Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Chương trình phát thanh của tp chí Economist có ta đ "This May hurt : British politics". Cách chơi ch tht hay. Ch May đây có đến ba nghĩa : tên h ca n th tướng Theresa Mary May ; May là tháng Năm ; và May cũng có nghĩa là có thể.

may0

Nữ th tướng Anh, Theresa May, khi tuyên bố s t chc vào tháng Sáu ti s 10 Downing, ngày 24 tháng Năm.

Bà Theresa Mary May, nữ Th tướng Anh quc, cui cùng cũng đã chính thc tuyên b t nhim làm lãnh đo ca Đng Bo th vào cui tun qua, ngày 24 tháng Năm. Quyết đnh này s có hiu lc t ngày 7 tháng Sáu. Bà May sẽ tiếp tc gi vai trò th tướng nước Anh cho đến tháng By năm nay khi Đng Bo th hp mt đ bu li người lãnh đo mi.

Định mnh đã an bài. Có l t lâu ri, cho nên không my ai ngc nhiên v quyết đnh này ca bà May. Sau gn ba năm tìm giải pháp n tha nht đ rút khi Liên hip Âu Châu/EU, bà May liên tc tht bi và mi gii pháp bà trình bày không được quc hi Anh thông qua và cũng không thuyết phc được chính ni b Đng Bo th hay Ni các ca mình. Bao nhiêu người trong nội các bà đã t nhim đ phn đi gii pháp Brexit được đ ngh. Đó là chưa k các trường hp khác, liên quan đến nhng vn đ an ninh quc phòng khác, như quan h vi công ty truyn thông Huawei  của Trung Quc, vi trò ‘ném đá du tay’ mà sau đó cu b trưởng quc phòng Gavin Williamson đã b chính bà May cách chc vì được xem là đã tiết l thông tin mt.

Những tht bi ln lao này trong thời gian làm th tướng ba năm qua đã làm cho nhiu người đánh giá s nghip chính tr ca bà là hoàn toàn tht bi, mc du bà May đã đt được nhng thành tu khác trong các vai trò khác, như B trưởng Ni v (Home Secretary) lâu đi nht trong 60 năm qua, chẳng hn.

Luke McGee của CNN gi bà May là mt th tướng thm bi, là mt di sn tht bi. Ngoài nhng li lm chính trị khác ca bà May t khi lên thay thế cu th tướng David Cameron năm 2016, McGee bin lun rng nguyên do ca mi s tht bi sau bao nhiêu n lc là vì chiến lược truyn thông chính tr ca bà May. Khi đu, vào khong cui năm 2017, kế hoch rút khỏi EU đang gp nhiu khó khăn. Thái đ cng rn ca bà May qua các nhà thương thuyết đi din cho Anh ti Brussels đã làm cho các viên chc và lãnh đo EU mnh m khin trách. Sau đó lp trường cng rn ca bà May đã thay đi, mèm do hơn, và các cuc thảo luận ti Brussels đã din ra tt đp hơn. Nhưng kế hoch Brexit ca bà vn nm trong vòng bí mt ti London. Bà May quên rng nhng gì được đng ý ti Brussels không quan trng bng chính người dân và gii lãnh đo chính tr ti London cũng như toàn nước Anh. Lập trường khác nhau ca người Anh v vn đ Brexit cng vi cung cách lãnh đo và x lý ca bà May ti mt H vin chia r đã làm cho mi gii pháp bà May đưa ra không còn giá tr và tín nhim.

Tạp chí Economist cũng biện lun rằng s tht bi trong gii pháp Brexit là do bà May. L ra ngay t ban đu Đng Bo th ca bà May cn tho lun cht ch vi Đng Lao đng đ tìm s đng thun chung, nhưng nhng cuc tho lun sau này không đưa ra kết qu nào, nó chng đi đến đâu c, bi vì đã din ra quá tr.

Vấn đ Brexit tt nhiên không phi do bà May gây ra. Các nguyên do sâu sc đng sau Brexit thì khá phc tp. Đu tiên nht là vn đ di dân, mà người tin nhim là cu Th tướng David Cameron, đã ha hn vi người Anh là s có lp trường cng rn hơn vi Liên hip Âu Châu. Ông Cameron mun gim s di dân t hơn 200 ngàn xung còn vài chc ngàn. Nhưng nguyên tc di chuyn t do (free movement) làm cho các cam kết ca ông Cameron không th thc hin được bi Anh cũng là mt quc gia thành viên như 27 quc gia thành viên khác còn li. Nhưng ct lõi vn là vn đ ch quyn. Làm mthành viên của EU có nghĩa là chấp nhn ch có mt th trường ni đa chung, được quy đnh bi mt h thng lut pháp được tiêu chun hóa cho mi quc gia thành viên, và s di chuyn con người, hàng hóa, dch v và vn liếng phi được t do. Nó là mt t chc siêu quc gia. Mục tiêu hình thành ban đu là đ cho các quc gia, đc bit sáu nước B, Tây Đc, Pháp, Ý, Luxembourg và Hòa Lan, cng tác vi nhau qua Cng đng Than và Thép Âu Châu, và rng hơn, qua kinh tế, đ mt cuc chiến tranh khác, Thế Chiến III, không xy ra lần nữa. Lp trường ca Anh ban đu là lưỡng l  vì không muốn nhường ch quyn quc gia, và ngoài ra vic tham gia có th gây nh hưởng tiêu cc lên quan hệ với khi Thnh vượng Chung (Commonwealth). Tuy Anh không tham gia nhưng Winston Churchill và phn ln các lãnh đo chính tr nước Anh sau Thế Chiến II đu ng h, bi vì h đu mun Pháp, Tây Đc và quc gia lân cn mnh, có th hp tác đ cùng có li thay vì thù nghịch, và đ có th đi đu vi s tn công t hướng đông như Đông Đc hay Liên Sô. Nhưng cui cùng Anh cũng tham gia vào năm 1973 vì nhìn thy cái li ln hơn cái hi, cơ hi ln ơn đe da.

Bà May được đưa lên nm vai trò th tướng vì mc tiêu giải quyết Brexit, mang hai xu hướng chng đi và ng h Brexit li gn nhau đ tìm gii pháp chung. Nhưng dường như cuc trưng cu dân ý năm 2016 làm cho bà t tin rng bà đã được đa s người dân tín nhim, bà đã có thm quyn quyết đnh, nên bà chn thái độ cng rn ngay t ban đu. Rt cuc bà May tht bi, và hai bên chng đi và ng h không nhng gn nhau mà cách xa hơn. Tp chí Economist bin lun rng bà May không còn lá bài nào để s dng được na, và li khn cu cho bà cơ hi th tư, cui cùng, đã tiêu tan.

Bà May ra đi, nhưng vn đ Brexit vn còn đó. Người khác lên thay bà thì cũng phi đi din vi bao nhiêu s phc tp và s chia rẽ sâu sc mà không d gì hòa gii được. Vi tình thế này, tp chí Economist nhn đnh rng có th bà May không phi là thủ tướng cui cùng  bị đưa đến tình huống phi rơi nước mt vì Brexit.

Cũng như mi th trong đi, có nhng tình hung chn li hay ra đi đu khó khăn. Cuc ly d nào cũng đau đn. Cuc ly khai Brexit không ch đau đn mà còn vô cùng phc tp, đã làm suy nhược ngun lc tinh thn người Anh.

Chủ nghĩa dân tc, và dân túy, là đng cơ đàng sau xu hướng Brexit. Vn đ đáng nói đây là ch nghĩa dân tc và xu hướng dân túy không ch tri lên ti Anh, mà ti Hoa Kỳ và hu như khp nơi. Tôi không bi quan, nhưng cũng không nhìn ra được mt gii pháp lạc quan nào hin ra chân tri trước mt. Nếu các thế h hôm nay và kế tiếp không chu tìm hiu lch s, không biết nhng hy sinh mt mát trước đây đ tái lp và sng chung trong hòa bình, thì chiến tranh, và k c thế chiến, là điu có th s không tránh được.

Úc Châu, 26/05/2019

Phạm Phú Khải

Nguồn : VOA, 29/05/2019

Published in Diễn đàn
samedi, 25 mai 2019 19:12

Hạ bệ vì Brexit

Thủ tướng Theresa May sẽ đi vào lịch sử như là thủ tướng mà giai đoạn cầm quyền bị Brexit chế ngự, và sau cùng bị thất bại vì Brexit.

may1

Thủ tướng Theresa May tuyên bố sẽ từ chức vào Thứ Sáu, 7 tháng Sáu, 2019. (Hình : Leon Neal/Getty Images)

Thời gian của bà ở Dinh thủ tướng số 10 đường Downing, nay được chờ đợi sẽ kết thúc chỉ vừa ba năm, hơi lâu hơn một tí thời gian của vị tiền nhiệm xấu số ngay sau giai đoạn hậu Thế Chiến, ông Anthony Eden, bị sự tham gia tai hại của Anh Quốc vào cuộc xâm lăng Ai Cập hạ bệ, để lấy lại Kênh Đào Suez và bị Mỹ buộc phải bỏ cuộc.

Nhưng như ông Eden về Suez, giai đoạn cầm quyền của bà May sẽ vĩnh viễn được tóm tắt chỉ có một chữ Brexit và về cách mà bà đã để cho Anh Quốc lạc vào một cuộc khủng hoảng chính trị vượt xa tầm mức của cuộc phiêu lưu hồi năm 1956.

Không có bao nhiêu chính trị gia muốn vị thế của bà May khi họ trông thấy bà chật vật với Brexit. Công tác chấm dứt liên hệ kéo dài 46 năm với Liên Hiệp Châu Âu (EU) hẳn đã làm nản chí bất cứ một lãnh tụ nào, một phần không nhỏ vì cuộc trưng cầu dân ý cho biết dân chúng bỏ phiếu để ra khỏi Châu Âu mà không biết tương lai giữa Liên Hiệp Châu Âu với Anh sẽ ra sao ?

Nhưng Thủ tướng May đã làm cho công việc này của bà thêm bội phần khó khăn ngay từ lúc đầu khi không tham khảo ý kiến rộng rãi về một thỏa thuận nào có thể thực sự đạt được với EU và được sự đồng ý của Hạ Viện. Thay vì vậy, dựa trên một nhóm cố vấn nhỏ, bà đã đặt ra những lằn đỏ ngay từ giai đoạn đầu khi mới lên cầm quyền để định nghĩa một chính sách Brexit cứng rắn mà sau cùng đã chứng tỏ không duy trì nổi. Sau đó, khi bà sau cùng chấp nhận phải dung hòa với Châu Âu những làm vậy thì bà lại làm bùng lên sự chống đối của phe Brexit.

Chuyện không phải lúc nào cũng bi quan. Những ngày đầu tiên khi bà mới nhậm chức có vẻ đầy hứa hẹn. Theo sau việc ông David Cameron, sau khi đưa đất nước vào một thế kẹt khi cho phép trưng cầu dân ý chỉ vì muốn làm im tiếng đám chủ trương Brexit trong nội bộ đảng ông, lại tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý lỏng lẻo và thiếu chi tiết đến nỗi không ai biết tương lai ra sao, bà May là người cuối cùng còn lại trong cuộc tranh giành trong nội bộ đảng với các đối thủ chính của bà – các ông Boris Johnson, Michael Gove, và bà Andrea Leadsom – đã có vẻ tự mình hại mình.

Tuy là một người chủ trương ở lại với Châu Âu, bà đã dành được sự ủng hộ của đảng mình với cả quyết "Brexit means Brexit" và rằng không có chuyện không thực hiện kết quả của cuộc trưng cầu dân ý dầu cho khít khao. Bước vào ngưỡng cửa của dinh thủ tướng, bà đã hấp dẫn phe trung dung trong đảng với viễn tượng "một quốc gia có lợi cho mọi người".

Nhưng vì ảnh hưởng của cố vấn thân cận nhất, ông Nick Timothy, luận điệu đoàn kết sớm bị bỏ sang một bên trong khi bà tìm cách củng cố ủng hộ từ đám Brexiter ồn ào trong số các dân biểu Bảo Thủ. Bước nghiêm trọng nhất – mà một số nói là bước dẫn đến thất bại – đã bắt đầu tại đại hội đảng Bảo Thủ ở Birmingham hồi tháng 10/2016. Bà May tuyên bố là Vương Quốc Thống Nhất Anh sẽ rời khỏi thị trường chung Châu Âu và sẽ không tham gia và tuân thủ Tòa Án Châu Âu nữa. Những lời tuyên bố của bà được đám cuồng tín trong đảng hoan nghênh. Nhưng các công chức cao cấp, vốn là nòng cốt của chính phủ, sửng sốt trước sự cắt đứt nghiêm trọng với Châu Âu mà tuyên bố này ngầm ý.

Lời hứa của bà, cũng trong bài diễn văn đó, khởi động tiến trình của Điều 50 ra khỏi Châu Âu vào cuối Tháng Ba, 2017, cũng quan trọng không kém. Một lần nữa, dĩ nhiên là đám Brexit thích thú vô cùng. Một viên chức cao cấp trong ngành công vụ nhắc nhở "Nhưng thật điên cuồng vứt đi mọi vũ khí. Nó được đưa ra để lấy những lời hoan hô mà không suy nghĩ đến hậu quả về cách mà Liên Hiệp sẽ phản ứng và cách mà họ sẽ thiết lập việc điều đình với Châu Âu".

Chín tháng sau đó là tuần trăng mật cho thủ tướng. Trong một bài diễn văn ở Lancaster House, bà May chuẩn bị cho điều mà một công chức cao cấp gọi là Brexit cứng như kim cương". Ngày hôm sau, phe báo chí Brexit hết lời ca tụng. Tờ Daily Mail, trong một so sánh đầy sùng bái, gọi bà là "thép cứng của một Thiết Phu nhân mới".

Nhưng trong khi đó ở thế giới bên ngoài các chính trị gia và doanh nhân hoảng sợ. Các doanh gia Anh, vốn lâu nay ủng hộ nhiệt thành cho đảng Bảo Thủ, bị lờ đi khi họ khuyến cáo nguy cơ kinh tế của chính sách cứng rắn đó. Đại sứ Anh Quốc tại Liên Hiệp Châu Âu, ông Ivan Rogers, một trong những nhà ngoại giao hiểu biết nhất về Châu Âu của Anh và sẽ vô cùng quan trọng trong cuộc điều đình với Châu Âu, từ chức, khuyến cáo là bà May đang đi sai đường.

Nhưng khi bà May, trước sự ngạc nhiên của mọi người, giải tán Quốc Hội tổ chức bầu cử lại vào tháng 6/2017, là khi mà bà hết may mắn.

Thủ tướng May thừa hưởng một đa số nhỏ từ Thủ tướng David Cameron và tin là bà cần một đa số lớn hơn để thúc đẩy Brexit qua Hạ Viện. Những cuộc tranh cử làm nổi bật sự thiếu khả năng vận động của bà. Bà cứng như gỗ, cử chỉ như một robot ở các cuộc vận động tranh cử và bà hoàn toàn không có khả năng trả lời phỏng vấn.

Tệ nhất là khi bà bỏ một trong những lời hứa trong hiến chương của đảng cải tổ sự chăm sóc cho những người già vốn được rộng rãi lên án là "thuế tử thần". Mặc dầu rõ ràng đã nuốt lời, bà cả quyết không có gì thay đổi, trước những nhà báo ngơ ngác. Câu ‘Nothing change’ đã được dùng để chế giễu bà.

Vấn đề chồng chất khi cuộc điều đình chính thức với Châu Âu bắt đầu ngay sau cuộc tổng tuyển cử. Liên Hiệp Châu Âu nhắc lại là chiến thuật của bà May là vô ích. Anh Quốc, EU nói, sẽ phải chấp thuận một sự chia tay ‘kiểu Canada’ đột ngột và toàn diện hay là "kiểu Na Uy" nhưng còn nhiều liên hệ. Nhà điều đình chính của Châu Âu, ông Michel Barnier, khẳng định không có đường nào ở chính giữa.

Bà May lúc đó mới thay đổi kế hoạch. Bà hiểu là nếu bà đi theo con đường Canada, Anh Quốc sẽ phải tái lập biên giới thực sự với Châu Âu vốn sẽ gây thiệt hại cho kỹ nghệ sản xuất và tiến trình hòa bình Ái Nhĩ lan.

Việc này dẫn đến suốt phần còn lại nhiệm kỳ tạo "một thỏa thuận đặc biệt riêng" vốn sẽ thấy Anh Quốc ra khỏi khối thị trường chung Châu Âu trong khi không hiểu có phép thần thánh gì để duy trì những quyền lợi của một quốc gia hội viên.

Trong khi điều đình và những cố gắng để đạt được một thỏa thuận đã khiến bà May phải chấp nhận những nhượng bộ mà trước đó bà đã bảo sẽ không bao giờ nhượng bộ. Bà công nhận hứa hẹn sẽ trả cho EU tiền ly dị lên đến 39 tỷ bảng Anh. Khi bà trình bày thỏa thuận đó cho nội các, hai bộ trưởng từ chức sau khi bà công nhận là Anh Quốc sẽ tuân thủ các luật lệ về thuế quan của Châu Âu. Nhưng sự lùi bước lớn nhất là về Ireland. Tháng 12/2017, bà May ký một thỏa thuận chính thức với EU bảo đảm là sẽ không bao giờ có một biên giới thực sự với rào cản và đồn canh giữa Ái Nhĩ Lan và Anh Quốc sau Brexit.

Các cố vấn bảo là bà không hiểu hậu quả của hứa hẹn vào thời điểm đó. Và nó trở thành vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất trong thỏa thuận của bà. Bởi vì duy trì một biên giới mà không có biên giới có nghĩa là Anh Quốc sẽ công nhận thuế quan chung với Châu Âu cho đến khi có một thỏa thuận mậu dịch toàn diện. Bà May cả quyết điều kiện "chặn hậu" sẽ là tạm thời. Nhưng phe cứng rắn trong đảng lên án là "nô lệ" và là một thu xếp mà Anh sẽ không bao giờ ra khỏi.

Thủ tướng sau cùng đạt được một thỏa thuận với Châu Âu, nhưng ba lần bị Quốc Hội bác. Vấn đề của Thủ tướng May phát xuất từ bản tính của bà. Bản năng thận trọng, bà thường bị cô lập, không có bạn. Nhưng bà đã không phải là thủ tướng đầu tiên mất việc vì vấn đề Châu Âu. Các thủ tướng Bảo Thủ tiền nhiệm của bà – từ bà Margaret Thatcher, ông John Major, ông David Cameron – đều đã bị ngã ngựa vì vấn đề Châu Âu. 

Lê Phan

Nguồn : Người Việt, 25/05/2019

Published in Diễn đàn

Hôm 05/04/2019, thủ tướng Theresa May đã yêu cầu Bruxelles cho dời ngày Luân Đôn chia tay Liên Hiệp Châu Âu đến 30/06 để cố vượt qua khủng hoảng chính trị hiện nay tại Anh Quốc. Trong khi đó, chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk đề nghị cho gia hạn Brexit một cách "linh động", với thời hạn có thể lên tới một năm.

brexit1

Anh Quốc : Thủ tướng Theresa May họp báo tại phủ thủ tướng ngày 02/04/2019. Jack Taylor/via Reuters

Từ Luân Đôn, thông tín viên Muriel Delcroix tường trình :

"Trong bức thư gởi ông Donald Tusk, thủ tướng Theresa May tuy nhìn nhận là Anh Quốc phải chuẩn bị cho cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu, nhưng bà dứt khoát tránh tham gia vào cuộc bầu cử này, bởi vì thật là vô lý khi bầu các nghị sĩ Anh vào Nghị Viện Châu Âu vào lúc mà Luân Đôn sắp rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu.

Tuy nhiên, nước Anh hiện đang giữa cơn khủng hoảng chính trị với việc Quốc hội đã ba lần bác bỏ thỏa thuận Brexit của chính phủ và các cuộc thảo luận với Công Đảng đối lập từ 3 ngày qua chưa đạt được kết quả nào.

Công Đảng tuyên bố họ sẵn sàng đi đến một thỏa hiệp với điều kiện phải tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý, yêu cầu mà cho tới nay thủ tướng Anh vẫn không chấp

Trong bối cảnh này, bà Theresa May một lần nữa sử dụng đến chiến thuật cố hữu của bà : cứ nằng nặc đòi. Cũng như đối với thỏa thuận Brexit của bà đã được đệ trình 3 lần, lãnh đạo chính phủ Anh lại yêu cầu Bruxelles cho dời ngày chia tay Liên Hiệp Châu Âu đến 30/06, mặc dù 27 nước thành viên khác đã từ chối ngày này. Liên Hiệp Châu Âu nay muốn dời triển hạn Brexit thêm một năm.

Thật ra, khi nài nỉ như vậy, bà Theresa May muốn nói với các nghị sĩ bảo thủ là cũng giống như họ, bà không muốn bị buộc phải tổ chức bầu cử Nghị Viện Châu Âu và họ hoàn toàn có thể ngăn chận điều đó nếu chấp nhận bỏ phiếu cho thỏa thuận Brexit của bà".

Về phần chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk, ông muốn đề nghị Liên Hiệp Châu Âu cho gia hạn Brexit một cách "linh động", với thời hạn có thể lên tới một năm. Nhưng đề nghị này không được toàn thể các thành viên Liên Hiệp Châu Âu hưởng ứng, vì nhiều nước lo ngại là sự vận hành của khối này sẽ xáo trộn nếu để Anh Quốc một chân trong Liên Hiệp, còn chân kia thì ở bên ngoài.

Thanh Phương

Published in Quốc tế

Brexit : Phản ứng thận trọng của Châu Âu (RFI, 14/03/2019)

Tuy các dân biểu Anh vào hôm qua đã bác bỏ khả năng Brexit không thỏa thuận, nhưng Châu Âu vẫn đề phòng. Các nghị sĩ Châu Âu họp phiên toàn thể tại Strasbourg đã thông qua một số biện pháp khẩn cấp.

brexit1

Biểu tình phản đối Brexit truớc trụ sở Nghị Viện Anh, Luân Đôn, ngày 14/03/2019 Reuters/Henry Nicholls

Thông tín viên RFI, Domitille Piron, tường thuật từ Strasbourg :

"Không kể việc tái lập kiểm tra ở biên giới, một Brexit không thỏa thuận đặt ra nhiều vấn đề cụ thể.

Một ví dụ mà nghị sĩ Châu Âu Karima Delli, báo cáo viên về một dự án trong lãnh vực chuyên chở hàng không đã nêu lên : Điều gì xẩy ra khi Anh rút khỏi Châu Âu mà không có thỏa thuận ?

Thông thường mà nói, thì Anh không thể tiếp cận với không phận Châu Âu, với thị trường Châu Âu. Máy bay Anh sẽ không bay được, sẽ dẫn đến tê liệt đường bay, tê liệt lưu thông. Không thể được, đó là lý do mà chúng tôi đã lập một loại lưới an toàn để các hãng máy bay Anh Quốc có thể tiếp tục bay cho đến cuối năm 2019. Như thế vẫn có thời gian để thích nghi. Nhưng đến cuối tháng 12 thì Anh Quốc phải nói rõ là họ muốn gì.

Nhiều biện pháp cụ thể đã được thông qua để đối mặt với tình huống mập mờ vào những tháng tới đây. Ví dụ như vào mùa khai trường sắp tới, một sinh viên Bồ Đào Nha đi học ở Scotland theo chương trình Erasmus sẽ không phải lo lắng gì.

Một người Pháp làm việc 10 năm ở Luân Đôn chẳng hạn và muốn trở về Paris, sẽ không mất quyền lợi xã hội, quyền về hưu...

Và những tàu cá Bỉ hay Hà Lan có thói quen đánh bắt trong vùng biển Anh có thể tiếp tục hoạt động như thế cho đến cuối năm 2019.

Châu Âu đảm bảo dịch vụ tối thiểu trong nhiều lãnh vực với điều kiện là Anh Quốc cũng thông qua những biện pháp tương tự".

Mai Vân

******************

Brexit : Thủ tướng Anh ra tối hậu thư cho các nghị sĩ bảo thủ (RFI, 14/03/2019)

Sau khi đã bác thỏa thuận Brexit mà bà May đạt được với Bruxelles, tối 13/03/2019, Nghị Viện Anh loại luôn khả năng "No Deal", tức là rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu mà không có thỏa thuận - với tỉ lệ sát sao 312 phiếu chống, 308 phiếu thuận.

brexit2

Thủ tướng Anh Theresa tại Quốc hội ngày 12 tháng 3 năm 2019. Quốc hội Vương quốc Anh / Mark Duffy -Reuters

Tối 14/03/2019, Nghị Viện Anh tiến hành cuộc bỏ phiếu lần thứ ba về khả năng dời ngày "ly hôn" đến cuối tháng Sáu, thay vì 29/03.

Tuy nhiên, để trở lại thương lượng với Bruxelles về việc lùi ngày ra khỏi Liên Âu, thủ tướng Theresa May đã đặt điều kiện cho các nghị sĩ Anh : Từ nay đến ngày 20/03/2019, phải thông qua thỏa thuận Brexit mà họ đã bác hai lần.

Thông tín viên RFI Muriel Delcroix tường trình từ Luân Đôn :

"Bà Theresa May tuyệt nhiên từ chối buông tay và sẽ tìm cách thuyết phục thêm lần thứ ba những nghị sĩ ủng hộ Brexit "nổi loạn" trong đảng Bảo Thủ để họ ủng hộ thỏa thuận Brexit vào tuần tới.

Tối thứ Tư (13/03), thủ tướng Anh bị hạ nhục thêm một lần nữa khi 13 thành viên nội các của bà, trong đó có 4 bộ trưởng, đã phá vỡ kỷ luật của đảng. Bất chấp kiến nghị của chính phủ, họ đã bỏ phiếu ủng hộ một sửa đổi loại trừ mọi khả năng rời khỏi Liên Âu trong bất kỳ hoàn cảnh nào mà không có thỏa thuận.

Bà Theresa May tức giận và đã đưa ra tối hậu thư cho các nghị sĩ bảo thủ ủng hộ Brexit : Hoặc các vị ủng hộ thỏa thuận của tôi, hoặc các vị có nguy cơ nói "vĩnh biệt" Brexit.

Kiến nghị được chính phủ đưa ra bỏ phiếu hôm nay (14/03) thực ra là thông báo liệu các nghị sĩ có thông qua thỏa thuận Brexit của thủ tướng Anh từ giờ đến thứ Tư 20/03 hay không, để Luân Đôn yêu cầu Bruxelles lùi thời hạn Brexit đến ngày 30/06. Nhưng nếu thỏa thuận này lại bị bác lần thứ ba, Liên Hiệp Châu Âu có thể sẽ yêu cầu phía Anh Quốc ra thời hạn hoãn lâu hơn, có thể đến hai năm.

Bà Theresa May liều mình thêm một lần nữa và lần này có thể đủ thuyết phục những nghị sĩ nổi loạn trong đảng. Nhiều người trong số họ nói rằng từ giờ không có lựa chọn nào khác ngoài bỏ phiếu cho một thỏa thuận mà họ ghét cay ghét đắng vì hiểu rằng Brexit có khả năng bị hoãn lại mãi mãi".

Thu Hằng

*******************

Anh Quốc : Mọi lối thoát đều bị chặn, khả năng không Brexit hiển hiện (RFI, 13/03/2019)

Lần thứ 2 Nghị Viện Anh, hôm 12/03/2019, bỏ phiếu bác bỏ thỏa thuận về các điều kiện nước Anh rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu. Tương lai nước Anh lại chìm trong sương mù trong khi chỉ còn 16 ngày nữa đến thời điểm ấn định cho Brexit. Các kịch bản "tai họa" cũ lại được khơi dậy, trong đó không loại trừ viễn cảnh "không Brexit".

brexit3

Nghị Viện Anh Quốc lại bác bỏ lần thứ hai bản thỏa thuận Brexit do thủ tướng Theresa May đệ trình ngày 12/03/2019 Reuters TV via Reuters

Sau hai năm dày công thương lượng với Bruxelles, thỏa thuận để nước Anh rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu một cách nhẹ nhàng tiếp tục rơi vào điểm chết ở Nghị Viện Anh. Cản trở duy nhất vẫn là xung quanh điều khoản được gọi là "backstop", vừa được thủ tướng Theresa May cố gắng thuyết phục Bruxelles điều chỉnh lại trước khi đưa qua Quốc hội bỏ phiếu lần thứ 2 không thành.

Backstop là điều khoản liên quan đến đường biên giới hữu hình kiểm soát lưu thông và chuẩn mực hàng hóa và giữa Cộng Hòa Ireland, thành viên Liên Hiệp, và Bắc Ireland vùng lãnh thổ của Anh. Theo thỏa thuận thì trong thời gian chuyển tiếp trước khi rời hẳn khỏi Liên Hiệp Châu Âu sau năm 2020, đường biên giới hữu hình trên không được thiết lập và như vậy nước Anh vẫn được hưởng một phần quyền lợi trong liên minh thuế quan Châu Âu, có thời gian chuẩn bị cho chia tay êm đẹp, không gây sốc cho kinh tế xã hội cũng như chính trị của Vương Quốc.

Tuy nhiên các dân biểu Anh, gồm những người đòi "Brexit cứng", muốn nước Anh dứt khoát ra khỏi Liên Hiệp không có thỏa thuận backstop, kết hợp với phe chống Brexit đã tạo thành đa số ở Nghị Viện bác bỏ thỏa thuận của chính phủ Theresa May mà không cần biết đến hệ quả thế nào.

Được soạn thảo nhằm giúp Anh Quốc chia tay nhẹ nhàng với Liên Hiệp Châu Âu và được đích thân bà thủ tướng Theresa May vất vả đàm phán với Bruxelles nhiều tháng trời, thỏa thuận Brexit đã bị Nghị viện Anh bác bỏ lần đầu hôm 15 tháng Giêng. Tương tự, lần này sau khi thỏa thuận bị bác bỏ, các kịch bản thảm họa lại được giới quan sát nhắc tới : Brexit không thỏa thuận, Lùi thời hạn Brexit mà hạn chót là ngày 29/3 tới và thậm chí không Brexit.

Liên quan đến khả năng đầu tiên, Brexit không thỏa thuận hay "Brexit cứng" được một bộ phận phe bảo thủ chủ trương, hôm nay, các nghị sĩ bỏ phiếu để thông qua hoặc bác bỏ việc nước Anh ra đi khỏi Liên Hiệp không thỏa thuận vào ngày 29/03 tới. Nếu chấp nhận ra đi không thỏa thuận thì như vậy là sau 46 năm chung sống trong Liên Hiệp, Vương Quốc Anh sẽ dứt khỏi mọi ràng buộc với Liên Hiệp ngay trong hơn hai tuần tới, một kịch bản gây hoang mang trong dân chúng và có nguy cơ làm đảo lộn các hoạt động của Anh Quốc, đặc biệt về mặt kinh tế xã hội khi mà thời gian không còn đủ để chuẩn bị ? Thậm chí, đường biên giới giữa Bắc Ireland (thuộc Anh) và Cộng Hòa Ireland được tái lập.

Trong trường hợp các nghị sĩ từ chối Brexit không thỏa thuận, ngay trong ngày mai, một cuộc bỏ phiếu nữa được dự trù cho giải pháp lùi thời hạn Brexit. Tuy nhiên thời hạn này cũng không thể lâu, kéo dài quá ngày bầu cử Nghị Viện Châu Âu vào 26/5. Mặt khác Liên Hiệp Châu Âu đã cảnh báo, muốn lùi thời hạn, nước Anh phải chứng minh được lý do chính đáng và phải được 27 thành viên của Liên Hiệp chấp thuận. Theo một quan chức cao cấp của Liên Hiệp Châu Âu được AFP trích dẫn, nếu thời hạn lùi Brexit kéo dài vài tuần thì "cần phải có lý do thực sự chẳng hạn như để tổ chức bầu cử, trưng cầu dân ý hay thay đổi lập trường của Anh Quốc".

Cánh cửa bước vào đàm phán lại với Bruxelles để sửa đổi thỏa thuận đã khép lại. Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Jean-Claude Juncker đã quả quyết tối thứ Hai vừa qua : "Không có cơ hội thứ 3" cho thỏa thuận chia tay nữa.

Vậy thì lối thoát nào cho nước Anh những ngày tới ? Tổ chức lại một cuộc trưng cầu dân ý về Brexit ? Hay giải tán bầu lại Quốc hội ? Cả hai giải pháp qua thông qua lá phiếu của cử tri Anh đều ẩn chứa những bất trắc mà thủ tướng Theresa May không hề muốn. Tuy vậy, trước khi Nghị Viện Anh bỏ phiếu bác bỏ thỏa thuận, thủ tướng Anh đã cảnh báo các nghị sĩ : "Các vị cứ bác bỏ thỏa thuận và không một ai biết điều gì sẽ đến. Chúng ta sẽ có thể không rời Liên Hiệp trước nhiều tháng tới, chúng ta sẽ có thể ra đi không có được sự bảo vệ nào của thỏa thuận. Chúng ta sẽ có thể không bao giờ rời khỏi Liên Hiệp". Ba khả năng, nhưng nước Anh đang bị chia rẽ sâu rộng lúc này chỉ có một lựa chọn cho tương lai. Bà Theresa May cho đến lúc này cũng đã nỗ lực hết khả năng để cuộc chia tay của nước Anh với Châu Âu sao cho trong ấm ngoài êm nhưng vẫn không thành.

Anh Vũ

********************

Anh đối mặt với nguy cơ ‘Brexit hỗn loạn’ (VOA, 13/03/2019)

Vương quốc Anh và Liên Hiệp Châu Âu hôm thứ Tư 13/3 chuẩn bị tinh thần để đối mặt với khả năng Anh rút ra khỏi EU (Brexit) trong hỗn loạn, một tình huống đầy rủi ro, sau khi các nhà lập pháp Anh bác bỏ "thỏa thuận chia tay" mà hai bên đã đạt được trước đây. Quốc hội Anh sắp biểu quyết để loại trừ hoặc trì hoãn việc nước Anh rút ra khỏi khối mà không đạt được thỏa thuận, để tránh những xáo trộn mà tình huống này gây ra.

brexit4

Thủ tướng Anh Theresa May phát biểu tại quốc hội Anh, 13/05/2019

Nhưng các quan chức hàng đầu EU cảnh báo rằng viễn cảnh đó không thể bị loại trừ trừ phi quốc hội Anh phê chuẩn một hình thức thỏa thuận nào đó để rút ra khỏi EU.

"Nguy cơ diễn ra một Brexit không có thỏa thuận hiện đang cao hơn bao giờ hết", trưởng đoàn đàm phán của EU, ông Michel Barnier nói.

"Tôi kêu gọi qúy vị chớ nên đánh giá thấp những rủi ro hay hậu quả của nó", ông nói với các nhà lập pháp Châu Âu ở Strasbourg, Pháp.

Hôm 12/3, các nhà lập pháp Anh đã bác bỏ thỏa thuận Brexit của Thủ tướng Theresa May thêm một lần thứ nhì, với tỉ lệ 391 phiếu chống, 242 phiếu thuận.

Theo lịch trình đã có, Brexit sẽ diễn ra vào ngày 29/3, tức là trong 16 ngày nữa. Trong bối cảnh đó, quốc hội Anh sẽ bỏ phiếu vào chiều hoặc tối hôm 13/3, xem có loại trừ được tình huống nước Anh rời EU theo ngày ấn định mà không đạt được thỏa thuận, hay không.

Cả Anh và EU đều đã ráo riết lên kế hoạch chuẩn bị cho "Brexit không có thỏa thuận". Nếu tình huống đó xảy ra, các quy định vốn có trong hàng chục năm về vấn đề du hành và thương mại giữa Anh và EU sẽ bị xóa bỏ. Các nhà kinh tế cho rằng tình huống này có thể gây ra biến động lớn, với những ách tắc trong tiến trình kiểm tra hải quan tại các cửa khẩu của Anh quốc, những mức thuế mới làm hàng hóa tăng giá đột ngột, và nạn quan liêu giấy tờ ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ tài xế xe tải cho tới khách du lịch.

Nghị viện Châu Âu đã sẵn sàng phê chuẩn các biện pháp nội trong ngày 13/3 hầu đối phó với những khó khăn trước mắt khi Brexit diễn ra mà không đạt thỏa thuận.

Quốc hội Anh cho đến nay đã hai lần bác thỏa thuận rút ra khỏi EU mà Thủ tướng Theresa May đã bỏ phần lớn thời gian trong hai năm qua để đàm phán với EU, trong khi khối EU khẳng định sẽ không đàm phán gì thêm nữa.

Published in Quốc tế

Quốc hội bác dự thảo Brexit : "Thất bại lịch sử" của Chính phủ Anh

Dự thảo Brexit của thủ tướng Theresa May bị nghị viện Anh Quốc bác bỏ đẩy quốc gia này vào tình thế vô định, tổng thống Pháp khai mạc cuộc Thảo luận toàn quốc kéo dài hai tháng, trong bối cảnh khủng hoảng Áo Vàng tiếp diễn, là các tựa lớn của báo Pháp hôm nay 16/01/2019.

brexit1

Nghị Viện Châu Âu thảo luận về Brexit, Strasbourg, ngày 16/01/2019. Reuters/Vincent Kessler

Về chủ đề dự thảo Brexit bị nghị viện Anh bác bỏ, Les Echos chạy tựa trang nhất : "Cú nhảy vào vô định". Theo nhật báo kinh tế Pháp, việc dự thảo của thủ tướng May bị bác là điều nằm trong dự kiến, điều bất ngờ là số lượng nghị sĩ bỏ phiếu chống cao hơn nhiều. Với 432 phiếu thuận, 202 phiếu chống, nghị viện Anh đặt thủ tướng May trước một áp lực rất lớn. Les Echos có bài nhận định về "thất bại lịch sử" ở nghị viện Anh.

Theo tờ báo, đây là thất bại nặng nề nhất của một Chính phủ Anh tại nghị viện nước này trong vòng một thế kỷ nay. Chênh lệch 230 phiếu giữa bên chống và bên ủng hộ trong cuộc bỏ phiếu này đã "phá vỡ kỷ lục" 166 phiếu hồi năm 1924. Đòn trời giáng đối với bà Theresa May này khiến việc tìm ra phương thức để Anh Quốc có thể chia tay "trong trật tự" với Liên Âu đúng thời hạn, ngày 29/03/2019, trở thành điều gần như không thể.

Trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra, dự báo dù là "bi quan nhất" cũng chỉ là thất bại với 225 phiếu chênh lệch (của Financial Times). Còn theo báo Times, thân Chính phủ, thì khoảng cách sẽ là gần 200 phiếu.

Trước mắt thủ tướng Anh phải đối mặt với cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, do đối lập yêu cầu. Nhiều khả năng bà May sẽ vượt qua cuộc bỏ phiếu một cách an toàn, vì đa số các nghị sĩ liên minh cầm quyền không muốn tổ chức bầu cử nghị viện sớm. Trước mắt, nếu tiếp tục được tín nhiệm, Chính phủ Anh sẽ phải thương thuyết lại với Liên Âu về một dự thảo mới (phương án B) để trình lại nghị viện vào thứ Hai tuần tới. Ngay sau cuộc bỏ phiếu hôm qua, thủ tướng Anh hứa sẽ đàm phán với các đảng phái trong nghị viện tìm một thỏa hiệp để thương lượng lại với Bruxelles. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Jean-Claude Juncker ngay lập tức tỏ ý tiếc về việc nghị viện Anh bác bỏ dự thảo và yêu cầu Luân Đôn "cho biết rõ lập trường càng sớm càng tốt".

Nếu phương án này không được chấp thuận thì sao ? Nhiều viễn cảnh để ngỏ : Anh Quốc sẽ rời khỏi Châu Âu mà không có thỏa thuận, hay chính Luân Đôn sẽ từ bỏ quyết định Brexit. Một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai về Brexit cũng là một kịch bản khác.

"Trái bóng trong chân" thủ lĩnh đối lập

Le Figaro trong bài "Kế hoạch của Theresa May bị bác bỏ" cho hay, đa số các nước Châu Âu không muốn thương lượng lại dự thảo, vốn là kết quả của 17 tháng đàm phán cam go. Theo Le Figaro, trái bóng hiện giờ bên sân của Công Đảng, đảng đối lập chính tại Quốc hội Anh. Nếu thất bại trong việc lật đổ Chính phủ bảo thủ, lãnh đạo Công Đảng Jeremy Corbyn có thể đưa ra đề nghị tổ chức trưng cầu dân ý lần thứ hai. Đây chính là đòi hỏi của 86% đảng viên đảng này.

Tuy nhiên, khả năng nghị viện Anh bỏ phiếu trưng cầu dân ý lần nữa không cao, bởi lãnh đạo Công Đảng có lập trường "chống Liên Âu", cũng chủ trương rời bỏ Liên Hiệp. Như vậy, ông Corbyn có thể sẽ thương lượng trực tiếp với thủ tướng May để tìm một thỏa hiệp. Đây là điều mà Le Figaro cho là "rất khó xảy ra", nhưng không phải là không thể xẩy ra. Một số chính trị gia bảo thủ cũng có thể đưa ra một phương án khác với sự phối hợp của đối lập, để xác lập quan hệ đặc biệt giữa Anh với Liên Âu, như kiểu Na Uy hiện nay (tức là vẫn duy trì liên minh thuế quan và thị trường duy nhất với Liên Hiệp Châu Âu). Phủ thủ tướng Anh cho biết sẵn sàng đón nhận mọi đề xuất thiện chí từ các phía.

Cũng như Les Echos Le Figaro, nhật báo Libération đặc biệt chú ý đến thái độ của những người phản đối việc Anh Quốc chia tay với Liên Âu. Sau thất bại của Chính phủ Anh, rất nhiều người phản đối Brexit đã ăn mừng trước nhà Quốc hội, với những lá cờ 15 ngôi sao vàng trên nền xanh da trời, cờ của Liên Hiệp Châu Âu. Ngay trước cuộc bỏ phiếu hôm qua, thủ tướng Anh đã cảnh báo : nếu các nghị sĩ chống lại dự thảo thỏa thuận hiện tại, thì chỉ còn hai khả năng. Thứ nhất là nước Anh rời Châu Âu "no deal", tức không thỏa thuận, cũng có nghĩa là trong hỗn loạn. Và thứ hai là không còn chuyện Brexit nữa.

Châu Âu cũng bị "khủng hoảng niềm tin" chi phối

Nước Anh khủng hoảng với Brexit. Đi cũng khó, ở lại không xong. Nhưng bản thân các nước Châu Âu khác, cụ thể là Pháp cũng bị hội chứng "khủng hoảng niềm tin" chi phối. Le Figaro có bài "Phải chăng Châu Âu cũng bị cuộc khủng hoảng niềm tin tấn công ?" thông báo một số kết quả rút ra từ cuộc thăm dò dư luận của Cevipof-OpinionWay.

Theo đó, người Pháp có xu hướng "xa rời" với Liên Hiệp Châu Âu. Theo Le Figaro, lý do chính là nhiều người lo ngại cho cuộc sống riêng của họ, chứ không phải việc họ bác bỏ nguyên tắc một Châu Âu đoàn kết.

Theo thăm dò dư luận nói trên, 38% người trả lời khẳng định nước Pháp cần phải tự bảo vệ mình nhiều hơn trong tình hình thế giới hiện nay, so với 23% đòi hỏi nước Pháp phải mở cửa hơn. Khoảng cách như vậy là 15 điểm, nhiều hơn 6 điểm so với hồi năm ngoái.

Một trong các ví dụ cụ thể cho thấy Liên Âu có vẻ như đang trở thành một chủ đề nhạy cảm. Trong số 33 câu hỏi mà tổng thống Pháp gửi đến toàn dân trong cuộc Thảo luận quốc gia vừa khai mạc, chỉ có một câu hỏi nhắc đến Châu Âu, nhưng không phải với cách hỏi trực tiếp, mà được gài vào một câu hỏi liên quan đến "cuộc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, ở quy mô Châu Âu và quốc tế". Trong khi đó, Châu Âu vốn là phần cốt lõi trong dự án chính trị của tổng thống Pháp.

Khu vực euro phải bảo vệ người dân !

Về các thách thức với Châu Âu hiện nay, Le Monde có cuộc phỏng vấn chủ tịch nhóm các nước sử dụng đồng tiền chung Châu Âu (Eurogroup), bộ trưởng tài chính Bồ Đào Nha Mario Centelo. Bài phỏng vấn mang tựa đề : "Liên Âu phải có biện pháp hóa giải nỗi lo sợ của người dân do toàn cầu hóa".

Trước hết, chủ tịch Eurozone khẳng định : so với cách nay 10 năm khu vực đồng euro vững mạnh hơn nhiều. Châu Âu đã có 22 quý tăng trưởng liên tục, và thêm 9 triệu việc làm được tạo ra kể từ cuộc khủng hoảng 2007-2008. Liên Âu cũng củng cố được liên minh ngân hàng, cho phép sẵn sàng đối phó với các nguy cơ khủng hoảng. Tình hình về cơ bản là tương đối đáng lạc quan. Tuy nhiên, còn rất nhiều việc phải làm, để tăng cường ổn định nền kinh tế Châu Âu, thị trường lao động và các định chế. Việc các quốc gia Liên Âu tăng cường củng cố khu vực đồng euro hiện nay là theo chiều hướng tích cực.

Khủng hoảng "Áo Vàng" không chỉ riêng nước Pháp

Về nguy cơ cuộc khủng hoảng "Áo Vàng", làm suy yếu nền kinh tế Pháp và Châu Âu, lãnh đạo khu vực đồng euro nhấn mạnh đây không phải là vấn đề của riêng nước Pháp. Nhiều nước Châu Âu cũng gặp các khủng hoảng tương tự, với những hình thức khác.

Một trong những định hướng quan trọng là bảo vệ sức mạnh của đồng euro, đồng tiền vốn đã được dân chúng tin tưởng hơn nhiều so với cách nay hai thập niên. Củng cố đồng euro là một trong các biện pháp để khẳng định vị thế của Liên Hiệp Châu Âu với Trung Quốc. Chủ tịch khu vực đồng euro cũng nhấn mạnh là không thể dùng biện pháp "bảo hộ mậu dịch", để chống lại "các biện pháp cạnh tranh bất chính" của Trung Quốc, mà phương pháp hiệu quả nhất là thương lượng về mặt chính trị với Bắc Kinh, trong khuôn khổ đa phương.

Pháp khai mạc Thảo luận toàn quốc : Kẻ khen, người chê

Cuộc Thảo luận toàn quốc tại Pháp để tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng Áo Vàng được hầu hết các báo hôm nay quan tâm. Buổi khai mạccuộc Thảo luận, dưới sự chủ trì của tổng thống Macron, tại một làng nhỏ miền tây nước Pháp, gây nhiều phản ứng rất khác nhau. Kẻ khen, người chê.

Nhật báo thiên hữu Le Figaro trong bài "Thảo luận việt dã giữa tổng thống Pháp với các thị trưởng, xã trưởng" chú ý đến việc ông Macron đã dành 7 giờ đồng hồ để trả lời câu hỏi của các thị trưởng, xã trưởng, và có nhiều cử chỉ cởi mở. Cụ thể như việc giới hạn tốc độ xe hơi 80km/giờ trên các tuyến đường giao thông phụ, vốn bị người dân ở các vùng hẻo lánh phản đối mạnh. Ngay cả trong vấn đề bỏ thuế ISF (tức thuế đánh vào tài sản của những người giàu), một cải cách mà tổng thống Pháp cho là không thể đảo ngược, ông cũng cho biết sẵn sàng đánh giá lại hiệu quả của biện pháp này.

Trong khi đó, nhật báo thiên tả Libération nhìn buổi khai mạc Thảo luận toàn quốc hôm qua với vẻ rất hoài nghi, với bài "Eure : Đối diện với các thị trưởng, Macron khởi sự cuộc đối thoại bằng một cuộc độc thoại". Libération nhấn mạnh là việc tổng thống Macron không mở cửa cho những người Áo Vàng tham gia vào cuộc gặp này, cũng như việc tổng thống chiếm trọn vị trí trung tâm, khiến cho buổi khai mạc mang dáng dấp của một buổi thuyết trình quan điểm của Chính phủ. Đây là một cách mở đầu "kỳ lạ" cho một cuộc Thảo luận toàn quốc.

Lẽ ra phải tổ chức Thảo luận trước khi "Áo Vàng" nổi dậy

Nhân dịp Thảo luận toàn quốc khai mạc, Le Figaro đăng tải nhiều ý kiến của các chính trị gia đối lập. Đáng chú ý có quan điểm của lãnh đạo đảng Xanh Yannick Jadot. Lãnh đạo đảng Xanh, cũng là người đứng đầu các đảng vì môi trường tại Nghị Viện Châu Âu khẳng định một cuộc thảo luận như vậy là "điều tuyệt vời", mà lẽ ra không cần phải đợi đến phong trào Áo Vàng, rồi tổng thống mới quyết định tổ chức.

Lãnh đạo đảng đối lập cánh hữu Những Người Cộng Hòa Laurent Wauquiez cho biết đảng này sẽ đóng góp tích cực vào cuộc thảo luận trong những tuần tới.

Thảo luận toàn quốc : Cơ hội để học cách nghe nhau

Cuộc Thảo luận toàn quốc, dự kiến kéo dài hai tháng, có ý nghĩa hệ trọng đối với đời sống chính trị nước Pháp. Nhật báo Les Echos trong mục "Mỗi ngày một sự kiện" có bài nhận định thú vị về cuộc Thảo luận chưa từng có này, với tựa đề "Cuộc trị liệu tập thể".

Theo Les Echos, điều cơ bản không chỉ là việc các cử tri Pháp lên tiếng, mà vấn đề chính là người Pháp cần học lại cách nói chuyện với nhau, lắng nghe nhau. Cuộc khủng hoảng Áo Vàng cho thấy một vấn đề chính của nước Pháp hiện nay là mức độ phân hóa xã hội vô cùng lớn. Nhiều người thuộc các nhóm xã hội khác nhau, có thể sống ngay sát cạnh nhau, nhưng không hề có quan hệ với nhau, không biết và không hiểu nhau nghĩ gì.

"Tìm lại được một ngôn ngữ chung", mà mọi người có thể chia sẻ được, hay ít nhất là "một số quan niệm chung tối thiểu" là mục tiêu chủ yếu của cuộc thảo luận này. Một người bạn của tổng thống Macron thì gợi ý nên thay đổi về phương pháp, phải biết cách đối thoại mềm mại hơn, nếu muốn nước Pháp qua cuộc thảo luận này đi đến được một số đồng thuận, thay vì tiếp tục bị chia rẽ do thái độ đối đầu không khoan nhượng giữa các bên.

Trọng Thành

Published in Quốc tế

Quốc hội Anh nổi giận vì bị Thủ tướng May 'lừa dối' (BBC, 05/12/2018)

Thủ tướng Anh Theresa May bị cáo buộc là đã "lừa dối Quốc hội, tuy là không chủ tâm" sau khi toàn bộ nội dung tư vấn pháp lý đối với chính phủ của bà về thỏa thuận Brexit được công bố.

anh1

Thủ tướng Anh, bà Theresa May - Bản quyền hình ảnh HOC

Nội dung trên được công bố lúc 11 :30 trưa ngày 5/12.

Đảng SNP nói bà đã "che giấu các sự kiện" sau khi lời tư vấn với nội dung cảnh báo về thỏa thuận thiết lập chốt chặn 'backstop' với EU được đưa ra.

Các thành viên chính phủ hôm thứ Ba bị cho là đã coi khinh Quốc hội khi chỉ cung cấp bình luận pháp lý khái quát về thỏa thuận.

Tuy nhiên, bà May nói hai tài liệu trên có nội dung phù hợp với nhau và quan điểm pháp lý trong đề xuất thiết lập hệ thống hải quan 'tạm thời' với EU được nêu ra trong đó là rất rõ ràng.

Tuy Anh không có quyền đơn phương rút khỏi 'backstop' - là biện pháp nhằm tránh việc phải thiết lập trở lại các chốt kiểm tra thực sự trên đường biên giới với Ireland - nhưng bà thủ tướng nói rằng cả Anh lẫn EU lúc ban đầu đều không muốn có 'backstop' - các chốt chặn thực tế.

anh2

Quốc hội Anh nhóm họp - Ảnh minh họa

Tuy nhiên, đảng Democratic Unionists nói rằng họ không thể chấp nhận việc Bắc Ireland phải chịu áp dụng các quy định khác so với phần còn lại của Anh quốc, mà trên thực tế sẽ biến khu vực này trở thành 'nước thứ ba' trong khối Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland.

Chính phủ nói rằng nội dung phân tích của Tổng chưởng lý Geoffrey Cox đối với thỏa thuận Brexit là đủ, và việc tiết lộ toàn bộ nội dung đó sẽ không phục vụ lợi ích quốc gia.

Đảng Lao động và các đảng đối lập khác nói rằng các thành viên chính phủ đã "cố ý" khước từ việc tuân theo kết quả biểu quyết có tính ràng buộc mà Hạ viện đưa ra hồi tháng trước, theo đó đòi nội dung trên phải được tiết lộ đầy đủ, và việc biểu quyết của các dân biểu hôm thứ Ba, 4/12, cũng đưa ra yêu cầu đó.

Cuộc chiến quá khó khăn

Trong hôm thứ Tư 5/12, các thành viên chính phủ tiếp tục cuộc chiến nhằm giành sự ủng hộ của giới dân biểu đối với thỏa thuận Brexit của bà Theresa May, một ngày sau khi chính phủ chịu liên tiếp ba thất bại trong các đợt biểu quyết then chốt.

An ninh là nội dung trọng tâm trong ngày thứ hai của năm ngày tranh luận tại Hạ viện Anh.

Điểm mấu chốt vào lúc này là các dân biểu đã hậu thuẫn cho yêu cầu cần làm rõ điều gì sẽ xảy ra nếu như thỏa thuận của bà May bị bác bỏ vào tuần tới.

Các thành viên chính phủ đồng ý công bố toàn bộ nội dung tư vấn pháp lý về thỏa thuận sau khi các dân biểu hôm thứ Ba bỏ phiếu thuận rằng chính phủ đã coi thường Quốc hội khi phớt lờ việc Hạ viện đã biểu quyết đòi phải công bố nội dung đó.

anh3

Thủ tướng Theresa May đang phải chống đỡ vất vả trước sự phản đối của các đảng phái khác trong Quốc hội và cả từ một số dân biểu thuộc Đảng Bảo thủ của chính bà

Thỏa thuận mà bà thủ tướng đưa ra đã được các lãnh đạo EU chấp thuận, nhưng cần phải được Quốc hội Anh thông qua mới có hiệu lực.

Các dân biểu sẽ quyết định việc thông qua hay bác bỏ vào thứ Ba tới, 11/12.

Anh sẽ rời Liên hiệp Châu Âu vào ngày 29/3/2019. Các thành viên chính phủ nói nếu các dân biểu bác bỏ thỏa thuận này thì cũng có nghĩa là họ đang đẩy mạnh khả năng hoặc là Anh rời khỏi EU mà không dạt được thỏa thuận gì, hoặc Anh sẽ không rời EU nữa.

Các thành viên chính phủ sẽ nỗ lực giành sự ủng hộ của các dân biểu trong hôm thứ Tư, là ngày sẽ có tám giờ đồng hồ tranh luận về các vấn đề an ninh và nhập cư nêu trong thỏa thuận rút khỏi EU.

Bà May được trông đợi là sẽ tiếp tục thuyết phục các nhóm nhỏ dân biểu qua các cuộc họp riêng.

Bà sẽ đương đầu với lãnh đạo đảng Lao động, ông Jeremy Corbyn, trong phần chất vấn thủ tướng sẽ diễn ra vào giữa ngày, trước khi cuộc tranh luận về Brexit diễn ra.

anh4

Tổng chưởng lý Geoffrey Cox nói toàn bộ nội dung tư vấn pháp lý mà ông nói với chính phủ cần phải được giữ bí mật

Lời cảnh báo bị phớt lờ ?

Thành viên nội các, Bộ trưởng Môi trường Michael Gove, người chủ trương theo đuổi việc Anh ra khỏi EU, cảnh báo các dân biểu rằng nếu họ không bỏ phiếu ủng hộ thì có nguy cơ "sẽ không có Brexit".

Tuy nhiên, Mark Harper, cựu lãnh đạo nắm quyền kiểm soát kỷ luật đối với các dân biểu thuộc đảng Bảo thủ trong Hạ viện và là người muốn Anh ở lại EU, nói rằng ông thấy bà thủ tướng sẽ không hội đủ số phiếu ủng hộ.

Ông Harper nói với báo Daily Telegraph rằng ông sẽ bỏ phiếu chống thỏa thuận của bà May, và dự đoán thỏa thuận này sẽ bị khoảng 80 dân biểu trong đảng của ông bác bỏ.

Ông thúc giục bà thủ tướng hãy tái đàm phán thỏa thuận và nói kế hoạch rời khỏi EU như hiện nay sẽ khiến nước Anh thiệt thòi.

Vì sao các thất bại mới đây có ý nghĩa quan trọng ?

Trước tiên, chính phủ đã thua trong việc muốn nội dung tư vấn pháp lý được xem xét riêng biệt bởi Ủy ban Đặc biệt của Hạ viện.

Trong lần biểu quyết thứ nhì, các thành viên chính phủ bị kết luận là đã coi khinh quốc hội và bị buộc phải chấp nhận rằng họ lẽ ra phải công bố đầy đủ nội dung tư vấn đó, trong lúc trước đó chính phủ nói rằng việc công bố như vậy là vi phạm quy ước làm việc và không phục vụ lợi ích quốc gia.

Quan trọng nhất là lần thất bại thứ ba, có nội dung quanh các thay đổi về thủ tục cần tiến hành trong Quốc hội nếu xảy ra trường hợp Hạ viện bỏ phiếu bác bỏ thỏa thuận của bà May.

Thay vì được giới hạn trong phạm vi "ghi biên bản" về những gì chính phủ trình bày trước Hạ viện, thì các dân biểu cũng có thể gây thêm ảnh hưởng với việc biểu quyết về những gì họ muốn chính phủ sẽ làm tiếp.

anh5

Anh Quốc vẫn chia rẽ bởi hai phái ủng hộ và chống lại Brexit

Điều này có thể sẽ dẫn tới việc Quốc hội tước quyền kiểm soát tiến trình Brexit từ tay chính phủ, nếu như các dân biểu thúc đẩy cho "Phương án B" - điều mà hiện nay đang được cho là sẽ xảy ra - thay cho thỏa thuận của bà May, và tìm cách chặn cơ hội Anh rời EU mà không đạt được thỏa thuận nào.

*******************

'Anh có quyền đơn phương hủy quyết định rời EU' (BBC, 04/12/2018)

Anh có thể đơn phương hủy bỏ quyết định rút khỏi EU, theo một cố vấn pháp lý hàng đầu Châu Âu.

anh6

Tòa án công lý Châu Âu

Quan điểm này được đưa ra từ một cố vấn pháp lý của Tòa án Công lý Châu Âu ECJ (European Court of Justice), không lâu trước ngày Hạ viện Anh bỏ phiếu về Brexit, dự kiến vào 11 tháng 12.

Một nhóm các chính trị gia Scotland cũng đã yêu cầu tòa án này xem xét liệu Anh quốc có thể hoãn Brexit mà không cần sự đồng ý của các nước thành viên khác hay không.

Tòa án Công lý Châu Âu (ECJ) sẽ đưa ra quyết định cuối cùng vào một ngày nào đó tới đây.

Lời khuyên được cố vấn pháp lý Manuel Campos Sanchez-Bordona đưa ra sau khi Hạ viện Anh bắt đầu quá trình năm ngày tranh luận về thỏa thuận Brexit mới của Thủ tướng Anh Theresa May, trước khi có cuộc bỏ phiếu vào thứ Ba tới (11/12).

Trong một tuyên bố bằng văn bản, ECJ cho biết quan điểm của ông Campos Sanchez-Bordona là nếu như một quốc gia quyết định rời khỏi EU, quốc gia đó cũng có quyền thay đổi quyết định đó trong tiến trình hai năm đàm phán theo Điều khoản 50 của hiệp ước EU.

Quốc gia đó có thể làm như vậy mà không cần đến sự đồng ý của 27 quốc gia thành viên khác.

anh7

Tòa Công lý Châu Âu lắng nghe nhưng không phải lúc nào cũng thực hiện lời khuyên của các nhóm cố vấn

Các chính trị gia và các nhà vận động phản đối Brexit hy vọng Điều 50 sẽ mang đến cho các dân biểu Hạ viện Anh một sự lựa chọn bổ sung trong việc cân nhắc liệu có nên phê chuẩn thỏa thuận Brexit mới đây của bà May hay không, bởi vì nó có thể làm sống lại viễn cảnh ngừng Brexit - có khả năng là thông qua một cuộc trưng cầu dân ý khác.

Theo tuyên bố của ECJ, các cố vấn pháp lý đề xuất rằng : "Điều 50 cho phép đơn phương hủy bỏ việc thông báo ý định rút khỏi EU".

"Khả năng đó tiếp tục tồn tại cho đến khi thỏa thuận rút khỏi EU được chính thức ký kết", tuyên bố này cho biết thêm.

Hôm 25/11, các lãnh đạo EU đã thông qua thỏa thuận về việc Anh quốc rút khỏi Liên minh EU.

Kết quả có được sau hơn 18 tháng đàm phán, và Anh quốc sẽ rời khỏi EU vào ngày 29/3/2019.

Quốc hội Anh sẽ bỏ phiếu vào 11/12 nhưng chưa chắc đã thông qua vì có những phản đối trong các dân biểu thuộc nhiều đảng phái khác nhau.

Published in Quốc tế

Brexit : ''Theo thủ tướng May hay để rơi vào hỗn loạn'' ?

Thỏa thuận sơ bộ giữa chính phủ Anh và Bruxelles về Brexit đạt được hôm thứ Ba, 13/11/2018, là chủ đề thu hút nhiều nhất sự chú ý của báo chí Pháp ngày 15/11.

brexit1

Biểu tình chống Brexit trước Nghị Viện Anh, Luân Đôn, ngày 13/11/2018. Reuters/Simon Dawson

Le Figaro chạy tựa trang nhất : "Thủ tướng Anh ép phe bà chấp thuận thỏa thuận Brexit". Trang nhất Le Monde là hình ảnh thủ tướng Anh trên nền đen, với dòng chữ lớn : "Bà May thương lượng về Brexit với nước Anh". Cho dù bước tiến nói trên là lớn, nhưng Anh Quốc và Liên Hiệp Châu Âu không dễ hoàn tất thỏa thuận, để tránh một cuộc chia tay trong hỗn loạn.

"Brexit, May hay hỗn loạn" là tựa đề một bài xã luận của báo Les Echos. Theo báo kinh tế Pháp, trong bối cảnh "bị lên án từ mọi phía" hiện nay, thỏa thuận sơ bộ của thủ tướng May dường như chính là "điểm cân bằng hết sức mong manh", con đường duy nhất tránh rơi vào hỗn loạn. Hôm qua, ngành tài chính Anh Quốc đã tỏ ra hoan hỉ với một thỏa thuận mà quan hệ Anh và Liên Âu về cơ bản được coi là vẫn "giữ nguyên trạng, ít nhất cũng trong một khoảng thời gian nữa". Và đây là điều đã không được dự kiến.

Le Monde dự báo "Giữa May và Liên Âu, thỏa thuận đầy bất trắc". Theo Le Monde, thủ tướng Anh đang chơi ván cờ được ăn cả ngã về không : "Hoặc đạt thỏa thuận, hoặc rơi vào hỗn loạn". Việc thỏa thuận được thông báo trễ hơn so với thường lệ, có mục tiêu để dành thời gian cho các thành viên chính phủ phản ứng, bởi nhiều người trong số họ đã có ý định từ chức. Le Figaro cho hay rốt cục thỏa thuận của thủ tướng May đã nhận được đèn xanh của chính phủ Anh chiều hôm qua, sau 5 giờ thương lượng, điều mà bà May coi là "một giai đoạn quyết định để hoàn tất thỏa thuận, trong những ngày tới".

Theo Le Figaro, "thỏa thuận mà thủ tướng Anh vừa đạt được (với chính phủ) là một bước tiến lớn theo đúng hướng : một sự chia tay trong êm dịu, cho phép tránh được những rối ren của một sự chia tách không hợp đồng (No Deal). Tuy nhiên, Quốc hội Anh còn phải có ý kiến, và không thể loại trừ điều gì, thậm chí một cú đảo chính chống lại Theresa May". Le Figaro nhấn mạnh đến nguy cơ phe cứng rắn trong đảng Bảo Thủ chống lại thỏa thuận này.

Thỏa hiệp của bà May gây thất vọng lớn ở hai phe

Theo Le Figaro, đối với phe cứng rắn trong vấn đề Brexit, không thể chấp nhận được việc Luân Đôn tiếp tục bị chi phối bởi các quy định về thị trường, được quyết định từ Bruxelles, cũng không thể có được các thỏa thuận thương mại song phương với một nước thứ ba. Trong khi đó, phe ủng hộ Anh ở lại Liên Âu thì tiếp tục lên án việc "từ bỏ một cuộc hôn nhân sáng suốt", để đổi lấy "một liên minh ít có lợi hơn".

Báo Libération cũng chia sẻ nhận định này, khi nhấn mạnh nhiều hơn đến nỗi thất vọng của hai thế lực chính trị lớn tại Anh. Phe Brexit cứng rắn lo sợ viễn cảnh "Anh Quốc sẽ vĩnh viễn ở lại trong liên minh thuế quan (với Châu Âu), mà không thể tác động đến các quy tắc chung, và đây là một sự phản bội lại chính các nguyên tắc của Brexit". Còn đối với những người ủng hộ ở lại với Liên Âu, "đây là giải pháp tồi tệ nhất có thể có". Libération cho hay, ngay từ đầu tối qua, đã có nhiều tin đồn về khả năng bỏ phiếu "bất tín nhiệm" đối với thủ tướng tại Quốc hội Anh.

Trưởng đoàn đàm phán Châu Âu : "Bước tiến quyết định"

Về phía Châu Âu, theo Le Figaro, người phụ trách đàm phán Michel Barnier hôm qua, trong cuộc họp báo tại Ủy Ban Châu Âu, tỏ ra rất lạc quan về "các bước tiến mang tính quyết định" vừa đạt được. Một thỏa hiệp lớn giữa Anh và Bruxelles là thị trường Bắc Ireland vẫn ở trong Liên minh thuế quan và thị trường duy nhất, và giữa Anh và Liên Âu sẽ không có biên giới trên bộ, nếu không có giải pháp nào khác, sau đó. Tuy nhiên, lãnh đạo đàm phán của Liên Hiệp Châu Âu báo trước là còn rất nhiều việc phải làm.

Theo xã luận Le Figaro, "đối với khối 27 nước, đây là một tin vui. Châu Âu rốt cục có thể sang trang giai đoạn Brexit, và tập trung vào việc tái xây dựng (Liên Âu), được hứa hẹn".

"Ba trở ngại phải vượt qua"

Về Brexit, báo kinh tế Les Echos có bài "Ba trở ngại phải vượt qua", nhấn mạnh trước hết đến Quốc hội Anh là cửa ải đầu tiên mà thỏa thuận sơ bộ phải được chấp thuận. Bất trắc lớn nhất hiện nay là cửa ải này. Tối thứ Ba 13/11, một lãnh đạo của đảng Bảo Thủ Anh, ông Julian Smith, cho biết tự tin về kết quả. Tuy nhiên, hiện tại nhiều thành viên của đảng này cho biết sẽ bỏ phiếu chống. Trong số những người phản đối, có cả thành phần ủng hộ Brexit cứng rắn không chấp nhận, điều mà họ cho là Anh Quốc sẽ là một "quốc gia chư hầu của Liên Hiệp Châu Âu", cũng như những người muốn Anh Quốc ở lại với Châu Âu.

Hiện tại, đa số của đảng cầm quyền chỉ có 13 ghế nhiều hơn đa số tuyệt đối. Liên minh của thủ tướng Anh phải dựa vào đảng DUP (Democratic Unionist Party) với 10 phiếu, trong khi đảng này chủ trương sẽ bỏ phiếu chống.

Phe Công Đảng có thể bỏ phiếu ủng hộ dự thảo thỏa thuận của thủ tướng, nhưng lãnh đạo đảng này, ông Jeremy Corbyn đã kêu gọi bỏ phiếu chống lại điều mà ông gọi là "một thỏa thuận cẩu thả".

Nếu dự thảo thỏa thuận được Anh thông qua, đến lượt Nghị Viện Châu Âu bỏ phiếu. Về cơ bản, theo Les Echos, đa số các nghị sĩ Châu Âu sẽ chấp thuận kết quả đàm phán của Bruxelles. Tuy nhiên, về mặt chi tiết, sau khi dự thảo thỏa thuận 500 trang này được chính phủ Anh chấp thuận, văn bản sẽ còn phải được chính quyền 27 nước Châu Âu xem xét kỹ lưỡng đến từng dấu phẩy, trước thượng đỉnh Liên Âu ngày 25/11.

Tuy nhiên, một bất trắc rất lớn hiện nay là vấp phải sự phản đối quá lớn trong nội bộ, chính phủ của thủ tướng May có thể tan vỡ. Nước Anh có thể sẽ phải tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý lần nữa về Brexit. Và việc này sẽ chỉ có thể diễn ra trong vòng 12 đến 18 tháng nữa. Nhưng nước Anh lại chọn Brexit lần nữa thì sao ? Hai năm sau cuộc trưng cầu dân ý ủng hộ Brexit, xã hội Anh giờ đây đã chia rẽ sâu sắc.

Anh : Nỗi lo thiếu nhu yếu phẩm

Về tình hình tại Anh, Le Monde có bài phóng sự mang tựa đề "Anh là nước lo nhất về nhu yếu phẩm", cho biết từ nhiều tháng nay, trong bối cảnh đàm phán giữa Luân Đôn và Bruxelles giậm chân tại chỗ, nhiều người lo ngại khủng hoảng hàng hóa. Cuối tháng 9 vừa qua, lần đầu tiên kể từ sau Thế Chiến Hai, Anh Quốc bổ nhiệm một bộ trưởng phụ trách phân phối thực phẩm và nhu yếu phẩm. Chúng ta biết 40% thực phẩm của Anh nhập từ bên ngoài.

Trên báo chí Anh, người ta đưa ra danh sách hàng loạt thực phẩm cần được dự trữ. Từ đầu tháng 10, chuỗi siêu thị Tesco loan báo trong trường hợp không đạt thỏa thuận, lượng hàng dự trữ của tập đoàn này là "rất, rất hạn chế". Cơ quan phụ trách thị trường dược phẩm của Anh ngay từ tháng 7, đã cảnh báo là, nếu "No Deal", sẽ thiếu thuốc insulin cho 3,7 triệu người mắc bệnh tiểu đường. Kể từ đó, Luân Đôn yêu cầu ngành dược phẩm dự trữ thuốc men đủ tự túc trên toàn quốc trong vòng 6 tháng.

Merkel mang lại hy vọng cho dự án đánh thuế GAFA

Về tình hình Châu Âu, Le Figaro chú ý đến bước tiến về phía Đức, đối với "dự án thuế của Châu Âu" nhắm vào các tập đoàn kỹ thuật số thế giới, thường được gọi là nhóm GAFA (Google, Apple, Facebook, Amazon).

Cho đến nay, sự lưỡng lự của Berlin đã khiến dự án đánh thuế nói trên, theo sáng kiến của chính phủ Pháp (đánh thuế GAFA là một trong các dự án cải cách Châu Âu chính), bị giậm chân tại chỗ. Tuy nhiên, một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền thông Đức T-Online, tối thứ Ba 13/3, thủ tướng Angela Merkel cho biết "sẽ có một đề xuất từ đây đến tháng 12 tới". Thủ tướng Đức thông báo cụ thể hơn là các bộ trưởng tài chính Châu Âu dự kiến họp ngày 4/12, Berlin đang thảo luận vấn đề này với Paris, "không phải về việc một dự án đánh thuế với các công ty kỹ thuật số như thế có ý nghĩa hay không, mà vấn đề là cần làm như thế nào".

Theo những người chủ trì dự án đánh thuế GAFA, hiện tại các tập đoàn Mỹ chỉ phải trả 9% thuế tại Châu Âu, trong lúc các doanh nghiệp Châu Âu tại Mỹ bị đánh thuế trung bình tới 23%.

Cho đến nay, do lo ngại bị Mỹ trả đũa đối với hàng xuất khẩu Đức, mà Berin dè dặt trong dự án đánh thuế GAFA, vốn đã thỏa thuận với Pháp trong thượng đỉnh ở Mesberg, hồi tháng 6. Việc Đức nỗ lực tham gia dự án này sẽ thuyết phục được các quốc gia đối lập cuối cùng trong nội bộ Châu Âu : Ireland, Đan Mạch và Thụy Điển.

Để tăng khả năng dự án thuế được thông qua, Pháp quyết định dời thời hạn luật mới về thuế này, có hiệu lực từ 2020.

Đức có thể không cho Trung Quốc tham gia mạng 5G

Liên quan đến lĩnh vực kỹ thuật số, theo phụ trương Les Echos, Đức có thể sẽ không cho công ty Trung Quốc Huawei (Hoa Vi) tham gia mạng 5G, sau Mỹ và Úc, vì lý do an ninh.

Công ty Trung Quốc Huawei từ nhiều năm nay hoạt động mạnh tại Châu Âu. Cho đến nay, đầu tư của công này rất bị nghi ngờ tại khối Anh - Mỹ. Trong thời gian gần đây, một số nước Châu Âu bắt đầu lo lắng với đầu tư Trung Quốc trong lĩnh vực mạng.

Mạng internet 5G với tốc độ cao, khối lượng thông tin truyền tải, nếu bị thao túng, sẽ rất nguy hại cho hàng loạt cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội trọng yếu, như sân bay, bến cảng, bệnh viện… cũng như các doanh nghiệp. Theo Les Echos, chính phủ Pháp chưa lên tiếng về vấn đề này. Huawei hiện tại có nhiều cơ sở tại Pháp, có đầu tư trong mạng 4G, nhưng không được phép tham gia vào các thiết bị cốt lõi của mạng này.

Thế giới có kháng cự được, nếu kinh tế Trung Quốc suy thoái ?

Về viễn cảnh khủng hoảng thế giới, kinh tế Trung Quốc rơi vào suy thoái là chủ đề một bài phân tích đáng chú ý của giáo sư Havard Kenneth Rogoff, nguyên kinh tế gia trưởng của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, với tựa đề : "Liệu thế giới có thể kháng cự được sự thoái lùi của kinh tế Trung Quốc ?"

Kinh tế gia Kenneth Rogoff cảnh báo sự suy thoái của kinh tế Trung Quốc đi kèm với một cuộc khủng hoảng tài chính của thế giới, do núi nợ khủng khiếp hiện nay, sẽ là đầu mối của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu sắp tới. Xét về dài hạn, kinh tế gia Mỹ cho rằng cuộc suy thoái của Trung Quốc là "giai đoạn thứ ba" của cuộc khủng hoảng nợ, vốn bắt đầu từ năm 2008 tại Mỹ, lan sang Châu Âu năm 2010. Kinh tế gia này đánh giá là "cuộc chiến thương mại", mà tổng thống Mỹ đang chủ trương để chống lại Trung Quốc hiện nay, "dù có lý hay không có lý, đã rơi vào một thời điểm tồi".

Đường sắt cao tốc đầu tiên tại Châu Phi

Hôm nay, tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Châu Phi, tại Morocco, đã được khánh thành. Theo Le Figaro, tuyến đường - do các doanh nghiệp Pháp thi công - cho phép nối liền thủ phủ kinh tế của Maroc Casablanca với thành phố Tanger, dài 337 km, trước mắt trong 2 giờ 10 phút. Dự án khởi sự từ năm 2007, với chi phí hơn 2 tỉ euro, trong đó một nửa do Pháp đầu tư. Theo nhiều chuyên gia, giá thành xây dựng tuyến đường này, do Pháp thực hiện, thuộc loại thấp nhất thế giới, với khoảng 8 triệu euro/km, so với 15 triệu đến 20 triệu euro/km, tại Châu Âu.

Pháp : 5 biện pháp đối phó với phong trào phản đối giá xăng tăng

Về thời sự nước Pháp, trong lúc những người phản đối việc thuế xăng dầu tăng cao chuẩn bị cuộc tuần hành lớn với thứ Bảy tới, Le Figaro cho biết chính phủ đưa ra 5 biện pháp nhằm giảm bớt căng thẳng.Chính phủ khẳng định không từ bỏ sắc thuế đánh vào các-bon được coi là để "phục vụ cho tiến trình chuyển sang mô hình kinh tế xanh", nhưng gia tăng các biện pháp hỗ trợ người thua thiệt. Theo đó, 500 triệu euro sẽ được giải ngân để hỗ trợ cho người dân, bị giá cả xăng dầu tăng cao ảnh hưởng.

Trong số 5 biện pháp đưa ra có, hỗ trợ tiền cho việc chuyển sang mua xe chạy điện hay động cơ lưỡng hợp điện xăng, với tài trợ tối đa lên tới 4.000 euro cho các gia đình khó khăn nhất ; thêm 2 triệu người (so với 3,6 triệu người hiện nay), sẽ được hưởng tiền trợ giá khoảng 50 đến 75 euro/người, với tổng chi về phía chính phủ là 160 triệu năm…

Vẫn trong lĩnh vực môi trường, Les Echos có bài về tình trạng ô nhiễm nặng nề tại các thành phố ở Ấn Độ, với 13 trên tổng số 20 thành phố ô nhiễm nhất thế giới.

Trọng Thành

Published in Quốc tế

Ngày chính thức kết thúc hôn nhân hơn 40 năm gia Anh và Liên hip Châu Âu (EU), 29/3/2019, đang ti gn nhưng hai bên vn chưa đng ý được vi nhau v mt thóa thun thương mi trong lúc làn sóng phn đi cuc chia tay mang tên Brexit Anh ngày càng tăng.

brexit1

Thủ Tướng Anh, Theresa May, sau khi phát biu ti EU summit, Brussels, 18 tháng 10, 2018.

n na triu người đã xuống đường London trong na cui tháng 10/2018 đ đòi có cuc trưng cu dân ý na v cách thc ri b EU. Cuc vn đng ca t Independent đ có cuc b phiếu v thóa thun cui cùng gia Anh và EU cũng nhn đượn mt triu ch dù không ai có thể d đoán kết qu s ra sao nếu lại có trưng cu dân ý.

Thủ tướng Anh Theresa May hin đang có màn đu dây vô cùng chông gai gia nhng người mun đon tuyt hoàn toàn vi EU trong đng ca bà, hàng triu người dân mun có cuc trưng cu dân ý na và các quan chc EU đang không mun có cuộc ly d êm đp đ nêu gương cho nhng nước có ý đnh theo Anh.

EU kiên quyết bo v bn tr ct ca th trường chung Châu Âu đó là s t do đi li cho người dân, t do lưu thông tin t, hàng hóa và dch v. EU là bn hàng ln nht ca Anh trong năm 2017 và xứ sương mù đã xut khu lượng hàng hóa và dch v tr giá khong 350 t đô la vào EU so vi gn 145 t đô la xut khu vào Hóa Kỳ. Anh cũng nhp khu hàng hóa và dch v vi giá tr hơn 435 t đô la t EU so vi gn 90 t đô la t Hóa Kỳ.

Cái giá phải trả đ đng trong th trường chung Châu Âu là các nước phi tuân theo lut l do EU đ ra, không có quyn hn chế di dân t 27 nước EU còn li vào nước mình và cũng không có quyn đàm phán hip đnh thương mi song phương vi các nước khác.

Bà thủ tướng Anh hiện mun có quyn kim soát di dân và cũng mun được t do đàm phán các hip đnh thương mi gia Anh vi các nước trong đó có các nn kinh tế ln ngoài EU như Hóa Kỳ và Trung Quc.

Bà May cũng muốn Anh và EU đt thóa thun chung v các chính sách đng nhất gia hai bên v hàng hóa đ đm bo giao thương t do gia hai bên. Nhưng nhng người mun cưa đt đc sut vi EU cho rng vic Anh chp nhn lut l ca EU v hàng hóa là điu không chp nhn được. Kế hoch được cho là thân EU quá mc ca bà May đã khiến c b trưởng ngoi giao và b trưởng brexit đã t chc cách đây vài tháng đ phn đi.

EU cũng không mặn mà gì vi kế hoch Brexit ca bà May vì h cho rng nó không đm bo được vic tách bit gia lãnh th EU và lãnh th Anh vì hin không có biên giới cng gia Bc Ireland ca Anh và Cng hóa Ireland, vn nm trong EU. Mà Anh thì không mun dng đường biên và cht biên phòng gia hai min Ireland vì người dân c hai phía đu phn đi hành đng như thế.

Với kim ngch thương mi hơn 785 t đô la gia Anh và EU và phn xut siêu nghiêng v EU, có nhiu lý do đ hai bên có thóa thun thương mi cùng có li. Tuy nhiên chưa có gì chc chn là điu này s xy ra trước ngày 29/3 năm ti, thi hn có th được ni rng nếu 27 nước EU còn li đng ý.

Kể c khi một thóa thun được ký kết trước cui tháng Ba năm sau, nó cũng còn cn được phê chun bi quc hi Anh cũng như quc hi quc gia và trong mt s trường hp là c quc hi vùng ca 27 nước Châu Âu. Anh cũng đ ngh mt khong thi gian chuyn giao ti hết năm 2020 khi hin trng được gi nguyên.

Và trong khi hàng triệu người đang đòi có cuc trưng cu dân ý na, cuc trưng cu dân ý th ba nếu tính c ln thăm dò ý kiến hi năm 1975 khi đa s áp đo quyết đnh li EU, không phi ai cũng tin rng đây là điều sáng sut.

Trong bài viết cho Huffington Post Anh, người dn chương trình có tiếng mt thi ca BBC Robin Lustig có bài về chuyn ti sao ông không tham gia biu tình cùng hàng trăm người khác London đ đòi li có trưng cu dân ý :

"Nguyên tắc căn bn ca tt c các hot đng dân ch là người thua – cũng như người thng – chp nhn kết qu được chn la. (Ngoi tr bn là Donald Trump… người nói rng ông s chỉ chấp nhn kết qu cuc bu c tng thng Hóa Kỳ năm 2016 vi mt điu kin : là ông y thng)".

Ông Lustig nói không có gì đảm bo là cuc trưng cu dân ý ln ba s thay đi kết qu trong khi nguy cơ chia r sâu thêm trong nước Anh là rt ln.

Trong lần trưng cu hi năm 2016, Anh và x Wales mun ri EU trong khi Scotland và Bc Ireland mun li. Th đô London b phiếu li vi t l 59,9% trong khi vùng Kent giáp London nơi tôi sng mun ri EU vi s phiếu 54,9%.

Không ít người Anh cm thấy vô lý khi những người nông dân Romania hay Bulgaria nếu mun là có th lên đường sang Anh xếp hàng xin tr cp tht nghip, ch được phân nhà và hưởng h thng y tế min phí dù s này không nhiu. Nhưng nhng người Anh tr tui li mun có cơ hi t do tới hc tp, làm vic hay đnh cư ti bt c nước EU nào h mun. Bn thân EU hin cũng phi ci t đ đm bo s tn vong ca khi và chuyn Anh b phiếu ri EU chc chn s tác đng ti nhng thay đi ca EU trong tương lai. Tương lai ca bà th tướng Anh hiện cũng đang bp bênh và khó mà biết người ta s đ cho bà yên thêm bao lâu na.

Nguyễn Hùng

Nguồn : VOA, 02/11/2018

Published in Diễn đàn

Nỗi hoài nghi mang tên Brexit

Vào ngày này cách đây tròn 1 năm, Anh Quốc tổ chức trưng cầu dân ý về việc ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu. Một năm đã trôi qua, nhưng theo nhận định của Le Figaro, mọi chuyện vẫn "dậm chân tại chỗ", hiện chưa có gì chắc chắn về Brexit.

brexit1

Thủ tướng Anh Theresa May đến hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu tại Bruxelles., Belgium, June 23, 2017. REUTERS/Eric Vidal

Trong bài viết "Sau 1 năm, Brexit đang ở thời khắc của mối ngờ vực", Le Figaro cho biết trong khi thủ tướng Anh Theresa May đang nỗ lực nâng chủ đề Brexit thành tâm điểm của cuộc họp của Hội Đồng Châu Âu diễn ra trong hai ngày hôm qua và hôm nay tại Bruxelles, thì thủ tướng Đức Angela Merkel đã "ra đòn phủ đầu" khi phát biểu là tương lai của 27 nước thành viên còn lại của Liên Hiệp Châu Âu đáng được ưu tiên hơn việc thương lượng với Anh Quốc về việc nước này ra khỏi khối.

Le Figaro nhận định thủ tướng Anh Theresa May đã bị lãnh đạo các nước thành viên Liên Hiệp "gạt ra ngoài lề". Phớt lờ bà Theresa May, nguyên thủ 27 quốc gia còn lại hiện đang đặt ra giải thiết nước Anh vẫn ở lại Liên Hiệp.

Tối hôm qua, thủ tướng Anh đã được yêu cầu tóm tắt trong vòng 30 phút về những tác động của việc bà thất bại trong kỳ bầu cử Quốc Hội ngày 08/06 đối với Brexit. Sau đó, bà May đã phải rời khỏi cuộc họp để 27 nước còn lại thảo luận. Le Figaro gọi đó là một nỗi nhục của thủ tướng Anh. Bởi vì khi đề nghị bầu cử Quốc Hội, bà May nghĩ rằng bà sẽ đến dự thượng đỉnh Châu Âu khi quyền lực đã được củng cố. Nhưng mọi chuyện đã bị đảo ngược. Đảng của bà đã mất đa số tuyệt đối trong Quốc Hội. Bản thân bà Theresa May chỉ còn là một nhà lãnh đạo theo kiểu "đang chịu án treo". Ở Luân Đôn cũng như ở Bruxelles, không ai biết liệu bà còn trụ được trên cương vị thủ tướng qua hết mùa hè này hay không.

Trong cuộc trưng cầu dân ý Brexit, 52% cử tri ủng hộ Brexit, nhưng điều lạ là trong suốt một năm qua, cuộc chiến giữa Anh Quốc và Châu Âu lại nhường chỗ cho cuộc chiến trong nội bộ nước Anh. Trước đây, Anh Quốc nghĩ rằng Châu Âu sắp lụn bại trước chủ nghĩa dân túy, nhưng giờ đây người Anh ngày càng ý thức hơn rằng đất nước đang đơn độc. Kết quả bầu cử Quốc Hội vừa qua đã cho thấy dự án "Brexit tới cùng, cứng rắn" của thủ tướng Theresa May không được ủng hộ.

Trong khi đó, phần còn lại của Liên Hiệp Châu Âu, sau một năm, đã "lau khô nước mắt", mạnh mẽ trở lại. Chính chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk còn mường tượng là Anh Quốc sẽ ở lại Liên Hiệp, mượn lời bài hát của danh ca John Lennon, thành viên cựu nhóm nhạc Beatles nói rằng "Quý vị có thể nghĩ rằng tôi mơ mộng viển vông, nhưng tôi không phải người duy nhất như vậy đâu". Tổng thống Pháp Emmanuel Macron - "một tài năng mới của Châu Âu" - trong vòng một tuần đã hai lần nhắc tới "cánh cửa bỏ ngỏ" cho Anh Quốc ở lại Liên Hiệp. Điều này khó trở thành hiện thực, nhưng theo Le Figaro, một tín hiệu mới đã được đưa ra.

Mặc dù ngay tại nước Anh, thủ tướng Theresa May và bộ trưởng Brexit David Davis quả quyết không thay đổi ý định, không thể làm khác ý nguyện dân chúng trong cuộc trưng cầu dân ý. Nhưng nhiều chính trị gia, chuyên gia phân tích nhận thấy đường hướng chính trị đã có sự thay đổi. Giới kinh tế lại hy vọng vào một "Brexit mềm mỏng" để hạn chế các nguy cơ xáo trộn nền kinh tế. Những người ủng hộ Liên Hiệp mạnh mẽ nhất, thậm chí một số thành viên trong đảng của thủ tướng May còn hy vọng "Brexit không phải là việc không thể tránh được".

Cách đây một năm, thủ tướng Anh đã nói ưu tiên cho thương lượng về quyền của công dân Liên Hiệp Châu Âu sống tại Anh và quyền của công dân Anh đang sinh sống tại các nước thành viên Liên Hiệp (tổng cộng 5,5 triệu người), nhưng cho tới giờ bà May vẫn luôn từ chối thảo luận chi tiết. Và lần này, để thể hiện thiện chí, thủ tướng Anh Theresa May đến Bruxelles với một kế hoạch để giải quyết hồ sơ nhạy cảm nói trên. Nhưng lãnh đạo 27 nước thành viên còn lại của Châu Âu đã thể hiện quan điểm rõ ràng : không thảo luận về chủ đề trên tại thượng đỉnh.

Người Châu Âu gắn bó trở lại với Liên Hiệp

Liên quan tới Châu Âu, Les Echos nhận định "người Châu Âu gắn bó trở lại với Liên Hiệp", có thể do hiệu ứng Brexit, hiệu ứng Donald Trump hoặc cũng có thể do Liên Hiệp đang dần thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng. Theo kết quả khảo sát của Pew Research Center tại 10 nước (Ba Lan, Pháp, Đức, Ý, Anh và Hy Lạp, Tây Ban Nha …), năm nay tỉ lệ người dân đánh giá tích cực Liên Hiệp đã tăng vọt so với năm 2016, đặc biệt là ở Đức, Pháp, Tây Ban Nha, kể cả Anh Quốc cho dù kết quả trưng cầu dân ý của nước này là ủng hộ Brexit. Chỉ có người dân Ý là bất mãn.

Không hài lòng với chính sách nhập cư của Châu Âu, 66% số người được hỏi mong muốn chính phủ nước họ kiểm soát lại được đường biên giới, kể cả biên giới giữa các thành viên Liên Hiệp. Và mặc dù đánh giá cao Đức, nhưng 49% số người được hỏi lo ngại là Đức sẽ chi phối các quyết định của Liên Hiệp Châu Âu.

Dân số thế giới năm 2050 : 9,8 tỉ người

Theo dự báo của Liên Hiệp Quốc công bố hôm thứ Tư, dân số thế giới năm 2050 là 9,8 tỉ người. Hiện nay, có 7,6 tỉ dân sống trên Trái Đất. Libération cho biết theo ước tính của Liên Hiệp Quốc, trong bảy năm tới, Ấn Độ vượt qua Trung Quốc và trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới. Nigeria, với tốc độ tăng trưởng dân số rất nhanh, đến năm 2050 sẽ chiếm vị trí thứ ba hiện đang thuộc về Hoa Kỳ. Số người trên 60 tuổi sẽ tăng hơn gấp đôi, vào khoảng 2,1 tỉ người so với con số 962 triệu như hiện nay.

Liên quan tới dân số của Pháp, nhật báo kinh tế Les Echos cho biết theo số liệu của Viện Thống Kê, dân số Pháp sẽ tăng lên đến 74 triệu người vào năm 2050, tốc độ tăng trưởng dân số cao nhất là ở các tỉnh miền Tây và miền Trung : đảo Corse, Occitanie, Pays de la Loire và Auvergne-Rhônes-Alpes. Còn báo La Croix lại chú ý tới tình trạng lão hóa dân số trong tương lai. Vào năm 2050, số người trên 65 tuổi sẽ chiếm trên 25% dân số Pháp.

Nga : Người dân Moskva biểu tình giữ nhà cửa

Từ nhiều tuần nay, bên cạnh các cuộc biểu tình phản đối chính phủ, trên đường phố Moskva còn diễn ra nhiều cuộc biểu tình của người dân phản đối việc chính quyền thành phố phá dỡ 4.000 tòa nhà cũ, nơi ở của hơn 1 triệu người. Ngày 14/05, hơn 60.000 người tham gia biểu tình không chỉ ở các khu phố có liên quan mà ở cả khu vực trung tâm thủ đô. Hôm 21/06, cảnh sát đã giải tán đám đông vài trăm người biểu tình trước trụ sở Hạ Viện Duma.

Về lý thuyết, kế hoạch của thành phố rất hợp lý : Xây dựng các tòa tháp hiện đại thay thế cho các tòa nhà "Khrouchtchevki" 5 tầng bằng gạch được xây dưới thời Khrouchchev. Vào thời kỳ đó, những căn hộ trong các tòa nhà này được coi là những căn hộ cao cấp trong bối cảnh người dân phải sống tập thể trong suốt nhiều thập kỷ. Thế nhưng, hiện giờ, các tòa nhà này đã xuống cấp. Các tòa tháp cao tầng hơn, tiện nghi hơn sẽ giúp Moskva giải quyết việc thiếu chỗ ở cho người dân. Hiện tại Moskva có 12 triệu dân. Tuy nhiên, người dân lo ngại rằng họ phải chuyển đi đến sống ở những khu vực xa xôi, căn hộ cấp cho họ có thể rộng bằng nhưng giá trị lại thấp hơn căn hộ mà họ đang ở. Thêm vào đó, người dân bất mãn vì chính quyền thành phố ra quyết định tự phát và áp đặt họ. Họ cho rằng chính quyền không tôn trọng dân chúng.

Trong bài viết có tiêu đề "Người Nga, vào thời khắc dân chủ ở địa phương", Les Echos cho biết người dân Nga ngày càng có khuynh hướng biểu tình vì những lý do cụ thể và liên quan tới một cộng đồng nhất định.

Nắng nóng : Nạn "street pooling" nở rộ ở vùng Paris

Nước Pháp vừa trải qua những ngày nắng nóng cao điểm. Les Echos cho biết, trong những ngày này, lực lượng cứu hỏa còn phải đối mặt với vấn nạn "street pooling" - hành động tự động mở các họng, trụ tiếp nước chữa cháy trên đường phố. "Street pooling" xuất hiện lần đầu ở New York và lan sang Pháp trong đợt nắng nóng hè 2016. Sau đó, với sự tiếp sức của mạng xã hội, "street pooling" nở rộ tại vùng Paris. Hôm qua 22/06, công ty cấp nước của Paris thông báo lượng nước tiêu thụ ngày 21/06 (ngày nắng nóng cao điểm) đã tăng thêm 50%. Chỉ trong một ngày, 500 họng, trụ tiếp nước chữa cháy đã bị người dân mở trộm, gây lãng phí 150.000 m3 nước (lượng nước của 60 bể bơi Olympic), làm thiệt hại 600.000 - 800.000 euro.

Theo ước tính của công ty cấp nước Veolia, tính từ ngày 26/05/2017, tại vùng phụ cận của Paris (không tính thành phố Paris), 600.000m3 nước đã bị thất thoát do "street pooling". Tại các vùng khác, hiện tượng này cũng xảy ra nhưng mức độ ít nghiêm trọng hơn.

Chuyện lãng phí nước, việc người dân tự động mở các họng tiếp nước chữa cháy rất nguy hiểm : áp lực nước từ các trụ họng nước này rất mạnh, tới 60m3/giờ, có thể tai nạn cho người xung quanh, đặc biệt là trẻ em, gây ngập nước trong khu vực, ảnh hưởng giao thông và có thể cản trở công tác cứu hỏa trong trường hợp hỏa hoạn.

Trang nhất các báo Pháp

Le Monde ra từ chiều hôm qua chạy tựa "Macron bổ nhiệm chính phủ gồm nhiều chuyên gia"và nhận định các gương mặt mới của nội các cân bằng về trình độ và lòng trung thành với tổng thống.

Les Echos lại quan tâm tới "Thành công rực rỡ của triển lãm hàng không Bourget" và cho biết trong 4 ngày diễn ra triển lãm, giới kinh doanh đã đạt được các đơn hàng trị giá 150 tỉ đô la, lần đầu tiên Boeing vượt mặt Airbus kể từ năm 2012. Hai hãng sản xuất động cơ là Sẩn và General Electric gặt hái được những thành công lịch sử.

Dành trọn trang nhất cho chủ đề Brexit, Libération chơi chữ "Biển Manche thứ hai, một năm sau Brexit" với bức ảnh nữ hoàng Elisabeth đệ nhị đang ngồi cúi đầu buồn bã. Libération cho biết một số người thì nuối tiếc, một số người thì vẫn kiên định, nước Anh vẫn đang bị chia rẽ bởi vấn đề Brexit. Trong khi đó thì vị thế của thủ tướng Anh lại bấp bênh và nước Anh bắt đầu đàm phán rời khỏi Châu Âu với một thế yếu. Libération cũng dành 6 trang bài bên trong cũng như bài xã luận cho hồ sơ Brexit.

Vẫn trên hồ sơ Châu Âu nhưng liên quan tới tân tổng thống Pháp Emmanuel Macron, báo La Croix chạy tựa trang nhất "Châu Âu, ván bài mới chia lại" và cho biết lần đầu tiên tham dự cuộc họp của Hội Đồng Châu Âu vào hôm qua, nguyên thủ Pháp đã bảo vệ quan điểm về Châu Âu phòng thủ và xích lại gần Berlin.

Thùy Dương

Published in Quốc tế