từ khi xảy ra cuộc xâm lược toàn diện của Nga. Một quan chức cấp cao của công ty điều hành cơ sở này nói với Reuters rằng nó đã đã phá hủy hoàn toàn nhà máy nhiệt điện chạy bằng than Trypilska gần thủ đô.

Đoạn video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy ngọn lửa đang hoành hành tại cơ sở lớn có từ thời Liên Xô và khói đen bốc lên từ đó. Reuters có thể xác nhận vị trí trong đoạn video là trạm Trypilska.

"Chúng tôi cần hỗ trợ phòng không và các hỗ trợ phòng thủ khác, chứ không phải các cuộc thảo luận vô tâm kéo dài", Tổng thống Volodymyr Zelenskyy nói trên Telegram, đồng thời lên án các cuộc tấn công này là "khủng bố".

Bộ Quốc phòng Nga hôm 11/4 cho biết họ đã tấn công các cơ sở nhiên liệu và năng lượng ở Ukraine trong cái mà họ mô tả là một cuộc tấn công trả đũa quy mô lớn bằng cách sử dụng máy bay không người lái và vũ khí tầm xa, có độ chính xác cao từ trên không và trên biển.

Tuyên bố của Bộ này nói rằng cuộc tấn công là nhằm đáp trả các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào các cơ sở dầu khí và năng lượng của Nga.

Lời kêu gọi của Kyiv về nguồn cung cấp phòng không khẩn cấp từ phương Tây ngày càng trở nên tuyệt vọng kể từ khi Nga nối lại các cuộc tấn công trên không tầm xa vào hệ thống năng lượng của Ukraine vào tháng trước.

Các cuộc tấn công nhằm vào các nhà máy nhiệt điện và thủy điện đã gây ra lo ngại về khả năng phục hồi của hệ thống năng lượng vốn đã bị trục trặc bởi chiến dịch không kích của Nga trong mùa đông đầu tiên của cuộc chiến.

Tư lệnh lực lượng không quân Ukraine cho biết lực lượng phòng không đã bắn hạ 18 tên lửa và 39 máy bay không người lái. Quân đội cho biết cuộc tấn công đã sử dụng tổng cộng 82 tên lửa và máy bay không người lái.

Nhà máy điện bị phá hủy bên ngoài Kyiv là nhà cung cấp điện chính cho các khu vực Kyiv, Cherkasy và Zhytomyr. Đây là cơ sở thứ ba và cuối cùng thuộc sở hữu của công ty năng lượng nhà nước Centrenergo.

"Mọi thứ đều bị phá hủy", người đứng đầu ban giám sát của công ty, Andriy Gota, nói khi được hỏi về tình trạng tại Centrenergo.

Nhà máy Trypilska là cơ sở năng lượng lớn nhất gần Kyiv và được xây dựng để có công suất 1.800 megawatt giờ, nhiều hơn nhu cầu trước chiến tranh của thành phố lớn nhất Ukraine.

Ukraine đã cảnh báo rằng họ có thể hết đạn dược phòng không nếu Nga tiếp tục duy trì cường độ tấn công và rằng họ đang phải đưa ra những quyết định khó khăn về những gì cần bảo vệ.

Ukraine cho biết, viện trợ quan trọng của phương Tây đang bị chậm lại và một gói viện trợ lớn của Mỹ đã bị đảng Cộng hòa tại Quốc hội chặn lại trong nhiều tháng qua.

VOA, 11/04/2024

******************************

Quân Nga tiến hành các cuộc tấn công chết chóc ở miền nam, miền bắc Ukraine

Reuters, VOA, 11/04/2024

Các quan chức nói rằng các lực lượng Nga tiến hành các cuộc tấn công chết chóc hôm hôm thứ Tư 10/4 nhằm vào các mục tiêu quen thuộc ở miền nam và miền bắc Ukraine, ở hai khu vực Kharkiv và Odesa, khiến 7 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương.

Hoạt động cứu hộ diễn ra tại tòa nhà dân cư bị Nga không kích ở làng Lyptsi, vùng Kharkiv, Ukraine, 10/4/2024.

Thống đốc khu vực Oleh Kiper cho hay tại quận Odesa ở miền nam, một cuộc tấn công bằng tên lửa vào lúc rạng sáng đã khiến 4 người thiệt mạng, trong đó có một bé gái 10 tuổi và 14 người khác bị thương.

Viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram, Kiper cho biết trong số những người bị thương có 4 người bị thương nặng và các bác sĩ đang "chiến đấu để cứu mạng họ". Một người đàn ông đã bị cắt cụt hai chân.

Thống đốc khu vực Oleh Synehubov nói rằng ở Kharkiv thuộc miền đông bắc, nơi bị Nga tấn công dữ dội vào các thành phố và các cơ sở năng lượng trong những tuần gần đây, một cuộc tấn công vào hiệu thuốc đã giết chết một bé gái 14 tuổi và hai phụ nữ ở làng Lyptsi.

Hai người bị thương và lực lượng cứu hộ đang dọn đống đổ nát để tìm những nạn nhân khác.

Synehubov cho hay hai quả bom có điều hướng đã tàn phá một phòng khám ở làng Vovchansk, khiến một người bị thương. Theo Bộ Nội vụ, quân đội Nga đã thả chất nổ xuống một chiếc xe buýt, khiến một người đàn ông bị thương.

Ở bên kia biên giới Nga, Roman Starovoyt, thống đốc vùng Kursk, nói rằng 3 người, trong đó có 2 trẻ em, đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào một ô tô.

Reuters không thể kiểm chứng độc lập các thông tin về chiến trường từ hai bên.

Tại Odesa, Kiper cho biết tên lửa, được cho là loại tên lửa đạn đạo Iskander-M, đã tấn công vào khoảng giữa 6h và 6h30 chiều (15h00-15h30, giờ chuẩn quốc tế GMT) và gây hư hại cơ sở hạ tầng giao thông, bao gồm cả những chiếc xe tải gần đó.

Quân đội Ukraine viết trên Telegram : "Những người đi ô tô và đi bộ đang về nhà vào cuối ngày làm việc và họ trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công kép nguy hiểm".

Một trạm xăng đã bị trúng đạn và vẫn cháy vào buổi tối. Các cửa hàng, nhà kho và tòa nhà hành chính đều bị thiệt hại.

Odesa, một trong những cảng nhộn nhịp nhất Ukraine, thường xuyên là mục tiêu tấn công của Nga trong cuộc chiến kéo dài 25 tháng.

Tổng thống Volodymyr Zelenskyy lên án hậu quả chết chóc trong bài phát biểu qua đường truyền video hàng đêm, ông nói rằng "Hành vi khủng bố của Nga vẫn diễn ra cả ngày lẫn đêm ở biên giới của chúng ta và ở các khu vực tiền tuyến".

Ông Zelenskyy nói rằng ông đã thảo luận về việc Ukraine sản xuất tên lửa trong nước tại cuộc họp giữa các chỉ huy hàng đầu và các quan chức ngành công nghiệp quân sự, ông cho rằng ngành công nghiệp Ukraine đã đạt được "những kết quả cần thiết".

VOA, 11/04/2024

****************************

Tướng Mỹ cảnh báo Ukraine bên bờ vực bị Nga áp đảo

VOA, 11/04/2024

Sự kiên trì của quân đội Ukraine chẳng mấy chốc nữa sẽ không thể sánh được với nhân lực và phi đạn của Nga nếu các nhà lập pháp Mỹ không chấp thuận hỗ trợ an ninh bổ sung cho Ukraine, vị tướng hàng đầu của Mỹ ở Châu Âu cảnh báo giới lập pháp Mỹ.

Tướng Christopher Cavoli, chỉ huy trưởng Bộ Tư lệnh Châu Âu của Hoa Kỳ cho rằng việc các nhà lập pháp Hoa Kỳ không chấp thuận gói an ninh bổ sung trị giá 60 tỷ đô la đã mang lại cho Nga một lợi thế đáng kể.

Các quan chức quân sự Mỹ đã nhiều lần cảnh báo trong những tuần gần đây rằng các lực lượng Nga có thể đạt được nhiều thắng lợi ở Ukraine và nếu không có sự hậu thuẫn mới của Mỹ, lực lượng Ukraine cuối cùng sẽ thua cuộc.

Khai chứng trước Ủy ban Quân vụ Hạ viện ngày 10/4, chỉ huy trưởng Bộ Tư lệnh Châu Âu của Hoa Kỳ đã mô tả chiến trường một cách thẳng thắn.

Tướng Christopher Cavoli nói : "Nếu chúng ta không tiếp tục hỗ trợ Ukraine, Ukraine sẽ hết đạn pháo và máy bay đánh chặn phòng không trong thời gian khá ngắn". Tướng Christopher Cavoli giải thích rằng Kyiv phụ thuộc vào Mỹ để có những loại vũ khí quan trọng đó.

Ông nói : "Tôi không thể đoán trước được tương lai, nhưng tôi có thể làm một phép toán đơn giản. Dựa trên kinh nghiệm của tôi trong hơn 37 năm phục vụ trong quân đội Hoa Kỳ, nếu một bên có thể bắn và bên kia không thể bắn trả, bên nào không bắn trả sẽ thua".

Ông Cavoli cũng cho rằng việc các nhà lập pháp Hoa Kỳ không chấp thuận gói an ninh bổ sung trị giá 60 tỷ đô la đã mang lại cho Nga một lợi thế đáng kể.

Ông nói với các nhà lập pháp : "Họ [Ukraine] hiện đang bị phía Nga dẫn trước 5 :1". "Con số đó sẽ ngay lập tức tăng lên thành 10 :1 trong vài tuần".

"Chúng tôi không nói về tháng. Chúng tôi không nói chuyện giả thuyết", ông Cavoli nói.

Nhiều quan chức Mỹ đã cảnh báo rằng quân đội Ukraine đã buộc phải phân bổ lực lượng pháo binh và phòng không khi Kyiv chờ các nhà lập pháp Mỹ chấp thuận viện trợ bổ sung.

Phụ tá Bộ trưởng Quốc phòng Celeste Wallander nói với ủy ban, khai chứng cùng với ông Cavoli của Bộ Tư lệnh Châu Âu Hoa Kỳ : "Chúng ta đã nhìn thấy hậu quả của việc không thông qua viện trợ bổ sung".

Bà nói : "Chúng ta không cần phải tưởng tượng" và bà quy trách nhiệm cho việc thiếu pháo binh do Mỹ cung cấp là nguyên nhân tại sao "các cuộc tấn công của Nga thành công".

Gói hỗ trợ quốc phòng bổ sung đó đã được Thượng viện Hoa Kỳ thông qua vào tháng 2, nhưng lãnh đạo Hạ viện cho đến nay vẫn từ chối đưa dự luật này ra để biểu quyết.

Trong cuộc họp báo ở Điện Capitol ngày 10/4, Chủ tịch Hạ viện thuộc Đảng Cộng hòa Mike Johnson cho biết các nhà lập pháp đang tiếp tục "tích cực thảo luận về các lựa chọn của chúng tôi trên con đường phía trước".

"Đó là một vấn đề rất phức tạp vào thời điểm rất phức tạp. Đồng hồ đang điểm và mọi người ở đây đều cảm thấy sự cấp bách của điều đó", ông Johnson nói. "Nhưng điều cần thiết là bạn phải đạt được sự đồng thuận về vấn đề đó và đó là điều chúng tôi đang nỗ lực thực hiện".

Tuy nhiên, các đảng viên Đảng Dân chủ tại Hạ viện đã bày tỏ sự thất vọng với việc ông Johnson từ chối kêu gọi bỏ phiếu.

Dân biểu Adam Smith, đảng viên Đảng Dân chủ hàng đầu trong Ủy ban Quân vụ Hạ viện, nói : "Hạ viện đã chờ đợi nhiều tháng nay để thông qua gói an ninh nhằm giúp bảo vệ Ukraine". "Chúng ta đã quá trễ từ nhiều tuần trước, và bây giờ mỗi ngày chúng ta đều phải trả giá đắt cho khả năng ngăn chặn Nga của chúng ta".

Một thành viên Đảng Dân chủ khác trong ủy ban, Dân biểu Elissa Slotkin, đã mắng ông Johnson, nói rằng ông cần kêu gọi một cuộc bỏ phiếu bất chấp sự phản đối của một nhóm nhỏ đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện.

Bà nói : "Chúng ta cần phải về vạch đích". "Tôi chấp nhận rằng ông ấy có nguy cơ mất việc vì lựa chọn đó, nhưng khả năng lãnh đạo là như vậy - đó là sự quyết đoán và đưa ra những lựa chọn khó khăn".

Một số thành viên Đảng Cộng hòa đã trừng phạt các nhà lập pháp bên Đảng Dân chủ vì những gì họ mô tả là những ưu tiên sai lầm.

Dân biểu Đảng Cộng hòa Cory Mills mỉa mai : "Chúng ta có hàng trăm nghìn người Mỹ đang chết dần chết mòn, việc sử dụng fentanyl quá liều, việc buôn người và buôn bán tình dục trẻ em, chưa kể hơn 178 quốc gia đang vượt qua biên giới của chúng ta. Nhưng hãy chờ đã, đó không phải là ưu tiên hàng đầu, mà hãy bảo vệ biên giới của Ukraine".

VOA, 11/04/2024

Chiến tranh Ukraine : Mỹ cảnh báo Trung Quốc về việc tăng cường hợp tác với Nga

Thanh Phương, RFI, 10/04/2024

Hoa Kỳ, hôm 09/10/2024, cảnh báo Trung Quốc sẽ phải chịu trách nhiệm nếu Nga giành thêm lãnh thổ ở Ukraine, sau khi Bắc Kinh nhắc lại cam kết hợp tác với Moskva trong chuyến thăm Trung Quốc của ngoại trưởng Nga. 

Ông Kurt Campbell, Điều phối viên phụ trách các vấn đề Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, thứ trưởng ngoại giao Mỹ, phát biểu tại Ủy Ban Đối Ngoại Thượng Viện Mỹ, tại Washington, ngày 07/12/2023. AP - Mariam Zuhaib

Theo hãng tin AFP, tuyên bố với Ủy ban Quốc gia về Quan hệ Mỹ-Trung, thứ trưởng ngoại giao Mỹ Kurt Campbell cho biết duy trì hòa bình và ổn định ở Châu Âu là "sứ mệnh quan trọng nhất trong lịch sử" đối với Mỹ. Ông cảnh báo rằng việc Nga giành được lãnh thổ có thể "làm thay đổi thế cân bằng quyền lực ở Châu Âu" theo cách "không thể chấp nhận được", sau hai năm chiến tranh ở Ukraine và trong lúc viện trợ của Mỹ cho Kiev vẫn bị Quốc hội chặn từ nhiều tháng qua.

Ông Campbell nói thêm : "Chúng tôi đã trực tiếp nói với Trung Quốc rằng việc họ tiếp tục tăng cường hợp tác với Nga sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc. Chúng tôi sẽ không ngồi yên cứ như là "mọi chuyện vẫn ổn". 

Quan chức ngoại giao cao cấp của Mỹ đã có phản ứng như trên khi được hỏi về chuyến thăm Trung Quốc của ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hôm qua, và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết ông sẵn sàng tăng cường sự phối hợp giữa hai nước. 

Ông Campell nhắc lại Hoa Kỳ đã nhiều lần đe dọa trừng phạt Trung Quốc nếu nước này hỗ trợ đáng kể cho Nga. Theo Washington, Nga đang ngày càng chuyển sang sử dụng vũ khí từ Bắc Triều Tiên và Iran, hai quốc gia đang bị trừng phạt, để tiến hành cuộc chiến ở Ukraine. 

Đáp lại lời cảnh cáo của ông Campell, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh hôm nay tuyên bố Trung Quốc bác bỏ mọi "chỉ trích hay áp lực" về quan hệ giữa Bắc Kinh với Moskva. Bà Mao Ninh khẳng định : "Trung Quốc và Nga có quyền có quan hệ hợp tác bình thường về kinh tế và thương mại". 

Cũng theo hãng tin AFP, Hoa Kỳ vừa cho phép bán cho Ukraine các thiết bị quân sự trị giá 138 triệu đôla để sửa chữa và nâng cấp các hệ thống tên lửa Hawk với hy vọng số thiết bị này sẽ giúp Ukraine tăng cường khả năng phòng thủ trước các cuộc oanh kích bằng tên lửa của Nga. Từ nhiều tháng qua, Kiev vẫn yêu cầu các đồng minh phương Tây cấp thêm đạn dược và hệ thống phòng không để chống trả quân Nga.

Về tình hình chiến sự, trong đêm qua, quân Nga đã oanh kích vào hai cơ sở năng lượng ở miền nam Ukraine, khiến 2 người bị thương, theo thông báo của quân đội Ukraine. Từ nhiều tuần qua, quân Nga oanh kích liên tục vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, nhất là tại miền đông bắc, khu vực chung quanh thành phố Kharkiv, gây ra nhiều vụ cúp điện trên diện rộng.

Thanh Phương

******************************

Chiến tranh ở Ukraine : Nga có đủ quân cho cuộc "tổng tấn công mùa Xuân" ?

Thanh Phương, RFI, 10/04/2024

Trong lúc quân Ukraine đang ở thế yế, thiếu đạn dược và vũ khí, viện trợ của Mỹ cho Kiev thì vẫn bị chặn ở Quốc hội, quân Nga dường như đang chuẩn bị cho một cuộc "tổng tấn công mùa Xuân". Nhưng theo trang France 24, hiện có nhiều ý kiến ​​khác nhau về những mục tiêu mà Nga có thể đạt được, cũng như các phương tiện mà họ có thể sử dụng để thực hiện các mục tiêu đó.

Một nhà máy điện bốc cháy sau khi bị quân Nga oanh kích, Kharkiv, Ukraine, ngày 22/03/2024. AP - Yakiv Liashenko

Mục tiêu Kharkiv : Liệu có khả thi ? 

Từ nhiều ngày qua, quân Nga đã gia tăng oanh kích vào Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, cách không xa biên giới với Nga. Theo chính quyền Ukraine, kể từ ngày 03/04/2024, các cuộc tấn công bằng tên lửa và drone đã khiến hơn 10 thường dân thiệt mạng. Tổng thống Volodymyr Zelensky thậm chí còn xem thành phố là một biểu tượng trong bài phát biểu trên truyền hình ngày 07/04, hy vọng nỗi thống khổ của thường dân trong thành phố "cuối cùng sẽ được cộng đồng quốc tế lắng nghe". Đối với tổng thống Zelensky, Kharkiv sẽ minh họa điều mà chính quyền Kiev đã cảnh báo trong nhiều tuần qua : Nếu không có viện trợ bổ sung của phương Tây, hệ thống phòng thủ của Ukraine sẽ không đủ sức để chống trả quân Nga.

Các đợt oanh kích dồn dập vào Kharkiv diễn ra vào lúc ngày càng có nhiều đồn đoán về một cuộc tấn công quy mô lớn của Nga. Chính tổng thống Zelensky khi trả lời phỏng vấn kênh CBS của Mỹ đã dự báo quân Nga sẽ gia tăng cường độ tấn công vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6. Trang mạng điều tra độc lập Meduza của Nga khẳng định điện Kremlin hy vọng sẽ sớm chiếm được thành phố Kharkiv. Tuy nhiên, ông Frank Ledwidge, một chuyên gia về các vấn đề quân sự của Nga tại Đại học Portsmouth, Anh Quốc, nhận định : "Đó là một ván bài đầy rủi ro, nếu thành công sẽ mang lại nhiều mối lợi cho tổng thống Nga, nhưng ông sẽ trả giá rất đắt nếu cuộc tấn công thành phố này thất bại". 

Trên thực tế, theo ông Huseyn Aliyev, chuyên gia về chiến tranh Ukraine tại Đại học Glasgow, Kharkiv chính là biểu tượng "một thành phố anh hùng của Ukraine". Quân đội Nga đã tiến sát Kharkiv khi bắt đầu cuộc tấn công lớn vào năm 2022, nhưng đã gặp sự kháng cự quyết liệt của quân Ukraine và đã phải rút về bên kia biên giới vào tháng 9, cho thấy những khó khăn của Nga khi muốn thực hiện cuộc xâm lược "chớp nhoáng".

Không đủ quân số

Chính tờ báo Novaya Gazeta, một cơ quan truyền thông độc lập của Nga, cho rằng một cuộc tấn công quy mô vào thành phố lớn thứ hai của Ukraine có vẻ "gần như không thể". Đơn giản là vì Nga không đủ quân số ở khu vực Kharkiv để có thể tính đến một cuộc tấn công vào thành phố này. 

Theo chuyên gia ông Huseyn Aliyev, hầu hết lực lượng hiện có là đóng ở miền nam, tại các vùng Donetsk và Zaporijjia. Moskva chắc có thể quyết định từ nay đến mùa hè tái triển khai một phần lực lượng của họ tới Belgorod, ở Nga, để biến nơi này thành hậu cứ cho một cuộc tấn công mới vào Kharkiv. Nhưng đây cũng là kịch bản khó xảy ra, theo cái nhìn của chuyên gia quân sự Sim Tack, chuyên phân tích các ảnh vệ tinh về chiến tranh Ukraine.

Theo chuyên gia này, sau hai năm chiến tranh, quân đội hai bên đều kiệt sức và nay chỉ chiến đấu với nhau từ các chiến hào, giành nhau từng km vuông. Tổ chức lại mặt trận để có đủ quân cho một cuộc tấn công vào Kharkiv đòi hỏi một nỗ lực rất lớn về hậu cần. Cho dù có "huy động 300.000 quân dự bị", quân Nga chưa chắc có đủ lực lượng để hạ gục Kharkiv. 

Nhưng điều đó không có nghĩa là Nga không có đủ phương tiện để tiến hành một cuộc tấn công lớn vào đầu mùa hè. Chuyên gia Huseyn Aliyev nhấn mạnh : "Nga đã tích lũy đủ đạn dược và thiết bị ở khu vực Donetsk để cân nhắc một cuộc tấn công lớn". Chuyên gia Sim Tack dự báo : Nhiều khả năng nhất sẽ là quân Nga sẽ tấn công ở khu vực xung quanh Bakhmut, nơi đóng quân của một số sư đoàn nhảy dù, vốn vẫn được coi là những sư đoàn giỏi nhất trong quân đội Nga. 

Giao tranh hiện đang diễn ra ở vùng lân cận Tchassiv Yar, phía tây Bakhmut. Theo chuyên gia Huseyn Aliyev, giải tỏa được chốt chặn này sẽ mở đường cho quân Nga đến Kramatorsk, thành phố mà nếu chiếm được, điện Kremlin có thể tuyên bố họ kiểm soát toàn bộ khu vực Donetsk, một trong những mục tiêu của Moskva trong cuộc chiến xâm lược Ukraine. 

Thực lực của Nga bị đánh giá thấp 

Nhưng có một điểm cần được lưu ý : Các nhà quan sát đã đánh giá sai về thực lực của Nga, theo chuyên gia Frank Ledwidge : "Sự hỗ trợ hậu cần từ một số quốc gia như Bắc Triều Tiên dành cho Nga không được đánh giá đúng và tác động của các lệnh trừng phạt quốc tế hiện giờ cũng không mạnh như dự kiến".

Chẳng hạn như về đạn dược, chuyên gia Huseyn Aliyev ước tính : "Với những gì Nga sản xuất và những gì nhận được, họ có thể tiếp tục với tốc độ chiến đấu này trong hơn hai năm". Cũng theo chuyên gia Huseyn Aliyev, Nga nay "cũng đã chiếm thế thượng phong đối với Ukraine trong việc sử dụng drone". Các chuyên gia được France 24 phỏng vấn đều cho rằng một phần chính vì đánh giá sai khả năng phục hồi của Nga mà Ukraine bị chậm trễ trong việc xây dựng các tuyến phòng thủ.

Thanh Phương

***************************

Nga lại cáo buộc Mỹ hỗ trợ các hoạt động "khủng bố" của Ukraine

Trọng Thành, RFI, 10/04/224

Hôm 09/04/2024, Moskva tiếp tục tìm cách quy kết Hoa Kỳ và các đồng minh phương Tây hỗ trợ Ukraine tiến hành "các vụ khủng bố" tại Nga. Ủy ban Điều tra Liên bang Nga mở điều tra về "các tài trợ cho khủng bố", với đích ngắm chính là ông Hunter Biden, con trai của tổng thống Mỹ, nguyên là thành viên ban lãnh đạo một công ty dầu mỏ Ukraine. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ ngay lập tức lên án các cáo buộc nói trên là "hồ đồ".

Đám cháy và khói trên nóc nhà hát Crocus City Hall ở phía tây thủ đô Moskva, Nga, ngày 22/03/2024. AP – Sergei Vedyashkin

AFP dẫn lại thông báo của Ủy ban Điều tra Nga, cho biết mục tiêu của điều tra là xem xét "các hoạt động cung cấp vốn lên đến hàng triệu đô la" với sự cộng tác của "chính quyền, tổ chức công và tổ chức thương mại của nhiều quốc gia phương Tây". Công ty Burisma bị cáo buộc là tổ chức đóng "vai trò trung gian" trong hoạt động cấp tiền "cho các hoạt động khủng bố tại Nga và nước ngoài nhằm ám sát một số nhân vật có tên tuổi" trong những năm gần đây.

Ông Hunter Biden, con trai tổng thống Joe Biden, là thành viên ban lãnh đạo công ty này từ năm 2014 đến 2019.

Theo Ủy ban Điều tra Nga, cuộc điều tra đã được khởi động theo yêu cầu của một dân biểu Nga về "việc giới chức cao cấp của Hoa Kỳ và các nước NATO tài trợ cho các hoạt động khủng bố". Trong thông báo hôm qua, phía Nga đã không nêu ra các vụ ám sát cụ thể nào bị tình nghi là có bàn tay của Ukraine.

Con trai của tổng thống Biden cũng là mục tiêu tấn công của phe Cộng Hòa Mỹ từ nhiều năm nay. Cho đến nay, các điều tra về cáo buộc tham nhũng nhắm vào ông Hunter Biden đã không mang lại bằng chứng nào cho phép buộc tội.

Hồi tháng 2 vừa qua, theo cơ quan điều tra Mỹ, một cựu nhân viên chỉ điểm của Cục Điều tra Liên bang Mỹ FBI, ông Alexander Smirnov, 43 tuổi, thú nhận là đã sử dụng "các thông tin bịa đặt về gia đình tổng thống Biden, do tình báo Nga cung cấp", để đưa ra các cáo buộc tham nhũng giả mạo nhắm vào tổng thống Biden và con trai.

Trọng Thành

**********************

Mỹ chuyển cho Ukraine các vũ khí tịch thu được từ Iran

Reuters, VOA, 10/04/2024

Quân đội Mỹ hôm 9/4 cho biết nước này đã chuyển cho Ukraine hàng nghìn vũ khí bộ binh và hơn 500.000 viên đạn bị thu giữ từ hơn một năm trước khi Iran vận chuyển chúng cho lực lượng Houthi ở Yemen, theo Reuters.

Súng trường tấn công AK/47.

Các vũ khí này được đưa đi hồi tuần trước, là khoản hỗ trợ quân sự mới nhất mà chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cung cấp cho Kyiv trong cuộc chiến giành lại lãnh thổ bị Nga chiếm đóng.

Với việc lực lượng Ukraine sắp cạn kiệt vũ khí và đạn dược, đặc biệt là đạn pháo hạng nặng, Mỹ và các đồng minh đang tìm kiếm những cách mới để trang bị vũ khí cho Kyiv.

Số vũ khí được Mỹ chuyển đến Kyiv hôm 4/4 "đủ trang bị" cho một lữ đoàn Ukraine, Bộ Tư lệnh Trung tâm Hoa Kỳ (CENTCOM) cho hay trong một tuyên bố đăng trên mạng xã hội X.

Một lữ đoàn bộ binh thường bao gồm 3.500 đến 4.000 quân, nhưng không rõ con số chính xác.

Phái bộ thường trực của Iran tại Liên Hiệp Quốc nói : "Chúng tôi không thể bình luận về các vũ khí và khí giới chưa bao giờ thuộc về chúng tôi".

CENTCOM cho biết các vũ khí này bao gồm hơn 5.000 súng trường tấn công AK/47, súng máy, súng bắn tỉa và đạn chống tăng phản lực cùng hơn 500.000 viên đạn.

Số đạn này bị thu từ 4 con tàu "không quốc tịch" bị tàu hải quân Hoa Kỳ và tàu của các lực lượng đối tác chặn lại - không rõ là lực lượng của những nước nào - trong khoảng thời gian từ ngày 22/5/2021 đến ngày 15/2/2023, CENTCOM cho hay.

Vẫn theo CENTCOM, số vũ khí này được Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran chuyển đến lực lượng Houthi.

Reuters

Nga thay đổi chiến thuật, "gặm nhấm" lực lượng Ukraine

Chi Phương, RFI, 09/04/2024

Gần đây, Nga đã áp dụng các chiến thuật mới trong cuộc chiến ở Ukraine kéo dài từ hơn hai năm qua. Trong lúc Kiev vẫn mong đợi thêm viện trợ quân sự từ phương Tây, Nga gặm nhấm từ từ lãnh thổ Ukraine, làm tiêu hao nguồn lực của Kiev ; đồng thời, Nga thực hiện các bước tấn công "hiệu quả" hơn, như trong đợt tấn công quy mô lớn vào hạ tầng năng lượng của Ukraine.

Quân nhân Ukraine được chụp lại qua kính nhìn ban đêm (NVG), trên tiền tuyến gần Avdiivka, vùng Donetsk, Ukraine, ngày 20/03/2024. AP - Alex Babenko

Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW), kể từ tháng 10/2023, Nga đã chiếm được 505 km2 từ lãnh thổ Ukraine. Tuần báo Pháp Le Point nhận định rằng sự tiến triển của lực lượng Nga khá chậm chạp, nhưng lại duy trì cường độ. Hôm 30/03/2024, lần đầu tiên trong vòng 6 tháng, Ukraine đã đẩy lùi được một tiểu đoàn Nga ở gần Adiivka, đây là một nỗ lực đáng kể khi thành phố Adiivka rơi vào tay Nga từ giữa tháng Hai. Mặc dù đã phá hủy được nhiều xe bọc thép của Nga, nhưng quân đội Ukraine đã phải rút lui về giữ thế thủ trên nhiều mặt trận. Báo cáo của ISW cũng chỉ ra rằng khả năng tấn công của quân đội Nga đã buộc Ukraine phải tiêu hao nhiều lực lượng, cả về nhân lực và nguồn lực vốn đã hạn chế để tự vệ.

Trên thực tế, nhà tư vấn về rủi ro toàn cầu, Stéphane Audrand, trả lời Le Point, cho rằng "Nga đang tập trung gặm nhấm quân đội Ukraine hơn là lãnh thổ nước này". Từ nhiều tháng qua, các đơn vị của Kiev trên chiến tuyến không có sự luân chuyển quân, những tổn thất về nhân lực (bị giết, bị thương, hay bị quân Nga bắt giữ), lại không được thay thế. Gần đây, Ukraine đã hạ tuổi nhập ngũ từ 27 xuống còn 25 tuổi. Điều này cho thấy Ukraine đang rất cần nguồn lực.

Trên chiến trường, Kiev thiếu hụt đạn dược và lợi thế vẫn luôn nghiêng về phía Nga. Không quân Nga cũng hoạt động tích cực, thực hiện hàng trăm phi vụ mỗi ngày. Loại bom FAB-250 và FAB-500 được trang bị thêm cánh và cho phép bay xa đến 70 km đến gần mục tiêu hơn. Các máy bay ném bom của Nga vẫn nằm ngoài tầm bắn của các hệ thống phòng không Ukraine. Các máy bay này tấn công vào tiền tuyến, đặc biệt là các trung tâm chỉ huy và các kho hậu cần của Ukraine, theo như nhận định của Stéphane Audrand.

Theo Le Point, nếu nhận được các chiến đấu cơ F-16, và các tên lửa không đối không, áp lực đối với quân đội Ukraine có thể sẽ giảm đi. Cuộc săn lùng đạn dược, do CH Séc khởi xướng, sẽ cung cấp cho Ukraine 800 000 đạn pháo loại 150 152 mm. Trong lúc chờ đợi viện trợ, Kiev tăng cường sử dụng drone để chống đỡ các vụ tấn công của Nga. Nhiều video cho thấy các drone loại FPV(First Person View) đã tấn công các xe bọc thép và lính Nga trên bộ.

Nga cải tiến kho vũ khí cũ

Tuy nhiên, những thiệt hại của quân Nga trên chiến trường lại thường xuyên được bù đắp. Các kho vũ khí của Nga được cải tiến, ví dụ như các xe tăng cũ được trang bị thêm vỏ bọc và các thiết bị điện tử. Các vũ khí này không phải chất lượng cao nhưng dẫu sao cũng làm tăng thêm số xe tăng trong kho vũ khí của Nga.

Theo ước tính của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế Anh (IISS), được công bố vào tháng 2, Nga vẫn còn đủ số xe bọc thép chất lượng thấp hơn trong kho, để bù đắp tổn thất trong khoảng ba năm nữa.

Gần đây, Nga cũng tăng cường sử dụng các thiết bị hạng nhẹ nhưng mang tính cơ động hơn, theo như nhận định của Alexander Clarkson, giảng viên tại King’s College London. Loại xe địa hình AVT ( all-terrain vehicle) do Trung Quốc sản xuất, xuất hiện trên chiến tuyến ở Ukraine vào cuối năm 2023, ngày càng được Nga sử dụng nhiều hơn trong thời gian gần đây. Mặc dù không được bọc thép, những chiếc xe AVT này thường bị các drone của Ukraine phát hiện nhanh chóng. Tuy nhiên, khả năng di chuyển nhanh chóng, không tạo ra nhiều bụi, có thể khéo léo hạ gục đối thủ một cách bất ngờ. Trang World Reviews Politics, trích dẫn nhận định của nhà phân tích quân sự Rob Lee, thuộc tổ chức tư vấn Foreign Policy Research Institute, cho rằng "việc tăng cường sử dụng loại xe AVT và các thiết bị hạng nhẹ khác hiệu quả hơn, cho thấy các đơn vị của Nga vẫn có thể thích ứng với những thách thức mới, bất chấp những rối loạn trong chế độ Putin". Sau nhiều sai sót đẫm máu khi lái AVT, lính Nga dần thích nghi và học được những cách lẫn tránh drone của Ukraine, dễ dàng di chuyển trên chiến tuyến.

Theo báo cáo của Viện Nghiên Cứu chiến tranh, vốn theo dõi thường nhật cuộc xung đột, Nga cũng đã sử dụng nhiều phương tiện hơn so với quan sát trước đây trong các cuộc tấn công chiến thuật, "quân đội Nga có thể không còn bị hạn chế hoặc lo ngại về tổn thất xe bọc thép và xe tăng".

Về phía Ukaina, các xe tăng Leopard, Abrams hay Challenger dĩ nhiên là hiện đại hơn, có khả năng phòng thủ tốt hơn, nhưng số lượng lại ít hơn. Phần lớn các vũ khí của Ukraine chủ yếu có từ thời Liên Xô. Do đó mà Ukraine phải tăng cường phòng thủ, xây dựng các chiến hào và các boongke ngầm ở miền đông đất nước.

Thay đổi chiến lược tấn công vào cơ sở năng lượng của Ukraine

Từ cuối tháng Ba, Nga cũng đã tăng cường các chiến dịch tấn công vào các cơ sở năng lượng của Ukraine, với quy mô lớn chưa từng có kể từ khi xâm lược Ukraine. Giới chuyên gia cho rằng Nga đã thay đổi chiến lược. Thay vì tấn công vào dịp cuối năm, trước mùa đông, khi Ukraine đã có sự chuẩn bị, phòng thủ, quân đội Nga nay thực hiện công tác trinh sát trước, xác định rõ mục tiêu và thiệt hại của cuộc tấn công, cũng như các vị trí phòng thủ của các cơ sở năng lượng, và thường chọn những nơi ít phòng thủ. Trước kia, Nga dùng 3 drone và hai tên lửa tấn công vào mục tiêu, thì nay, Nga phóng 6 tên lửa và 15 drone vào mục tiêu đó. Nhiều cơ sở năng lượng có thể sẽ không được sửa chữa kịp thời trước mùa đông năm sau.

Theo báo Financial Times, trong đợt tấn công phá hủy lưới điện Ukraine, Nga sử dụng các loại vũ khí hiện đại hơn, thay vì "đánh bừa" như trước kia. Ví dụ như vụ tấn công vào một nhà máy điện than, Nga sử dụng tên lửa đạn đạo dẫn đường trị giá 100 triệu đô la, và để bắn hạ thì chỉ có thể sử dụng hệ thống phòng không Patriot mà Ukraine không có nhiều.

Đội ngũ "tân binh" Nga

Thêm vào đó, còn một mối nguy khác đang rình rập Kiev. Sắc lệnh tuyển lính nghĩa vụ quân sự của Vladimir Putin, hồi cuối tháng Ba vừa qua, cho phép huy động khoảng 150 000 lính từ 18 đến 30 tuổi. Khả năng tác chiến của lực lượng "tân binh" này chắc chắn sẽ chưa tốt, nhưng đủ để tiến vào một mặt trận mà Ukraine ít phòng thủ hơn. Như vậy, Nga có thể nhanh chóng thành lập một đội ngũ mới sẵn sàng chiến đấu ngay mùa hè này và đe dọa Kharkiv, thành phố lớn thứ hai Ukraine.

Kharkiv có khoảng 1,5 triệu dân sinh sống trước chiến tranh, với vị trí chiến lược, là trạm trung chuyển về đường bộ và đường sắt ở miền đông Ukraine. Nơi đây cũng tập trung nhiều hoạt động công nghiệp, nhất là các nhà máy sản xuất vũ khí.

Theo nguồn tin từ tình báo Ukraine, được The Economist trích dẫn, Nga đang thực hiện đợt huấn luyện quy mô lớn ở Siberia, với sự tham gia của khoảng 120 000 binh lính. Đầu tháng Tư, 03/04, tổng thống Ukraine dự báo khả năng Nga có thể huy động thêm 300 000 lính. Kharkiv được coi là một trong những mục tiêu tấn công của Nga. Dù đây chỉ là một khả năng, nhưng truyền thông Nga đã nhiều lần đưa tin và mục đích có thể là gieo rắc nỗi sợ hãi cho cư dân Kharkiv, những người vẫn ở lại, hoặc là để xoa dịu phe ủng hộ chiến tranh, sau các cuộc tấn công của Ukraine ở Belogrod.

The Economist nhận định rằng có thể Nga sẽ khó chiếm được Kharkiv, nhưng không loại trừ khả năng quân đội của điện Kremlin sẽ "làm liều", "phá huỷ thành phố, như là trường hợp ở Aleppo".

Chi Phương

Đọc thêm

Ukraine tìm cách "lôi kéo" các nước Tây Balkan cùng sản xuất đạn dược

*******************************

Hội đồng IAEA sẽ họp về vụ tấn công Zaporizhzhia vào ngày 11/4

Reuters, VOA, 09/04/2024

Một cuộc họp bất thường của Hội đồng Điều hành gồm 35 quốc gia của cơ quan giám sát hạt nhân Liên Hiệp Quốc, vốn được Nga triệu tập, để thảo luận về các cuộc tấn công vào Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia do Nga nắm giữ ở Ukraine sẽ được tổ chức vào thứ Năm (11/4), Reuters dẫn nguồn tin từ bốn nhà ngoại giao cho biết.

Thiết bị bị hư hỏng trên nóc lò phản ứng tại Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia tại Ukraine, do Nga kiểm soát, sau khi bị một máy bay không người lái tấn công vào ngày 7/4/2024.

Các máy bay không người lái đã tấn công nhà máy lớn nhất Châu Âu vào Chủ nhật, trúng vào một tòa nhà chứa lò phản ứng, Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA) cho biết, đồng thời nói thêm rằng an toàn hạt nhân không bị ảnh hưởng.

Nga và Ukraine đã nhiều lần cáo buộc nhau nhắm vào Zaporizhzhia. Cả hai bên đều phủ nhận đã làm như vậy.

Đại sứ Nga tại IAEA, Mikhail Ulyanov, nói vào tối thứ Hai rằng nước ông đã triệu tập một cuộc họp Hội đồng khẩn cấp "liên quan đến các cuộc tấn công và hành động khiêu khích gần đây của lực lượng vũ trang Ukraine chống lại #ZNPP".

Quy định của Hội đồng quy định rằng bất kỳ quốc gia nào trong đó, kể cả Nga, đều có thể triệu tập một cuộc họp. Thứ Tư là ngày nghỉ lễ tại Liên Hiệp Quốc ở Vienna, lễ Eid al-Fitr của người Hồi giáo đánh dấu kết thúc tháng Ramadan.

Hội đồng là cơ quan ra quyết định hàng đầu của IAEA, họp nhiều lần mỗi năm. Nga có thể sẽ lại đổ lỗi cho Ukraine về các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái gần đây tại Zaporizhzhia nhưng khó có thể nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ Hội đồng, vốn đã thông qua nghị quyết vào tháng trước kêu gọi Nga rút khỏi nhà máy.

IAEA không đổ lỗi cho bên nào về các cuộc tấn công nhưng yêu cầu họ dừng lại.

Giám đốc IAEA Rafael Grossi nói hôm Chủ nhật : "Những cuộc tấn công liều lĩnh như vậy làm tăng đáng kể nguy cơ xảy ra tai nạn hạt nhân lớn và phải chấm dứt ngay lập tức".

Reuters

*************************

Tổng thống Zelensky cảnh báo : "Mất viện trợ của Mỹ, Ukraine bại trận"

Thanh Hà, RFI, 08/04/2024

"Nếu Hạ Viện Mỹ không giúp Ukraine, Ukraine sẽ bại trận" và thất bại của Kiev sẽ mở đường cho Vladimir Putin tấn công thêm "nhiều quốc gia khác nữa". Tổng thống Volodymyr Zelensky mạnh mẽ tuyên bố như trên hôm Chủ Nhật 07/04/2024 và một lần nữa thúc hối phương Tây tăng cường viện trợ quân sự giúp Ukraine chống quân Nga xâm lược. 

Tổng thống Ukraine Zelensky thị sát phòng tuyến mới gần biên giới Nga ở vùng đông bắc Sumy, ngày 27/03/2024 via Reuters - Ukrainian Presidential Press Ser

Vì những lý do chính trị nội bộ của Hoa Kỳ, từ cuối năm ngoái, khoản viện trợ 60 tỷ đô la mà chính quyền Biden cam kết vẫn bị dân biểu đối lập đảng Cộng Hòa chặn lại.

Phát biểu qua cầu truyền hình trước các đại sứ của nhóm United24, quy tụ những quốc gia đang huy động vốn hỗ trợ Ukraine, ông Zelensky đánh động chính giới Hoa Kỳ vào lúc quân đội Ukraine "khó lòng giữ được các thành trì như ở Chasiv Yar", một thị trấn gần Bakhmut, miền đông Ukraine. Ông Zelenksy đặc biệt quan ngại trước các đợt tấn công đang "gia tăng cường độ ở Kharkiv" - đông bắc Ukraine, nơi mà "hàng ngày, quân đội Nga sử dụng bom có trang bị hệ thống dẫn đường để tấn công vào thường dân", nhắm vào các cơ sở hạ tầng thiết yếu và nhà máy điện. Hơn 400.000 hộ gia đình bị mất điện.

Nga báo động "drone Ukraine" oanh kích nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia

Cũng ngày hôm qua, Nga tố cáo Ukraine sử dụng drone tấn công nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Châu Âu tại Zaporijjia. Nga đã chiếm được quyền kiểm soát nhà máy này từ đầu chiến tranh. Cơ Quan Năng Lượng Nguyên Tử Quốc Tế AIEA ghi nhận "nhiều vết tích cho thấy nhà máy Zaporijjia bị tấn công bằng drone, kể cả một vụ tấn công nhắm vào một trong 6 lò phản ứng" của quần thể này.

Trong thông cáo hôm qua giám đốc AIEA Rafael Grossi "kêu gọi các giới chức quân sự tránh mọi hành động vi phạm những nguyên tắc cơ bản bảo vệ các cơ sở hạt nhân". Tập đoàn Rosatom của Nga cũng nói đến một "sự cố nghiêm trọng" đe dọa an toàn của các lò phản ứng ở Zaporijjia. Từ đầu cuộc chiến, hơn hai năm nay, Nga và Ukraine đã nhiều lần quy trách nhiệm cho đối phương đe dọa an toàn của khu vực nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia.

Về chiến sự trên toàn nước Ukraine, Kiev loan báo đã bắn chặn được 17 trong số 24 drone của Nga đêm qua và trong 24 giờ qua, 76 cuộc giao tranh đã diễn khắp nơi, drone và tên lửa Nga nhắm vào hơn 100 địa điểm trên toàn lãnh thổ. Những điểm nóng vẫn là Donetsk, Kherson hay Mykolaiv, Soumy, Kharkiv…

Thanh Hà