Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Cắt chế độ xe công là ‘cú hích’ cải cách (VOA, 29/03/2017)

Một s lãnh đo Vit Nam sp b ct chế đ xe công đưa đón mi ngày và chuyn sang hình thc khoán kinh phí, theo ni dung văn bản ca Văn phòng Chính ph công b hôm 29/3.

vn1

Ước tính chi phí "nuôi" mt chiếc ô tô công khong 300 triu đng/năm, chưa k đi ngũ lái xe hùng hu và hàng lot các chi phí khác đi kèm.

Theo văn bản này, các lãnh đo có h s ph cp chc v t 1,25 đến 1,3 (tương đương vi chc th trưởng) s được khoán xe ô tô đưa đón t nhà đến s làm, thay vì được hưởng chế đ xe công mang bin s xanh, phc v riêng như trước. Mt chuyên gia v Chính sách công ca B Kế hoch và Đu Tư, Tiến sĩ Phm Quý Th, gii thích thêm v chế đ đãi ng quan chc này :

"Tiêu chuẩn là t th trưởng tr lên, thí d như trong b máy công quyn, thì có chế đ xe đưa đón. Bao nhiêu th trưởng thì s có chng y xe. Ri còn b trưởng và nhng chc v tương đương ca các ban ngành khác. Ri tnh, các lãnh đo tnh như y ban Nhân dân, Hi đng Nhân dân, bí thư… nhng chc danh đó đu có xe c. Ngoài ra, xe công còn tràn lan đến mc đ rt nhiu các doanh nghip nhà nước cũng có xe công, các đơn v s nghip, các vin nghiên cu, các ban ca Đng, các hi, đoàn th… đu có xe công. Cho nên lượng xe công là vô cùng ln đt nước này".

Tiến sĩ Phạm Quý Th cho biết vn đ qun lý xe công đã được đem ra tho lun t lâu, thm chí t nhng năm 1980, nhưng mãi cho đến nay vn chưa thc hin được.

Tháng 11/2016, Thủ tướng Nguyn Xuân Phúc yêu cu B Tài chính xây dng quy chế qun lý, s dng xe công sao cho đến năm 2020 phi gim t 30% - 50% lượng xe công các b, ngành, đa phương.

Đầu tháng này, Hà Ni đã bt đu thí đim khoán kinh phí xe công cho lãnh đo. Mc khoán được công b là không vượt quá 9,3 triu đng/người/tháng.

Tiến sĩ Thọ ước tính chi phí hin nay đ "nuôi" mt chiếc ô tô công tn khong 300 triu đng/năm. Ngoài ra, ngân sách nhà nước còn phi "nuôi theo biên chế" mt đi ngũ lái xe hùng hu và chi tr hàng lot các chi phí khác đi kèm vi lượng xe công khng l.

"Cái ngân sách nó quá lớn ri. N công quá ln ri. Cho nên buc chính ph phi ra quyết đnh là khoán xe công như vy. Người ta ước tính khi khoán được xe công, s tiết kim chi được hàng nghìn t đng".

Theo kế hoch, B Tài chính đưa ra hai phương án khoán kinh phí đi li cho các lãnh đo. Th nht, đưa chi phí s dng xe vào thu nhp ca công chc vi mc 6,5 triu đng/tháng. Phương án hai là khoán theo đơn giá da trên khong cách thc tế đưa đón t nhà đến s làm hay khong cách đi công tác, vi mc giá 16.000 đng/km. Các mc khoán s được điu chnh khi ch s CPI biến đng trên 20%.

Từ cui năm ngoái, B Tài chính đã bt đu áp dng chế đ khoán xe ô tô cho lãnh đạo ca b. Tuy nhiên, đ có th áp dng rng rãi chế đ mi cho tt c các b, ngành, đa phương, theo Tiến sĩ Phm Quý Th, có l s cn thêm mt thi gian na.

"Thậm chí người ta thăm dò xem s chng đi ti đâu, vì cái này nó đng chm đến li ích của các lãnh đo nên s rt khó. Nó va là vic buc phi làm, vì chính ph đã rt khó khăn v mt ngân sách, luôn luôn bi chi kéo dài trong nhiu năm ri, nhưng đng thi đó cũng là mt xu hướng nếu anh không ci cách như thế này thì có l rt nhiu thứ khác cũng không th làm được".

Chuyên gia về chính sách công ca Vit Nam nhn đnh rng ngoài ích li v mt tài chính, ct gim xe công còn có ý nghĩa ln hơn trong n lc ci cách thế chế. Ông nói : "Nó là mt vic rt khó mà t lâu nay anh không làm được, bi vì nó đng chm đến quyn li ca các lãnh đo. Thế mà nếu anh làm được vic này thì người ta s thy rng đó là mt cú hích rt mnh v ci cách th chế".

Theo số liu ca Tng cc Thng kê Vit Nam, trong năm 2016, tng thu ngân sách nhà nước đạt 943,3 nghìn t đng, trong khi tng chi ngân sách là 1.135,5 nghìn t đng, bi chi 192,2 nghìn t đng.

Khánh An

********************

Doanh nghiệp hải sản bị nhà nước bội ước (RFA, 30/03/2017)

vn2

Hải sản do ngư dân miền Trung đánh bắt được. RFA photo

Thảm họa môi trường do Formosa gây nên không chỉ tác động trực tiếp đến ngư dân chuyên đi đánh bắt cá mà nhiều đối tượng liên quan cũng ‘lao đao’ suốt thời gian qua. Trong số này có những người nghe lời chính quyền thu mua và tồn trữ hải sản sau khi thảm họa xảy ra.

Chừng một tháng sau khi xảy ra nạn cá và hải sản chết hằng loạt ven bờ biển từ Hà Tĩnh vào đến Thừa Thiên- Huế, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh là ông Đặng Quốc Khánh, chủ tịch và Đặng Ngọc Sơn, phó chủ tịch tỉnh cùng chính quyền huyện Lộc Hà đã tới vận động 26 doanh nghiệp, cơ sở đông lạnh trên địa bàn tại cảng cá Thạch Kim thu mua hải sản cho ngư dân không tiêu thụ được với mục đích được nói rõ "đảm bảo an ninh, ổn định tình hình địa phương" trước ngày bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp khoá 2016-2021 (diễn ra ngày 22/5/2016)

Nguyễn Viết Long – Chủ cơ sở đông lạnh Long Huệ, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Tỉnh có hứa với chúng tôi sẽ bù lại cho bà con doanh nghiệp, nhưng sau khi chúng tôi mua hàng bỏ vào kho thì từ đó đến nay tỉnh không có ý kiến gì hết cả. Đây là tỉnh lừa, chính phủ lừa, không có nói thật với bà con ! Đến nay gần cả một năm trời rồi mà vẫn không được một đồng nào hỗ trợ".

Trần Thị Hoa - Chủ cơ sở đông lạnh Hùng Mạnh, xã Thạch Kim - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Bầu cử này nọ làm cuối cùng dân mua vào. Bây giờ thiệt hại ! Các doanh nghiệp đều bị mắc lừa ! Dân đi biển thiệt hại một chứ doanh nghiệp thiệt hại mười".

Trần Thị Loan - Chủ cơ sở đông lạnh Cường Loan, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Hàng ứ đọng trong kho từ trước bầu cử và sau bầu cử. Vâng lời họ thì mình nhận mua để giữ vững trật tự. Giữ mãi cho đến tận bây giờ vẫn chưa nhận được một đồng tiền đền bù nào cả".

Người dân địa phương cho biết việc chính quyền các cấp tỉnh Hà Tĩnh vận động doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh thu mua như vậy hoàn toàn không có văn bản :

Nguyễn Viết Long – Chủ cơ sở đông lạnh Long Huệ, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Kêu gọi tất cả các doanh nghiệp chung như thế và không có văn bản, không có giấy tờ. Bà con thì vì lòng tin, nghĩ rằng chủ tịch nói thì chắc chắn là sẽ thực hiện".

Trần Thị Loan - Chủ cơ sở đông lạnh Cường Loan, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Không có văn bản gì cả. Họ chỉ đến nói mồm. Mình là một người dân mà họ là cán bộ cấp tỉnh nên chẳng lẽ một lời nói như thế mà họ lại nuốt lời ?"

Cho đến nay, đã gần một năm trôi qua, 26 cơ sở kinh doanh vẫn còn tồn đọng một lượng hàng đã thu mua rất lớn từ trước và sau khi xảy ra thảm hoạ môi trường tháng 4/2016. Đại diện các ban, ngành, chính quyền địa phương đã tới các cơ sở để kiểm đếm số lượng hàng hoá và có lập thành biên bản. Như cơ sở Long Huệ của ông Nguyễn Viết Long có tất cả gần 78 tấn hải sản.

Nguyễn Viết Long – Chủ cơ sở đông lạnh Long Huệ, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Trên hai mươi mấy tỷ gồm tiền hàng, tiền kho hàng, tất cả mọi cái được cơ quan chức năng về kiểm đếm".

Trần Thị Loan - Chủ cơ sở đông lạnh Cường Loan, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Trước mắt các cơ quan ban ngành đo đếm sứa, hàng khô và hàng tươi chứ còn ruốc với nước mắm là họ chưa cân đong đo đếm. Mà riêng ba thứ đó là được một chục tỷ rồi".

Được biết, các cơ sở kinh doanh này phải vay tiền từ ngân hàng, người thân hoặc vay chịu lãi ngoài để thu gom hàng sau lời vận động của chính quyền và nhiều chủ cơ sở đang đối diện với nguy cơ phá sản.

Các cơ sở kinh doanh đã nhiều lần kiến nghị và yêu cầu chính quyền từ địa phương đến tận trung ương giải quyết việc hỗ trợ, đền bù, nhưng cho đến nay, mọi thứ vẫn dậm chân tại chỗ.

Nguyễn Viết Long – Chủ cơ sở đông lạnh Long Huệ, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Chúng tôi kiến nghị nhưng không đem lại hiệu quả.

Trần Thị Hoa - Chủ cơ sở đông lạnh Hùng Mạnh, xã Thạch Kim - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Bây giờ là một năm trời rồi ! Đắng cay chua xót lắm mà tỉnh coi như thờ ơ ! Thậm chí đi lên kêu họ thì không biết công an hay côn đồ đánh đập. Bốn thằng mà vất một bà lên xe như vất lợn vậy đó !"

Số hải sản không tiêu thụ được do người tiêu dùng nghi nhiễm độc bị phân huỷ, bốc mùi. Dù cho gặp khó khăn, các cơ sở vẫn phải vận hành kho để bảo quản số hàng trên nhằm tránh ảnh hưởng đến môi trường, bởi chính quyền chưa đưa ra hướng xử lý cụ thể.

Nguyễn Viết Long – Chủ cơ sở đông lạnh Long Huệ, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Người dân xung quanh đây họ phàn nàn kêu ca rất nhiều để làm sao chúng tôi tiêu hủy được hàng. Nhưng bây giờ chúng tôi không biết đi đâu mà đổ đây".

Lê Viết Huy - chủ cơ sở Huy Lộc, xã Thạch Bằng - Lộc Hà - Hà Tĩnh : "Bây giờ yêu cầu nhà nước đưa ra một cái chỗ để mà tiêu hủy. Bây giờ đổ ra biển thì ảnh hưởng môi trường biển. Vừa rồi chúng tôi kêu lên UBND huyện, đề xuất nếu UBND huyện mà không có chỗ chôn lấp thì chúng tôi sẽ đưa hàng lên trên tại UBND huyện, giao cho UBND huyện".

Hệ lụy của thảm họa môi trường Formosa gây nên tiếp tục lộ rõ và nay đến các cơ sở kinh doanh. Khi bị dồn vào thế cùng, nguồn tài chính gia đình bị cạn kiệt, phương kế sinh nhai bị ảnh hưởng, họ cho biết sẽ kiên trì, đoàn kết để cùng đòi lại quyền lợi chính đáng, cũng như yêu cầu chính quyền có trách nhiệm phải thực hiện đúng lời hứa đưa ra cả năm trước đây.

*****************

Đạo luật chế tài vi phạm nhân quyền sẽ áp dụng thế nào với Việt Nam ? (VOA, 30/03/2017)

vn3

Tiến Sĩ Nguyn Đình Thng, Ch tch y Ban Cu tr Người Vượt bin (BPSOS).

y ban Cu tr Người Vượt bin (BPSOS) hôm 17/3 đã hoàn tt và đ trình danh sách 168 tổ chc, cá nhân k c quan chc, vi phm nhân quyn trm trng Vit Nam lên B Ngoi Giao Hoa Kỳ đ áp dng các chế tài trng pht theo Đo Lut Nhân Quyn Toàn Cu Magnitsky (Global Magnitsky Human Rights Accountability Act).

Đạo lut được thông qua bởi cu Tng thng Barack Obama (23/12/2016) quy đnh các bin pháp trng pht đi vi nhng cá nhân, t chc b chính ph Mỹ coi là đã tham gia các hot đng tham nhũng hay vi phm nhân quyn. Theo lut này, mt s các y ban ca H và Thượng Vin (bên lp pháp), hay b phn chuyên trách dân ch, nhân Quyn và lao Đng trong B Ngoi Giao (bên hành pháp) đu có th lp ra danh sách đ ngh chế tài. Nếu đ ngh được chp thun thì nhng cá nhân hay t chc có tên trong "s đen" s b đóng băng tài sn Hoa Kỳ cũng như b cm nhp cnh vào Mỹ.

Danh sách BPSOS vừa hoàn tt gm có 5 gii chc thuc chính quyn trung ương và 38 gii chc lãnh đo cp tnh. S còn li gm các viên chc tha hành cp tnh hay lãnh đo cp đa phương. Ngoài ra, có mt người đng đầu mt tp đoàn doanh nghip liên quan đến vic chính quyn dùng bo lc đ cưỡng chế đt ca mt x đo Công Giáo năm 2010.

Tiến sĩ Nguyn Đình thng, Giám đc điu hành BPSOS, cho VOA biết rng ông và các cng s ca mình đã điu tra, phi kim cũng như chuẩn b danh sách này trong vào 3 năm lin, cho nên khi Đo Lut này được áp dng, BPSOS là t chc đu tiên đ trình danh sách chế tài liên quan.

Theo dự kiến, bui hp báo m đu cuc vn đng áp dng Lut Magnitsky Toàn Cu đi vi Vit Nam và mt s quốc gia s din ra trong tháng 4 ti Quc Hi Hoa Kỳ và cui tháng 6 s din ra Ngày Vn Đng thường niên cho nhân quyn Vit Nam. Quá trình vn đng s kéo dài đến tn cui năm nay.

Tuy nhiên, với vic danh sách có tên nhiu quan chc chính quyn Vit Nam, đặc bit có 5 lãnh đo cp cao, nhiu người nghi ngi rng có th chính ph Hoa Kỳ s né tránh và không đt vn đ nhân quyn lên trên li ích ngoi giao, thương mi gia 2 nước.

Tiến Sĩ Thng nói vi quan ngi đó, trong năm đu tiên khi lp danh sách đ ngh, t chc ca ông cũng đã c gng hn chế nhng nhân vt lãnh đo quc gia, nhưng mi cuc điu tra v đàn áp nhân quyn trm trng rt cuc cũng quay v các nhân vt ch cht.

"Nếu như ch cn mt trường hp b đưa vào danh sách chế tài thì cũng đ để to ra s rúng đng, quan tâm và chú ý trong gii lãnh đo, trong các gii chc ca Vit Nam", Tiến sĩ Thng chia s.

Nhà hoạt đng lâu năm ti khu vc th đô nước Mỹ này cũng hy vng vi Đo Lut Nhân Quyn Toàn Cu Magnitsky, người dân trong nước s thy rng "bây gi qu thc có mt công c đ trng pht nhng người đàn áp nhân quyn mt cách nghiêm trng Vit Nam".

Thông thường, thi gian đ B Ngoi Giao kết hp vi B Ngân Kh và B Tư Pháp m cuc điu tra v các nhân vt có trong danh sách đ ngh là t 6 đến 9 tháng.

Ngày 10/12 năm nay là hạn chót đ các cơ quan này np bn phúc trình đu tiên lên Tng thng Hoa Kỳ.

Sơn Trà

*********************

Chuyên gia : Việt Nam đầu tư hạ tầng nhiều nhưng kém hiệu quả (VOA, 30/03/2017)

vn4

liu - Công nhân cm cc thép ti công trường thi công một cầu vượt Hà Ni, ngày 31 tháng 3, 2012.

Việt Nam có th là mt trong các nước ti Châu Á đang dn đu cuc đua đu tư vào cơ s h tng, nhưng điu đó không có nghĩa là Vit Nam đang đu tư có hiu qu và tình trng tham nhũng có th là mt phn khiến chi tiêu đu tư tăng cao, theo các chuyên gia kinh tế Vit Nam.

Hãng tin Bloomberg mới đây dn s liu ca Ngân hàng Phát trin Châu Á (ADB) cho biết đu tư khu vc công và tư ca Vit Nam vào cơ s h tng đt mc trung bình là 5,7 phn trăm tng sn phm quc ni (GDP) trong nhng năm gn đây, cao nhất Đông Nam Á, và ch đng sau mc 6,8 phn trăm ca Trung Quc. Indonesia và Philippines chi tiêu ít hơn 3 phn trăm trong khi Malaysia và Thái Lan thm chí còn ít hơn, dưới mc 2 phn trăm.

"Chính phủ [Vit Nam] biết rng nếu h mun cnh tranh giành đầu tư thì mc lương thp là chưa đ", Bloomberg dn li Eugenia Victoriano, mt nhà kinh tế ti Ngân hàng Australia & New Zealand Sinagapore, nói. "H cn cơ s h tng đ tt đ thu hút các công ty ti xây dng nhà máy. S phát trin ti gi khá dàn trải, vi sân bay và và đường sá được xây dng khp c nước".

Tuy nhiên, Tiến sĩ Vũ Quang Vit, nguyên V trưởng V tài khon Quc gia Cc Thng kê Liên Hip Quc, nhn đnh t l cao như vy chưa chc là đu tư nhiu và có hiu qu. Ông nêu ra khái nim h s s dng vn (ICOR), mt ch tiêu kinh tế tng hp phn ánh cn bao nhiêu đng vn đu tư thc hin tăng thêm đ tăng thêm 1 đng GDP.

"[ICOR] của Vit Nam rt là cao, có nhng năm như là năm 2008-2009 thì lên ti 6-7 và hin ti bây gi cũng nm mc trên 5", ông giải thích. "Như vy tc là các nước phát trin h cn 3-4 đng vn thì Vit Nam cn 6-7 đng vn. Nếu mà so vi các nước trong khu vc, ngay c vi Trung Quc, thì đòi hi đng vn ca Vit Nam rt là ln. H ch 4 mà Vit Nam ti 6-7".

Ông lưu ý rng trong mt s năm, nht là dưới thi Th tướng Nguyn Tn Dũng vi ch trương đy mnh sn xut và mc tiêu tăng trưởng GDP 10 phn trăm, t l đu tư trên GDP ca Vit Nam có khi lên ti 40 phn trăm, nhưng tc đ phát trin gim ch còn 5-6 phần trăm từ mc 7-8 phn trăm.

"Hoặc là Vit Nam làm không hiu qu hoc là đu tư b ‘ăn’ đi", Tiến sĩ Vit nhn đnh, nhc ti tình trng tham nhũng.

Theo tính toán của chuyên gia này da trên s liu thng kê mà ông có, lượng tin chuyn lu t Vit Nam ra nước ngoài vào năm 2013 là 8 t đôla so vi tng đu tư là 45 t đôla, chiếm khong 17,8 phn trăm. Đó là chưa k ti tin tham nhũng được gi li trong nước, theo li ông.

"Như vy có th nói là tham nhũng Vit Nam là cc kỳ ln", ông kết lun.

Theo Chỉ s Nhn thc Tham nhũng 2016 ca t chc Minh bch Quc tế, Vit Nam xếp th 112 trong tng s 176 nước và vùng lãnh th được đánh giá v mc đ tham nhũng, đng trên ba nước trong khu vc là Lào (123), Myanmar (136) và Campuchia (156).

Tiến sĩ Đinh Sơn Hùng, nguyên Phó Viện Trưởng Vin Nghiên cu Phát trin Thành ph H Chí Minh, cũng bày t lo ngi v vic Vit Nam đ tin đu tư vào cơ s h tng đ thúc đy tăng trưởng kinh tế. Tr li phng vn ca báo Đt Vit hi gn đây, ông nói rng điu này có thể đưa ti ch s tăng trưởng cao nhưng hiu qu s dng vn ca nn kinh tế cũng như hiu qu tăng trưởng thc cho nn kinh tế s "rt thp".

"Người ta vn nói ‘chy chc, chy quyn’ và ‘chy d án,’ nếu như vy s li có nhng đa phương điên đo chy đua với d án, chy đua vi công trình, chy đua vn. Và tt nhiên, đi cùng vi đó là nhng cuc chy đua vi chia chác li nhun và tham nhũng ngày càng phc tp hơn", ông được dn li nói.

Tiến sĩ Vũ Quang Vit cũng nhc ti mt vn đ khiến cho hiu quả đầu tư thp là vic Vit Nam mua sm máy móc, thiết b kém cht lượng t Trung Quc. Ông dn ra ví d là nhng d án nhà máy nhit đin, xi măng và st thép do nhà thu Trung Quc thc hin b đi vn, xây mãi không xong.

Chuyên gia kinh tế này cnh báo vi nhng d án đu tư kém hiu qu như vy, cùng vi vic "đu tư nhiu vi ý đ mun ăn trong khi nước nghèo thì phi đi vay", s đy Vit Nam ti đến tình trng n như chúa chm.

"Khi mất kh năng tr n s đưa kinh tế đến khng hong", ông nói.

Published in Việt Nam