 | Tổng quan: | 3051613 |
RFI, 13/09/2020
Bộ trưởng Nội Vụ Úc ngày 12/09/2020 bảo vệ quyền của chính phủ tiến hành cuộc tấn công tình báo nhằm ngăn chặn sự can thiệp từ nước ngoài. Lời khẳng định này được đưa ra sau khi Bắc Kinh lên án các cuộc khám xét nhà riêng của các nhà báo Trung Quốc làm việc tại Úc.
Bộ trưởng Nội Vụ Úc Peter Dutton trả lời báo chí tại trụ sở Nghị Viện Úc ở Canberra (Úc) ngày 17/10/2019. AP - Rod McGuirk
Theo hãng tin Reuters, bộ trưởng Peter Dutton tuy nhiên đã từ chối xác nhận trực tiếp rằng các nhà báo Trung Quốc đã bị cơ quan phản gián Úc thẩm vấn hồi tháng 6/2020. Ông cho biết một cuộc điều tra đang được tiến hành và cơ quan phản gián Úc đã có một số "hoạt động".
Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ABC, ông Dutton tuyên bố : "Cơ quan an ninh có đầy đủ quyền hạn để thực hiện một lệnh khám xét hay nhiều hoạt động khác và họ sẽ bảo đảm cho các hoạt động đó".
Vẫn theo bộ trưởng Nội Vụ Úc : "Nếu một ai đó ẩn nấp dưới vỏ bọc nhà báo hay doanh nhân hay bất kể là gì, và nếu có bằng chứng cho thấy là họ đang hành động trái với luật pháp Úc thì đương nhiên các cơ quan này sẽ phải hành động".
Những chiến dịch phản gián này đã được bộ Ngoại Giao Trung Quốc tiết lộ hồi tuần trước, sau vụ hai nhà báo Úc vội vã rời Trung Quốc sau khi bị công an Trung Quốc thẩm vấn. Hôm thứ Sáu, 11/09/2020, bộ trưởng Thương Mại Úc cho biết là các cơ quan phản gián Úc hành động trên cơ sở các bằng chứng thu thập được từ cuộc điều tra về sự can thiệp từ nước ngoài.
Hôm 11/09, truyền thông Trung Quốc lên án mạnh mẽ vụ khám xét này.
Quan hệ Úc–Trung vốn dĩ căng thẳng những năm gần đây, giờ lại thêm tồi tệ trong năm 2020 này sau khi Canberra kêu gọi mở một cuộc điều tra về nguồn gốc virus corona chủng mới, khiến Bắc Kinh nổi giận.
Để trả đũa, Trung Quốc áp đặt nhiều biện pháp hạn chế thương mại nhắm vào hàng nhập khẩu từ Úc như lúa mạch và rượu, buộc Úc phải siết chặt hơn nữa việc kiểm soát an ninh đối với đầu tư nước ngoài.
Minh Anh
***********************
Bộ trưởng Úc ngầm thừa nhận chiến dịch xử lý gián điệp Trung Quốc
Tuổi Trẻ Online, 13/09/2020
Bộ trưởng Nội vụ Úc không xác nhận hay phủ nhận các cuộc đột kích và bắt giữ các nhà báo Trung Quốc nhưng khẳng định "nếu có bằng chứng cho thấy ai đó đang phá luật thì chúng tôi sẽ hành động".
Bộ trưởng Nội vụ Úc Peter Dutton - Ảnh : AFP
Bộ trưởng Nội vụ Peter Dutton cũng hé lộ cơ quan tình báo Úc đang tiến hành "một số hoạt động" ngăn chặn can thiệp của nước ngoài.
Ông Dutton từ chối xác nhận trực tiếp chuyện các nhà báo Trung Quốc đã bị cơ quan tình báo Úc thẩm vấn hồi tháng 6 nhưng ám chỉ có bằng chứng cho việc lục soát và bắt giữ.
"Nếu cơ quan tình báo Úc có đủ cơ sở để thực hiện lệnh khám xét hoặc cho các hoạt động khác, họ sẽ làm ngay.
Nếu ai đó giả danh làm nhà báo, doanh nhân hay gì khác mà có bằng chứng cho thấy họ đang làm trái pháp luật Úc, chúng tôi sẽ hành động", ông Dutton nhấn mạnh trên Đài ABC ngày 13/9.
Các vụ đột kích nơi ở của các nhà báo Trung Quốc thường trú tại Úc chỉ mới được tiết lộ hồi tuần trước, sau vụ Bắc Kinh yêu cầu thẩm vấn hai nhà báo Úc và bắt giữ một nhà báo người Úc gốc Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cáo buộc Úc đã lục soát và lấy đi nhiều tài sản của các công dân Trung Quốc mà không nêu rõ lý do và vẫn chưa trả lại những gì đã lấy.
Đáp lại sau đó, Úc khẳng định các động thái được tiến hành dựa trên những bằng chứng thu được từ một cuộc điều tra phản gián.
Mối quan hệ giữa Úc và đối tác thương mại hàng đầu Trung Quốc đang xấu dần đi trong những năm gần đây. Căng thẳng gia tăng trong năm nay sau khi Canberra kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của virus corona chủng mới khiến Bắc Kinh tức giận.
Trung Quốc đã áp đặt các hạn chế thương mại đối với các sản phẩm bao gồm lúa mạch và rượu nhập khẩu từ Úc. Đáp lại, Canberra đã siết chặt các khoản đầu tư đến từ Trung Quốc và đánh giá dưới góc độ an ninh quốc gia.
Bảo Duy
Úc tăng chi tiêu quốc phòng để đối phó với một thế giới nguy hiểm hơn (VOA, 02/07/2020)
Thủ tướng Úc Scott Morrison hôm 1/7 loan báo ông sẽ tăng ngân sách quốc phòng đáng kể để xây dựng và củng cố khả năng quân sự của nước Úc tại khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương trong bối cảnh có nhiều lo ngại về ảnh hưởng đang tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Thủ tướng Úc Scott Morrison phát biểu tại buổi ra mắt Chiến lược Quốc phòng 2020 Cập nhật ở thủ đô Canberra, Thứ Tư 1/7/2020. Ông Morrison loan báo ngân sách quốc phòng 270 tỷ Úc kim (190 billion AUD) trong 10 năm (Lukas Coch/AAP Image via AP).
Tờ Hoa Nam Bưu báo (South China Morning Post) dẫn lời Thủ Tướng Morrison phát biểu tại Canberra, cho biết chính phủ Úc sẽ chi 270 tỷ AUD – tương đương với 186 tỷ USD, vào lĩnh vực quốc phòng trong thập niên tới, tăng gần 40% so với ngân sách đã cam kết vào năm 2016.
Cảnh giác rằng nước Úc phải chuẩn bị cho một thế giới hậu Covid-19 mà ông miêu tả là "nghèo hơn, nguy hiểm hơn và mất trật tự hơn", ông Morrison nói Úc phải đối mặt với "bất định trong kinh tế toàn cầu đi kèm với bất định về chiến lược, tình hình mà ông cho là ‘chưa từng thấy kể từ Thế chiến thứ Hai’.
Nhà lãnh đạo Úc nói những thách thức và những thay đổi trong khu vực Ấn độ-Thái Bình Dương đòi hỏi một hướng tiếp cận mới, và Úc phải tăng cường khả năng răn đe thì mới đóng góp để ổn định khu vực, và tự bảo vệ chính mình".
Theo Bloomberg, trong khuôn khổ Chiến lược quốc phòng 2020 được cập nhật và Kế hoạch Cơ cấu lực lượng quốc phòng Úc, chính phủ của Thủ Tướng Morrison cam kết ngân sách 270 tỷ AUD trong 10 năm, để tăng năng lực của các lực lượng hàng hải, không quân và các lực lượng trên bộ.
Một phần ngân sách sẽ được dùng để phát triển các vũ khí tấn công tầm xa, kể cả hỏa tiễn và vũ khí chống hạm, đồng thời nâng cao năng lực đảm bảo an ninh mạng.
*******************
Úc tái phối trí chiến lược an ninh đối phó với Trung Quốc (RFI, 02/07/2020)
Ngân sách quốc phòng của Úc sẽ tăng 40% trong những năm tới, trong bối cảnh quan hệ với Trung Quốc ngày càng căng thẳng. Trong chiếu hướng này, theo thủ tướng Scott Morrison, Úc sẽ xét lại chiến lược an ninh và mua thêm tên lửa hành trình có khả năng tấn công đối thủ từ xa.
Thủ tướng Úc Scott Morrison trước một cuộc họp trực tuyến tại Nghị Viện, Canberra, ngày 26/03/2020. Pool/AFP
Trong 10 năm tới đây, Úc sẽ chi 270 tỷ đô la Úc, tương đương với 170 tỷ đô la Mỹ, để trang bị và cải tiến khả năng phòng thủ. Sức mạnh của quân đội Úc trong vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương sẽ gia tăng đáng kể, theo như giải thích của thủ tướng Scott Morrison ngày hôm nay 01/07/2020 : Người Úc phải ý thức đang bước vào một thời đại bớt thuận lợi về mặt chiến lược.
Hai xu hướng song song đối nghịch làm Canberra lo ngại là chính sách co cụm của Hoa Kỳ trong lúc Trung Quốc bành trướng. Thủ tướng Úc cảnh báo tiếp : Cho dù Úc có tiêu trừ được đại dịch, Canberra cũng phải chuẩn bị bước vào thời kỳ hậu-Covid-19, thế giới nghèo hơn, nguy hiểm hơn và hỗn loạn hơn.
Trong bối cảnh phải lo tự vệ, Úc sẽ mua tên lửa hành trình của Mỹ, loại AGM-158, có tầm phóng nhiều ngàn cây số, có thể tấn công các mục tiêu tại Trung Quốc. Úc cũng sẽ trang bị máy bay tự hành, nghiên cứu vũ khí mới, tên lủa mới loại cực siêu thanh. Quân đội Úc sẵn sàng đi đến bất cứ chiến trường nào nếu quyền lợi quốc gia đòi hỏi, theo thủ tướng Morrison.
Tú Anh
Thời gian qua các nhà ngoại giao Trung Quốc hung hăng tấn công bất cứ nước nào nghi ngờ về sự minh bạch và thành công của Trung Quốc trong xử lý đại dịch do virus corona gây ra.
Nước Úc có 'thoát Trung' sau thời viêm phổi Vũ Hán ? Ảnh minh họa
Thủ tướng Úc ông Scott Morrison lại đề nghị tiến hành điều tra về nguồn gốc và cách thức các quốc gia xử lý đại dịch, nên nước Úc lãnh chịu phản ứng hung bạo nhất, nhưng chính nhờ vậy người Úc mới thức tỉnh đồng lòng "thoát Trung", một bài học đáng giá để chúng ta học hỏi.
Thế giới đồng thuận…
Theo báo The Australian, vào ngày thứ hai 18/5/2020 trong Hội Nghị của Hội Đồng Y tế Thế giới (WHA), Úc cùng 136 nước khác trong số 194 các nước thành viên cùng đệ trình một bản Dự thảo Nghị quyết mở cuộc điều tra.
Bản Dự thảo đã không bị bất cứ quốc gia nào phủ quyết, một việc chưa từng xảy ra trong bang giao quốc tế, nó nói lên sự chính đáng để có một cuộc điều tra về nguyên nhân gây ra đại dịch, cách xử lý của từng quốc gia và rút ra bài học tránh thảm họa cho nhân loại.
So với ý tưởng ban đầu của Thủ tướng Scott Morrision, Bản Dự thảo có đôi chỗ thay đổi.
Úc đề nghị tiến hành một cuộc điều tra hoàn toàn độc lập với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), còn Liên Hiệp Châu Âu đề nghị cuộc điều tra sẽ do WHO chịu trách nhiệm, nhưng việc đầu tiên là phải điều tra cách xử lý đại dịch của chính cơ quan WHO.
Mặc dù Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đồng ý tiến hành cuộc điều tra, nhưng Đại sứ Trung Quốc tại Úc, ông Thành Cảnh Nghiệp tuyên bố cuộc điều tra "hoàn toàn khác" với những gì mà Chính phủ Úc mong muốn, nếu Úc xem kết quả tại Hội nghị Hội đồng Y tế Thế giới (WHA) là minh chứng cho lời kêu gọi mở cuộc điều tra thì "chẳng khác gì một trò đùa".
Trung Quốc không biết đùa…
Vào cuối tháng 4/2020, Đại sứ Trung Quốc ông Thành Cảnh Nghiệp đe dọa nếu Úc tiếp tục muốn điều tra, "nhân dân" Trung Quốc không xem Úc là bạn hàng tốt, không uống rượu vang Úc, không ăn thịt bò Úc, không du lịch nước Úc và không cho con cái đến Úc du học.
Ông Nghiệp ám chỉ Trung Quốc sẽ tẩy chay hàng hóa Úc, sẽ cấm dân uống rượu vang Úc, cấm dân ăn thịt bò Úc, cấm dân đi du lịch Úc và cấm dân cho con cái sang Úc du học.
Để chứng minh Trung Quốc không biết nói đùa, tuần rồi họ tuyên bố ngưng mua thịt bò từ bốn hãng thịt của Úc, đồng thời đánh 80% thuế lên lúa mạch nhập cảng từ Úc, và hăm dọa ngưng nhập cảng nhiều mặt hàng khác.
Ông Hồ Tích Tiến, chủ bút Hoàn Cầu Thời Báo, hôm 21/5/2020, nêu quan điểm cuộc điều tra "hoàn toàn khác" với những gì mà Chính phủ Úc mong muốn, và tiếp tục đe dọa "Trung Quốc có đủ sức mạnh để làm tổn thương đến kinh tế Úc".
Trung Quốc từ chối trả lời đề nghị đàm phán thương mại từ phía Úc, một hành động được Dân biểu đảng Quốc gia George Christensen đánh giá :
"…với Úc buôn bán là thương mại còn với Trung Quốc mọi thứ đều là chính trị".
Người Úc đồng lòng…
Trước hành động bạo ngược của Bắc Kinh, Thủ tướng Úc tuyên bố quan hệ ngoại thương giữa hai nước là quan hệ hổ tương hai bên cùng có lợi, Úc luôn tôn trọng Trung Quốc, vì thế Úc đòi hỏi Trung Quốc cũng phải biết tôn trọng Úc.
Ngoại trưởng Marise Payne kêu gọi Trung Quốc không nên mang thương mại vào cuộc tranh cãi ngoại giao, cần tôn trọng lẫn nhau, bà Payne nhắc nhở : "…nhưng trên hết, người Úc sẽ luôn bảo vệ lợi ích của nước Úc".
Ngày 19/5/2020, được Sky News phỏng vấn Lãnh tụ đối lập Anthony Albanese cho biết đảng Lao Động ủng hộ nỗ lực của Chính Phủ để mở cuộc điều tra : "Liên minh hai đảng Tự Do - Quốc Gia và đảng Lao động đã là một, chúng tôi đã có cùng quan điểm về vấn đề này và cùng chia sẻ trách nhiệm".
Vận động điều tra nguồn gốc phát sinh virus corona chủng mới rõ ràng là chính sách nước Úc, không có tranh cãi giữa các đảng chính trị là một điều hiếm thấy trong sinh hoạt chính trị tại Úc.
Trước hành động bạo ngược của Bắc Kinh các hãng truyền thông Úc nhanh chóng đưa tin, giải thích và bình luận nhằm minh bạch lập trường chính phủ Úc.
Nhờ thế đại đa số dân chúng Úc đều ủng hộ chính sách của Chính Phủ đối phó với đại dịch và đồng thuận tiến hành cuộc điều tra về nguyên nhân gây ra đại dịch.
Ảnh hưởng Trung Quốc tại Úc
Ba thập niên qua, Trung Quốc là bạn hàng quan trọng nhất của Úc, chiếm đến hơn 1/3 hàng hóa Úc xuất cảng ra thế giới, Trung Quốc mua một số lượng rất lớn quặng mỏ và sản phẩm nông nghiệp Úc.
Trung Quốc hiện đang nắm giữ 9 triệu mẫu đất, một số hầm mỏ, một số trang trại sản xuất điện, phi trường Merrendin Tây Úc, cảng Darwin và nhiều cơ sở hạ tầng chiến lược khác.
Theo ước tính nếu GPD Trung Quốc gỉam 2% thì GDP Úc bị ảnh hưởng giảm đến 1%.
Bởi thế đã có nhiều lo ngại về sự lệ thuộc nặng nề của Úc vào mô hình tăng trưởng của Trung Quốc.
Ngoài tầm kiểm soát…
Như hầu hết các quốc gia trên thế giới, đại dịch do virus corona đã khiến Úc phải đóng cửa biên giới, hơn 7 ngàn người nhiễm bệnh, hằng trăm người chết và phải ngừng hầu hết các hoạt động kinh tế.
Tuần trước Tổng trưởng Ngân Khố Úc Josh Frydenberg cho biết tỉ lệ thất nghiệp tại Úc sẽ lên đến trên 10% và tỉ lệ GDP sụt giảm ở mức độ 6% so với năm trước.
Ước tính được cho là khá lạc quan trong một thế giới đầy bất trắc, nhiều quốc gia trên thế giới đang lúng túng kiểm soát đại dịch, có thể làn sóng đại dịch thứ hai, rồi thứ ba kéo tới cho đến khi nhân loại có khả năng đề kháng với chủng loại virus corona mới này.
Chưa tính việc Trung Quốc tẩy chay hàng hóa và dịch vụ của Úc, kinh tế Úc sẽ chịu thiệt hại nặng nề và lâu dài hơn, nhưng không phải vì thế Úc chịu đầu hàng trước áp lực của Trung Quốc.
Không "thương chiến" với Trung Quốc
Được ABC Australia phỏng vấn một nông gia trồng lúa mạch cho biết việc Trung Quốc đánh thuế là một điều ông chưa bao giờ nghĩ đến, nhưng ông tin rằng giá sản xuất lúa mạch tại Úc khá thấp, lúa mạch Úc lại có phẩm chất tốt và nguồn cung cấp khá ổn định nên cũng dễ cho ông tìm đến các bạn hàng mới tại Châu Á và Châu Âu.
Theo Bộ trưởng Thương mại Simon Birmingham nói, Úc sẽ không đeo đuổi chiến tranh thương mại với Trung Quốc, vì như thế không mang lại lợi ích gì cho nước Úc, nhưng Úc xem xét khiếu nại hành động của Trung Quốc lên Tổ chức Thương mại Thế giới.
Úc phải "thoát Trung"
Theo Dân biểu đảng Quốc gia George Christensen, có quá nhiều rủi ro khi phải buôn bán với các nước độc tài cộng sản như Trung Quốc, vì thế Úc phải mở rộng ngoại thương với nhiều quốc gia, nhất là các quốc gia có chung giá trị dân chủ, biết tôn trọng quan hệ ngoại thương.
Ông quan tâm về việc Úc phải nhập cảng các hàng hóa chiến lược như trang thiết bị y tế, dược phẩm từ Trung Quốc, trong khi Úc có thể sản xuất được.
Ông tin rằng Úc phải duyệt xét lại, phải thay đổi chiến lược đầu tư, sản xuất và ngoại thương để thoát khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc, thì mới giữ được chủ quyền quốc gia.
Kết luận
Gần nửa thế kỷ qua, người Úc tin rằng có thể mở rộng làm ăn buôn bán với Trung Quốc, và kỳ vọng thay đổi kinh tế sẽ dẫn đến thay đổi chính trị tại nước này.
Nhưng ngược lại nhờ kinh tế phát triển Trung Quốc mạnh lên, nhà cầm quyền Bắc Kinh càng ngày càng bạo ngược, bắt nạt người Úc, ảnh hưởng đến chính sách của nước Úc.
Cách cư xử "lang sói" của Trung Quốc đã đi ngược với văn hóa Úc, thức tỉnh các đảng chính trị, mọi giới, mọi người Úc đã đoàn kết đặt quyền lợi và lòng tự trọng quốc gia bên trên, đồng lòng cùng Chính Phủ mở cuộc điều tra.
136 Chính phủ các quốc gia khác trên thế giới, trong đó có 57 các quốc gia Châu Phi, nhiều nước từng bị Trung Quốc đối xử bạo ngược, càng nhún nhường thì Trung Quốc càng lấn áp, nên đã quyết định ủng hộ cuộc điều tra.
Về ngắn hạn nước Úc và thế giới đang xem xét lại chiến lược ngoại thương và bang giao với Trung Quốc.
Nếu nước Trung Hoa có tự do, đã sớm thông tin về virus corona, thế giới đã trách khỏi thảm họa đại dịch, nên về lâu dài một Trung Hoa tự do tôn trọng bang giao quốc tế sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho nước Úc nói riêng và cho thế giới nói chung.
Melbourne, Úc Đại Lợi, 22/05/2020
Nguyễn Quang Duy
"Tư bản sẽ bán cho chúng ta sợi dây thòng lọng để treo cổ chúng", Chủ bút Peter Hartcher của tờ The Sydney Morning Herald hôm 1/5/2020 trích câu nói của Lenin mở đầu bài bình luận "Tiền hay chủ quyền của chúng ta : Trung Quốc không cho chúng ta sự chọn lựa".
Ông Hartcher áp dụng lời nói của Lenin vào trường hợp của nhà tư bản hầm mỏ Úc Andrew Forrest, đang nối giáo cho Trung Quốc bán đứng chủ quyền nước Úc : "Tư bản bán cho chúng ta quặng sắt để chúng ta rèn xiềng xích chúng lại".
Điều tra nguồn gốc virus corona
Virus corona giết chết hằng trăm người Úc và hơn 250 ngàn người trên thế giới, vì thế Chính phủ Úc mới kêu gọi mở cuộc điều tra độc lập để hiểu rõ nguồn gốc của virus corona và nguyên nhân căn bệnh này bùng phát trên toàn thế giới.
Cuộc điều tra sẽ giúp nhân loại rút ra bài học, giúp tránh được những thảm họa có thể xảy ra trong tương lai, nhưng lại bị Trung Quốc phản đối, và hăm dọa trừng phạt kinh tế Úc.
Đại sứ Trung Quốc tại Úc ông Cheng Jingye đe dọa nếu Úc tiếp tục muốn điều tra, thì "nhân dân" Trung Quốc sẽ không xem Úc là bạn hàng tốt, sẽ không uống rượu vang Úc, sẽ không ăn thịt bò Úc, sẽ không du lịch nước Úc và sẽ không cho con cái đến Úc du học.
Nói trắng ra, nếu Úc tiếp tục muốn điều tra thì nhà cầm quyền cộng sản Bắc Kinh sẽ cấm dân uống rượu vang Úc, cấm dân ăn thịt bò Úc, cấm dân đi du lịch Úc và cấm dân cho con cái sang Úc du học.
Đáp lại, Bộ trưởng Ngoại giao Úc bà Marise Payne tuyên bố việc Trung Quốc đe dọa kinh tế sẽ không ngăn cản được cộng đồng quốc tế điều tra về nguồn gốc và sự lan tỏa của virus corona :
"…đây là nguy cơ toàn cầu mà trước đây chưa từng có, nó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, kinh tế, và xã hội".
Vì tiền bán chủ quyền đất nước…
Ngày 29/4/2020, Tổng trưởng Y tế Greg Hunt và tỉ phú hầm mỏ Andrew Forrest cùng tổ chức một cuộc họp báo công bố việc ông Forrest làm trung gian mua giúp Chính phủ Úc 10 triệu bộ xét nghiệm Virus Corona do Trung Quốc sản xuất với giá 320 triệu Úc kim.
Ông Andrew Forrest lợi dụng cơ hội, đưa Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Melbourne ông Long Zhou lên diễn đàn ca ngợi Trung Quốc đã thành công trong cuộc chiến chống lại bệnh dịch, kể công bán 10 triệu bộ xét nghiệm cho Úc, và công kích nỗ lực vận động điều tra dịch bệnh của Chính phủ Úc.
Chủ bút Peter Hartcher nhận xét việc ông Forrest "phục kích" Bộ trưởng Y tế Greg Hunt, để Tổng lãnh sự Trung Quốc lên diễn đàn đối chọi với ông Hunt và với chính sách của Chính phủ Úc, ông Forrest đặt lợi ích cá nhân bên trên quyền lợi nước Úc.
Ông Forrest cũng đã làm thế tại Tây Úc, ngày 31/3/2020, ông cho tổ chức họp báo để công bố việc mua giúp cho tiểu bang Tây Úc thiết bị y tế, rồi âm thầm mời Tổng Lãnh sự Trung Quốc tại Perth, bà Dong Zhihua đến họp báo với Bộ trưởng y tế Tây Úc ông Roger Cook, mà không hề thông báo cho chính quyền Tây Úc.
Corona xuất xứ từ Úc…
Tỉ phú Andrew Forrest luôn theo quan điểm của Trung Quốc, ông chống lại lời kêu gọi của Chính phủ Úc điều tra về nguồn gốc của virus corona, thậm chí ông còn cho rằng siêu vi khuẩn này có thể xuất phát từ Úc : "Cho đến giờ này không ai biết được siêu vi khuẩn này xuất phát từ đâu, bởi vì nó có thể từ Úc, hoặc Anh Quốc, hoặc Trung Quốc".
Thủ tướng Úc Scott Morrison phải lên tiếng phản đối ông Forrest ăn nói bậy bạ vì : "ai cũng biết nguồn gốc vi khuẩn corona xuất phát từ Trung Quốc".
Ông Morrison kêu gọi tỉ phú Andrew Forrest ngưng xen vào việc đối ngoại của Chính phủ Úc và ngưng đưa những tin giả, nhằm tuyên truyền cho Trung Quốc.
Nước Úc trên hết…
Bị chính giới và dư luận công kích, trên Đài truyền hình số 9 tỉ phú Andrew Forrest chụp mũ cho những người không đồng ý với ông là theo Mỹ, ông nói : "Bất cứ ai muốn đặt nước Mỹ lên trên, thì họ đang đặt nước Úc vào hàng số hai, còn tôi thì đặt nước Úc lên trên hết".
Theo tỉ phú Andrew Forrest nên hoãn cuộc điều tra cho đến sau cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ vào tháng 11 năm nay, còn quan điểm của Chủ bút Peter Hartcher là Bắc Kinh đã không đồng ý với cuộc điều tra độc lập thì việc trì hoãn nghĩa là cuộc điều tra sẽ không bao giờ xảy ra.
Ở Úc ông Andrew Forrest có quyền tự do phát biểu, chuyện không hề có tại Trung Quốc, nhưng điều cần nói là ông Forrest đã sử dụng quyền tự do ngôn luận tạo ra một chiến dịch giúp cho Trung Quốc buộc nước Úc phải đầu hàng.
Ông Forrest ngụ ý nói điều tra là làm theo lệnh của Tòa Bạch Ốc, như thế là ông đã tiếp tay với Trung Quốc hạ thấp uy tín Chính phủ Morrison, xem Chính phủ Úc làm bù nhìn cho Mỹ, và toàn bộ ý tưởng điều tra là làm theo lệnh của Mỹ.
Trong thực tế, đề xuất điều tra virus corona đến từ Canberra, từ chính Thủ tướng Morrison cùng với Ủy ban An ninh Quốc gia.
Ông Forrest cho rằng cuộc điều tra do Úc khởi xướng có động cơ chính trị, trong khi Trung Quốc thì không, điều đó hết sức vô lý, vì mục đích cuối cùng của Trung Quốc là củng cố quyền lực chính trị của đảng Cộng sản Trung Hoa.
Không chỉ riêng Andrew Forrest, tuần rồi tỉ phú Kerry Stokes chủ nhân công ty truyền thông Seven West Media, chủ đài truyền hình số 7 và tờ The West Australian phát hành tại Tây Úc, và Luật sư David Olsson, chủ tịch quốc gia của Hội đồng Doanh nghiệp Úc-Trung Quốc cũng lên tiếng phản đối cuộc điều tra do Chính phủ Úc đề nghị.
Cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull cho biết nếu có cuộc tranh luận giữa Úc và Trung Quốc, thì đừng bao giờ trông mong vào sự hỗ trợ của những nhà tư bản Úc, vì quyền lợi kinh tế họ sẽ luôn đứng về phía Trung Quốc.
Chính sách lưỡng đảng
Lãnh tụ đối lập Anthony Albanese đã đứng về phía Chính phủ ủng hộ cuộc điều tra, nên cuộc điều tra không chỉ đơn thuần là của chính phủ, nó đã trở thành chính sách quốc gia, đồng thuận lưỡng đảng là sức mạnh quốc gia.
Chủ bút Peter Hartcher cho rằng nước Úc thật may mắn có được những người lãnh đạo sáng suốt như Thủ tướng Scott Morrison, cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull hay Lãnh tụ đối lập Anthony Albanese, những người sẵn sàng đặt chủ quyền quốc gia bên trên đồng tiền và không để những tư bản Úc nối giáo cho Trung Quốc xâm phạm quyền lợi quốc gia.
Nước Úc cần được bảo vệ…
Chủ bút Peter Hartcher tin rằng nước Úc phải bảo vệ quyền lợi của mình trong việc giao dịch với Trung Quốc, điều tiên quyết là phải bảo vệ chủ quyền của mình.
Thứ nhất, nếu Úc lùi bước, Bắc kinh sẽ tiếp tục sử dụng kinh tế làm áp lực, cứ thế họ tiếp tục lấn tới cho đến khi nước Úc trở thành một chư hầu cho Trung Quốc.
Thứ hai, sự hài hòa xã hội, Úc có cộng đồng gốc Hoa lên đến 1.2 triệu người, đây là một vốn quý của quốc gia chứ không phải gánh nợ, cộng đồng này phải được bảo vệ khỏi ảnh hưởng của đảng Cộng sản Trung Hoa bằng chính những giá trị dân chủ cuả Úc.
Thứ ba là nền kinh tế Úc chỉ được bảo vệ tốt nhất khi chủ quyền quốc gia còn được bảo tòan, mất chủ quyền quốc gia thì quyền điều khiển kinh tế, quyền đưa ra các quyết định thương mại sớm muộn gì cũng mất theo.
Chủ quyền, hòa hợp xã hội và kinh tế là ba lợi ích cốt lõi, là các lợi ích gắn bó với nhau, chủ quyền quốc gia là trên hết, là chìa khóa để giữ cả ba, cùng vì lợi ích của Úc.
Chừng nào điều này còn tồn tại, các nhà tư bản Úc sẽ không được phép bán lợi ích quốc gia để theo đuổi lợi ích tư nhân.
Kinh tế và chính trị…
Từ giữa thập niên 1980, giới khoa bảng, giới báo chí, giới chính trị, giới doanh nhân có chung một ảo tưởng là thay đổi kinh tế các quốc gia cộng sản sẽ dẫn đến thay đổi chính trị.
Giờ đây khi kinh tế mạnh lên, chính trị Trung Quốc đã không thay đổi, nhưng quân sự đã thực sự mạnh hơn đe dọa an ninh trong vùng, về ngoại giao Trung Quốc xem Úc như một quốc gia lệ thuộc vào kinh tế Trung Quốc, nên họ mới dám đe dọa tẩy chay thương mãi với Úc.
Đại dịch 2020 trong cái rủi biết đâu có điều may, thế giới đã nhận ra điều cần thiết là phải biến đổi thể chế cộng sản thành thể thể chế tự do dân chủ, mới trách được những đại họa cho nhân loại và cuộc sống nhân loại mới được bình yên.
Nguyễn Quang Duy
Melbourne, Úc Đại Lợi, 6/5/2020
Chuyên gia khuyến cáo đại học Úc chớ hợp tác với đại học Trung Quốc (VOA, 26/11/2019)
Nên cấm các đại học Úc làm đối tác với hơn 100 đại học Trung Quốc vì các đại học Trung Quốc có quan hệ gần gũi với quân đội Trung Quốc, một trung tâm nghiên cứu hàng đầu cảnh báo.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khánh thành Viện Khổng Tử đầu tiên ở Úc hồi năm 2010
Trước đây trong tháng, các đại học Úc hứa cân nhắc về bất kỳ mối liên hệ quân sự nào mà một cơ sở giáo dục bậc cao ở Trung Quốc có thể có khi xét đến các dự án nghiên cứu chung.
Dùng dữ liệu nguồn mở, Viện nghiên cứu Chính sách Chiến lược Úc viết trong báo cáo đăng tải hôm 25/11 rằng 115 trường đại học Trung Quốc có liên hệ với các nghiên cứu quân sự hay các vi phạm nhân quyền, các mối liên hệ mà các đại học Úc không nên làm đối tác với họ.
Sinh viên nước ngoài đóng góp khoảng 24 tỷ đô la mỗi năm cho nền kinh tế Úc. Sinh viên Trung Quốc chiếm khoảng 1/3 số này và Úc lo rằng Trung Quốc có thể dùng vị thế này để gây ảnh hưởng các đại học Úc.
Bắc Kinh trước nay khẳng định không có hoạt động nào không thỏa đáng, tố cáo Úc mang tinh thần chiến tranh lạnh.
Quan hệ giữa Úc với Trung Quốc những năm gần đây trở nên căng thẳng vì Úc lo ngại về các hoạt động của Trung Quốc, cả nội địa lẫn xuyên khắp khu vực Thái Bình Dương.
**************
Úc điều tra về chiến dịch của Bắc Kinh cài gián điệp vào Quốc hội (RFI, 26/11/2019)
Cảnh sát Úc sẽ mở điều tra về các thông tin, do một "cựu điện viên" Trung Quốc cung cấp mới đây, cho thấy Bắc Kinh tìm cách tuyển mộ người để đưa vào Quốc hội Úc.
"Cựu điệp viên" Trung Quốc Vương Lập Cường (Wang Liqiang) trong chương trình 60 Minutes Australia. Ảnh chụp từ màn hình theaustralian.com.auCapture d'écran : theaustralian.com.au
Một giới chức cảnh sát Úc hôm 26/11/2019 cho hãng tin AFP biết cảnh sát liên bang Úc sẽ chính thức tiến hành điều tra về vụ ông Triệu Bác (Bo "Nick" Zhao), 32 tuổi, chủ một đại lý xe hơi hạng sang tại Melbourne, cũng là thành viên đảng Tự Do cầm quyền, tình nghi bị Trung Quốc tiếp cận để tuyển mộ làm gián điệp.
Trong các khai báo mới đây về các hoạt động gián điệp và can thiệp trên quy mô lớn của Trung Quốc trong khu vực, "cựu điệp viên" Trung Quốc Vương Lập Cường (Wang Liqiang) cho biết tình báo Trung Quốc đã từng tìm cách tuyển mộ một doanh nhân ở Merlbourne, để tìm cách đưa vào Quốc hội Úc. Ông Vương Lập Cường khẳng định đã tham gia vào nhiều hoạt động bí mật tại Đài Loan và Úc. Lời khai của "cựu điệp viên" họ Vương có thể đã khiến vụ Bo "Nick" Zhao nổi lên trở lại.
Theo các thông tin được tiết lộ trong chương trình 60 phút (60 Minutes Australia) đài truyền hình Nine, hôm Chủ Nhật 24/11, ngay trước khi qua đời, doanh nhân nói trên đã thông báo với cơ quan phản gián Úc (ASIO) đã bị người của Bắc Kinh tiếp cận để tuyển mộ. Hồi tháng 3/2019, doanh nhân gốc Hoa Bo "Nick" Zhao, mang hai quốc tịch Úc và Trung Quốc, được phát hiện đã chết tại một khách sạn ven đường. Ông Bo "Nick" Zhao có thể đã cự tuyệt đề nghị của tình báo Trung Quốc.
Cũng trong chương trình truyền hình nói trên, người phụ trách về tình báo trong Quốc hội Úc, Andrew Hastie, nhấn mạnh đây là một "nỗ lực do một quốc gia nước ngoài chủ trương, để đưa người vào Quốc hội, với việc sử dụng một công dân Úc, như một nhân vật mang ảnh hưởng bên ngoài vào trong hệ thống dân chủ của chúng ta".
Tối Chủ Nhật 24/11, lãnh đạo cơ quan phản gián Úc Mike Burgess đã ra một thông báo bất thường, khẳng định cơ quan này đang "tích cực điều tra" về vụ Bo "Nick" Zhao. Lãnh đạo cơ quan phản gián Úc không đưa ra bình luận nào về cái chết của ông Zhao, vì lý do bí mật điều tra.
Hôm 25/11, thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết các cáo buộc liên quan đến vụ ông Bo Zhao là "hết sức đáng ngại" và "nước Úc "không hề ngây thơ trước các đe dọa mà quốc gia này đang phải đối mặt".
Trọng Thành
Úc và Trung Quốc vẫn liên tục cáo buộc và chỉ trích nhau trong bối cảnh một mâu thuẫn kéo dài đem theo nhiều hệ lụy lâu dài.
Thủ tướng Úc Scott Morrison và Thủ tướng Lý Khắc Cường vừa gặp mặt tuần nay
Nhưng bên cạnh những chỉ trích về Bắc Kinh, Úc từ lâu đã không tự soi xét lại chính mình, chuyên gia về quan hệ Trung Quốc-Úc Kerry Brown viết.
Mao Trạch Đông, người thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc (PRC), từng gọi là Úc là "lục địa cô đơn".
Nhưng ngày nay, qua những thăng trầm gần đây trong mối quan hệ song phương, cô đơn chắc chắn không là điều nước Úc đang cảm thấy.
Trung Quốc đang cho Úc một lượng lớn khách du lịch, du học sinh, và kể từ 2010, là đối tác thương mại lớn nhất của quốc gia này.
Các khoản đầu tư của Trung Quốc tại quốc đảo này cũng tăng theo cấp số nhân nhưng đang đặt ra các vấn đề ngày càng gây lo ngại cho Canberra về vấn đề an ninh và can thiệp nội bộ.
Chuyện gì đã xảy ra với mối quan hệ này ?
Trong thập kỷ qua, Úc đã có tới 5 nhà lãnh đạo quốc gia. Các thủ tướng từ người nói thạo tiếng Quan thoại Kevin Rudd đến Scott Morrison hiện nay đều có một điểm chung - tất cả đều thấy rằng, việc đối phó với Trung Quốc không bao giờ là đơn giản.
Điều này không phải là vì sự thiếu tìm ra phương án thích hợp. Ông Rudd đã thử cách "bạn bè thật sự sẽ nói chuyện thẳng thắn với nhau". Nhưng phương pháp này đã thất bại trước những lời cáo buộc của Bắc Kinh rằng ông thực ra quá gần gũi với Mỹ, khi cho phép lính thủy đánh bộ Hoa Kỳ luân chuyển đồn trú ở cảng Darwin, Bắc Úc.
Bà Julia Gillard thì đã cố gắng hướng đến một cách tiếp cận toàn diện hơn ở Châu Á. Nhưng thực tế đơn giản là hiện diện của Trung Quốc quá lớn ở Châu này khiến việc đó trở nên khó thực hiện và Tony Abbott đã nhanh chóng loại bỏ cách tiếp cận này khi ông đắc cử năm 2013.
Ông Abbott đã cố gắng đến gần Nhật Bản hơn. Và giải pháp đó có thể thành công nếu như ông tồn tại hơn hai năm trong bầu không khí chính trường tàn khốc ở Canberra, hay nếu như Tokyo thực sự đưa ra một đề xuất tài chính hấp dẫn như Bắc Kinh.
Bà Julia Gillard đến Bắc Kinh năm 2013
Đối với Malcolm Turnbull, những lời hứa những năm đầu khi ông là một luật sư và chiến lược gia cấp cao về mối quan hệ cân bằng, thực dụng, đã bị nhận chìm bởi những cáo buộc của các chính trị gia bị Bắc Kinh gây ảnh hưởng. Đạo luật chống can thiệp nước ngoài đã theo sau đó.
Bây giờ ông Morrison đang đi theo con đường ngoằn ngoèo tương tự - cứng rắn với Trung Quốc trong lời lẽ, nhưng đang cần chấp nhận thực tế phũ phàng rằng vì sự thịnh vượng trong tương lai của đất nước, Trung Quốc vẫn đưa ra những lời mời gọi hấp dẫn nhất.
Và như cuộc gặp của ông với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuần này cho thấy, thái độ hòa hoãn nhã nhặn luôn luôn trở lại.
Tại sao đây lại là một vấn đề ?
Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến thăm Úc vào năm 2014, ông đứng trước quốc hội ở Canberra và nói rằng họ cần phải có tham vọng và mạo hiểm hơn trong tầm nhìn với Trung Quốc. Và Trung Quốc thích những thứ như pháp quyền và khả năng dự đoán về thể chế của Úc. Sao Trung Quốc lại tìm cách phá vỡ những điều này chứ ?
Một phần của vấn đề chỉ đơn giản là kích thước. Sự xuất hiện của Trung Quốc như một siêu cường quan trọng, có khi là siêu cường chính, đối với Úc - một quốc gia chỉ có 24 triệu người để kiểm soát một không gian rộng lớn bao quanh là bờ biển, và hải quân chỉ có 27.000 người - thì sẽ luôn thấy mất phương hướng.
Thêm vào đó hiện tượng này phơi bày một số lỗ hổng sâu sắc, nhưng thường được che giấu, đó chính là tâm lý quốc gia dễ bị tổn thương của Úc. Đây là một quốc gia chưa bao giờ, cho đến gần đây, tự coi mình là một đất nước Châu Á, mặc cho vị trí địa lý của nó.
Châu Âu là nguồn dân di cư chính của Úc cho đến những thập kỷ gần đây và Mỹ là nguồn đảm bảo về an ninh và phần lớn sự tăng trưởng kinh tế. Bây giờ Úc đang tiếp nhận một số lượng lớn công dân mới có gia đình đến từ nhiều khu vực, gồm cả từ Trung Quốc.
Các trường đại học Úc là một trường hợp điển hình. Một số trường có hàng ngàn sinh viên Trung Quốc, có nghĩa là những học viện thường cấp tiến này phụ thuộc nhiều vào nguồn tài trợ từ một quốc gia có các giá trị rất khác.
Một bộ phim tài liệu trong chương trình Four Corners gần đây của đài truyền hình quốc gia ABC có nhiều tuyên bố gần như hoang tưởng rằng, một số lượng lớn của lực lượng này đang gây ra nguy cơ về bảo mật bằng sự can thiệp chính trị của họ và họ có khả năng là gián điệp công nghệ.
Và phóng sự có nói về một số học giả Úc đã bị gây áp lực về các vấn đề như Đài Loan, Hong Kong hoặc Tân Cương. Chính phủ Trung Quốc và các đặc vụ của họ đôi khi đã có một số hành động tác động.
Dù vậy, thật dễ dàng để hiểu tại sao một số người Trung Quốc có thể cảm thấy hoang mang khi sự đóng góp của họ cho đất nước mà họ đang theo học và đào tạo được diễn giải theo cách đáng ngại như vậy.
Thử thách cho Úc
Một thực tế đơn giản là không có nhà lãnh đạo Úc nào thực sự đề cập đến phần khác của phương trình Trung Quốc. Họ rất muốn nói, nhưng chỉ khi thuận tiện cho họ, về những mối đe dọa từ đối tác mới to lớn này và và sự khác biệt về các giá trị và thế giới quan. Nhưng họ ít quan tâm về những nỗi sợ hãi của đất nước họ, và những vấn đề của nước Úc với chính nước Úc.
Chỉ có ông Abbott mới đưa ra cái nhìn sâu sắc thực sự nào về vấn đề này. Trong một khoảnh khắc chân thực không được công khai, khi ống kính camera đã tắt, ông nói với Thủ tướng Đức Angela Merkel, rằng thái độ của Úc đối với Trung Quốc được đánh dấu bằng "sự sợ hãi và tham lam".
Úc đang chứng kiến một dân số lớn đến từ gốc Trung Quốc
Úc có thể tránh nhận nguồn đầu tư, sinh viên và cơ hội từ Trung Quốc, và thực tế đã làm điều này như Huawei là một ví dụ. Nhưng một nỗ lực làm như thế một cách toàn diện và tìm kiếm sự hợp tác ở Ấn Độ-Thái Bình Dương, có nghĩa là một hy sinh lớn và một tái định hướng quan trọng.
Có vẻ như tại thời điểm này, ông Morrison đang đi theo bước chân của những người đi trước và có thái độ rất mâu thuẫn. Đó có thể là một thực tế khắc nghiệt rất đơn giản rằng, mặc cho tất cả những lời tuyên bố tự tin trước mối đe dọa Trung Quốc, chính quyền và đất nước của ông, không có lựa chọn nào khác.
Kerry Brown
Nguồn : BBC, 07/11/2019
Kerry Brown là giáo sư nghiên cứu Trung Quốc và là giám đốc của Viện Lau China tại Đại học King, London. Từ năm 2012 đến 2015, ông là giáo sư chính trị Trung Quốc và giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học Sydney.
Mùa đông, tất nhiên, năm nào cũng đến nơi này. Nhưng mùa đông đang đến nơi đây năm này trùng hợp với bộ cuối của cuốn phim tập Trò chơi Vương quyền (Game of Thrones), được biết sẽ trình chiếu khắp nơi vào ngày 14 tháng Tư sắp tới. Gần hai năm chờ đợi cho bộ cuối này, khán giả hâm mộ bộ phim tập này khắp thế giới không dấu được sự nóng lòng và háo hức để biết từng nhân vật sẽ kết thúc ra sao và ai sẽ lên nắm vương quyền sau cùng.
Game of Thrones.
"Mùa đông đang đến" có một số ý nghĩa trong bộ phim tập này. Một, sự cảnh cáo và cảnh giác liên tục để chuẩn bị hầu đối phó với những hiểm nguy và thách thức đang đến. Hai, mùa đông cũng hàm ý rằng những ai đã quen và chuẩn bị tốt nhất sẽ có ưu thế đối phó với nó, mà không ai bằng gia đình họ Stark, hiện thân của mùa đông. Ba, mùa đông đang đến là sự cảnh báo đối với một kẻ thù có nguy cơ hủy diệt tất cả, the White Walkers, trong khi thế gian còn lại lắm nghi ngờ và chia rẽ nhau.
Bộ phim tập Game of Thrones tuy hư cấu nhưng có sức thu hút mãnh liệt với mọi giới. Ngay cả cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama cũng bị lôi cuốn. Sau khi bốn tập của mùa năm (season five) bị cắp và đưa lên mạng để rồi sau đó hàng triệu người tải xuống xem miễn phí, cơ quan sản xuất bộ phim tập này HBO đã quyết định từ đó trở đi không làm như thế nữa. Ngoại lệ duy nhất có lẽ là yêu cầu được xem trước của Barack Obama vào lúc đó. Obama là người vốn được biết đến với các đức tính điềm tĩnh, nhẫn nại, và cân nhắc. Có khi quá cân nhắc. Cũng vì mê bộ phim tập này, vào mùa sáu của bộ phim, Obama cũng nóng lòng như mọi người khác, yêu cầu có thể xem trước hay không. Các đạo diễn của bộ phim tập này hãnh diện và thích thú khi được biết Obama cũng mê bộ phim tập này, và hỏi rằng nếu tổng tư lệnh Hoa Kỳ yêu cầu được xem các tập phim này trước thì quý vị sẽ làm gì ? Cho đến cuối năm 2016 lúc còn tại chức, Obama có lẽ là người duy nhất được HBO cho phép xem trước mùa sáu trước khi trình chiếu cho công chúng khắp nơi.
Tại sao bộ phim tập này có sức thu hút hàng triệu người trên khắp thế giới, bất kể văn hóa ngôn ngữ hay địa vị xã hội ? Mỗi người sẽ có câu trả lời riêng cho mình. Riêng tôi, bộ phim này nói lên được rất nhiều về tác động của bản chất và môi trường nuôi dưỡng của con người, trong đó sự tranh đấu liên tục giữa đẹp xấu, thiện ác, chính tà, cũng như sự cám dỗ của quyền lực, tinh thần cải thiện trong mỗi chúng ta, và sự phức tạp về tâm lý con người, đều được diễn tả lôi cuốn và sắc sảo. Obama thì thích nhân vật Tyrion Lannister, người lùn nhưng là chiến lược gia với tài nghệ cao thâm. Tôi cũng thích Tyrion Lannister, nhưng Jon Snow là hiện thân của sự chính trực, toàn vẹn (integrity) và can trường, mặc dầu có lúc có lỗi lầm chiến lược.
Tại sao tôi lại đi nói về bộ phim này lúc này ?
Bởi vì bộ phim này tuy hư cấu nhưng nó đặt câu hỏi cho mỗi chúng ta : đứng trước mối nguy chung của dân tộc/quốc gia hay nhân loại trước cái ác, để đối phó với sự tồn vong, chúng ta chọn thái độ nào ? Tiếp tục tranh chấp, tranh giành quyền lực với nhau hay bỏ qua dị biệt để thống nhất cùng một khối hầu có thể đối phó với kẻ thù chung ?
Sự trổi dậy của Trung Quốc thách thức quyền lực của Hoa Kỳ hiện nay, tuy là điều bình thường trong lịch sử nhân loại, nhưng sẽ đưa đến tàn khốc nếu không khéo quản lý và giải quyết. Graham Allison nghiên cứu lịch sử 500 năm qua và kết luận rằng trong 16 trường hợp tương tự như thế thì có đến 12 trường hợp dẫn đến chiến tranh.
Vậy liệu chiến tranh có xảy ra giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ không ? Và hệ quả ra sao ? Nếu Trung Quốc thắng, hay hòa, thì nó có ý nghĩa gì đối với các nước trong vùng, và toàn bộ nhân loại ?
Tất cả những giả thuyết, hay nhận định, dù khoa học và khách quan nhất, cũng chỉ mang tính cách suy đoán, bởi không ai có thể nắm bắt được tương lai một cách chắc chắn. Nhất là khi kết quả của cuộc tranh đua hiện nay mất hai ba thập niên nữa mới rõ ràng hơn. Nhưng dựa trên các sự kiện lịch sử cũng như các chính sách đối nội lẫn đối ngoại của nhà nước Trung Quốc, những người lạc quan lắm cũng phải dè dặt. Và thận trọng. Từ sự đàn áp đẫm máu đối với sinh viên tại quảng trường Thiên An Môn ba thập niên trước, cho đến chủ trương tập trung cải tạo hàng triệu người Uighur và gốc Thổ tại Tân Cương, và cuộc chạy đua trí tuệ nhân tạo AI để gia tăng khả năng nhận diện và kiểm soát mọi hành động của người dân trong lãnh thổ Trung Quốc, và phần nào đó, ngoài lãnh thổ của họ, nhất là đối với Hoa kiều trên khắp thế giới, làm cho chúng ta tự hỏi động cơ đích thực của Bắc Kinh là gì ? Và đâu là điểm dừng của họ ? Nếu bấp chấp mọi phương tiện để đạt cho được mục tiêu, sẳn sàng sử dụng mọi biện pháp trí trá nhất để lường gạt đối phương, kể cả sử dụng vũ khí sinh lý học hay hóa học, như đã từng xảy ra dưới thời Đức Quốc Xã của Hitler, để tất cả phải quy phục mình (điều đã diễn ra trong lịch sử gần ba ngàn năm qua của Trung Quốc), thì quả thật rất đáng quan ngại cho quyền và tự do, quyền tự quyết, chủ quyền quốc gia và nói chung lối sống và văn hóa của nhân loại.
Cách đối phó tốt nhất với mọi hiểm họa, của người Việt Nam hay mọi dân tộc khác, là phải chuẩn bị cho tình huống xấu nhất có thể có.
Trong chuyến viếng thăm Sydney, Úc Châu đầu tháng này, Niall Ferguson đã cảnh báo người Úc rằng thật là ngu dại nếu người Úc chọn Trung Quốc trên Hoa Kỳ. Với những tác phẩm giá trị và trọng lượng, gây nhiều tiếng vang tại Hoa Kỳ và thế giới, giới tinh hoa, kinh doanh và chính trị Úc chắc chắn sẽ lắng nghe và cân nhắc lời cảnh báo này Ferguson, mặc dầu người Úc cũng thừa cẩn trọng đối với các quan điểm thiên Trump của Ferguson. Như đã trình bày, tuy vẫn còn một số người, kể cả trí thức, không xem Trung Quốc là mối đe dọa mà là cơ hội để hai bên cùng có lợi, đại đa số giới tinh hoa Úc cho đến nay không chỉ nhìn Trung Quốc qua lăng kính màu hồng. Qua bao nhiêu dữ liệu tình báo và bằng chứng rành rành trong những năm qua, họ đều rất cẩn trọng và đã chuẩn bị cho tình huống xấu nhất, kể cả một chính sách đối ngoại, quốc phòng, liên minh với Hoa Kỳ đểchuẩn bị và giúp đỡ các nước trong vùng Thái Bình Dương "thoát Trung", cũng như suy tính lại chiến lược và vai trò của Bộ Tứ (QUAD, gồm Nhật, Ấn Độ, Hoa Kỳ và Úc) v.v…
Ngoài ra, Úc đã hợp tác chặt chẽ với bốn quốc gia cùng văn hóa và ngôn ngữ là Anh, Canada, Hoa Kỳ, Tân Tân Lan, còn gọi là Năm Mắt (Five Eyes) để thâu thập và chia sẻ thông tin tình báo từ nhiều thập niên qua. Trước đây khi các phái đoàn Năm Mắt gặp mặt nhau, nó thường mang tính cách kín đáo. Nhưng gần đây, hình như với dụng ý ‘hãy coi chừng đấy’ đối với Trung Quốc, các cuộc gặp mặt ở tầng cao cấp như chiến lược hoặc thấp hơn như chiến thuật cũng không còn dấu kín nữa. Thái độ có vẻ thách thức này đã làm cho Trung Quốc tức điêng. Ngoài ra, cũng đang có ý kiến đề nghị rằng thay vì tiếp tục Năm Mắt thì nên gia tăng thành Bảy Mắt, trong đó có Nhật và Đức nữa. Nghĩa là cựu thù của Thế Chiến Hai giờ đây trở thành đồng minh đắc lực để theo dõi, kiểm soát và ngăn chặn mọi hành động trổi dậy bất chính của Trung Quốc. Nếu thành Bảy Mắt thật thì chắc chắn sẽ làm cho Trung Quốc điêng đảo hơn nữa, cảm thấy như bị bao vây tứ phía.
Trung Quốc càng nổi điên hơn nữa khi Úc quyết định cấm hoạt động và ký hợp đồng với tập đoàn Huawei, và còn vận động Anh quốc và các nước Âu Châu cũng làm như thế. Cựu Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull xác định trước cử tọa gồm các chính trị gia gạo cội của Anh rằng chính ông đã quyết định cấm Huawei hoạt động tại Úc vì lý do an ninh, dựa trên thông tin tình báo của Úc chứ không phải vì áp lực nào từ Hoa Kỳ. Turnbull nhấn mạnh rằng mối đe dọa là sự kết hợp giữa khả năng và ý đồ (capability and intent). Khả năng mất nhiều thời gian để gầy dựng, nhưng ý đồ thì có thể thay đổi nhanh trong một nhịp tim đập. Hàm ý của Turnbull là rằng nếu cứ để Trung Quốc tiếp tục xây dựng kỹ nghệ 5G, xây dựng tiềm năng của họ trên khắp thế giới, cài đặt các thiết bị ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng, và cho dầu họ không có ý định xấu nào hiện nay đi nữa, nhưng khi đã xây dựng được khả năng rồi và nếu muốn thay đổi ý định, điều xảy ra trong tích tắc, nó là mối đe dọa đến nền an ninh và chủ quyền quốc gia. Chỉ có những người ngây thơ, nhẹ dạ hay vì quyền lợi cá nhân và bè phái mới tin rằng Trung Quốc không phải đe dọa vì không, hoặc chưa có, ý định bá quyền.
Peter Costello, cựu Tổng trưởng Tài chánh/Ngân khố, cho rằng nếu phải chọn giữa thịnh vượng kinh tế với an ninh quốc phòng thì tuy là một chọn lựa khó khăn, an ninh luôn là ưu tiên đối với Úc. Nếu an ninh là ưu tiên, và nếu bắt phải chọn, giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, hiển nhiên nước Úc biết rõ phải chọn ai rồi.
Ferguson nhấn mạnh rằng thông điệp ông muốn để lại trong chuyến viếng thăm Úc lần này là "mùa đông đang đến". Trung Quốc là "the White Walkers", hay là triều đại gia đình (Ceisei) Lannister ?!?!?! Khi sử dụng thành ngữ này Ferguson hiển nhiên có hàm ý. Tình hình thế giới có bi quan đến thế không trong khi một sử gia tiếng tăm như Ferguson lại ví von với bộ phim tập này, và đi so sánh các đặc tính cạnh tranh và đối đầu hiện nay giống thời Chiến tranh Lạnh ?
Dù gì đi nữa, phòng bệnh hơn chữa bệnh là châm ngôn chiến lược cần thiết trong lúc này. Đó là phương châm hành động của Úc, một nước mà có khoảng cách với Trung Quốc gần 7,5 ngàn cây số đường chim bay. Ngay cả một quốc gia mà đa số người dân có gốc Hoa như Singapore cũng nhìn thấy mối đe dọa mà Trung Quốc biểu hiện. Vì thế nên Singapore đang nghiên cứu học hỏi phương pháp và luật pháp đối phó với sự can thiệp của nước ngoài mà Úc đã thực hiện thành công trong thời gian qua. Tóm lại, nếu có chút lý trí thì sẽ nhận ra được rằng thà chuẩn bị tối đa cho tình huống xấu nhất có thể có còn hơn là lạc quan tếu hay hy vọng hão huyền. Nhất là các quốc gia đang nằm gần địa chính trị dầu sôi lửa bỏng này, đặc biệt là Việt Nam.
Nhưng, thay vì làm luật để ngăn chặn sự can thiệp nước ngoài, bảo vệ tối đa an ninh, chủ quyền và quyền lợi thiết thực của dân tộc, nhà nước Việt Nam lại thông qua luật An ninh Mạng năm ngoái để chủ yếu trấn át các tiếng nói đối lập ; và có ý định, dù bất thành, để thông qua luật Đặc Khu giúp Trung Quốc có thêm biện pháp và phương tiện để trục lợi và gây nguy hại đến chủ quyền quốc gia Việt Nam. Thật là đáng tiếc và đáng quan ngại !
Úc Châu, 08/03/2019
Phạm Phú Khải
Nguồn : VOA, 08/03/2019
