QUAD lo ngại về việc quân sự hóa các vùng biển xung quanh Trung Quốc

Thanh Phương, RFI, 03/03/2023

Hôm 03/03/2023, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc, các nước nằm trong Bộ Tứ (QUAD) đã bày tỏ quan ngại về việc quân sự hóa các vùng biển xung quanh Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Washington.

Từ phải sang trái : Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar, ngoại trưởng Úc Penny Wong, ngoại trưởng Nhật Bản Yoshimasa Hayashi và ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trong buổi thảo luận về Bộ Tứ - QUAD, tại New Delhi, Ấn Độ, ngày 03/03/2023. Reuters – Anushree Fadnavis

Theo hãng tin AFP, bên lề cuộc họp nhóm G20 ở New Delhi, các ngoại trưởng các thành viên nhóm QUAD (Mỹ, Nhật, Ấn và Úc) đã có một cuộc họp riêng. Trong tuyên bố chung do nước chủ nhà Ấn Độ công bố sau cuộc họp, nhóm QUAD nhấn mạnh đến "tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế" ở vùng biển Đông và biển Hoa Đông. Tuyên bố chung khẳng định : "Chúng tôi kiên quyết chống lại mọi hành động đơn phương nhằm làm thay đổi nguyên trạng hoặc làm gia tăng căng thẳng trong khu vực". 

Tuy không nêu tên Trung Quốc, ngoại trưởng Mỹ, Ấn, Nhật, Úc bày tỏ quan ngại trước "việc quân sự hóa các thực thể đang tranh chấp, việc sử dụng một cách nguy hiểm các lực lượng hải cảnh và dân quân biển, cũng như những nỗ lực nhằm cản trở các hoạt động của những nước khác khai thác tài nguyên trên biển". 

QUAD (Đối thoại An ninh Bốn bên) là một liên minh chiến lược không chính thức được khởi xướng từ năm 2007, sau đó đến năm 2017 được khởi động trở lại trước ảnh hưởng kinh tế và chính trị ngày càng lớn của Trung Quốc trong khu vực. Bắc Kinh thì vẫn xem QUAD là một công cụ của Washington để chống Trung Quốc. 

Nhưng phát biểu tại New Delhi hôm nay, ngoại trưởng Nhật Bản Yoshimasa Hayashi cho rằng Trung Quốc không có lý do gì để e ngại QUAD, vì đây không phải là một tổ chức hợp tác về quân sự.

Thanh Phương

***************************

Cam Bốt : Lãnh đạo phe đối lập Kem Sokha bị kết án 27 năm tù vì tội phản quốc

Phan Minh, RFI, 03/03/2023

Một tòa án Cam Bốt hôm 03/03/2023 đã kết án thủ lĩnh phe đối lập Kem Sokha 27 năm tù vì tội phản quốc. Tuy nhiên, các tổ chức bảo vệ nhân quyền cho rằng ông Sokha bị kết án hoàn toàn vì mục đích chính trị, khi cuộc tổng tuyển cử Cam Bốt sẽ diễn ra vào tháng 07/2023. 

Nhà đối lập Cam Bốt Kem Sokha, cựu chủ tịch đảng Cứu nguy Dân tộc, tại Phnom Penh, Cam Bốt, ngày 03/03/2023. AP - Heng Sinith

Từ Phnom Penh, thông tín viên Juliette Buchez tường trình : 

Ngay sau khi có tuyên án, Kem Sokha đã rời Tòa án theo một lối khác, cách xa khu vực các nhà báo và một số ít người ủng hộ ông tập trung trước Tòa sáng nay. Chính trị gia 69 tuổi vừa mới bị tuyên án : 27 năm tù và bị cấm vĩnh viễn tham gia hoạt động chính trị hay đi bầu cử. 

Hiện đang bị quản thúc tại gia, Kem Sokha sẽ phải giữ im lặng. Tòa cũng cấm ông không được giao tiếp với bất kỳ ai ngoại trừ gia đình thân cận. Như vậy là kết thúc phiên tòa khởi động vào tháng 01/2020, hơn 2 năm sau khi ông bị bắt và sau hơn 60 phiên xét xử. 

Vụ xét xử Kem Sokha đã trở thành chủ đề chất vấn từ phía các tổ chức nước ngoài. Phiên tòa cũng chịu sự chỉ trích từ các tổ chức nhân quyền tố cáo bản án được tuyên với động cơ chính trị. 

Kể từ cuối năm 2017 và sự giải thể của đảng đối lập chính do Kem Sokha đồng sáng lập, các thủ tục pháp lý chỉ trích chính phủ Cam Bốt đã tăng lên gấp bội. Có nhiều người ủng hộ Kem Sokha có mặt trước Tòa án, cùng với một số tổ chức phi chính phủ về nhân quyền đã lo ngại về thông điệp mà bản án này gửi đi.

Bản án được tuyên chỉ 4 tháng trước khi diễn ra cuộc bầu cử Quốc Hội, tại một quốc gia mà phe đối lập chính trị vẫn bị trấn áp mạnh mẽ. Tại đây, thủ tướng Hun Sen sẽ tái tranh cử nhiệm kỳ mới, 38 năm sau khi ông lên cầm quyền. 

Phan Minh

Đô đốc Philip Davidson tiếp tục cảnh báo hoạt động gia tăng của Trung Quốc tại Biển Đông (08/03/2019)

Đô Đốc Philip Davidson, Chỉ huy Bộ Tư Lệnh Ấn Độ- Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, tiếp tục cảnh báo hoạt động quân sự gia tăng của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông.

Chỉ huy Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương-Ấn Độ Dương, Đô đốc Philip Davidson tại buổi điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ vào ngày 12/02/19. Courtesy : Ảnh chụp màn hình c-span.org

Mạng Thời Báo Hoa Nam Buổi Sáng vào ngày 7 tháng 3 có bài dẫn nguồn từ AP và Bloomberg về cảnh báo của Đô Đốc Philip Davidson như vừa nêu.

Theo Đô đốc Philip Davidson thì Hoa Kỳ quan sát thấy có tình trạng gia tăng hoạt động quân sự của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông trong năm qua. Tuy nhiên ông này từ chối không định lượng về hoạt động gia tăng cũng như cho biết số những cuộc tuần tra tự do hàng hải của Hoa Kỳ trong khu vực có tăng lên hay vẫn ổn định.

Dẫu thế vị chỉ huy Bộ Tư Lệnh Ấn Độ- Thái Bình Dương này nhấn mạnh Hoa Kỳ kiên quyết vẫn can dự vào khu vực và mô tả Hoa Kỳ là một ‘thế lực Thái Bình Dương bền vững’.

Trong trả lời báo giới ở Singapore vào ngày Thứ Năm 7 tháng 3, Đô đốc Philip Davidson, nói rằng Trung Quốc đang xây dựng ở Biển Đông chứ không giảm gì cả theo đúng nghĩa của từ này. Ông xác quyết vào năm ngoái phía Trung Quốc gia tăng hoạt động với tàu bè, máy bay chiến đấu, máy bay ném bom nhiều hơn năm trước.

Theo Đô Đốc Philip Davidson thì điều đó thật là mối nguy hiểm cho luồng mậu dịch đi qua tuyến đường hàng hải này, nguy hiểm cho hoạt động thương mại, nguy hiểm cho nguồn thông tin tài chính được truyền tải qua đường cáp dưới Biển Đông.

Những phát biểu của Đô Đốc Philip Davidson như vừa nêu là những tuyên bố mới nhất từ một quan chức cao cấp Hoa Kỳ nhằm bảo đảm với các đồng minh Đông Nam Á về cam kết của Mỹ đối với vùng mà Hoa Kỳ gọi là Ấn Độ- Thái Bình Dương.

Đô Đốc Philip Davidson nhậm nhiệm vụ chỉ huy chừng 380 ngàn nhân sự thuộc Bộ Tư Lệnh Ấn Độ- Thái Bình Dương kể từ tháng tư năm ngoái.

***************

Mỹ lại điều pháo đài bay B-52 đến thị uy trên Biển Đông (RFI, 06/03/2019)

Sự kiện diễn ra ngày 04/03/2019, nhưng chỉ được tiết lộ một hôm sau. Ngày hôm qua, 05/03, kênh truyền hình Mỹ ABC News, trích dẫn thông báo của lực lượng Không Quân Mỹ vùng Thái Bình Dương cho biết là một chiếc oanh tạc cơ B-52 đã thực hiện một phi vụ trên vùng trời gần các đảo đang có tranh chấp tại Biển Đông.

Một oanh tạc cơ B52 cất cánh từ căn cứ không quân Mỹ ở Tinker, Oklahoma, Nhật Bản.Photo : Balon Greyjoy

Thông báo của Không Lực Mỹ vùng Thái Bình Dương cho biết là vào hôm 04/03, hai máy bay ném bom B-52H Stratofortress đã cất cánh từ căn cứ không quân Andersen trên đảo Guam để tham gia các phi vụ huấn luyện định kỳ.

Bản thông báo nói rõ : "Một chiếc oanh tạc cơ thực hiện việc luyện tập ở vùng lân cận Biển Đông trước khi quay trở lại đảo Guam, trong khi chiếc còn lại tiến hành huấn luyện ở khu vực lân cận Nhật Bản, trong sự phối hợp với Hải Quân Mỹ và với các đối tác thuộc không lực Nhật Bản, trước khi quay trở lại đảo Guam".

Theo hãng tin ABC, cả hai chuyến bay đều là một phần trong chương trình mang tên "Oanh Tạc Cơ Hiện Diện Thường Trực - Continuous Bomber Presence (CBP)" được triển khai trên đảo Guam.

Tương tự như các chiến dịch bảo vệ quyền tự do hàng hải của Hải Quân Mỹ, theo đó chiến hạm Mỹ được cử đi tuần tra trong khu vực sát các quần đảo mà Trung Quốc đòi chủ quyền trên Biển Đông, các phi vụ của Không Quân Mỹ cũng nhằm khẳng định vùng trời bên trên Biển Đông là không phận quốc tế.

Nếu chỉ tính trong 6 tháng gần đây, Không Quân Mỹ đã bốn lần cho siêu pháo đài bay B-52 đến thị uy trên Biển Đông : Trước phi vụ hôm 04/03, những chiếc B-52H đã tiến hành tuần tra trên Biển Đông và biển Hoa Đông vào tháng 9 và tháng 11 năm 2018.

Như thông lệ, Không Quân Mỹ lần này cũng không tiết lộ khu vực cụ thể mà các chiếc B-52 bay qua, nhưng riêng việc oanh tạc cơ Mỹ hiện diện trên Biển Đông sẽ lại làm cho Trung Quốc phản ứng mạnh.

Trọng Nghĩa

*****************

Oanh tạc cơ B-52 của Hoa Kỳ lại bay qua Biển Đông (RFA, 06/03/2019)

Hoa Kỳ vào đầu tuần này cho oanh tạc cơ B-52 tiến hành hoạt động trong khu vực lân cận các đảo tranh chấp ở Biển Đông.

Oanh tạc cơ chiến lược B-52 của Mỹ tại vùng Tây Thái Bình Dương. AFP

Kênh ABC loan tin vào ngày 5 tháng 3 dẫn thông cáo của Lực lượng Không Quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ. Theo đó hai oanh tạc cơ B-52H Stratofortress cất cánh từ Căn cứ Không quân Andersen trên đảo Guam và tham gia công tác huấn luyện thường kỳ vào ngày 4 tháng 3 năm 2019.

Một trong hai oanh tạc cơ vừa nói tiến hành hoạt động huấn luyện tại khu lân cận các đảo tranh chấp ở Biển Đông trước khi trở lại đảo Guam ; còn chiếc kia thì hoạt động gần khu vực Nhật Bản.

Oanh tạc cơ B-52 tham gia hoạt động huấn luyện vừa nêu thuộc chương trình mang tên ‘Sự hiện diện thường trực của oanh tạc cơ’ đóng ở căn cứ tại đảo Guam. Không Quân Hoa Kỳ cho các loại oanh tạc cơ B-1, B-52 và B-2 luân phiên nhau bay từ Căn cứ Andersen trên đảo Guam đến Châu Á để thực hành công tác huấn luyện.

Chuyến công tác của oanh tạc cơ B-52 tại khu vực cận Biển Đông được tiến hành vào tháng 11 năm ngoái.

Hoạt động của loại oanh tạc cơ Hoa Kỳ như vừa nêu được nói tương tự chiến dịch tự do hàng hải FONOPs mà phía Mỹ cho tiến hành ở Biển Đông để thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực có tuyến đường biển quan trọng mà Bắc Kinh cho là thuộc Trung Quốc đến 90% nằm trong đường đứt khúc 9 đoạn do chính Bắc Kinh vạch ra.

Trong những năm qua, Trung Quốc cho tiến hành bồi lấp các đảo nhân tạo ở Trường Sa và quân sự hóa những nơi đó.

*******************

Hai tàu hải quân Nhật Bản thăm Đà Nẵng (VOA, 06/03/2019)

Ngày 6/3, hai tàu huấn luyện thuộc Lực lượng Tự vệ Hàng hải Nhật Bản đã cập cảng Tiên Sa, bắt đầu chuyến thăm Đà Nẵng trong 4 ngày.

Hai tàu Hải quân Nhật thăm cập cảng Đà Nẵng hôm 6/3/2019. Photo Zing.vn

Chuyến thăm lần này của hai tàu Setoyuki và Shimayoki do Đại tá Nakagama Yoshiyuki, Chỉ huy trưởng đơn vị huấn luyện số 1, làm trưởng đoàn với 380 sĩ quan và thủy thủ.

Báo Zing trích lời Đại tá Yoshiyuki cho biết chuyến thăm của tàu Hải quân Nhật Bản cho thấy hai nước "sẵn sàng hợp tác với nhau trên biển để duy trì hòa bình, ổn định và tự do hàng hải trong khu vực".

"Tôi kỳ vọng chuyến thăm hữu nghị Thành phố Đà Nẵng của Đội tàu huấn luyện Lực lượng tự vệ trên biển Nhật Bản sẽ góp phần tăng cường quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa Lực lượng tự vệ trên biển Nhật Bản và Hải quân nhân dân Việt Nam và cao hơn nữa là góp phần làm sâu sắc thêm quan hệ hữu nghị giữa Nhật Bản và Việt Nam", báo Tuổi Trẻ trích lời Đại tá Yoshiyuki nói.

Từ ngày 6 đến 9/3, các chỉ huy và thủy thủ Nhật sẽ đến chào xã giao lãnh đạo UBND Thành phố Đà Nẵng, Bộ Tư lệnh Quân khu V, Tư lệnh Vùng 3 Hải quân. Hải quân hai nước sẽ tổ chức các hoạt động như thăm tàu của nhau, giao lưu văn hóa, thể thao...

Vào tháng 9/2018, tàu ngầm Kuroshio của Lực lượng Tự vệ Hàng hải Nhật Bản lần tiên thăm Việt Nam tại cảng Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa.

Theo đài NHK, việc Lực lượng Tự vệ Hàng hải Nhật Bản đưa tàu ngầm Kuroshio đến vịnh Cam Ranh có thể nhằm mục đích cho Trung Quốc biết mối quan hệ đang ngày càng lớn mạnh của Nhật Bản với Hải quân Việt Nam, cũng như thể hiện khả năng của tàu ngầm Nhật.

Mỹ giục Trung Quốc ngừng quân sự hóa, Trung Quốc yêu cầu Mỹ thôi điều tàu chiến tới Biển Đông (BBC, 10/11/2018)

Các quan chức Mỹ yêu cầu Trung Quốc ngừng quân sự hóa khu vực Biển Đông đang có tranh chấp trong một cuộc họp ngoại giao quân sự cấp cao hôm 9/11.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa, Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis tại cuộc họp báo hôm 9/11.

Trong lúc đó, phía Trung Quốc yêu cầu Mỹ ngừng điều tàu chiến và máy bay quân sự tới gần các hòn đảo và bãi đá mà nước này tuyên bố chủ quyền.

Cuộc họp thường niên Đối thoại Ngoại giao và Quân sự Mỹ - Trung diễn ra tại Washington hôm thứ Sáu 9/11.

Ngoại trưởng Mỹ Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis đã gặp Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc ông Ngụy Phượng Hòa.

Được dự kiến tổ chức ở Bắc Kinh hồi tháng trước, cuộc họp sau đó đã bị hoãn trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa hai nước.

Mỹ chỉ trích Trung Quốc tiếp tục quân sự hóa ở Biển Đông

Ngoại trưởng Mỹ Pompeo chỉ trích Trung Quốc vẫn tiếp tục xây dựng căn cứ quân sự trên các hòn đảo nhân tạo và bãi đá ở Biển Đông, nơi Trung Quốc khẳng định nước này có chủ quyền.

"Chúng tôi vẫn có lo ngại về các hoạt động và việc quân sự hóa ở Biển Đông của Trung Quốc", ông Pompeo phát biểu sau cuộc họp. "Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc thực hiện các cam kết đã có ở khu vực này".

Ông Dương Khiết Trì, cán bộ cao cấp của Đảng Cộng sản Trung Quốc, người có kinh nghiệm xây dựng chính sách đối ngoại của Bắc Kinh, nói Trung Quốc đã cam kết "không đối đầu" nhưng Bắc Kinh có quyền xây dựng "các cơ sở quốc phòng cần thiết" ở nơi mà Trung Quốc coi là lãnh thổ của họ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mattis nói rõ yêu cầu này của Trung Quốc không được Washington để ý tới, và khẳng định Mỹ hành động theo luật quốc tế để bảo vệ khả năng tiếp cận tới Biển Đông cho Mỹ và các quốc gia khác.

Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa

Trung Quốc phủ nhận tự do hàng hải bị cản trở

Phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp hôm thứ Sáu, Ủy viên Quốc vụ, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Đảng Cộng sản Trung Quốc ông Dương Khiết Trì nói :

"Phía Trung Quốc cam kết cho hòa bình và phát triển ở Châu Á Thái Bình Dương. Chúng tôi tôn trọng lợi ích của Hoa Kỳ ở Châu Á Thái Bình Dương. Đồng thời, chúng tôi trông đợi Hoa Kỳ tôn trọng lợi ích an ninh của Trung Quốc ở Châu Á Thái Bình Dương, tôn trọng chủ quyền và lợi ích phát triển của Trung Quốc.

"Trung Quốc đã tiến hành xây dựng trên các đảo và bãi đá của chúng tôi. Hầu hết chúng là các căn cứ dân sự. Mục đích là để phục vụ lợi ích của người dân Trung Quốc và cũng là để mang lại điều tốt cho những nước khác.

"Đồng thời, điều cần thiết cho Trung Quốc là xây dựng những cơ sở an ninh nhất định đáp lại các mối đe dọa tiềm năng từ bên ngoài. Chúng tôi tin rằng không một quốc gia nào có thể lấy cớ để tiến hành quân sự hóa ở khu vực này. Thực ra, theo đuổi quân sự hóa trong khu vực không những làm ảnh hưởng đến lợi ích của các nước trong khu vực, mà còn gây ảnh hưởng xấu đến các nước có những hành động đó. Không có chuyện tự do hàng hải và đường bay trên không bị cản trở, nên dùng tự do hàng hải và bay trên không làm lý do để theo đuổi các hành động quân sự là phi lý".

Trả lời câu hỏi của một phóng viên về những điều cụ thể phía Mỹ và Trung Quốc đang làm để xây dựng một cơ chế quân sự tránh xung đột, ông Dương Khiết Trì đáp :

"Trong phần thảo luận của chúng tôi hôm nay, phía Trung Quốc nói rõ cho phía Mỹ rằng Mỹ phải ngừng điều tàu chiến và máy bay quân sự tới gần các hòn đảo và bãi đá của Trung Quốc và ngừng các hành động làm tổn hại đến chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc. Và chúng tôi yêu cầu Mỹ đóng vai trò xây dựng cho hòa bình và phát triển ở Biển Đông. Điều đó sẽ giúp giảm các nguy cơ an ninh".

Cuộc họp "thẳng thắn và xây dựng"

Trong một thông cáo đưa ra hôm thứ Bảy 10/11, Bộ Ngoại giao Trung Quốc mô tả cuộc họp là "thẳng thắn, xây dựng và rất thành công".

Ngoài chủ đề tự do hàng hải trên các vùng biển Châu Á - Thái Bình Dương, hai bên cũng trao đổi thẳng thắn về những điểm khác biệt, trong đó có chiến tranh thương mại, một nước Đài Loan tự trị và việc Trung Quốc đàn áp người Hồi giáo thiểu số ở Tân Cương.

Cuộc họp giữa hai bên được cho là nhằm kiềm chế tổn hại của mối quan hệ giữa hai bên, đã xấu đi nhiều trong vài tháng qua, và để mở đường cho cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình tại thượng đỉnh G20 ở Argentina vào cuối tháng 11.

"Hoa Kỳ không theo đuổi một cuộc Chiến tranh Lạnh hay một chính sách ngăn chặn đối với Trung Quốc", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói tại cuộc họp báo.

Cho dù Hoa Kỳ và Trung Quốc phải đối mặt với những thách thức khó khăn, "hợp tác vẫn là điều chủ chốt trong nhiều vấn đề", ông nói và dẫn chiếu nỗ lực thuyết phục Bắc Hàn từ bỏ chương trình hạt nhân.

********************

Mỹ Trung tiếp tục tranh cãi về Biển Đông (RFA, 10/11/2018)

Tại đối thoại ngoại giao an ninh giữa Trung Quốc và Mỹ ở Washitong DC hôm thứ Sáu, ngày 9/11, lãnh đạo hai nước tiếp tục cho thấy có những bất đồng liên quan đến vấn đề Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis (thứ hai bên phải) bắt tay với người đồng nhiệm Trung Quốc Nguỵ Phượng Hoàng (thứ hai bên trái), Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo (trái) và Ủy viên Bộ chính trị đảng CS Trung Quốc Dương Khiết Trì (phải) tại đối thoại ngoại giao an ninh ở Washington DC hôm 9/11/2018 - AFP

Phát biểu tại cuộc họp báo sau đối thoại, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cho biết Hoa Kỳ tiếp tục bày tỏ những lo ngại về những hoạt động quân sự hoá Biển Đông của Trung Quốc, và yêu cầu Trung Quốc phải hành xử đúng như những cam kết của nước này trong khu vực.

Thông cáo báo chí sau cuộc gặp từ phía Mỹ cho biết Hoa Kỳ đã kêu gọi Trung Quốc phải rút các giàn tên lửa khỏi các thực thể mà nước này cho xây lấp ở quần đảo Trường Sa đang tranh chấp với một số nước Châu Á khác, yêu cầu tất cả các quốc tia nên tránh giải quyết tranh chấp qua xâm lấn hay đe doạ.

Đáp lời, ông Dương Khiết Trì, Ủy viên Bộ chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc nói rằng Trung Quốc cam kết không đối đầu nhưng Bắc Kinh có quyền xây dựng những cơ sở quốc phòng cần thiết trên các khu vực mà nước này cho là thuộc chủ quyền của mình. Ông Dương cũng thúc giục Washington phải ngừng ngay lập tức việc điều tàu chiến và máy bay chiến đấu đến Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói Washington sẽ không nghe Theo đòi hỏi này của Trung Quốc, khẳng định Hoa Kỳ chỉ thực hiện các hoạt động theo luật quốc tế để đảm bảo quyền tự do hàng hải của Mỹ và các nước khác tại khu vực Biển Đông.

Bất chấp những bất đồng còn tồn tại, thông cáo sau đối thoại nhấn mạnh hai bên đồng ý ủng hộ một giải pháp hòa bình các tranh chấp và các vấn đề khác trong khu vực.

Thông cáo báo chí của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 10/11 cho biết đối thoại giữa hai bên mang tính xây dựng và có kết quả.

********************

Mỹ yêu cầu Trung Quốc ngừng quân sự hóa Biển Đông (RFI, 10/11/2018)

Mỹ và Trung Quốc không ngừng cáo buộc nhau gây căng thẳng ở Biển Đông trong khuôn khổ cuộc đối thoại thường niên 2+2 về an ninh và ngoại giao tại Washington ngày 09/11/2018.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và chánh văn phòng đối ngoại đảng CS Trung Quốc Dương Khiết Trì trong cuộc họp báo ngày 09/11/2018 tại Washington. Reuters/Leah Millis

Theo hãng tin AFP, trả lời họp báo sau buổi làm việc với phái đoàn Trung Quốc, chánh văn phòng đối ngoại Đảng cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và bộ trưởng Quốc Phòng Ngụy Phượng Hòa, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh : "Chúng tôi tiếp tục quan ngại về các hoạt động của Trung Quốc và quá trình quân sự hóa ở Biển Đông. Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc tôn trọng các cam kết của mình trong lĩnh vực này".

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis kêu gọi "giảm nguy cơ tính toán sai lầm" có thể dẫn đến các cuộc đối đầu quân sự ở Biển Đông.

Về phía phái đoàn Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì khẳng định Bắc Kinh kiên quyết tránh mọi va chạm tại Biển Đông, đồng thời yêu cầu Mỹ ngừng điều chiến hạm và chiến đấu cơ đến gần các đảo mà Bắc Kinh đòi chủ quyền, cũng như chấm dứt các "hành động phá hoại chủ quyền của Trung Quốc" tại Biển Đông.

Ông Dương Khiết Trì cũng kêu gọi Washington chấm dứt "can thiệp vào chuyện nội bộ của Trung Quốc" liên quan đến nhân quyền, ngụ ý đến các trại cải tạo người Duy Ngô Nghĩ và sắc dân thiểu số Hồi giáo ở Tân Cương.

Dù "cuộc đối thoại mang tính xây dựng và hữu nghị", theo ngoại trưởng Mỹ, AFP cho rằng hai nước không tìm cách che giấu những bất đồng sâu sắc trong nhiều chủ đề quan trọng. Tuy nhiên, ông Pompeo trấn an rằng sẽ tránh "một cuộc chiến tranh lạnh mới".

Thương mại và hạt nhân Bắc Triều Tiên

Cũng trong buổi họp báo, đại diện cho ngành ngoại giao Trung Quốc Vương Khiết Trì tuyên bố hy vọng đôi bên sớm tìm ra đồng thuận. Ngoại trưởng Mỹ Pompeo thì tránh đề cập nhiều tới chủ đề này.

Về hạt nhân Bắc Triều Tiên, Mike Pompeo kêu gọi Bắc Kinh duy trì áp lực lên chính quyền Bình Nhưỡng, hợp tác với Washington nhằm tăng cường các biện pháp trừng phạt Bắc Triều Tiên cho tới khi nào quốc gia này bãi bỏ hoàn toàn các chương trình hạt nhân.

Đáp lời ngoại trưởng Mỹ, chánh Văn Phòng Đối Ngoại của Đảng Cộng Sản Trung Quốc, Vương Khiết Trì, nhắc lại lập trường của Bắc Kinh : "Ủng hộ công cuộc phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên, thúc đẩy hòa bình và ổn định trong khu vực qua đối thoại và đàm phán" và Trung Quốc "tiếp tục thực hiện nghiêm chỉnh" các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Bắc Kinh cũng hy vọng Mỹ và Bắc Triều Tiên chóng nối lại đàm phán sau khi Washington hoãn cuộc gặp hôm 08/11/2018 với phó chủ tịch đảng Lao Động Bắc Triều Tiên, Kim Yong-chol. Nhân vật này được coi là cánh tay mặt của chủ tịch Kim Jong Un.

Phát biểu ngày 09/11/2018, đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley giải thích phía Bình Nhưỡng chưa sẵn sàng. Còn ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha cho biết Bình Nhưỡng và Washington đang tìm kiếm một thời điểm thích hợp cho cuộc gặp được dự trù giữa các ông Mike Pompeo và Kim Yong-chol.

Thu Hằng, Thanh Hà

Trung Quốc sẽ vẫn duy trì sự hiện diện quân sự ở Biển Đông để đối phó với Mỹ (RFA, 05/08/2018)

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị hôm thứ bảy ngày 4/8 tuyên bố Trung Quốc sẽ vẫn duy trì sự hiện diện quân sự của nước này ở Biển Đông vì cho rằng Hoa Kỳ là nhân tố chính gây nên việc quân sự hóa Biển Đông.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phát biểu tại một cuộc họp báo bên lề Hội nghị Bộ trưởng các nước ASEAN ở Singapore hôm 4/8/2018- AFP

Tuyên bố này được đưa ra sau khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói tại hội nghị các Bộ trưởng ngoại giao ASEAN ở Singapore vừa kết thúc hôm 4/8 rằng Mỹ cam kết đầu tư 300 triệu đô la cho an ninh khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương.

Ngoại trưởng Pompeo cho biết khoản đầu tư này chủ yếu giúp cho vấn đề an ninh biển, phát triển trợ giúp nhân đạo và gìn giữ hòa bình.

Ngoại trưởng Mỹ cũng tuyên bố một khoản trị giá 113 triệu đô la cho khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương mà ông gọi đây như là một khoản đặt cọc về cam kết của Mỹ ở khu vực này.

Ngoại trưởng Pompeo cho biết ông đã thảo luận vấn đề quân sự hóa khu vực Biển Đông với Trung Quốc và nêu ra tầm quan trọng phải tuân thủ luật. Ngoại trưởng Trung Quốc đã phản bác và nói rằng chính Mỹ là quốc gia gây bất ổn trong khu vực.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc nói rằng càng có nhiều sức ép từ phía bên ngoài lên Trung Quốc như Mỹ chẳng hạn thì Trung Quốc càng gia tăng cá nỗ lực mở rộng sự hiện diện quân sự của mình ở Biển Đông.

Biển Đông là vùng nước còn tranh chấp giữa Trung Quốc và một số quốc gia Châu Á khác bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, và Đài Loan. Trung Quốc là nước đòi chủ quyền phần lớn khu vực này qua đường đứt khúc 9 đoạn mà nước này gọi là vùng nước lịch sử. Trung Quốc trong các năm qua đã gia tăng xây lấp các đảo nhân tạo và cơ sở quân sự ở Biển Đông. Hoa Kỳ và các quốc gia trong khu vực đã nhiều lần lên tiếng phản đối nhưng Trung Quốc nói rằng nước này chỉ xây dựng vì mục đích dân sự và phòng vệ.

*****************

Trung Quốc tuyên bố quân sự hóa Biển Đông để ‘tự vệ’ (VOA, 05/08/2018)

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 4/8 lên tiếng bảo vệ quyết định quân sự hóa Biển Đông của Bắc Kinh, gọi đó là hành động tự vệ trước áp lực từ Hoa Kỳ và các nước khác.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc gặp song phương với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ở Singapore hôm 3/8.

"Một số nước không thuộc khu vực, chủ yếu là Mỹ, đã rầm rộ đưa vũ khí chiến lược vào khu vực này, đặc biệt là Biển Đông để phô diễn sức mạnh quân sự và gây áp lực đối với các nước trong khu vực, kể cả Trung Quốc", ông Vương được tờ Straits Times dẫn lời nói.

"Tôi e rằng đó là lý do lớn nhất đằng sau chuyện Trung Quốc quân sự hóa ở khu vực này".

Đề cập tới các hàng không mẫu hạm, máy bay ném bom chiến lược và các loại vũ khí tối tân khác, nhà ngoại giao giao hàng đầu Trung Quốc nói rằng các nước trong khu vực, trong đó có Trung Quốc, phải "thiết lập các cơ sở phòng thủ" để "tự vệ" khi "đối mặt với áp lực và mối đe dọa quân sự đang ngày càng gia tăng như vậy".

Ông Vương được trích lời nói thêm : "Ấy vậy mà các hành động phòng thủ như vậy lại bị coi là hành động quân sự hóa. Điều đó gây lẫn lộn đúng và sai, và tôi không nghĩ rằng bất kỳ ai hiểu về thực tế cơ bản ở thực địa sẽ đi tới một kết luận như vậy".

Theo Straits Times, khi được hỏi rằng liệu việc quân sự hóa của Trung Quốc ở Biển Đông có khiến các nước khác phải hành động, ông Vương nói : "Trung Quốc hoàn toàn được phép thực hiện các biện pháp này vì Trung Quốc cần phải bảo vệ chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ. Và bởi vì có nhiều áp lực hơn đối với Trung Quốc, nên lẽ tự nhiên là Trung Quốc có nhiều biện pháp hơn để bảo vệ mình".

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phát biểu như vậy bên lề Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 51 tại Singapore.

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh và ông Vương đứng gần nhau trong khi chụp ảnh chung với các nhà ngoại giao ASEAN ở Singapore.

Một ngày trước đó, theo Bộ Ngoại giao Việt Nam, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã có cuộc gặp với ông Vương.

Thông tin trên trang web của Bộ này viết rằng "hai bên nhất trí tiếp tục củng cố và tăng cường quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Trung Quốc".

"Về vấn đề Biển Đông, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nêu rõ cần kiên trì giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), thực hiện nghiêm túc nhận thức chung của Lãnh đạo cấp cao hai nước ; kiểm soát tốt bất đồng, không có hành động làm phức tạp tình hình, mở rộng tranh chấp ; thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC [Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông], sớm đạt được COC [Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông] hiệu quả, thực chất và ràng buộc", bản tin có đoạn.

Cũng tại Hội nghị trên, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cam kết sẽ cung cấp một khoản mới gần 300 triệu đôla tài trợ an ninh cho khu vực Đông Nam Á, theo Reuters.

Một thông cáo từ văn phòng phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng khoản tài trợ an ninh này sẽ được cấp cho các đảo quốc Thái Bình Dương, Bangladesh, Indonesia, Mông Cổ, Nepal, Philippines, Sri Lanka, Việt Nam và những nơi khác.

****************

Hoa Kỳ hứa tài trợ 300 triệu đôla cho an ninh Đông Nam Á (RFI, 04/08/2018)

Theo hãng tin Reuters, hôm nay, 04/08/2018, bên lề Diễn đàn Khu vực ASEAN tại Singapore, Ngoại trưởng Mike Pompeo cam kết là Hoa Kỳ sẽ cấp gần 300 triệu đôla cho việc tăng cường hợp tác an ninh ở vùng Đông Nam Á, trong khuôn khổ chiến lược mới của Mỹ phát triển "một vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương tự do và cởi mở".

ASEAN : Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo chuẩn bị gặp các đối tác bên lề cuộc họp ngoại trưởng tại Singapore. Ảnh ngày 04/08/2018. Reuters/Edgar S

Theo lời ông Pompeo, nguồn tài trợ mới về an ninh này sẽ giúp thúc đẩy "những ưu tiên chung" của Mỹ và ASEAN về mặt an ninh, đặc biệt là củng cố an ninh hàng hải, phát triển các khả năng trợ giúp nhân đạo và duy trì hòa bình, đồng thời giúp các nước khu vực chống những mối đe dọa xuyên quốc gia.

Ngoại trưởng Mỹ cho biết tại cuộc họp với các đồng nhiệm Châu Á ở Singapore, ông cũng đã bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì "một trật tự dựa trên luật pháp" trong khu vực.

Nhưng trong cuộc họp báo hôm nay cũng tại Singapore, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã biện minh cho việc Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông, khẳng định đó chỉ là một "hành động tự vệ", nhằm đáp lại những áp lực về an ninh của Hoa Kỳ và các nước khác ngoài khu vực.

Ông Vương Nghị nhân dịp này nhắc lại việc Trung Quốc và ASEAN hôm thứ năm vừa qua thông báo đã đạt được một văn bản duy nhất làm nền tảng cho các cuộc thương lượng về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC-Code of Conduct). Ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định là các cuộc thương lượng này có thể diễn ra rất nhanh "nếu không có những sự phá rối từ bên ngoài".

Việc đạt được văn bản duy nhất cho cuộc thương lượng về COC đã được Trung Quốc và ASEAN ca ngợi như là một "bước tiến ngàn dặm". Tuy nhiên, theo Reuters, những người chỉ trích cho rằng việc tỏ ra nhiệt tình thúc đẩy thương lượng chỉ là một cách để Bắc Kinh "câu giờ" và củng cố vị thế của họ trong khu vực. Hiện giờ Trung Quốc đang chiếm thế thượng phong sau khi bồi đắp nhiều đảo nhân tạo ở Biển Đông và xây trên đó các căn cứ quân sự.

Thanh Phương

Ngoại trưởng Mỹ tái khẳng định : Mỹ chống quân sự hóa Biển Đông (RFI, 15/06/2018)

Trong chuyến ghé thăm Trung Quốc lần đầu tiên trên cương vị ngoại trưởng Mỹ, ông Mike Pompeo hôm 14/06/2018 đã không ngần ngại nêu bật với cả đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị lẫn chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng Washington hết sức quan ngại trước các hành vi quân sự hóa các tiền đồn trên Biển Đông. Thái độ cứng rắn của Hoa Kỳ được thể hiện đúng vào lúc Bắc Kinh tiếp tục cho tiến hành tập trận bắn tên lửa tại khu vực Biển Đông.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hội kiến chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh ngày 14/06/2018.Fred Dufour/Pool via Reuters

Theo ghi nhận của hãng tin Anh Reuters, trong một thông cáo công bố hôm qua, bộ Ngoại Giao Mỹ cho biết là tại Bắc Kinh, ngoại trưởng Mỹ đã tiếp xúc với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để khẳng định quyết tâm của Hoa Kỳ trong việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, cũng như các mối quan ngại của Mỹ trước các hoạt động của Trung Quốc tại Biển Đông..

Thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ xác định : "Ngoại trưởng Pompeo đã tái khẳng định mối quan ngại sâu sắc (của Mỹ) về các hoạt động xây dựng và quân sự hóa các tiền đồn trên Biển Đông, vì lẽ những hành động này làm gia tăng căng thẳng, khiến tranh chấp trở nên phức tạp và leo thang, đe dọa tự do thương mại và phá hoại sự ổn định của khu vực".

Ngoại trưởng Mỹ cũng đã công khai nêu bật quan điểm trên đây trong cuộc họp báo chung với ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Bắc Kinh.

Theo hãng tin Pháp AFP, trước các nhà báo, ông Mike Pompeo xác nhận rằng ông đã nhắc lại với phía Trung Quốc về các mối quan ngại của Mỹ trước các nỗ lực của Trung Quốc "nhằm xây dựng và quân sự hóa các tiền đồn ở Biển Đông, đe dọa tự do thương mại và chủ quyền của những quốc gia khác cũng như gây bất ổn trong khu vực".

Lời chỉ trích của ngoại trưởng Mỹ nhắm vào Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh Bắc Kinh liên tục cho tập trận trong khu vực.

Trung Quốc tập trận bắn tên lửa ở Biển Đông

Theo báo chí Trung Quốc vào hôm nay, 15/06/2018, Bắc Kinh vừa cho tiến hành một cuộc tập trận tên lửa tại Biển Đông, sử dụng đến máy bay không người lái.

Theo Reuters, tờ báo chính thức của quân đội Trung Quốc cho biết là cuộc tập trận hải quân diễn ra ở một khu vực không xác định trên Biển Đông, sử dụng 3 máy bay không người lái bay bên trên một đội tàu ở nhiều độ cao khác nhau. Cuộc tập trận này mô phỏng việc chống lại một cuộc tấn công từ trên không.

Thời điểm diễn ra cuộc tập trận cũng không được xác định, nhưng diễn ra ít lâu sau vụ Hoa Kỳ cho hai chiếc oanh tạc cơ B-52 bay gần các thực thể mà Trung Quốc đang chiếm đóng ở khu vực Trường Sa trên Biển Đông.

Trọng Nghĩa

*****************

Trung Quốc diễn tập tấn công tên lửa ở Biển Đông (VOA, 15/06/2018)

Truyền thông Trung Quốc hôm 15/6 cho biết hải quân nước này đang diễn tập ở Biển Đông, mô phỏng việc chống lại một cuộc tấn công trên không. Động thái này diễn ra giữa lúc Trung Quốc và Hoa Kỳ đang đổ lỗi cho nhau trong việc làm gia tăng căng thẳng trên tuyến hàng hải đầy tranh chấp này, theo Reuters.

Tên lửa C-802 của hải quân Trung Quốc.

Giữa chuyến thăm Bắc Kinh hôm 14/6, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng bày tỏ lo ngại về nỗ lực quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc.

Phát biểu của ông được đưa ra sau một loạt các hoạt động của Mỹ trong khu vực, bao gồm đưa máy bay ném bom B-52 của Không quân Mỹ bay gần các đảo tranh chấp, khiến Bắc Kinh mạnh mẽ phản đối.

Cuộc tập trận tên lửa tấn công giả định của Hải quân Trung Quốc, tại một khu vực không rõ ở Biển Đông, sử dụng ba máy bay không người lái, bay ở các độ cao khác nhau, hướng đến một đội hình tàu chiến làm mục tiêu, tờ báo chính thức của quân đội Trung Quốc cho biết.

Cuộc tập trận thuộc khuôn khổ của một chương trình đào tạo không được nêu tên, nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho tác chiến thực tế với các mục tiêu trên không, sau khi lãnh đạo Trung Quốc cho rằng một số chương trình huấn luyện không chuẩn bị hiệu quả cho quân đội.

Hoa Kỳ và Trung Quốc thường xuyên chỉ trích nhau về việc ai đang quân sự hóa Biển Đông, trong đó Bắc Kinh quy lỗi cho các hoạt động "tự do hàng hải" của hải quân Mỹ.

Washington nói các hoạt động này là cần thiết để chống lại nỗ lực hạn chế lưu thông hàng hải của Trung Quốc trong khu vực.

Trong tháng 5, Một tàu khu trục của Hải quân Hoa Kỳ đã đi qua vùng biển mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, chỉ vài ngày sau khi Hoa Kỳ rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận hải quân lớn của Hoa Kỳ.

Các nhà phê bình cho rằng các hoạt động trên ít có tác động lên hành vi của Trung Quốc và phần lớn chỉ mang tính biểu tượng.

Các giới chức Lầu Năm Góc lâu nay phàn nàn rằng Trung Quốc không thành thật về việc tăng tốc xây dựng quân đội và sử dụng các hòn đảo ở Biển Đông để thu thập thông tin tình báo.

Ngoài Trung Quốc, Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.

Tăng cường cho lực lượng hải quân là một phần quan trọng trong chương trình hiện đại hóa quân đội đầy tham vọng của Trung Quốc, dưới sự giám sát của Chủ tịch Tập Cận Bình, giữa lúc nước này tìm cách vươn cánh tay quyền lực ra khỏi vùng biển của mình.

Truyền hình nhà nước Trung Quốc hôm thứ Sáu cho thấy hình ảnh của ông Tập đi thăm một tàu ngầm ở thành phố cảng Thanh Đảo ở miền Bắc, nơi ông được giới thiệu về hệ thống vũ khí, trò chuyện với các thủy thủ và đặt câu hỏi về việc đào tạo hạm đội tàu ngầm.

Trung Quốc ‘thừa nhận’ đưa lính và vũ khí tới Biển Đông (VOA, 03/06/2018)

Bắc Kinh tuyên bố "có quyền" triển khai binh sĩ và vũ khí tới các hòn đảo nước này tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, đáp lại chỉ trích của Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis về việc Trung Quốc "quân sự hóa" vùng biển tranh chấp giữa nhiều nước này.

Ông He Lei, Phó giám đốc Học viện Khoa học quân sự Trung Quốc.

Tờ South China Morning Post đưa tin, dẫn lời trưởng đoàn quân sự Trung Quốc dự cuộc đối thoại về an ninh khu vực Shangri-La hôm 2/6.

"Triền khai binh sĩ và vũ khí tới các hòn đảo ở Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông] nằm trong quyền chủ quyền của Trung Quốc và được luật pháp quốc tế cho phép", ông He Lei, một trung tướng thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, nói.

"Tất cả những lời nhận xét thiếu trách nhiệm [về chủ đề này] là can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc", ông Lei nói trong một cuộc họp báo, hai giờ sau khi ông Mattis tuyên bố rằng các hoạt động quân sự của Bắc Kinh ở vùng biển tranh chấp đã và đang "đe dọa và cưỡng ép" các nước láng giềng.

Theo South China Morning Post, Phó giám đốc Học viện Khoa học quân sự Trung Quốc cũng so sánh việc xây dựng các tiền đồn quân sự ở Biển Đông với một quyết định của cố chủ tịch Đặng Tiểu Bình, đưa một đơn vị của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa tới Hong Kong sau khi đặc khu này được chuyển giao cho Bắc Kinh nhằm chứng tỏ chủ quyền.

Đây là lần đầu tiên một quan chức quân sự Trung Quốc công khai thừa nhận tại một sự kiện quốc tế lớn về việc đưa binh sĩ và vũ khí tới các đảo nhân tạo mà nước này bồi đắp ở quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa.

Trong cuộc gặp với cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama khi thăm Hoa Kỳ năm 2015, Chủ tịch Tập Cận Bình đã bác bỏ kế hoạch thiết lập các cơ sở quân sự ở Biển Đông.

Việt Nam chưa có phản ứng chính thức về tuyên bố trên của ông He Lei, nhưng tờ Giáo dục Việt Nam đã đăng lại bài viết của South China Morning Post.

Tờ báo thuộc sở hữu của Hiệp hội các trường đại học và cao đẳng Việt Nam viết thêm : "Đã đến lúc Bắc Kinh không thể che đậy được sự thật, thì quay ra công khai thừa nhận việc quân sự hóa Biển Đông".

Báo này cũng coi sự thừa nhận trên là một tuyên bố "trắng trợn".

******************

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ chỉ trích Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông (VOA, 02/06/2018)

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis mạnh mẽ chỉ trích việc Trung Quốc quân sự hóa các đảo trong vòng tranh chấp ở Biển Đông, ông nhấn mạnh rằng các hệ thống vũ khí được triển khai gần đây trong khu vực này có mục đích đe dọa và cưỡng ép các nước láng giềng của Bắc Kinh.

Lời phát biểu này được đưa ra trong diễn văn của ông đọc hôm 2/6 tại Đối thoại Shangri-La, một diễn đàn thường niên về quốc phòng Châu Á ở Singapore.

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ đọc diễn văn tại Đối thoại Shangri-La, 2/6/2018

Trong diễn văn, ông Mattis nêu ra chiến lược rộng lớn của Mỹ về một vùng "Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương" tự do và rộng mở".

Ông nói : "Chính sách của Trung Quốc ở Biển Đông tương phản hoàn toàn với tính rộng mở của chiến lược của chúng tôi. Điều này đặt ra nghi vấn về những mục tiêu sâu rộng hơn của Trung Quốc".

Ông Mattis lưu ý đến việc Trung Quốc triển khai các tên lửa chống hạm và đất đối không, các thiết bị gây nhiễu điện tử, cũng như việc họ cho máy bay ném bom hạ cánh xuống quần đảo Hoàng Sa ở ngoài khơi Việt Nam.

Ông nói : "Dù Trung Quốc nói ngược lại, song việc triển khai các hệ thống vũ khí này gắn trực tiếp với việc quân đội sử dụng nhằm mục đích đe dọa và cưỡng ép. Hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc ở Trường Sa, là các đảo có tranh chấp ở Biển Đông, cũng trực tiếp mâu thuẫn với lời phát biểu trấn an của Chủ tịch Tập Cận Bình hồi năm 2015 tại Vườn hồng ở Tòa Bạch Ốc rằng họ sẽ không làm điều này".

Mặc dù phần lớn thế giới đang chú ý đến cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới giữa Triều Tiên và Hoa Kỳ, Đối thoại Shangri-La năm nay tập trung chủ yếu vào tương lai trong dài hạn của khu vực và cách đối phó với một Trung Quốc đang ngày càng quyết đoán hơn.

*********************

Mỹ cáo buộc Trung Quốc đang đe dọa các nước láng giềng ở Biển Đông (RFA, 02/06/2018)

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ, James Mattis, hôm 2/6 lên tiếng chỉ trích hành động triển khai tên lửa của Trung Quốc ra Biển Đông là nhằm đe dọa và xâm lấn các nước láng giềng.

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis phát biểu tại hội nghị Shangri-la ở Singapore hôm 2/6/2018 AFP

Phát biểu tại hội nghị Shangri-la ở Singapore, Bộ trưởng James Mattis nói Bắc Kinh đã triển khai các vũ khí quân sự bao gồm tên lửa chống tàu và đất đối không cùng các thiết bị gây nhiễu sóng đến các tiền đồn của nước này ở Biển Đông. Ông nói mặc dù Trung Quốc từ trước đến nay luôn khẳng định nước này không có ý định quân sự hoá Biển Đông nhưng những hệ thống mà Trung Quốc triển khai là nhằm mục đích quân sự với mục đích đe dọa và xâm lấn các nước khác.

Người đứng đầu Bộ Quốc phòng Mỹ nói Tổng thống Hoa Kỳ muốn có quan hệ tốt với Trung Quốc nhưng sẽ cạnh tranh mạnh mẽ với Trung Quốc nếu thấy cần thiết.

Đáp lại những tuyên bố của Bộ trưởng James Mattis, đại diện Trung Quốc tướng He Lei nói những nhận xét vô trách nhiệm từ bất cứ nước nào cũng không thể được chấp nhận.

Theo Chương trình sáng kiến minh bạch hàng hải Châu Á (AMTI), những hình ảnh vệ tinh hôm 12/5 cho thấy Trung Quốc đã triển khai các hệ thống tên lửa và radar trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa.

Hôm 18/5, Trung Quốc cũng xác nhận đã triển khai máy bay ném bom đến Biển Đông. Các chuyên gia quốc tế xác định các máy bay này đã đến đảo Phú Lâm.

Hoa Kỳ đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích Trung Quốc về hành động quân sự hoá Biển Đông. Để thách thức những đòi hỏi quá đáng về chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, từ năm 2015, Mỹ đã tiến hành các hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông. Hôm 27/5, 1 tuần trước hội nghị Shangri-la, hai tàu chiến Mỹ đã đi sát quần đảo Hoàng Sa do Trung Quốc chiếm đóng.

*********************

Chiến hạm Pháp ghé cảng Sài Gòn (RFI, 02/06/2018)

Trong khuôn khổ chiến dịch đào tạo tác chiến Jeanne d'Arc, hai chiến hạm Pháp đã đến Việt Nam ngày 01/06/2018 trong chuyến ghé cảng 5 ngày : Tàu đổ bộ-chỉ huy-chở trực thăng Dixmude đến neo đậu tại cảng Phú Mỹ, Bà Rịa - Vũng Tàu, còn khinh hạm tàng hình Surcouf thì ghé cảng Sài Gòn.

Tàu sân bay trực thăng Dixmude (sau) neo đậu cạnh khinh hạm tàng hình Surcouf tại quân cảng Toulon (miền Nam nước Pháp) ngày 14/07/2011. Ảnh minh họa Rama, Wikimedia Commons

Tàu đổ bộ Dixmude thuộc lớp Mistral, dài 180 m, trọng tải 22.000 tấn, có thể chở 16 trực thăng, hàng chục xe bọc thép và thiết bị quân sự. Tàu được hạ thủy cuối năm 2010 và chính thức đi vào hoạt động vào năm 2012. Đây là chiếc tàu lớn thứ hai của Hải Quân Pháp, chỉ sau tàu sân bay Charles de Gaulle.

Còn khinh hạm tàng hình Surcouf của Hải Quân Pháp đã cập cảng Sài Gòn. Tàu Surcouf dài 125 m, thủy thủ đoàn gồm 150 người, trong đó 10% là nữ. Trên tàu có một trực thăng nhằm phục vụ hoạt động trên biển.

Theo đại sứ Pháp tại Việt Nam : "Đây là năm thứ ba tàu chiến Pháp ghé cảng Thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt năm nay, hai bên sẽ diễn tập chung trên biển và thực hiện nhiều hoạt động giao lưu và huấn luyện".

Trước tàu Dixmude và tàu Surcouf, lần lượt hải đội tàu chở trực thăng Mistral - Courbet và tàu đổ bộ Tonnerre đã thăm hữu nghị Việt Nam vào các năm 2017 và 2016.

Theo báo Tuổi Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh ngày 02/06, chỉ huy chiến dịch Jeanne d'Arc, đại tá Jean Porcher cho biết trong quá trình đi vào vùng Biển Đông, đội tàu Pháp đã gặp phải một số tàu chiến Trung Quốc. Hai bên đã di chuyển cùng nhau trong nhiều giờ liền và không gặp khó khăn gì.

Các tàu sẽ neo đậu tại Việt Nam từ ngày 01 đến 05/06, sau đó qua Singapore trước khi trở về Pháp.

Hai bộ trưởng Quốc Phòng Việt-Mỹ lại gặp nhau

Hôm qua 01/06/2018, bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch đã gặp gỡ đồng nhiệm Mỹ James Mattis bên lề Đối Thoại Shangri La ở Singapore.

Theo báo chí trong nước, hai bên đã nhận định về hiệu quả hợp tác Việt-Mỹ trong thời gian qua. Ông Mattis cho biết phía Mỹ đang xem xét chuyển giao cho Việt Nam các máy bay huấn luyện và một số thiết bị khác theo nhu cầu.

****************

Bộ trưởng Mattis thúc giục Mỹ, Việt tăng cường hợp tác QP (VOA, 02/06/2018)

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis hôm 1/6 nói nước ông đang cân nhắc việc bàn giao máy bay huấn luyện và các thiết bị khác cho Việt Nam để tăng cường quan hệ giữa quân đội hai nước.

Bộ trưởng quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lich và Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Jim Mattis, tại Singapore, ngày 1/6/2018. Ảnh Thanh niên.

Gặp gỡ bên lề diễn đàn an ninh Shangri-La ở Singapore, ông Mattis nói với Bộ trưởng quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch rằng Mỹ muốn ký các văn bản để đặt nền tảng cho những hợp tác hơn nữa.

Theo mạng tin San Diego Union Tribune, Bộ trưởng Mattis nói rằng Mỹ "hoàn toàn nhất trí" với Hà Nội về các mục tiêu chiến lược quan trọng.

Tờ báo này cho biết cả hai quốc gia cũng đang tiến tới kế hoạch để Hoa Kỳ đưa máy bay huấn luyện và máy bay không người lái đến Việt Nam, nơi đang đóng vai trò ngày càng lớn trong các vấn đề an ninh quốc tế.

Bộ trưởng Lịch hoan nghênh việc Mỹ phối hợp liên tục để sớm khởi động dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa cũng như trợ giúp Việt Nam triển khai một bệnh viện dã chiến và một đơn vị công binh thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc.

Quan hệ quốc phòng giữa hai đối thủ cũ, Việt Nam và Hoa Kỳ, đã phát triển đáng kể trong những năm gần đây, khi hai nước để lại sau lưng cuộc chiến Việt Nam đầy đau thương mất mát.

Lần đầu tiên, Mỹ đã mời Việt Nam tham gia cuộc diễn tập hải quân vành đai Thái Bình Dương 2018 (RIMPAC), một trong những cuộc tập trận hải quân đa quốc gia lớn nhất thế giới được tổ chức hai năm một lần.

Sự kiện quốc tế này dự kiến diễn ra từ ngày 27/6 đến ngày 2/8.

Hồi tháng 3 năm nay, tàu USS Carl Vinson đã thực hiện chuyến thăm lịch sử đến Đà Nẵng, là lần đầu tiên một tàu sân bay của Mỹ đến một cảng của Việt Nam kể từ khi Chiến tranh Việt Nam kết thúc cách đây 43 năm.

Trước cuộc gặp với Bộ trưởng Lịch, hôm 25/5, vài ngày trước khi lên đường đi Singapore, Bộ trưởng Mattis đã gặp Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Phạm Quang Vinh và thảo luận các cách thức để tăng cường hợp tác song phương về an ninh hàng hải trong bối cảnh vẫn có nhiều căng thẳng ở Biển Đông.

(San Diego Union Tribune, Quân Đội Nhân Dân, TTXVN)

********************

Tướng McKenzie : ‘Quân đội Mỹ có nhiều kinh nghiệm đánh chiếm đảo’ (VOA, 01/06/2018)

Sau khi trung tướng Kenneth McKenzie, Giám đốc Liên quân thuộc Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ hôm 31/5 nhấn mạnh rằng "Quân đội Mỹ có rất nhiều kinh nghiệm đánh chiếm đảo," các nhà bình luận Việt Nam cho rằng thái độ ngày càng cứng rắn về vấn đề Biển Đông của Ngũ Giác đài, dù chỉ là phát biểu về các hành động quân sự, nhưng có thể giúp trấn an người dân Việt Nam, trong khi Hà Nội muốn có một giải pháp hòa bình với Bắc Kinh.

Tướng Kenneth McKenzie, Giám đốc Liên quân thuộc Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ.

Tiến sĩ Hoàng Việt, đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh, nhận định : "Phát biểu đó cho thấy một điều là thái độ của Mỹ ngày càng cứng rắn hơn đối với Trung Quốc, đặc biệt là từ các quan chức Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ, họ muốn có một chính sách cứng rắn hơn đối với Trung Quốc."

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis tiếp đại sứ Việt Nam Phạm Quang Vinh ngày 25/5/2018 tại Lầu Năm Góc. Ảnh VTV.

Khi được hỏi liệu Mỹ có khả năng "thổi bay" đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp phi pháp trên Biển Đông hay không, trung tướng Kenneth McKenzie đáp rằng : "Tôi có thể nói rằng quân đội Mỹ có rất nhiều kinh nghiệm trong việc đánh chiếm các đảo nhỏ ở Tây Thái Bình Dương," theo CNN.

Theo Newsweek, ông McKenzie nói Mỹ có kinh nghiệm "phá hủy các đảo nhỏ bị cô lập" là ám chỉ các chiến dịch của quân đội Mỹ trong Thế chiến 2, và kinh nghiệm đó đã được tích lũy trở thành năng lực cơ bản của quân đội Mỹ.

Truyền thông Việt Nam đón nhận phát biểu của lãnh đạo Ngũ Giác đài như một lời "cảnh báo" "cứng rắn" đối với Trung Quốc.

Báo Tuổi trẻ hôm 1/6 chạy dòng tít : "Mỹ cảnh báo cho ‘nổ tung’ đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép," trong khi báo Lao động loan tin "Mỹ cảnh báo "thổi bay" đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép ở Biển Đông."

Đảo nhân tạo trên đá Subi.

​Giáo sư Hoàng Việt nhận định rằng khả năng Hoa Kỳ phá tan các đảo nhân tạo của Trung Quốc là rất thấp, nhưng nếu điều đó xảy ra, thì đa số người dân Việt Nam sẽ vui mừng :

"Đối với chính phủ Việt Nam, họ sẽ có cái nhìn thận trọng, họ sẽ chờ xem có ảnh hưởng gì đến lợi ích của họ không, nhưng đối với người dân Việt Nam thì tôi nghĩ rằng họ rất thích thú điều đó. Tuy nhiên, khả năng xảy ra rất thấp vì Trung Quốc rất giỏi trong việc nắn gân và biết đâu là điểm tới hạn (redline) với Hoa Kỳ. Nếu có căng thẳng thì Trung Quốc sẽ tìm cách giảm nhiệt. Cả Hoa Kỳ và Trung Quốc đều phải có những kiềm chế nhất định nên khả năng thực tế xảy ra rất thấp."

Có cùng nhận định với giáo sư Hoàng Việt, Blogger Hưng Ngọc Phạm viết trên Facebook : "Kinh nghiệm và k­hả năng tấn công của Mỹ thì không bàn cãi, nhưng có ý định tấn công hay không là một chuyện hoàn toàn khác."

Bình luận của tướng McKenzie được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đẩy mạnh chiến dịch thực thi tự do hàng hải để đáp trả hành vi Trung Quốc quân sự hóa các đảo nhân tạo ở Biển Đông.

Ngày 27/5, hai chiến hạm Mỹ đi vào vùng 12 hải lý các đảo ở Hoàng Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam. Đây là lần đầu tiên Mỹ sử dụng hơn một tàu trong hoạt động tuần tra, để khẳng định quyền đi lại tự do trên các vùng biển quốc tế.

Hôm 30/5, Đô đốc Harry Harris, người đứng đầu Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương nói rằng Trung Quốc là "thách thức lâu dài lớn nhất" của Mỹ trong khu vực.

Chính phủ Trung Quốc có phản ứng tức giận với những tuyên bố gần đây của Mỹ. Trong cuộc họp báo ngày 31/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói Mỹ "vừa ăn cướp vừa la làng."

Đảo nhân tạo của Trung Quốc xây dựng trên Đá Gạc Ma (Ảnh của CSIS)

Từ Hà Tĩnh, ông Lê Hữu Thảo, cựu binh của Quân đội Nhân dân Việt Nam, nói với VOA rằng phát biểu của tướng McKenzie thể hiện khả năng hiện diện quân sự ngày càng cao của chính quyền Mỹ.

Nhưng theo ông Thảo, người từng tham gia hải chiến Trường sa tại đá Gạc Ma khi quân đội Việt Nam đối đầu với hải quân Trung Quốc năm 1988, nói rằng Việt Nam không có ý định ủng hộ hay can thiệp vào các hành động quân sự trong tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, mà thay vào đó là biện pháp đấu tranh ngoại giao và hòa bình.

Ông Thảo nói :

"Để giành lại chủ quyền lãnh thổ từ tay Trung Quốc thì không nhất thiết dùng vũ lực, mà dùng các biện pháp như chính trị, ngoại giao và nhiều cách khác, vì chiến tranh sẽ khốc liệt, gây thiệt hại kinh tế và con người."

Hồi đầu tháng 5, Việt Nam đề nghị Trung Quốc rút thiết bị quân sự khỏi các đảo nhân tạo trên Biển Đông.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Lê Thị Thu Hằng tuyên bố hôm 8/5 : "Việt Nam đề nghị phía Trung Quốc với tư cách là quốc gia lớn ở khu vực và thế giới, thể hiện trách nhiệm trong việc duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, không tiến hành quân sự hóa, rút các trang thiết bị quân sự triển khai trái phép trên các cấu trúc thuộc chủ quyền của Việt Nam, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa."

Bộ trưởng quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lich và Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Jim Mattis, tại Ngx Giác Đài, ngày 8/8/2017. Ảnh Sputnik.

Trong một diễn biến liên quan, Hoa Kỳ sẽ gửi máy bay không người lái đến Việt Nam, theo một tuyên bố của Bộ trưởng quốc phòng Jim Mattis hôm 1/6.

Theo mạng tin San Diego Union Tribune, tại cuộc hội đàm giữa Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis và Bộ trưởng quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch hôm 1/6 bên lề Đối thoại Shangri-La ở Singapore, ông Mattis nói rằng Mỹ "hoàn toàn nhất trí" với Hà Nội về các mục tiêu chiến lược quan trọng.

Tờ báo này cho biết cả hai quốc gia cũng đang tiến tới kế hoạch để Hoa Kỳ gửi máy bay huấn luyện và máy bay không người lái đến Việt Nam, nơi đang đóng vai trò ngày càng lớn trong các vấn đề an ninh quốc tế.

Biển Đông : Trung Quốc triển khai tên lửa chính là nhằm mục đích tấn công (RFI, 04/05/2018)

Với việc triển khai tên lửa trên ba đảo nhân tạo ở Trường Sa, Trung Quốc như vậy là đã vượt qua một ngưỡng mới tiến đến việc kiểm soát hoàn toàn Biển Đông, nhất là vì những tên lửa này được cho là nhằm mục đích tấn công, chứ không hề mang tính phòng thủ hay tự vệ.

Ảnh vệ tinh chụp ngày 29/03/2017 : Tiêm kích Trung Quốc J-11 trên đảo Phú Lâm, Hoàng Sa, Biển Đông(Internet)

Theo kênh truyền hình Mỹ CNBC, loại tên lửa mà Trung Quốc bố trí trên ba đảo nhân tạo Đá Chữ Thập, Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn là tên lửa chống hạm YJ-12B, có thể bắn trúng tàu thuyền trong phạm vi 400 km, và tên lửa địa đối không tầm xa HQ-9B, có thể bắn hạ các phi cơ hay tên lửa trong phạm vi 200 km. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc bố trí các tên lửa ở khu vực Trường Sa. Các hệ thống tên lửa tương tự đã được Bắc Kinh lắp đặt ở quần đảo Hoàng Sa.

Trả lời kênh CNBC, ông Greg Poling, chuyên gia về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế CSIS, Washington, nhận định : "Có thể xem là Trung Quốc đang vượt qua một ngưỡng quan trọng. Các dàn tên lửa đó rõ ràng là một mối đe dọa tấn công đối với các bên tranh chấp khác, đồng thời đưa Trung Quốc gần thêm đến mục tiêu kiểm soát hoàn toàn vùng biển và vùng trời ở Biển Đông". Chuyên gia Poling nhấn mạnh, giờ đây, bất kỳ tàu bè hay phi cơ hoạt động gần khu vực Trường Sa đều nằm trong tầm bắn của tên lửa Trung Quốc.

Hiện chưa biết Bắc Kinh triển khai bao nhiêu tên lửa ở Trường Sa, nhưng với hệ thống vũ khí này, quân đội Trung Quốc nay không chỉ đủ sức tự vệ, mà còn có khả năng tấn công các đảo mà các nước tranh chấp khác đang nắm giữ ở Biển Đông. Nhưng rất có thể là Bắc Kinh sẽ không dừng ở đó. Theo dự báo của bà Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp về Châu Á của CSIS, sau tên lửa, bước kế tiếp sẽ là triển khai chiến đấu cơ, giống như Trung Quốc đã làm ở Hoàng Sa.

Về phần Collin Koh, nhà nghiên cứu của Chương trình An ninh Hàng hải, thuộc Trường Nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam, Singapore, ông cho rằng, việc triển khai tên lửa ở Trường Sa sẽ giúp Trung Quốc nâng cao khả năng triển khai lực lượng ở Biển Đông. Cùng với các phương tiện di động như chiến đấu cơ và chiến hạm, Bắc Kinh coi như có một chiếc dù bao phủ toàn bộ vùng Biển Đông, kể cả tại những vùng biển và vùng trời mà Trung Quốc không nắm giữ.

Vào tháng Tư vừa qua, trong cuộc điều trần tại Thượng Viện Mỹ, đô đốc Philip Davidson, người được đề cử làm chỉ huy Bộ tư lệnh Thái Bình Dương, đã cảnh báo rằng Trung Quốc có thể sử dụng các căn cứ ở Biển Đông để thách thức mọi hoạt động quân sự của Mỹ trong vùng.

Theo ông Collin Koh, vấn đề là Trung Quốc có một khái niệm về "quân sự hóa" rất khác các nước khác. Theo quan điểm của Bắc Kinh, những hoạt động nói trên không phải là quân sự hóa, mà chỉ là những biện pháp mang tính phòng thủ, tự vệ, trong khi họ xem những hoạt động tương tự của các nước khác là quân sự hóa !

Câu hỏi đang được đặt ra hiện nay là Trung Quốc sẽ tuyên bố thiết lập vùng nhận dạng phòng không ADIZ ở Biển Đông hay không. Theo một số nhà phân tích, sau việc triển khai tên lửa ở Trường Sa, việc thiết lập ADIZ có thể là bước kế tiếp để Trung Quốc thật sự làm bá chủ Biển Đông.

Thanh Phương

***********************

Hoa Kỳ cảnh báo hậu quả cho những hành động của Trung Quốc ở Biển Đông (RFA, 04/05/2018)

Nhà Trắng hôm 3/5 lên tiếng cảnh báo sẽ có hậu quả ngắn và dài hạn liên quan đến việc Trung Quốc quân sự hóa khu vực Biển Đông.

Hình chụp vệ tinh Đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa - AMTI (CSIS)

Lời phát biểu này được phát ngôn viên Nhà Trắng, bà Sarah Sanders đưa ra tại cuộc họp báo thường kỳ sau khi có tin Trung Quốc âm thầm đưa các hệ thống tên lửa đất đối không và chống tàu ra ba thực thể mà nước này chiếm đóng tại Trường Sa.

Bà Sarah Sanders nói Mỹ biết về hoạt động quân sự hóa khu vực Biển Đông của Trung Quốc và đã nêu quan ngại trực tiếp với phía Trung Quốc về vấn đề này, cùng những hậu quả ngắn và dài hạn. Tuy nhiên bà không cho biết cụ thể những hậu quả này là gì.

Hãng tin CNBC hôm 3/5 trích một nguồn tin giấu tên cho biết theo báo cáo tình báo của Mỹ, trong vòng 30 ngày qua, Trung Quốc đã triển khai tên lửa ra đá Chữ Thập, đá Subi và đá Vành Khăn. Tất cả các thực thể này đều nằm trong vòng 216 km thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

Đây được coi là lần đầu tiên Trung Quốc triển khai tên lửa ra Trường Sa.

Người phát ngôn Tổng thống Philippines Harry Roque nói Philippines quan ngại về thông tin Trung Quốc triển khai vũ khí tới vùng nước tranh chấp, nhưng chính phủ nước này hoàn toàn tự tin rằng những tên lửa này không nhắm tới Philippines

Bộ Quốc phòng Trung Quốc từ chối bình luận về thông tin này. Bộ ngoại giao Trung Quốc nói Trung Quốc có chủ quyền không thể chối cãi với Trường Sa và việc triển khai vũ khí quốc phòng cần thiết là nhằm phụ vụ nhu cầu an ninh quốc gia chứ không nhắm tới bất cứ nước nào.

Quần đảo Trường Sa là khu vực đang tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc với một số nước trong khu vực bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan. Kể từ đầu năm 2014 đến nay, Trung Quốc đã gia tăng các nỗ lực xây lấp đảo nhân tạo và xây dựng các cơ sở quân sự trên các đảo do nước này chiếm đóng. Hành động này làm dấy lên lo ngại về việc quân sự hóa khu vực Biển Đông và sự thống trị hòan toàn khu vực này của Trung Quốc.

********************

Mỹ : Sẽ có hậu quả cho việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông (VOA, 04/05/2018)

Mỹ đã nêu quan ngại với Trung Quốc về hoạt động quân sự hóa mới nhất của nước này ở Biển Đông và sẽ có những hậu quả trong ngắn hạn và dài hạn, Tòa Bạch Ốc khẳng định ngày 3/5.

Tàu chiến và chiến đấu cơ của Quân đội Giải phóng Nhâ nda6n của Trung Quốc diễn tập ở Biển Đông, ngày 12 tháng 4, 2018.

Đài CNBC của Mỹ hôm 2/5 đưa tin Trung Quốc đã gắn các phi đạn hành trình chống hạm và hệ thống phi đạn địa-đối-không trên ba tiền đồn ở Biển Đông. CNBC dẫn các nguồn tin biết trực tiếp về tình báo của Mỹ.

Khi được hỏi về bản tin, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sarah Sanders nói trong một cuộc họp báo : "Chúng tôi đã biết rõ chuyện Trung Quốc đang quân sự hóa Biển Đông. Chúng tôi đã nêu quan ngại trực tiếp với phía Trung Quốc về vấn đề này và sẽ có những hậu quả ngắn hạn và dài hạn".

Bà Sanders không nói những hậu quả đó có thể là gì.

Một quan chức Mỹ, phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết tình báo Mỹ đã nhìn thấy một số dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đã chuyển một số hệ thống vũ khí đến quần đảo Trường Sa trong tháng qua, nhưng không cung cấp thêm chi tiết.

CNBC dẫn các nguồn tin giấu tên nói rằng theo đánh giá tình báo của Mỹ, các phi đạn vừa kể đã được chuyển đến các bãi Đá Chữ Thập, Đá Subi và Đá Vành Khăn ở quần đảo Trường Sa trong vòng 30 ngày qua.

Đây sẽ là những đợt triển khai phi đạn đầu tiên của Trung Quốc tại quần đảo Trường Sa, nơi mà Việt Nam và các nước lân cận cũng có những tuyên bố chủ quyền chồng chéo.

Bộ quốc phòng Trung Quốc không trả lời yêu cầu bình luận. Bộ ngoại giao Trung Quốc nói Trung Quốc có chủ quyền không thể tranh cãi đối với quần đảo Trường Sa và việc triển khai phòng thủ là cần thiết vì nhu cầu an ninh quốc gia và không nhắm vào bất kỳ nước nào.

"Những ai không có ý định gây hấn không cần phải lo lắng hay sợ hãi", phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói.

CNBC cho biết phi đạn hành trình chống hạm YJ-12B cho phép Trung Quốc tấn công tàu trong phạm vi 295 hải lý. Đài này cho biết các phi đạn tầm xa, địa đối không HQ-9B có thể nhắm mục tiêu vào các máy bay, máy bay không người lái và phi đạn hành trình trong phạm vi 160 hải lý.

Tháng trước, Đô đốc Philip Davidson, người được đề cử làm chỉ huy Bộ Tư lệnh Mỹ ở Thái Bình Dương, cho biết Trung Quốc có thể sử dụng "các căn cứ sắp hoạt động" ở Biển Đông để thách thức sự hiện diện của Mỹ trong khu vực và "sẽ dễ dàng áp đảo lực lượng quân sự của bất kỳ nước nào có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông".

********************

Mỹ, Úc cảnh cáo Trung Quốc về việc đặt tên lửa ở Trường Sa (RFI, 04/05/2018)

Hôm 03/05/2018, Hoa Kỳ đã lên tiếng cảnh cáo Trung Quốc sau khi có tin là Bắc Kinh lần đầu tiên lắp đặt tên lửa trên ba đảo nhân tạo trong vùng quần đảo Trường Sa ở Biển Đông. Hôm nay, Úc cũng đã đưa ra lời cảnh cáo tương tự.

Không ảnh vệ tinh của CSIS chụp ngày 16/06/2017 cho thấy nhiều công trình quân sự được Trung Quốc xây dựng trên đảo Đá Chữ Thập. CSIS/Reuters

Trích dẫn nguồn tin tình báo Mỹ, ngày 02/05 vừa qua, kênh truyền hình Mỹ CNBC tiết lộ Trung Quốc đã lắp đặt tên lửa chống hạm và tên lửa địa đối không trên 3 đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đã bồi đắp ở Trường Sa : Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), Đá Xu Bi (Subi Reef) và Đá Vành Khăn (Mischief Reef). Việc triển khai những tên lửa nói trên chỉ mới được thực hiện trong vòng 30 ngày gần đây.

Nếu thông tin này được kiểm chứng là đúng, đây là lần đầu tiên Trung Quốc triển khai tên lửa trên các đảo nhân tạo ở Trường Sa. Ngay từ năm ngoái, giới quan sát đã ghi nhận việc Bắc Kinh xây dựng các hầm chứa tên lửa trên các thực thể này.

Về phản ứng của Hoa Kỳ, sau khi có thông tin nói trên, phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders hôm qua tuyên bố : "Chúng tôi biết rất rõ việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông. Chúng tôi đã trực tiếp nêu với phía Trung Quốc các mối quan ngại của chúng tôi". Bà Sanders cảnh cáo Bắc Kinh là "sẽ có những hậu quả trong ngắn hạn và dài hạn" do việc triển khai tên lửa.

Về phần nước Úc, ngoại trưởng Julie Bishop hôm nay cũng cảnh cáo Trung Quốc về việc triển khai tên lửa ở Trường Sa. Bà Bishop tuyên bố : "Nếu thông tin báo chí là đúng thì chính phủ Úc sẽ rất quan ngại, vì điều này trái với cam kết của Trung Quốc là sẽ không quân sự hóa các thực thể đó". Ngoại trưởng Úc cho rằng mọi hành động quân sự hóa các thực thể ở Biển Đông đều đi ngược lại vai trò của Trung Quốc với tư cách một trong năm thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.

Trong khi đó, tại Manila hôm nay, phát ngôn viên phủ tổng thống Philippines, Hary Roque, cũng bày tỏ mối quan ngại về thông tin Trung Quốc triển khai tên lửa ở Trường Sa. Nhưng ông Roque tin tưởng rằng những tên lửa đó "không nhắm vào Philippines", vì quan hệ giữa Manila và Bắc Kinh đã được cải thiện đáng kể trong thời gian qua.

Phía Trung Quốc hiện vẫn chưa xác nhận hay phủ nhận thông tin của CNBC về việc triển khai tên lửa ở Trường Sa, nhưng phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm qua tái khẳng định chủ quyền "không thể tranh cãi được" của Bắc Kinh trên khu vực Trường Sa, và cho rằng việc triển khai các vũ khí "phòng thủ" là nhằm đáp ứng nhu cầu về an ninh, chứ không nhắm vào bất kỳ nước nào.

Thanh Phương

********************

Trung Quốc lắp đặt tên lửa hành trình ở Trường Sa (VOA, 03/05/2018)

Trung Quốc vừa lắp đặt tên lửa hành trình chống hạm và hệ thống tên lửa đất đối không trên ba tiền đồn ở Biển Đông, kênh tin tức Mỹ CNBC dẫn các nguồn thạo tin từ tình báo Mỹ cho biết hôm 2/5.

Tên lửa hành trình chống hạm YJ của Trung Quốc được trình diễn trong dịp kỷ niệm 70 năm Chiến tranh Thế giới thứ II.

Nếu được xác nhận, sự kiện này sẽ đánh dấu việc triển khai tên lửa lần đầu tiên của Trung Quốc tại quần đảo Trường Sa, nơi Việt Nam và một số nước tuyên bố chủ quyền.

Trung Quốc không hề đề cập đến bất kỳ việc triển khai tên lửa nào, chỉ nói rằng các cơ sở quân sự của mình ở quần đảo Trường Sa đơn thuần là để phòng thủ, và nước này có thể làm bất cứ điều gì trên lãnh thổ của mình.

Bộ ngoại giao Trung Quốc nói nước này có chủ quyền không thể chối cãi trên quần đảo Trường Sa, và việc triển khai phòng thủ cần thiết phục vụ cho nhu cầu an ninh quốc gia và không nhắm vào bất kỳ quốc gia nào.

"Những ai không có ý hung hăng thì không cần phải lo lắng hay sợ hãi", phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh nói với các nhà báo tại Bắc Kinh.

Trung Quốc "hy vọng các bên liên quan nên có cái nhìn khách quan và bình tĩnh", bà Hoa nói thêm.

CNBC trích dẫn các nguồn tin giấu tên nói rằng theo đánh giá tình báo của Hoa Kỳ, các tên lửa đã được chuyển đến Đá Chữ Thập, Đá Subi và Đá Vành Khăn trong vòng 30 ngày qua.

Bộ Quốc phòng Mỹ, vốn phản đối việc Trung Quốc lắp đặt các cơ sở quân sự trên các tiền đồn đã xây dựng ở Biển Đông, đã từ chối bình luận với Reuters.

Một chuyên gia về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS) ở Washington, ông Greg Poling, nói việc triển khai tên lửa trên các tiền đồn là sự kiện quan trọng.

"Đây sẽ là những tên lửa đầu tiên ở quần đảo Trường Sa, dù là loại đất đối không hay loại chống hạm", Reuters dẫn lời ông Poling nói.

Chuyên gia của CSIS cho biết thêm rằng việc triển khai như thế này đã được tiên đoán trước, khi Trung Quốc xây dựng các nhà chứa tên lửa trên các bãi đá vào năm ngoái và triển khai các hệ thống tên lửa trên đảo Phú Lâm nằm xa hơn về phía bắc.​

Lính Trung Quốc tuần tra trên đảo Phú Lâm, nơi Việt Nam tuyên bố chủ quyền.

Theo ông Poling, đây sẽ là một bước tiến quan trọng trong hành trình Trung Quốc thống trị Biển Đông, một tuyến thương mại quan trọng toàn cầu.

"Trước đây, nếu anh là một trong những nước có tuyên bố chủ quyền, thì anh biết rằng Trung Quốc đang theo dõi mọi bước đi của anh. Còn bây giờ, anh biết là anh đang hoạt động trong phạm vi tên lửa của Trung Quốc. Đó là một mối đe dọa tiềm ẩn lớn", ông Poling nói.

Bản tin của CNBC cho biết tên lửa hành trình chống hạm YJ-12B cho phép Trung Quốc tấn công các tàu trong vòng 295 hải lý. Còn loại tên lửa tầm xa đất đối không HQ-9B có thể nhắm mục tiêu máy bay, máy bay không người lái và tên lửa hành trình trong phạm vi 160 hải lý.

Tháng trước, Đô đốc Hoa Kỳ Philip Davidson, người được đề cử đứng đầu Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, nói rằng cơ sở hoạt động sắp tới của Trung Quốc ở Biển Đông có vẻ đã hoàn chỉnh.

"Điều duy nhất còn thiếu là bố trí lực lượng", ông nói. Khi yếu tố này đã được bổ sung, "Trung Quốc sẽ có thể mở rộng ảnh hưởng đến hàng ngàn dặm về phía nam và phô diễn sức mạnh sâu vào tới Châu Đại Dương".

Đô đốc Davidson cho rằng Trung Quốc có thể sẽ dùng các căn cứ để thách thức sự hiện diện trong khu vực của Hoa Kỳ, và "dễ dàng áp đảo các lực lượng quân sự của bất kỳ quốc gia nào có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông".

Ông nói thêm :

"Trung Quốc hiện có khả năng kiểm soát Biển Đông trong mọi tình huống xảy ra chiến tranh với Hoa Kỳ".

********************

Tình báo Mỹ : Trung Quốc đã đặt tên lửa trên 3 tiền đồn ở Trường Sa (RFI, 03/05/2018)

Trung Quốc đã lắp đặt tên lửa hành trình chống hạm và phòng không trên 3 tiền đồn đã xây dựng ở quần đảo Trường Sa tại Biển Đông. Thông tin này vừa được kênh truyền hình Mỹ CNBC tiết lộ hôm qua, 02/05/2018, trích dẫn các nguồn tin từ tình báo Hoa Kỳ.

Ảnh chụp từ trên không Đá Xu Bi, Trường Sa, tháng 4/2017. Đây là một trong 3 đảo mà Trung Quốc đã lấp đặt tên lửa, theo tình báo Mỹ.© Reuters

Theo CNBC, ba tiền đồn được trang bị tên lửa là các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đã bồi đắp trong thời gian gần đây tại Trường Sa : Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), Đá Xu Bi (Subi Reef) và Đá Vành Khăn (Mischief Reef). Việc triển khai tên lửa chỉ mới được thực hiện trong vòng 30 ngày gần đây.

CNBC ghi nhận : Loại tên lửa mà Trung Quốc được cho là đã bố trí tại khu vực Trường Sa là tên lửa chống hạm YJ-12B, có thể bắn trúng tàu thuyền trong phạm vi 295 hải lý, và tên lửa địa đối không tầm xa HQ-9B dùng để bắn hạ phi cơ, drone, hay tên lửa hành trình của đối phương trong phạm vi 160 hải lý.

Theo hãng tin Anh Reuters, nếu thông tin trên được chứng thực, đây là lần đầu tiên mà Trung Quốc triển khai tên lửa trên các đảo nhân tạo trong tay họ ở Trường Sa. Ngay từ năm ngoái, giới quan sát đã ghi nhận việc Bắc Kinh đã xây dựng các hầm chứa tên lửa trên các đảo nhân tạo.

Vào hôm nay, bộ Quốc Phòng Trung Quốc vẫn chưa lên tiếng về việc triển khai tên lửa ở Trường Sa, nhưng phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh thì tái khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh trên khu vực, và cho rằng việc triển khai vũ khí "phòng thủ" là một điều cần thiết để đáp ứng nhu cầu an ninh, không nhằm vào bất kỳ nước nào.

Theo phát ngôn viên Trung Quốc thì "những ai không hiếu chiến thì chẳng có gì phải lo ngại", và Trung Quốc hy vọng rằng "các bên liên can nhìn nhận sự kiện này một cách khác quan và bình tĩnh".

Trước thông tin về việc tên lửa đã được bố trí tại Trường Sa, ông Greg Poling, chuyên gia về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu chiến Lược và quốc Tế CSIS tại Washington (Mỹ), nhận định : "Giờ đây, bất kỳ ai hoạt động trên Biển Đông sẽ biết rằng họ đang nằm trong tầm ngắm của tên lửa Trung Quốc. Đây là một lời đe dọa ngầm khá mạnh mẽ".

Vào tháng Tư vừa qua, trong cuộc điều trần tại Thượng Viện Mỹ, Đô đốc Philip Davidson, người được đề cử làm chỉ huy Bộ tư lệnh Thái Bình Dương, đã cảnh báo rằng Trung Quốc có thể sử dụng các căn cứ ở Biển Đông để thách thức sự hiện diện của Mỹ trong vùng.

Nhật, Ấn hợp tác cản đà tiến của Trung Quốc ở Biển Đông và Nam Á

Vào lúc Trung Quốc càng lúc càng có nhiều hành động bành trướng uy lực quân sự để áp đặt quyền thống trị trên Biển Đông, hãng tin Nhật Bản Jiji ngày 02/05/2018 tiết lộ : Tokyo và New Delhi đã quyết định tăng cường hợp tác để cản bước Bắc Kinh ở Biển Đông và khu vực Nam Á.

Nhân một cuộc tiếp xúc tại New Delhi với ngoại trưởng Ấn Độ Sushma Swaraj, ông Fumio Kishida, một nghị sĩ cao cấp thuộc Đảng Dân Chủ Tự Do đang cầm quyền tại Nhật Bản đã xác nhận rằng Tokyo mong muốn duy trì mối quan hệ với New Delhi trong tư cách là một đối tác quan trọng để đẩy mạnh các nỗ lực làm cho khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương trở thành "tự do và cởi mở".

Về phần mình, bà Swaraj cũng nhấn mạnh chủ trương của New Delhi coi trọng quan hệ với Tokyo.

Ông Kishida và bà Swaraj cũng trao đổi quan điểm về vấn đề Bắc Triều Tiên sau hội nghị thượng đỉnh Liên Triều hôm 27/04 vừa qua. Ngoại trưởng Ấn Độ đã cho thấy thái độ thông cảm với quan điểm của Nhật Bản trên vấn đề này.

Trọng Nghĩa

******************

Nhật và Ấn hợp tác đối phó với Trung Quốc ở Biển Đông (RFA, 03/05/2018)

Dân biểu đảng Dân chủ Tự Do Nhật Bản Fumio Kishida và Bộ trưởng Ngoại giao của Ấn Độ Sushma Swaraj hôm 2/5 đồng ý hai nước sẽ hợp tác để đối phó với những thách thức của Trung Quốc ở Biển Đông và khu vực Nam Á.

Bộ trưởng ngoại giao Ấn Độ Sushma Swaraj (trái) gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Tokyo hôm 30/3/2018 - AFP

Phát biểu trong cuộc họp với bà Sushma Swaraj ở New Dehli, dân biểu Kishida nói rằng Nhật Bản hướng tới việc duy trì quan hệ với Ấn Độ như một trong các đối tác để thúc đẩy khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương mở và tự do.

Khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương mở cũng nằm trong chiến lược mới của chính phủ của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nói tới thời gian qua nhằm thay cho chiến lược chuyển trục về Châu Á của Tổng thống Barack Obama trước đó.

Hiện cả Ấn Độ và Nhật Bản đều có những tranh chấp về chủ quyền với Trung Quốc. Ấn Độ lo ngại về sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc ra vùng Ấn Độ Dương và các nước láng giềng. Trong khi đó Nhật Bản đang có tranh chấp với Trung Quốc ở khu vực biển Hoa Đông.

Trung Quốc gần hoàn tất việc quân sự hóa Biển Đông (VOA, 05/02/2018)

Trung Quốc gần như đã hoàn thành quân sự hóa 7 rạn san hô mà Philippines tuyên bố chủ quyền trên quần đảo Trường Sa, tờ Inquirer của Phillippines mới đưa tin, dựa trên các bức ảnh chụp từ trên không.

Hình vệ tinh đảo Chữ Thập (Fiery Cross Reef) của AMTI.

Báo The Straits Times hôm 5/2 nói rằng những bức ảnh này cho thấy các rạn san hô đã được biến đổi thành các hòn đảo nhân tạo trong giai đoạn hoàn thành để phục vụ cho căn cứ không quân và hải quân. Tờ báo này cho biết hầu hết các bức ảnh được chụp từ tháng 6 đến tháng 12/2017 từ độ cao 1.500 mét.

Khi được cho xem ảnh, ông Eugenio Bito-onon Jr., cựu thị trưởng thị trấn Kalayaan trên đảo Pag-asa, hòn đảo lớn nhất mà Philippines tuyên bố chủ quyền ở quần đảo Trường Sa, còn được gọi là đảo Thị Tứ, đã nhận ra sự hiện diện của các cơ sở mới trên đảo nhân tạo.

Tin cho hay, hai năm trước, khi bay qua các hòn đảo này cùng với các nhà báo nước ngoài, ông Bito-onon đã chứng kiến các công trình xây dựng đang diễn ra.

Ông Bito-onon nói : "Những bức ảnh này phản ánh đúng sự thật. Tôi đã bay với hãng truyền hình HBO trước khi diễn ra cuộc bầu cử vào năm 2016. Khi ấy, chúng tôi nhận được cảnh báo từ phía Trung Quốc vì chúng tôi bay vòng quanh các hòn đảo. Còn bây giờ đã có thêm các cơ sở mới".

Theo báo chí Philippines, với việc xây dựng nhanh chóng này, Trung Quốc sẽ sớm có các pháo đài quân sự nhằm tăng cường sức mạnh trên các bãi đá khác mà Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền, trong đó có Đá Chữ Thập, Đá Vành Khăn hay Đá Subi.

Trong một phúc trình về việc Trung Quốc quân sự hoá Biển Đông hồi tháng 12 năm ngoái, Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Hoa Kỳ cho biết rằng Đá Chữ Thập được xây dựng nhiều nhất, với 110.000 mét vuông diện tích công trình vào năm 2017.

Các đường băng sân bay trên ba rạn san hô lớn nhất - Đá Chữ Thập, Đá Vành Khăn và Đá Subi, dường như đã hoàn thành hoặc gần như đã sẵn sàng đưa vào sử dụng.

Các ngọn hải đăng, đài radar, cơ sở truyền tin, nhà chứa máy bay (hangar) và các tòa nhà nhiều tầng cũng đã được xây dựng trên các hòn đảo nhân tạo này.

AMTI còn đã ghi nhận có cả các đường ngầm, hầm trú ẩn, radar và ăng-ten có tần số cao hiện diện trên các hòn đảo nhân tạo.

Các bức ảnh mà tờ Inquirer có được cho thấy sự hiện diện liên tục của các tàu chở hàng được cho dùng để vận chuyển vật liệu xây dựng cho các hòn đảo nhân tạo.

Ba tàu quân sự có khả năng vận chuyển binh sĩ và vũ khí đã cập cảng tại Đá Vành Khăn trong một bức ảnh được chụp vào ngày 30/12 vừa qua. Đây là hai tàu vận tải và một bến đỗ di động.

Tàu khu trục có tên lửa Lạc Dương 527, thuộc lớp Giang Vệ II 053H3, cũng đã bị phát hiện ở cách Đá Subi khoảng một km vào ngày 15/11/2017.

Một bức ảnh chụp ngày 16/6/2017 cho thấy tàu tuần dương Lộ Châu 592, tàu khu trục tên lửa lớp Giang Đảo 056, đã hiện diện ở Đá Vành Khăn.

Mức độ phát triển trên các rạn san hô cho thấy rằng Trung Quốc đã tiến hành xây dựng các căn cứ quân sự ở quần đảo Trường Sa bất chấp thỏa thuận năm 2002 giữa Trung Quốc với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) gồm 10 thành viên nói rằng các bên không được thay đổi bất kỳ đặc điểm nào ở khu vực này.

Ngoài Philippines và Trung Quốc, các nước như Brunei, Malaysia, Việt Nam và Đài Loan cũng ra tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa.

Trung Quốc đã phớt lờ phán của Trọng tài Quốc tế vào tháng 7/2016 trong đó bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên biển Đông và tuyên bố Trung Quốc vi phạm quyền chủ quyền trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

Tờ The Straits Times nói rằng sự im lặng của khối ASEAN tại hội nghị thượng đỉnh Manila vào cuối năm 2017 về phán quyết trọng tài đối với Philippines là một thắng lợi ngoại giao cho Trung Quốc.

***********************

Bắc Kinh quân sự hóa Trường Sa : Báo Philippines trưng thêm bằng chứng (RFI, 05/02/2018)

Một tờ báo có uy tín tại Philippines vào hôm nay, 05/02/2018, đã công bố nhiều bức ảnh mới xác nhận rõ hơn sự kiện Bắc Kinh gần như đã hoàn tất việc biến 7 đảo nhân tạo trong tay Trung Quốc tại Trường Sa thành pháo đài trên biển. Thông tin được tiết lộ trong bối cảnh phủ tổng thống Philippines tiếp tục khẳng định tin tưởng vào lời hứa của Bắc Kinh theo đó họ sẽ không xây dựng thêm tại những khu vực mà Manila đòi chủ quyền.

Ảnh chụp từ trên không đảo Subi, Trường Sa, 21/04/2017.© Reuters

Đa số các bức không ảnh do nhật báo Philippine Daily Inquirer tiết lộ, đã được bên cung cấp - mà tờ báo không cho biết là ai - chụp từ độ cao 1.500 mét trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 12/2017. Ảnh cho thấy giai đoạn phát triển cuối cùng của tiến trình Trung Quốc biến đổi các đảo nhân tạo thành căn cứ không quân và hải quân.

Ông Eugenio Bito-onon Jr., cựu thị trưởng của thị trấn Kalayaan trên đảo Pagasa, tức là Thị Tứ, thực thể lớn nhất hiện do Philippines kiểm soát tại Trường Sa, đã xác nhận rằng các bức ảnh được chụp hoàn toàn là ảnh thật.

Trả lời nhật báo Philippine, nhân vật này cho biết là cách nay gần hai năm, ông đã có dịp cùng với một phái đoàn báo chí bay qua các hòn đảo nói trên và đã chứng kiến các công trình xây dựng đang diễn ra. Trên các bức ảnh mới chụp, các công trình khi ấy đã cao hẳn lên.

Đối với tờ báo Philippines, với công việc xây dựng được đẩy nhanh mà không bị ai kềm chế, Trung Quốc sẽ sớm có các pháo đài quân sự trên ở 7 đảo : Kagitingan tên Philippines đặt cho Đá Chữ Thập (Fiery Cross) ; Calderon, tức Châu Viên (Cuarteron), Burgos tức Ga Ven (Gaven) ; Mabini, tức Gạc Ma (Johnson South), Panganiban, tức Vành Khăn (Mischief) ; Zamora tức Xu Bi (Subi) và McKennan, tức Đá Tư Nghĩa (Hughes).

Đây là các thực thể đang tranh chấp giữa Trung Quốc, Philippines và Việt Nam, nếu chỉ kể tên ba nước chính. Một bản báo cáo về việc Trung Quốc quân sự hoá Biển Đông do trung tâm Sáng Kiến ​​Minh Bạch Hàng Hải Châu Á (AMTI) của Mỹ công bố tháng 12/2017, đã xác định rõ là Đá Vành Khăn là đảo nhân tạo đã được tôn tạo nhiều nhất năm 2017, với các công trình trải rộng trên 110.000 mét vuông.

Tàu quân sự Trung Quốc hiện diện thường xuyên

Các bức ảnh của tờ Philippine Daily Inquirer cho thấy sự hiện diện thường xuyên của các tàu vận tải được sử dụng vào việc vận chuyển vật liệu xây dựng đến các hòn đảo nhân tạo.

Nhưng không chỉ có tàu buôn. Một bức ảnh chụp ngày 30/12/2017 cho thấy ba chiếc tàu quân sự có khả năng chuyên chở lính và vũ khí đã cập cảng trên Bãi Vành Khăn, đặc biệt là chiếc tàu đổ bộ Trường Bạch Sơn 989.

Ngoài ra còn có ảnh hộ tống hạm có trang bị tên lửa Lạc Dương 527, thuộc lớp Giang Vệ II được thấy cách Đá Xu Bi khoảng một cây số ngày 15/11, hay chiếc Lộ Châu (592), lớp Giang Đảo tại Đá Vành Khăn ngày 16/06…

Trên các rạn san hô nhỏ hơn, các bức ảnh cho thấy nào là bãi đáp trực thăng, tuabin điện gió, nào là radar và tháp truyền thông. Thậm chí một bức ảnh chụp vào ngày 28/11 vừa qua cho thấy một khẩu pháo 100mm đã được đặt trên Đá Tư Nghĩa.

Các bức không ảnh được báo Philippines công bố hôm nay đã cung cấp thêm những bằng chứng cụ thể về việc Trung Quốc quân sự hóa Trường Sa, đã từng được ảnh vệ tinh do trung tâm Mỹ AMTI vạch trần hồi cuối năm 2017.

Phủ tổng thống Philippines phản ứng rất nhẹ nhàng

Phản ứng trước các tiết lộ này, phủ tổng thống Philippines vào hôm nay đã nhắc lại một số quan điểm đã được chính quyền Duterte đưa ra trong thời gian gần đây :

- việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông không phải là một cái gì mới lạ, Philippines và các nước khác đâu thể nào ngăn cản ;

- Philippines đã từng lên tiếng phản đối rồi, nay cần gì phản đối nữa, vì làm vậy chỉ tác hại đến hòa khí giữa hai bên ;

- Điều duy nhất mà Philippines làm được, là tin tưởng vào lời hứa của Trung Quốc là không bồi đắp thêm đảo mới.

Trọng Nghĩa

*********************

Trung Quốc đẩy mạnh thử nghiệm thiết bị quân sự công nghệ mới (RFI, 04/02/2018)

Theo nhiều nguồn tin báo chí khác nhau, gần đây Trung Quốc đang liên tục tiến hành thử nghiệm và triển khai một số công nghệ mới trong thời gian gần đây nhằm "bảo vệ an toàn hàng hải".

Hình minh họa : Hộ tống hạm loại 054A thuộc lớp Giang Khải II (Jiangkai II) của quân đội Trung Quốc trong đợt tập trận RIMPAC năm 2014.CC/US Navy

Trang tin South China Morning Post ngày 03/02/2018, dẫn nhật báo Trung Quốc Quốc, Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân, ca nô không người lái Huster-68 đã được thử nghiệm lần đầu tiên vào ngày 02/03, phỏng theo một cuộc tuần tra hàng hải cùng với nhiều tầu khác, ở thành phố Đông Quản (Dongguan), tỉnh Quảng Đông (Guangdong).

Ca nô dài 6,8 mét, đạt được vận tốc 92,6 km/giờ, do trường đại học Khoa học-Kỹ thuật Hoa Trung phát triển, được cho là một thiết bị quan trọng trong việc "bảo vệ lợi ích hàng hải của Trung Quốc, quản lý việc sử dụng nguồn tài nguyên biển và có tham vọng hoạt động trên quy mô quốc tế", theo website của trường đại học trên.

Thiết bị thứ hai là một loại pháo điện từ, dường như đang được Trung Quốc thử nghiệm. Trang Business Insider, đăng lại nhiều bức ảnh chụp tại xưởng đóng tầu Vũ Xương (Wuchang) ở tỉnh Hồ Bắc, nơi thường được Hải Quân Trung Quốc tiến hành nhiều vụ thử vũ khí, cho thấy một tầu đổ bộ lớp 072III được trang bị một súng điện từ có kích thước và hình dạng khá giống với nguyên mẫu của Hải Quân Mỹ.

Loại vũ khí này có thể bắn đạn mà không cần thuốc súng nhờ năng lượng từ và đạn bắn ra có thể đạt đến vận tốc âm thanh. Tuy nhiên, Hoa Kỳ đang giảm dần đầu tư vào chương trình phát triển loại vũ khí này, với chi phí đã lên đến khoảng 500 triệu đô la.

Còn tại vùng Biển Đông, Tân Hoa Xã ngày 02/02 cho biết Hải Quân Trung Quốc và ba tập đoàn viễn thông lớn nhất Trung Quốc đã ký thỏa thuận "hiện đại hóa toàn bộ" hệ thống viễn thông dân sự. Dự án được ký kết sẽ tăng số lượng các trạm viễn thông trên các đảo hiện bị Bắc Kinh chiếm đóng ở Hoàng Sa và Trường Sa, gồm đảo Phú Lâm, đá Chữ Thập, đá Vành Khăn.

Trong một bản báo cáo ngày 14/12/2017, tổ chức Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải (CSIS) tại Washington từng khuyến cáo tất các cơ sở trên các thực thể bị Trung Quốc chiếm đóng đều nhằm mục đích quân sự.

Thu Hằng

****************

Trung Quốc viện trợ xe bọc thép cho Campuchia (BBC, 04/02/2018)

Trung Quốc sẽ cung cấp cho Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Campuchia (RCAF) các xe tăng và xe bọc thép.

Liệu đợt viện trợ quân sự mới sẽ thúc đẩy quan hệ quốc phòng Trung Quốc-Campuchia, tờ Diplomat đặt câu hỏi.

Trong bối cảnh hai nước này đánh dấu 60 năm quan hệ ngoại giao trong năm 2018 và Campuchia sắp có tổng tuyển cử, một đợt viện trợ quân sự mới cho Phnom Penh sắp được tiến hành.

Cuối tuần này, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh được ghi nhận xác nhận rằng Trung Quốc sẽ cấp cho Campuchia thêm một đợt viện trợ quân sự mới trong năm 2018.

Theo tờ Khmer Times, ông Banh nói rằng Trung Quốc sẽ cung cấp cho Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Campuchia (RCAF) các xe tăng và xe bọc thép. Các thiết bị này dự kiến được chuyển đến đúng thời điểm tổ chức tập trận chung "Rồng Vàng" vào tháng Ba.

Theo tờ Diplomat, ông Banh không xác nhận chính xác số lượng thiết bị được giao hoặc cho thông tin cụ thể hơn về việc này. Tuy nhiên, một phóng sự trên kênh BTV cho hay Trung Quốc sẽ viện trợ khoảng 100 xe tăng và xe bọc thép cho Lữ đoàn 70 của Bộ Quốc phòng Campuchia.

Tin chuyển xe tăng và xe bọc thép tương thích với các dạng viện trợ quân sự của Trung Quốc trước đây, gồm không chỉ các thiết bị quân sự mà còn là trợ giúp xây dựng cơ sở hạ tầng và đào tạo cho binh lính Campuchia.

Đáng lưu ý là việc trang bị cho Lữ đoàn 70 được thành lập năm 1984 với trọng trách là bảo vệ các nhà lãnh đạo, gồm Thủ tướng Campuchia Hun Sen.

Đơn vị này báo cáo trực tiếp cho ông Hun Sen và sở hữu các trang thiết bị quân sự gồm hệ thống tên lửa và xe tăng, từ lâu đã bị cáo buộc về việc lạm quyền cũng như có các hoạt động khuất tất và bất hợp pháp.

Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc quân sự hóa ‘khiêu khích’ ở Biển Đông (RFA, 10/01/2018)

Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc tiến hành quân sự hóa mang tính khiêu khích tại những nơi tranh chấp ở Biển Đông, và Washington sẽ tiếp tục đưa tàu chiến đến tuần tra trong khu vực nhằm thực hiện quyền tư do hàng hải.

Các công trình ngầm của Trung Quốc ở Đá Subi -Courtesy of AMTI (CSIS)

Cố vấn cao cấp của Hoa Kỳ về chính sách Châu Á, ông Brian Hook, cho biết như vừa nêu vào ngày 9 tháng giêng và nói thêm vấn đề Biển Đông luôn được phía Hoa Kỳ nêu ra trong tất cả các cuộc đối thoại song phương Mỹ- Trung.

Tuyên bố của cố vấn Brian Hook được đưa ra vào khi giới phân tích chỉ trích là chính quyền của tổng thống Donald Trump bị vấn đề nguyên tử của Bắc Hàn chi phối, không chú ý đến vấn đề Biển Đông.

Mạng Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng dẫn lời ông Brian Hook rằng Trung Quốc đang hiếp đáp những nước nhỏ hơn có tranh chấp chủ quyền lãnh hải với Bắc Kinh. Điều đó tác động đến hoạt động hàng hải ở vùng biển quốc tế.

Ông Brian Hook, cố vấn về chính sách Châu Á cho bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ, Rex Tillerson, nói rõ Mỹ sẽ cho thực hiện trở lại chiến dịch tự do hàng hải và cho Trung Quốc biết là lực lượng không quân, hải quân của nước Mỹ sẽ hoạt động tại bất cứ nơi nào mà luật quốc tế cho phép.

Vào cuối tháng 12 vừa qua, truyền thông chính thức của Trung Quốc ngợi khen tiến bộ trong công tác xây dựng các đảo nhân tạo tại Biển Đông, nói rõ hoạt động bồi lấp được 290 ngàn mét vuông.

Tổ chức Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải- AMTI thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế tại thủ đô Washington DC vào tháng 12 năm ngoái cũng cho biết Trung Quốc đã xây dựng cơ sở có thể là giàn radar tần số cao trên Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa. Ngoài ra còn có hệ thống đường hầm đã hoàn thiện nhằm có thể chứa đạn dược trên Đá Subi.

Trung Quốc có kế hoạch trong vòng 3 năm tới cho phóng 10 vệ tinh từ đảo Hải Nam để có thể theo dõi Biển Đông suốt ngày đêm. Giới quan sát cho rằng đây là biện pháp nhằm củng cố quyền kiểm soát của Bắc Kinh đối với khu vực Biển Đông.

Trung Quốc luôn cho rằng nước này có chủ quyền gần trọn Biển Đông và lặp đi lặp lại là Hoa Kỳ không nên can dự vào tranh chấp tại đó giữa Bắc Kinh và một số nước trong khu vực. Thậm chí Trung Quốc còn cáo cuộc các chuyến tuần tra thực hiện quyền tự do hàng hải mà Hoa Kỳ tiến hành ở Biển Đông là vi phạm chủ quyền của Trung Quốc.

Cố vấn Brian Hook phát biểu rằng sự trỗi dậy của Trung Quốc không thể gây phương hại đến những giá trị và trật tự dựa trên căn bản luật pháp, bởi vì đó là nền tảng cho hòa bình và ổn định tại khu vực Ấn Độ- Thái Bình Dương cũng như trên toàn thế giới. Ông nói tiếp, một khi hành xử của Trung Quốc vượt khỏi những giá trị và luật lệ đó, Hoa Kỳ sẽ đứng ra bảo vệ việc thượng tôn pháp luật.

*********************

Mỹ lại tố cáo Trung Quốc quân sự hóa ở Biển Đông (RFI, 10/01/2018)

Theo một quan chức cao cấp Bộ ngoại giao Mỹ ngày 09/01/2018, chính quyền Donald Trump vừa có một phản đối thuộc loại mạnh mẽ nhất nhắm vào các động thái của Trung Quốc tại Biển Đông. Washington tố cáo Bắc Kinh có "hành vi quân sự hóa mang tính chất khiêu khích" tại vùng biển đang tranh chấp.

Ảnh chụp vệ tinh đảo đá Subi thuộc Trường Sa ngày 14/03/2017 cho thấy rõ các công trình do Trung Quốc xây dựng. MANDATORY CREDIT CSIS/AMTI DigitalGlobe/Handout via Reuters

Theo tờ báo Nhật Bản Japan Times, ông Brian Hook, cố vấn cao cấp về chính sách của ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, đã cho biết là vấn đề này đã được phía Mỹ nêu ra ở tất cả các cuộc đối thoại ngoại giao và an ninh với Trung Quốc.

Phát biểu với một số nhà báo, quan chức Mỹ cho rằng các "hành vi quân sự hóa mang tính khiêu khích của Trung Quốc ở Biển Đông" đang "thách thức luật pháp quốc tế". Theo nhân vật này, "Trung Quốc đang bắt nạt các nước nhỏ hơn" làm cho tình hình căng thẳng.

Lời tố cáo từ phía Mỹ nhắm vào việc Trung Quốc cho xây dựng một loạt tiền đồn trên những hòn đảo nhân tạo mà họ đã bồi đắp ở Biển Đông, mà trung tâm Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải Châu Á AMTI, thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế tại Washington, cho là nhằm "tạo dựng những căn cứ hải quân và không quân thực thụ".

Hoa Kỳ đưa ra lời tố cáo Trung Quốc vào lúc nhiều nhà phân tích đang lo ngại Washington bị cuộc khủng hoảng hạt nhân Bắc Triều Tiên làm cho phân tâm và đã để cho Bắc Kinh tự do thực hiện các ý đồ ở Biển Đông.

Theo ông Hook, Mỹ luôn luôn cho rằng sự trỗi dậy của Trung Quốc không được phép "gây tổn hại cho các giá trị và trật tự dựa trên luật pháp". Vì vậy, "mỗi khi Trung Quốc có hành vi đi ngược lại các giá trị và luật lệ đó, Mỹ sẽ đứng lên để bảo vệ nguyên tắc của luật pháp".

Đối với quan chức Mỹ kể trên, điều đó cũng có nghĩa là Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tiến hành các chiến dịch tuần tra bảo vệ quyền tự do hàng hải tại Biển Đông, và sẽ cho Trung Quốc thấy rằng hải quân và không quân Mỹ vẫn sẽ hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.

Mai Vân

Trung Quốc công bố kế hoạch dùng mạng lưới vệ tinh do thám Biển Đông (VOA, 16/12/2017)

Trung Quốc dự định đưa thêm 10 vệ tinh vào không gian từ đảo Hải Nam ở phía nam nước này trong ba năm tới để có thể do thám toàn bộ Biển Đông, một bước đi mà có thể củng cố hơn nữa sự kiểm soát của Bắc Kinh đối với vùng biển tranh chấp.

Tư liệu - Bức hình chụp ngày 21 tháng 4, 2017 cho thấy một đường băng và những tòa nhà trên bãi Đá Subi do Trung Quốc xây cất ở quần đảo Trường Sa ở Biển Đông

Khi hoàn tất, mạng lưới vệ tinh này có thể thám sát Biển Đông liên tục 24 giờ đồng hồ và phân tích từng vật thể một cách chi tiết trong vùng biển này, bao gồm cấu trúc của những chiếc tàu, tờ Hải Nam Nhật Báo dẫn lời một chuyên gia của Viện nghiên cứu Viễn thám và Địa cầu Kỹ thuật số Tam Á, nói.

Kế hoạch này được thông báo hôm thứ Sáu sau khi một viện nghiên cứu chính sách của Mỹ công bố những hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc đã xây thêm cơ sở hạ tầng trên bảy hòn đảo nhân tạo ở Biển Đông.

Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á của CSIS ở Washington cho biết Trung Quốc đã thêm 29 hectare cơ sở hạ tầng vào bảy hòn đảo nhân tạo này kể từ đầu năm ngoái.