Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

H’Hen Niê, nhan sắc Việt Nam lọt vào Top 5 Hoa hậu Hoàn vũ 2018 đã trở thành điểm nhấn của truyền thông trong nửa tháng qua. Cho đến hôm nay, dư âm về kỳ tích của cô vẫn còn đậm nét. Mới hôm 28/12, nhiều trang báo Việt Nam đã đăng tải những lời có cánh của một số trang báo nước ngoài dành cho cô. Trong những ngày trước đó, tin tức về cô càng được truyền thông khai thác triệt để. Chưa khi nào nhan sắc Việt Nam lại khiến truyền thông phấn khích đến thế. 

nie1

Hoa hậu và hai Á hậu vừa đáp chuyến bay từ Nha Trang về Thành phố Hồ Chí Minh để giao lưu với độc giả Zing.vn.

‘Báo Mỹ khen H’Hen Niê 'phá vỡ mọi chuẩn mực cái đẹp' (Thanh Niên, 28/12) [1], 'Báo quốc tế ca ngợi 'H'Hen Niê : Người phụ nữ hoàn hảo cuối cùng đã xuất hiện' (Vietnamnet, 28/12) [2], 'Khán giả quốc tế yêu mến H'Hen Niê hơn Hoa hậu Hoàn vũ 2018' (Zing, 22/12) [3], 'Philippines – quê hương Hoa hậu Hoàn vũ 2018 – "mải miết" tìm hiểu về... H’hen Niê' (Dân Trí, 21/12) [4] và nhiều tin tức khác về H’Hen Niê không khỏi khiến tôi chú ý, dù tôi vốn không quan tâm tới các cuộc thi hoa hậu. 

Tìm hiểu các tin tức về cô gái dân tộc người Ê-đê sinh năm 1992 này, tôi có thể hiểu được tại sao một số người bạn trên Facebook của tôi, nam lẫn nữ – bình thường chẳng mấy khi bày tỏ quan điểm hay cảm xúc về các cuộc thi hoa hậu cũng như về các hoa hậu – lại đăng những dòng trạng thái với những lời ngợi khen xen lẫn những cảm xúc tích cực đối với cô, và tôi thấy cô xứng đáng nhận được những lời ngợi khen lẫn những cảm xúc tích cực ấy.

Có thể nói, kỳ tích của H’Hen Niê đến một phần từ diện mạo, phong cách, và phần khác đến từ thái độ và tính cách mà cô thể hiện trước khán giả thế giới. Trong tất cả khía cạnh, cô đều có những nét độc đáo khiến mình thực sự ấn tượng so với các thí sinh khác. Nếu ở diện mạo, đó là mái tóc tém và làn da nâu,... ở phong cách, đó là chiếc áo crop top và chiếc quần ống rộng,… ở thái độ, đó là sự chân thật và tự nhiên... thì ở tính cách, đó là sự mạnh mẽ và nghị lực mà cô cho thấy thông qua câu chuyện về sự vượt thoát khỏi áp lực kết hôn ở tuổi 14 (theo tập quán kết hôn sớm của người Ê-đê), để theo đuổi học vấn và sự nghiệp cho một tương lai tốt đẹp.

Tất cả những nét ấy khiến H’Hen Niê trở nên độc đáo, và chính sự độc đáo đã làm nên vị trí của cô trong Top 5, vị trí cao nhất của Việt Nam từ trước tới nay trong các cuộc thi hoa hậu hoàn vũ. 

nie2

Hoa hậu H'Hen Niê (Nguồn : Internet)

Nói riêng về diện mạo, theo E!News (Mỹ), H’Hen Niê đã phá vỡ chuẩn mực về vẻ đẹp của Việt Nam, và rộng hơn là toàn châu Á, nơi đề cao làn da trắng và mái tóc dài [5]. CNN Philippines cũng có bình luận tương tự khi cho rằng cô đã thay đổi chuẩn mực về cái đẹp và nổi bật giữa dàn thí sinh bởi mái tóc tém [6]. Một số trang báo trong nước như Vnexpress thì đặt câu hỏi rằng Việt Nam có nên thay đổi tiêu chí chọn lựa hoa hậu [7].

Nói riêng về tính cách, đây chính là nét độc đáo nhất. Nếu không có sự mạnh mẽ và nghị lực, cô hẳn vẫn ở buôn làng của mình, lấy chồng và sinh con, và vì thế không có mặt ở cuộc thi này. Câu chuyện về hành trình vươn lên của cô đã truyền cảm hứng cho nhiều người trên thế giới, đặc biệt là người Philippines. Như tiêu đề của một bài báo của Phil Star mà Tuổi Trẻ dẫn lại, ‘Hoa hậu Việt Nam chiếm được trái tim của người Philippines bằng câu chuyện Lọ Lem của cô’ [8].

Sự độc đáo làm nên kỳ tích của H’Hen Niê khiến chúng ta thấy cần nhận thức lại các chuẩn mực về diện mạo và tính cách ở hoa hậu. Xa hơn, chúng ta cũng cần nhận thức lại các chuẩn mực ấy ở phụ nữ.

Ngày nay, những người phụ nữ tóc tém không phải là hiếm, song không ít người tỏ ra thiếu thiện cảm với tóc tém của phụ nữ, bởi phụ nữ được cho là nên để tóc dài. Một cách tương tự, những người phụ nữ mạnh mẽ không phải là hiếm, song không ít người tỏ ra thiếu thiện cảm với sự mạnh mẽ của phụ nữ, bởi phụ nữ được cho là nên yếu đuối. Và cái sự "nên" có phần áp đặt đến mức nhiều phụ nữ đã không thể hiện sự độc đáo của mình.

Thông thường, chúng ta đánh giá thấp sự độc đáo cho đến khi sự độc đáo được tôn vinh. Nếu H’Hen Niê không tham gia cuộc thi hoa hậu hoàn vũ, và do đó không có kỳ tích vừa qua, chúng ta không dễ nhận thấy sự độc đáo của cô là đáng giá. Trừ một số ít người, sẽ chẳng ai thấy tóc tém ở phụ nữ cũng đẹp, sẽ chẳng ai nhận thấy sự mạnh mẽ ở phụ nữ cũng đáng khuyến khích cho đến khi chính tóc tém hay sự mạnh mẽ ở họ làm nên công trạng. 

Và để hạn chế sai lầm do đánh giá thấp sự độc đáo, chúng ta cần thay đổi thái độ đối với sự độc đáo, không chỉ ở diện mạo mà còn ở tính cách, không chỉ ở phụ nữ mà mở rộng ra là ở tất cả mọi người : đó là thay vì thiếu thiện cảm đối với sự độc đáo, hãy thoải mái hơn với sự độc đáo và hãy xem sự độc đáo là tự nhiên. Trong nhiều trường hợp, chính sự độc đáo, mà không phải sự giống nhau, tạo ra các giá trị và thậm chí là tạo ra những kỳ tích khiến chúng ta bất ngờ.

Nguyễn Trang Nhung

Nguồn : RFA, 29/12/2018b (NguyenTrangNhung's blog)

Chú thích :

[1] Báo Mỹ khen H’Hen Niê 'phá vỡ mọi chuẩn mực cái đẹp
https://thanhnien.vn/van-hoa/bao-my-khen-hhen-nie-pha-vo-moi-chuan-muc-c...

[2] Báo quốc tế ca ngợi 'H'Hen Niê : Người phụ nữ hoàn hảo cuối cùng đã xuất hiện
http://vietnamnet.vn/vn/giai-tri/the-gioi-sao/h-hen-nie-duoc-bao-chi-ca-...

[3] Khán giả quốc tế yêu mến H'Hen Niê hơn Hoa hậu Hoàn vũ 2018
https://news.zing.vn/khan-gia-quoc-te-yeu-men-h-hen-nie-hon-hoa-hau-hoan...

[4] 'Philippines – quê hương Hoa hậu Hoàn vũ 2018 – "mải miết" tìm hiểu về... H’hen Niê
https://dantri.com.vn/van-hoa/bao-chi-philippines-mai-miet-tim-hieu-ve-h...

[5][6] Như [1]

[7] H'Hen Niê Top 5 Miss Universe – Việt Nam nên đổi tiêu chí hoa hậu ?
https://vnexpress.net/cong-dong/h-hen-nie-top-5-miss-universe-viet-nam-n...

[8] Hoa hậu Việt Nam chiếm được trái tim của người Philippines bằng câu chuyện Lọ Lem của cô
https://tuoitre.vn/lo-lem-hhen-nie-da-chiem-duoc-trai-tim-cua-dan-philip...

Published in Văn hóa

Cô gái người dân tc Ê Đê, H’Hen Niê, vi làn da ngăm ngăm tng b nhng người xu bng dè bu, đã tr thành hoa hu trong trái tim ca nhiu người hâm m trên thế gii dù cô ch đng th năm trong cuộc thi Hoa hu Hoàn vũ 2018.

hie1

Hoa hậu H'hen Niê (Việt Nam) lọt vào top 5 cuộc thi Miss Univers 2018. Ảnh : Internet

Một trong nhng người hâm m ca cô bình lun cô "không cn vương min vì cô đã là hoa hu ri". Còn bn thân H’Hen Niê nói trong một cuc phng vn ngay trước khi ri Thái Lan, nơi din ra cuc thi năm nay, đ v li Vit Nam rng cô quá hnh phúc vi v trí th năm vì mc tiêu đt ra ch là vào được top 20 hay 15. Cô nói mình đã khóc.

Theo dõi cách nói chuyện và hành x ca cô trong cuc phng vn 40 phút vi BBC Tiếng Vit mới hiu lý do ti sao cô gái 26 tui có đông đo người hâm mt t khp nơi trên thế gii. H’Hen Niê toát ra mt s t tin, vô tư, hot bát và quan trng hơn c là bao dung. Cô k v chuyn b ép ly chng t năm 14 nhưng không chu và quyết đnh theo con đường hc hành. phn cui phng vn cô cũng hát bng tiếng dân tc Ê Đê bài hát ru mà cô vn hát khi ru ba đa em ng giúp m lúc còn Đc Lk.

Phần trình din trang phục bánh mì mà cô đưa lên trang Instagram ca mình đã được hơn 170.000 lượt xem trong khi tài khoản Instagram ca cô cũng có tới hơn 160.000 người hâm m. Mvideo tán dương cô là "ng viên n tượng nht" cũng thu hút hơn 120.000 lượt xem trên YouTube.

Trong khi đó trang tin ABS-CBN News của Philippines, nước có ng viên đoạt vương min Hoa hu Hoàn vũ, đăng bài "Câu chuyện truyn cm hng ca Hoa hu Vit Nam lôi cun fan Hoa hu Hoàn vũ". Trang này nhc li chuyện H’Hen Niê là người dân tc thiu s đu tiên đi din cho Vit Nam ti cuc thi và cũng là người đu tiên t Vit Nam lt vào top 5. H nói người dân tc Ê Đê ca cô ch chiếm 5% dân s Vit Nam và đăng video trong đó cô kể : "Hen sinh ra trong gia đình sáu anh chị em, ba m đu làm nông… Trong thi đim hin ti gia đình Hen vn đang sinh sng quê [Đc Lk], ch có mt mình Hen lên Sài Gòn để sinh sng".

Một trang mng ca Singapore, Mothership, cũng nói H’Hen Niê "có thể là câu chuyn hay nht" trong cuộc thi Hoa hu Hoàn vũ. Trang này nhc ti chuyn H’Hen Niê bị Hoa hậu Hoa Kỳ Sarah Rose Summers "chê" là kém tiếng Anh nhưng H’Hen Niê không h bc tc mà còn cm ơn Hoa hu Hoa Kỳ đã quan tâm ti cô. Sau này H’Hen Niê cũng gii thích thêm cô nghĩ đã có s hiu lm vì nhng gì cô Summers đăng lên Instagram ch là một khoảnh khc trong khi mi quan h gia h vi nhau trong nhiu ngày da trên tinh thn tôn trng và quan tâm ln nhau.

Kiểu tóc ngn ca H’Hen Niê cũng được Mothership cho là điu mi m vi cuc thi trong khi trang phc bánh mì và kiu cách nói chung của Hoa hậu Vit Nam đu được tán dương. Mothership kết thúc bài vi t "Legendary" tm dch là "Quá chun". Trước đó h nhc thêm chuyn H’Hen Niê kêu gi mi người đng trách người phiên dch ca H’Hen Niê khi dch không chun trong phn thi ng x. H’Hen Niê nói cô vào sâu đến vòng trong có phn nh người phiên dch nên không nên đ li làm gì. Đây qu là s bao dung đáng ngưỡng m bên cnh chuyn cô b qua nhng n ào quanh bình lun ca Hoa hu Hoa Kỳ.

Trong phỏng vn vi BBC Tiếng Vit hôm 18/12, H’Hen Niê cũng bị hi khó đôi ln. Chng hn khi được hi nếu cô phi tr li câu hi "ti sao t do báo chí li quan trng ", vn là câu hi được dành cho mt thí sinh khác trong cuc thi Hoa hu Hoàn vũ va qua, thì cô s tr li thế nào. "Vi em thì em nghĩ là trong tất c các phương din mình làm vic, nó phi có t do báo chí", H’Hen Niê nói và giải thích thêm : "Đây cũng là điều mà em rt là hào hng khi mà báo chí Vit Nam h mun viết gì thì viết, đó là quyền ca h. Mình không nên ép buc h có mt cái khuôn kh. Nếu làm trong khuôn kh d b chán. Và môi trường ca mình là môi trường thoáng, ging như nói v trái đt thì nó cũng là cái gì đó rt là thoáng. Cái suy nghĩ, tư duy, làm vic ca mình cũng phi thoáng như vy và phi cho cơ hi cho mi người được t do. Cái s t do là cái giúp cho mi người thoi mái, yêu thích công vic ca mình và giúp công vic ca mình phát trin hơn".

Còn có câu hỏi thi s hơn v Lut An ninh Mng và H’Hen Niê có ý nói cô nghĩ nên có luật này đ đm bo s văn minh và an ninh mng. Nhưng có l cô cũng không thc s hiu nhng gì cô nói. Điu này phn nào gii thích cho v trí th năm ca cô ch không phi là hoa hu hay á hu ca cuc thi va ri, vn đòi hi người thng cuộc phi mười phân vn mười. Nhưng có my lĩnh vc mà Vit Nam hơn c Anh ln M đâu, nên xin chúc mng H’Hen Niê.

Nguyễn Hùng

Nguồn : VOA, 19/12/2018

Published in Diễn đàn