Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Trump có thực sự coi Việt Nam là đối tác quan trọng ? (VOA, 26/05/2017)

doitac1

Thủ tướng Nguyn Xuân Phúc s là nhà lãnh đo Đông Nam Á đu tiên ti M k t khi tng thng Donald Trump lên nhm chc. Hai nhà lãnh đo M-Vit s bàn tho các phương thc đ tăng cường quan h song phương và làm sâu sc thêm sự hp tác trong khu vc.

Trong thông báo về chuyến thăm ca th tướng Nguyn Xuân Phúc, Toà Bch c gi Vit Nam "là mt trong nhng đi tác quan trng ca Hoa Kỳ Đông Nam Á". Theo các nhà phân tích, Th tướng Phúc s phi chng minh được điu này trong chuyến công du M tun tới.

Thủ tướng Phúc s là nhà lãnh đo Đông Nam Á đu tiên ti Nhà Trng k t khi tng thng Donald Trump lên nm quyn vào tháng 1 va qua. Chi tiết này có th gây ngc nhiên nhưng gii quan sát và các nhà phân tích cho rng đây là nh các nhà lãnh đo Việt Nam đã chủ đng đánh tiếng bày t mong mun kết ni vi tân chính quyn M, bt chp Châu Á không my được chú ý trong chính sách đi ngoi ca tng thng Trump.

Hai nước cu thù đã tr thành đi tác chiến lược trong bi cnh vai trò ca Vit Nam tr nên quan trng hơn trong chính sách xoay trc sang Châu Á ca chính ph Tng thng Obama, trong khi Trung Quc ngày càng bành trướng và phô trương sc mnh trên bin Đông.

Khi ông Trump lên nắm quyn, Châu Á ít khi được nhc đến trong chính sách đi ngoi ca chính quyn mi sau khi ông Trump gt sang bên chính sách tái cân bng lc lượng sang Châu Á ca Tng thng tin nhiệm, đồng thi rút M ra khi Hip đnh Hp tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, và có du hiu cho thy Washington không my thiết tha vi các vn đ bin Đông.

Việt Nam và các đng minh ca M trong khu vc bày t lo lng, không rõ ch đng ca mình trong chính sách đối ngoi ca Tng thng Trump.

doitac2

Tổng thng Trump s tiếp th tướng Phúc ti Nhà Trng vào ngày 31/5.

Các nhà phân tích nói mặc dù ông Trump còn "đang tìm hiu v Vit Nam" nhưng các nhà chiến lược ca M và ph tá Tng thng nhn thc rõ rng M và Vit Nam chia s nhng li ích chung và cn đến nhau.

Giáo sư Nguyn Mnh Hùng thuc Đi hc George Mason Washington nhn đnh Vit Nam là "mt con bài quan trng trong cu trúc an ninh đa phương trong khu vc" ca M, nht là trong bi cnh Philippines dưới quyn Tng thng Rodrigo Duterte "tìm cánh lánh xa Mỹ và xích li gn hơn vi Trung Quc", tuy nhiên ông Trump cn được thuyết phc v tm quan trng ca Vit Nam.

"Các ph tá ca ông Trump có thuyết ph được ông ý coi Vit Nam là đi tác quan trng hay không", ông Hùng nhn đnh. "Còn ông Phúc có th giải thích cho ông Trump hoc đưa ra nhng quyn li gì đ cho thy rng vic coi Vit Nam là mt đi tác quan trng là phù hp vi quyn li ca M c v phương din chiến lược và phương din kinh tế".

Theo phân tích của giáo sư Carl Thayer thuc Đi hc New South Wales ở Úcđ đm bo là đi tác quan trng ca M "Vit Nam phi tham gia danh sách các đi tác vi tinh thn xây dng ca M, trong đó Singapore là đi tác s 1. Nhưng Vit Nam hin nay có l gn vi Hoa Kỳ hơn so vi 2 đng minh có hip ước vi Mỹ, là Thái Lan và Philippines. Dưới thi ca Th tướng Phúc, Vit Nam s hp tác vi chính quyn ca ông Trump trong mi vn đ Đông Nam Á . Hà ni không ch trích chính ph M mt cách công khai như Philippines. Nhưng Vit Nam cn duy trì mt thế cân bằng. Lo lng ln nht ca Vit Nam là nếu M và Trung Quc tr nên quá gn gũi và gt sang bên nhng li ích ca Vit Nam".

Giáo sư Nguyn Mnh Hùng, cũng là chuyên viên cao cp ca Trung tâm Nghiên cu Chiến lược và Quc tế ti Washington (CSIS), nói M cần đến Vit Nam nếu mun cng c s hin din trong khu vc Châu Á Thái Bình Dương.

doitac3

Vai trò của Vit Nam đã tr nên quan trng trong chiến lược xoay trc hướng v Châu Á ca M dưới thi tng thng Barack Obama. Nhưng chính quyn mi dưới thi Tổng thống Trump đang đánh đi nhng tín hiu không rõ ràng v vai trò của khu vc này.

Một bài viết đăng t The Diplomat, phân tích chuyến đi thăm Vit Nam ca tng thng Barack Obama vào cui tháng 5/2016, nói : "thc tế cho thy Vit Nam đang tr nên quan trng hơn trong chiến lược nhm kim hãm Trung Quc bành trướng nh hưởng trong khu vc".

Tuy nhiên giáo sư Hùng cho rng "ông Trump lên đã làm người ta nghi ng v s tiến hành ca (chính sách này)" và trong chuyến thăm sp ti, ông Phúc "ngoài vic tht nhp cu liên lc vi các ph tá ca ông Trump" s phi thuyết phục được tng thng Trump v vai trò quan trng ca Vit Nam trong khu vc.

"Ông Trump thích ngoi giao cá nhân", theo nhn đnh ca giáo sư Hùng. "Ông y hành đng theo cm tính nhiu lm. Vn đ là liu ông Phúc có đt mt cái tương cá nhân nào quan tt đp vi ông Trump hay không thì nó s thành công rt nhiu".

Người ta cũng hy vng chuyến đi M ca Th tướng Nguyn Xuân Phúc s giúp Đông Nam Á tìm ra gii đáp v vai trò tương lai ca Hoa Kỳ trong vic giúp khu vc đi phó vi chính sách bành trướng ca Trung Quốc trong khu vc. Gii truyn thông trong cho rng các tuyên b v hàng hi trong các vùng bin tranh chp có nhiu kh năng nm trong ngh trình tho lun trong cuc gp gia Th tướng Vit Nam và Tng thng M vào ngày 31/5.

Theo thông cáo của Nhà Trắng hôm 23/5, hai nhà lãnh đo M-Vit s bàn tho các phương thc đ tăng cường quan h song phương và làm sâu sc thêm s hp tác trong khu vc.

************************

Thủ tướng Việt Nam làm gì ở Mỹ ? (VOA, 26/05/2017)

Ông Nguyễn Xuân Phúc s có các cuc tiếp xúc cp cao Vit – M đu tiên dưới chính quyn ca Tng thng Donald Trump, và gp người đng đu Liên Hip Quc.

Người phát ngôn B Ngoi giao Vit Nam Lê Th Thu Hng hôm 25/5 cho biết rng chuyến đi "nhm trin khai đường li đi ngoi đc lp, t chủ, đa dng hoá, đa phương hoá, ch đng và tích cc hi nhp quc tế ca Vit Nam" cũng nhưy mnh và làm sâu sc hơn quan h vi các đi tác, các nước ln, trong đó có Hoa Kỳ".

Tin cho hay, trong khuôn khổ chuyến đi mà Hà Ni mong đi sau khi t phú bt đng sn đc c, kéo dài t ngày 29 ti 31/5, người đng đu chính ph Vit Nam s hi đàm vi ông Trump ; tiếp xúc mt s ngh sĩ và b trưởng ; d ta đàm vi s tham d ca các doanh nghip Hoa Kỳ ; phát biu ti Qu Di sn (Heritage Foundation) ; ti thành phố New York đ hi kiến Tng thư ký Liên Hip Quc và gp g cng đng người Vit ti Hoa Kỳ.

doitac4

Đầu tháng Năm, đi s Vit Nam ti Hoa Kỳ Phm Quang Vinh tng tiếp xúc vi Thượng ngh sĩ John McCain.

Chưa rõ là ông Phúc s gp dân biu và thượng ngh sĩ nào, nhưng trong mt đng thái cho thấy Hà Ni đt ưu tiên vào vic vn đng cơ quan lp pháp M, xut hin v trí tham tán ph trách các vn đ quc hi M ti cơ quan đi din ngoi giao th đô Washington DC. Theo trang web ca Đi s quán Vit Nam, mt nhà ngoi giao n tên Phm Thu Hng đang nm nhim v này.

Đầu tháng, đi s Vit Nam ti Hoa Kỳ Phm Quang Vinh tng tiếp xúc vi hai nhân vt có liên quan ti Vit Nam là Thượng ngh sĩ John McCain và n dân biu gc Vit đu tiên ti quc hi M, bà Stephanie Murphy, nhm "thúc đẩy quan h đi tác toàn din" gia hai nước và "thúc đy các chuyến thăm cp cao".

Trước đó, đi din ngoi giao hàng đu ca Vit Nam ti th đô Washington DC đã gp dân biu Ted Yoho, Ch tch tiu ban Châu Á – Thái Bình Dương thuc y ban Đi ngoi H vin M, sau khi ông Vinh có bui tiếp đón nhiu nhân viên ca các nhà lp pháp M.

doitac5

Dân biểu Chris Smith, Ch tch y ban Nhân quyn Toàn cu ca H vin M, hôm 25/5 ch trì mt bui điu trn v nhân quyn Vit Nam.

Trong các vấn đ ông Phúc d kiến tho lun vi các quan chc ch nhà, n phát ngôn viên Lê Th Thu Hng không nêu nhân quyn, nhưng phía M lâu nay vn khng đnh rng thúc đy vn đ này "là mt phn sng còn trong chính sách đi ngoi ca M và là mt thành phần quan trng trong cuc đi thoi tiếp din gia hai nước trong khuôn kh Đi tác Toàn din Vit – M".

Ít ngày trước chuyến công du ca ông Phúc, dân biu Chris Smith, Ch tch y ban Nhân quyn Toàn cu ca H vin M, hôm 25/5 ch trì mt bui điều trn vi ch đ "Vit Nam : Vì sao nhân quyn và t do tôn giáo li mang tính sng còn đi vi các quyn li quc gia ca M".

Thông cáo trích lời nhà lp pháp, vn tng nhiu ln ch trích h sơ nhân quyn ca Vit Nam nhưng b Hà Ni phn bác, nói rng "khi Thủ tướng Vit Nam thăm Hoa Kỳ vào cui tháng này, chính quyn ca [ông] Trump có mt cơ hi đ khng đnh rng người dân M s không ng h vic đàn áp các nhóm tôn giáo, các nhà dân ch, các blogger, và các nhà báo".

Trong cuộc hp báo thường kỳ ở Hà Nội hôm 25/5, khi được hi rng liu vn đ Bin Đông có được mang ra tho lun hay không, n phát ngôn viên ca B Ngoi giao Vit Nam nói rng ông Phúc s "trao đi các bin pháp nhm thúc đy quan h đi tác toàn din gia Vit Nam và Hoa Kỳ trong thời gian ti, đc bit trong các lĩnh vc chính tr, ngoi giao, kinh tế, thương mi, giáo dc, khc phc hu qu chiến tranh" cũng như tho lun "các vn đ khu vc và quc tế cùng quan tâm, vì hòa bình, n đnh và s phát trin ca khu vc và trên thế gii".

doitac6

Trong chuyến thăm M tháng trước, Phó Th tướng, B trưởng B Ngoi giao Phm Bình Minh đã tho lun v vấn đ Bin Đông vi quan chc ch nhà.

Tháng trước, Phó Th tướng, B trưởng B Ngoi giao Phm Bình Minh ti M trong chuyến đi mà nhiu nhà quan sát cho là tin trm cho chuyến công du ca ông Phúc.

Thông tin trên trang web của B Ngoi giao Vit Nam cho biết rng tình hình Bin Đông đã được mang ra trao đi trong khi ông Minh tiếp xúc vi Ngoi trưởng Rex Tillerson và C vn an ninh quc gia H.R. McMaster.

Hai quan chức M được trích li "khng đnh tm quan trng ca vic duy trì hoà bình, n đnh, an ninh an toàn và tự do hàng hi ti Bin Đông, ng h vic gii quyết các tranh chp Bin Đông bng bin pháp hoà bình, da trên các tiến trình ngoi giao và pháp lý và trên cơ s lut pháp quc tế…" B Ngoi giao Hoa Kỳ và Nhà Trng không công b thông tin chi tiết v các cuc tho lun này.

Trả li VOA News, ông Murray Hiebert t Trung tâm Nghiên cu Chiến lược và Quc tế th đô Washington nhn đnh rng Vit Nam "mun nm chính sách và chiến lược ca M v Bin Đông cũng như các hot đng ca Trung Quc ti đó, nht là khi Washington đang hướng ti Bc Kinh đ khng chế chương trình ht nhân và tên la ca Bc Hàn".

doitac7

Chủ tch Vit Nam Trn Đi Quang ti Trung Quc hơn 10 ngày trước chuyến công du M ca ông Phúc.

Chuyến thăm M ca ông Phúc din ra hơn 10 ngày sau khi Ch tch Vit Nam Trn Đi Quang công du Trung Quc, và tin cho hay, đôi bên đã "nhất trí kim soát bt đng Bin Đông".

Ông Brian Eyler, Giám đốc chương trình Đông Nam Á ca trung tâm nghiên cu Stimson, cho rng các quc gia Đông Nam Á thường thn trng trong chiến lược làm bn vi các cường quc, và "không mt nước nào muốn b cun quá sâu vào tm nh hưởng ca Trung Quc, M, hay bt kỳ mt các cường quc nào khác".

Chính quyền Hà Ni lâu nay vn b ch trích là "đu dây" gia M và Trung Quc, nhưng Vit Nam luôn nhn mnh "không da vào nước này đ chng nước kia".

Viễn Đông

Published in Việt Nam